00:20.0
Nung umalis siya, hinabol ko ba siya
00:22.0
para lang sabihin sa kanya na ipopost ko
00:24.0
yung kanyang pangangailangan sa aking
00:26.0
social media. Dahil alam ko na
00:28.0
ako pang tumulong ng mas malaki pag
00:30.0
pinost ko yung kwento niya. Tapos
00:32.0
nagpost na ako at marami
00:34.0
agad-agad nagbigay ng tulong dito sa
00:36.0
taong to. Pero bigla akong
00:38.0
nagkaroon ng masamang kutob nung may
00:40.0
nagkomento sa isa sa mga followers ko
00:42.0
na nakilala daw niya tong couple na to
00:44.0
na humihingi sa kanya ng tulong
00:46.0
sa may mega mall nung nakaraang taon.
00:48.0
Eh sabi nung couple na ito sa akin
00:50.0
na apat na buwan lang
00:52.0
yung kanyang anak. Tapos
00:54.0
paano naging apat na buwan? Eh isang taon
00:56.0
nangyari ito. Nagtataka tong follower ko
00:58.0
kung bakit hanggang ngayon may sakit pa yung anak niya
01:00.0
lampas isang taon na. Kaya sobra
01:02.0
na akong kinabahan talaga na ito at may naramdaman
01:04.0
na akong masama. Ang ginawa ko,
01:06.0
kinuha ko agad yung pangalan ng ospital at
01:08.0
pangalan ng anak niya at ginoogle ko yung
01:10.0
pangalan ng ospital o klinik.
01:12.0
Tapos nung ginoogle ko yung pangalan ng klinik na to
01:14.0
sabi nila pangalan daw yung Lapieta Clinic
01:16.0
Chinek ko, walang lumalabas
01:20.0
At walang matinong website na nagsasabi
01:22.0
kung nasaan to. At sa kakasearch ko
01:24.0
nahanap ko rin yung kanilang
01:26.0
website o mukhang website
01:28.0
na ang pangit-pangit na alam mo
01:30.0
na parang may nadaling gawin at
01:32.0
saka lumabas doon yung phone number. Alam mo
01:34.0
yung nakakapagtaka doon, yung phone number na nakita ko
01:36.0
ay mobile number. Pero ang mas nakakapagtaka
01:38.0
at nakakagulat ay
01:40.0
nung na-realize ko na yung
01:42.0
mobile number na yun ay yung gcash
01:44.0
number nung babae at lalaking
01:46.0
nambudol sa akin.
01:48.0
Dyan ko na na-confirm na
01:50.0
scammers talaga sila. So ang
01:52.0
pananong, bakit pa ba ako nagbibigay at tumutulong kahit
01:54.0
na alam ko na marami talaga mga scammers
01:56.0
dito sa Pilipinas at sa buong mundo?
01:58.0
Alam mo, ang hirap talaga malaman kung
02:00.0
sino ang mga scammers at sino talaga
02:02.0
ang may mga pangangailangan.
02:04.0
Kaya ako, paminsan-minsan, nagbibigay
02:06.0
na lang ako dahil hindi ko din talaga alam
02:08.0
kung sino ba yung nagsasabi ng totoo at sino
02:10.0
ba yung nagsisinungaling at sino ba yung mga scammers.
02:12.0
At iniisip ko na lang na kung
02:14.0
nagsascam to, siguro grabe yung pangangailangan
02:16.0
nila, kaya nagsascam na lang sila.
02:18.0
Pero hindi ko sinasabi na okay
02:20.0
ang mambudol ng kapwa-tao mo.
02:22.0
Kahit na ano yung pangangailangan mo,
02:24.0
mali ang pambubudol. At
02:26.0
walang kahit na anumang dahilan
02:28.0
na pwedeng itama ang mga maling
02:30.0
gawain na to. Tapos yung isa
02:32.0
pang naisip ko, nagpapasalamat na lang
02:34.0
siguro ako na hindi ako yung nasa posisyon
02:36.0
na mambubudol. Dahil isipin mo,
02:38.0
mas okay na nga na ako
02:40.0
na lang yung may kakayahang tumulong
02:42.0
sa iba kaysa ako yung
02:44.0
mambubudol. Naaawa na lang ako
02:46.0
sa sitwasyon na itong mga mambubudol
02:48.0
na to at ano ba'y dinadaanan nila sa buhay
02:50.0
para gawin to sa kanilang
02:52.0
kapwa-tao at manloko ng mga ibang tao.
02:54.0
Dahil iniisip ko, parang
02:56.0
ang hirap sa konsyensya mo yan. Na alam mo
02:58.0
nang gagago ka ng kapwa-tao mo.
03:00.0
Pero siguro nga may mga ibang tao
03:02.0
na talagang wala ng konsyensya.
03:04.0
Hindi ko talaga alam. Ngayon,
03:06.0
bakit ba nambubudol ang mga tao?
03:08.0
Alam mo, sa hirap ng buhay ngayon
03:10.0
at sa mga pangangailangan, yun ang isang
03:12.0
nagtutulak sa mga tao mambudol.
03:14.0
May iba naman, nang bubudol dahil
03:16.0
tamad lang talaga sila at ayaw nilang magsikap.
03:18.0
Gusto nila na mabilisan lang na kumita
03:20.0
ng pera. At bahala na kahit
03:22.0
sino matamaan, basta sila kumikita.
03:24.0
Medyo selfish nga yung ganun eh.
03:26.0
At ang mga karamihan talaga wala lang konsyensya.
03:28.0
At wala lang talaga silang tamang moralidad.
03:30.0
So ano naman yung mga taktik
03:32.0
ng mga ganitong pambubudol?
03:34.0
Alam mo yung taktik na ginagamit nila?
03:36.0
Ginagamit nila ang magandang
03:38.0
loob ng mga tao tulad natin
03:40.0
para pagkakitaan ito.
03:42.0
Yun siguro yung pinakakakasamaan
04:14.0
okay lang yun kasi nga andami talagang
04:16.0
mabubudol ngayon. At pinaghirapan mo yung
04:18.0
pera na yan, kailangan mong alagaan yan.
04:20.0
Ngayon na ibang paraan para makatulong
04:22.0
tayo sa ating mga kababayan na talagang
04:24.0
nangangailangan. Pwede tayong magbigay
04:26.0
na lang sa mga established na charity
04:28.0
organizations at yung mga orphanage,
04:32.0
nangangailangan talaga ng tulong.
04:34.0
Yun siguro yung the best way to do it.
04:36.0
At pag nagbibigay ka sa mga iba't ibang organizasyon
04:38.0
tulad na to, sigurado ka na
04:40.0
mapupunta yung tulong mo sa mga tamang kamay
04:42.0
at sa mga tunay na may pangangailangan.
04:44.0
At para sa mga nangbubudol,
04:46.0
alalahanin mo na tuwing may niloloko
04:48.0
ka na tao, ang talagang
04:50.0
nanakawan mo, ay ang mga
04:52.0
taong tunay na nangangailangan
04:54.0
ng tulong natin. Sila
04:56.0
ang talagang biktima ng pambubudol mo.
04:58.0
Pero umaasa pa rin ako na sana
05:00.0
magbago ang loob nyo at magbago ang buhay nyo.
05:02.0
Imbis na gamitin mo yung galing
05:04.0
sa panloloko, gamitin mo yan
05:06.0
para makatulong sa kapo mo.
05:08.0
At hindi ko kayo yun yung husga na.
05:10.0
Dahil naniniwala ako na lahat tayo
05:12.0
ay may pagkakataon at may
05:14.0
pag-asa na magbagong buhay.
05:16.0
At yan ang katotohanan.