00:35.7
Tulad noong bigla ang pagtatayo namin ng restaurant noong March
00:39.6
At noong biglaan naming pagbuo ng food park netong last quarter ng 2023
00:45.6
Dahil sa mabili sa mga pangyayari at mga bagay-bagay na yan
00:49.0
Marami akong mga nakasalubong na aral na ngayon ko lang na-encounter
00:53.6
Wala na akong panahong magnilay-nilay noong
00:56.4
Mismong mga oras na natutunan ko yung mga aral na yan
00:59.6
Pero ngayong umpisa ng January, ngayong ko pinagnilay-nilayan yan at pinag-isip-isipan
01:05.9
Siyempre para tumatak at tumanim sa aking isipan
01:08.5
At ibabahagi ko sa inyo mga kasosyo itong mga aral na to
01:11.4
Mostly ito ay about sa negosyo siyempre
01:13.6
At yung ilan din naman ay tungkol sa buhay in general
01:17.7
O tara, simula na tayo
01:19.4
Ang una kagad dyan ay ang people and contract
01:23.1
Natutunan ko last year
01:24.8
Na napakahalaga ng kontrata sa lahat ng ating ginagawa
01:28.5
Natutunan ko na kahit gano'n mo kalapit ang isang tao
01:32.0
O gano'n mo ito kakilala
01:34.8
Mainam pa rin na may kontrata kayo sa lahat ng inyong usapan
01:38.3
Marirealize mo na lang kasi yung halaga ng kontrata
01:41.3
Kapag may hindi ng magandang nangyari sa inyo
01:43.8
Kaya una ko kagad nailista yan dahil na-experience ko yan last year
01:47.6
Dahil may mga napagkatiwalaan kaming mga tao
01:50.2
Na tila ba hindi kayo maghihiwalay sa inyong buhay pagkakataon
01:54.8
Mahahanap buhay o pagninegosyo
01:56.8
Pero nakakagulat na lang na wala
01:59.0
Maghiwalay at maghiwalay talaga kayo
02:00.8
May hindi kayo mapagkakasunduan
02:02.5
So napakahalaga ng kontrata
02:04.3
Kahit na anong usapan nyo
02:06.6
Especially yung mga may kapalaob na mga may presyong bagay
02:10.9
Isa papel nyo yan
02:11.9
Awkward dyan sa simula kasi parang sasabihin nung kausap nyo
02:15.8
O sasabihin mo eh bakit pa magkakaroon ng kontrata
02:18.7
Eh magkakilala naman kayo, magkaibigan naman kayo
02:21.4
Magbarkada naman kayo, magkumpare kayo
02:23.6
Parang wala naman kayo
02:24.8
May tiwala sa isa't isa
02:25.8
Pero kahit na, basta magkontrata pa rin kayo
02:28.7
Sumulid kong natutunan nung taong 2023 ay ang
02:31.8
Content is not for everyone
02:34.0
Diba sinasabi ko sa inyo madalas mga kasosyo na mag-content kayo
02:37.4
Nung 2023, natutunan ko na hindi talaga yan para sa lahat ng tao
02:42.2
Kahit pagano natin yan pilitin, hindi talaga
02:45.3
So may iba namang pamamaraan kung paano i-market ang inyong negosyo
02:49.3
Tulad ng magbayad kayo ng ibang nagko-content
02:52.1
O kaya mag-paid advertisement kayo
02:54.8
Wala, yun talaga eh
02:56.6
Hindi yan para sa lahat
02:58.0
At may mga bagay talaga na kung hindi para sa'yo
03:01.2
Sa personalidad mo, kasosyo
03:03.3
Eh hindi talaga para sa'yo yan
03:04.7
Pwedeng ilaban, pwedeng matutunan
03:06.8
Pero kung hindi talaga, hindi talaga
03:08.9
Kaya kahit na ang realidad ay magtatagal na ang paggawa ng sariling content sa negosyo
03:14.5
Ang isang malaking laban mo
03:16.2
Eh ipigurot mo na lang kung paano ka pa rin makakapag-vertise
03:20.3
Kahit na hindi ko yung nagko-content
03:22.7
Pero content pa din ang labanan
03:25.6
Ang punto ko lang, dahil sinasabi ko na mag-content din kayo mga kasosyo
03:29.2
At hindi to talaga para sa'yo kahit sinubukan mo
03:32.2
Humanap ka pa rin ng paraan kung paano makagawa ng original content
03:35.9
Kahit hindi na ikaw yung gagawa
03:38.2
Dahil may mga nakikita akong mga businessman
03:40.2
Na hindi sila madunong o maalam o ayaw talaga nila yung pagko-content
03:44.4
Pero meron silang mga employees na nagko-content para sa kanila
03:48.0
Same din ang dali
03:49.1
O, discard yan yun na lang yun
03:51.0
So kung sinubukan mo mag-content at hindi talaga yan para sa'yo
03:54.2
Humarap ka pa rin ng paraan
03:55.8
Baka hindi ikaw yung magko-content pala dapat
03:58.2
Baka yung mga employees mo pwede
04:00.9
Isang natutunan ko last year ay ang
04:03.0
Real estate business is next to real businesses
04:06.8
Kapag matagal ka nang nagne-negosyo mga kasosyo
04:09.5
At may mga negosyo na kayo
04:10.8
Hindi pwedeng hindi mapunta ang business nyo sa real estate business
04:15.3
Magkaduktong talaga yan
04:17.3
Pero wag nyo munang unahin na mag-real estate business
04:19.8
Especially kung wala naman tayong puhunan
04:21.8
O, bultong pera na naman na
04:24.2
Kasi kinakailangan ng sobrang daming cash flow
04:27.3
Sa real estate business
04:28.8
O kaya sobrang daming mong kapital
04:31.0
O ang laki ng kapital mo
04:32.2
Pag marami kang cash flow
04:33.5
Makagamit ka ng leverage sa mga financial institutions
04:36.5
Pero hanggat wala ka nun
04:37.8
Walang ibang pamamaraan
04:39.4
Kundi magnegosyo ng maliit
04:41.1
Papunta sa malaki
04:42.3
At tatawid at tatawid dyan sa real estate
04:44.6
Magbe-beneficio dyan ang iyong pagbabayad ng buwis
04:47.4
Ang pagpapogi lalo ng pangalan mo sa banko
04:50.4
At pagbigay ng protection mo sa iyong mga negosyo
04:53.4
So, hindi ko naman nagpapapogi
04:54.2
Hindi ko pa yan madiscuss kasi masyado yan malalim
04:56.1
Basta, kung nag-iisip kayo na mag-real estate
04:58.6
Huwag kayo mag-alala
04:59.5
Darating at darating yan sa buhay nyo pagdinegosyo
05:01.8
Pero hindi sa simula
05:02.9
Small business muna
05:04.0
Paramihin at padamihin ang ikot ng cash flow
05:06.6
Tatawid at tatawid din sa real estate business
05:09.2
Kaya totoo mga sinasabi namang mayayaman
05:11.4
Na, ang magpapayaman sa'yo, real estate
05:13.7
Pero, pagmayaman ka na
05:15.2
Hindi pag mahirap ka pa eh
05:16.8
Real estate na kagadang dali mo
05:18.4
Hindi kayayaman dun
05:19.3
Kayayaman ka sa real estate
05:24.2
Ang pinagpapalaman ko nung 2023 ay ang
05:25.9
Your hire must not complicate you
05:29.6
Sa buhay pagdinegosyo
05:31.2
Pag gumaganda na yan
05:33.2
Mag-hire at mag-hire tayo yan
05:35.2
Makukuha ka ng mga employees yan mga kasosyo
05:37.8
Ang basya ng magaling na employees
05:39.6
Sa hindi magaling na employees
05:41.2
Eh kung, nung hinire mo ba sila
05:43.7
Eh lalong nagulo yung buhay mo
05:45.3
O, nung hinire mo sila
05:47.3
Eh, umayos naman yung negosyo mo
05:49.6
O, hindi ka lalong naguluhan
05:51.1
Kung ikaw ay nag-hire mga kasosyo
05:53.3
At lalong gumuluhan
05:54.2
at humirap yung buhay mo o yung
05:56.2
trabaho mo, pwes mali
05:58.1
yung hire mo. Tanggalin mo na yan.
05:59.9
Sibakin mo na yan. Kasi nakakagulo lang
06:02.1
lalo yan sa iyong buhay.
06:03.7
Mainam pang ikaw na lang gumawa kung
06:05.7
lalo pang gumulo yung buhay mo nung
06:07.9
nag-hire ka ng tao na yun.
06:10.0
Hindi maling mag-hire ng empleyado.
06:12.1
Ang mali yung na-hire mo.
06:13.9
Basta ang basihan kung magaling yung nakuha mo
06:16.1
o hindi. Ang tanong mo lang sa sarili mo,
06:18.8
gumaan ba ang buhay mo
06:20.0
o lalong gumulo? Kung gumaan
06:22.0
ang buhay mo, ay siyang hire mo.
06:23.9
Pero kung lalong gumulo, kahit magaling
06:26.0
yung na-hire mo, tanggalin mo na yan.
06:28.2
Bakit? Kasi maaaring hindi ka pa
06:29.9
magaling mag-manage ng empleyado.
06:32.1
So lalong nagkomplikado. So tanggalin mo
06:34.1
muna agad. Kasi magpapatong-patong
06:36.2
yung gulo eh. Atras muna.
06:38.0
Tanggalin mo yung hire mo, tapos ikaw muna
06:39.9
ulit lahat. Eventually, pag nakapagnilay-nilay
06:42.3
ka, hire ka ulit. Subok ulit.
06:44.0
Kasi pag lalo nakadagdag ng komplikasyon
06:46.3
ang hire mo sa iyong
06:47.8
pagnenegosyo, magda-downward
06:49.9
spiral yan. So maninegative
06:52.1
negative ka palalo. Kasi imbis
06:53.8
na maging productive ka, lalong hindi
06:55.9
pa. So mas lalong hindi pa pasok yung
06:57.8
pera. So pag naramdaman mong lalong
06:59.8
gumulo yung sistema ng negosyo mo
07:01.7
nung nag-hire ka, aba, atras
07:03.7
muna. Tanggal muna ulit ng hire mo.
07:05.8
I-fire mo muna ulit. Magpasensya ka
07:07.8
na lang muna. Hindi ka pa handang
07:09.7
mag-handle ng tao. Atras muna.
07:12.1
Ang goal sa negosyo, positive.
07:14.3
Eh kung nag-hire ka, lalo ka pa
07:15.6
nag-negative, nako, mali yun ka sosyo.
07:18.2
Atras muna ulit. Ang goal,
07:20.0
positive ang negosyo. Kumikita.
07:22.2
Hindi paramihan ng empleyado.
07:23.8
Okay, next. Sumunod na natutunan
07:27.8
ang people change as you
07:29.9
make them better.
07:31.7
Ito, ang hirap na itong maintindihan, mga
07:33.9
kasosyo. Basta gano'ng istoryahe.
07:36.4
Napapansin nyo ba, o
07:38.0
hindi ko alam kung napapansin nyo, kasi
07:39.8
matagal ko ito napansin eh. Halimbawa,
07:41.7
merong kayong hihire na empleyado.
07:44.0
Yung hihire nyo, magulo ang buhay.
07:46.1
Mahirap siya. Wala siyang trabaho.
07:48.2
Wala siyang income. Ngayon,
07:49.8
nung hihire mo, binigyan mo ng dignidad.
07:51.8
Nagkaroon siya ng maayos sa trabaho.
07:53.8
Above minimum na sweldo, kahit di siya
07:55.7
graduate, kahit hindi niya deserve.
07:57.9
Pero pinagkatiwalaan mo, tinuruan mo.
08:00.1
Pero, nagtataka ka.
08:01.9
Bakit nung una, sobrang bait niya.
08:04.0
Pero nung kumikita na siya lalo
08:05.9
ng pera, umaasenso na siya.
08:08.1
Gumaganda na ang buhay niya. Lumuluwag
08:10.0
na siya sa, mula sa pagkagipit.
08:12.1
Dahil sa binigyan mo siya ng trabaho,
08:14.0
eh lalo pa at unti-unti
08:15.9
pang sumasalbahe siya.
08:17.8
Yung bang, imbis na umayos dapat
08:19.8
lalo ang buhay niya, o especially yung
08:21.6
pakikitungo niya sa'yo. Dahil ikaw
08:23.8
yung nagbigay ng kaayusan sa kanya, o
08:25.7
direksyon. Pero nakakapagtaka
08:27.7
na lalong gumaganda yung antas
08:29.7
ng buhay niya. Lalo kanyang
08:31.5
kinakalaban. Lalo kanyang
08:33.6
nakikitang salbahe ka, o masama
08:35.7
ka. O lalo pa kayong mas nag-aaway.
08:38.3
Yung bang, hindi mo naman
08:39.6
sinusumbat, pero wala silang utang na loob.
08:42.2
Ito ang eksplenasyon ko dun, mga kasosyo.
08:44.4
Kapag ang taong problemado,
08:46.1
ano, tinulungan mo, binigyan mo
08:48.0
ng magandang buhay, tinatanggal
08:49.9
mo yung problema niya sa buhay niya.
08:52.3
Ikaw ang nagtatanggal nun.
08:54.1
Ngayon, pag tinanggal mo na yung mga problema
08:55.9
sa buhay niya, tulad ng paggastos
08:59.7
disposisyon, at wala na siyang problema.
09:02.1
Kasi dati ang problema lang naman niya,
09:03.6
pangkain, dignidad. Pero
09:05.7
nung solve na yung mga yun, wala na siyang
09:07.7
problema. Ngayon, ikaw na tumulong
09:09.9
sa kanya, o naging dahilan
09:11.8
kung ba't maayos na siya ngayon,
09:13.7
ikaw na ngayon ang poproblemahin niya.
09:16.1
Ikaw na ngayon ang problema niya.
09:18.2
Bakit? Hindi ko rin mapaliwanag.
09:20.2
The more na ikaw ang nagtanggal ng problema
09:22.0
sa isang tao, the more na
09:23.6
ikaw ang magiging problema niya. Bakit?
09:25.7
Kasi hindi siya sanay na walang problema.
09:27.9
E tinanggal mo, ngayon, ikaw na
09:29.6
ang problema niyan. Wala akong
09:31.6
dahilan o paliwanag kung bakit
09:33.7
nangyayari yan. Pero isa lang ang
09:35.7
napatunayan ko. Talagang
09:37.8
ganon, kasosyo. The more na ikaw
09:39.6
ang nagtanggal ng problema sa isang tao,
09:41.9
the more kang susuwagin yan.
09:43.7
Sabihin nyo nang hindi naman lahat, pero
09:45.5
isa yan sa realidad. O basta
09:47.6
magingat sa mga tinutulungan nyo.
09:49.7
Kasi ang mga tinutulungan nyo,
09:51.4
pag nawala ng problema yan, ikaw na
09:53.6
po problemahin nila. Gagawa sila ng
09:55.4
paraan para magkaproblema kayong dalawa.
09:57.8
Natutunan ko yan last year.
09:59.4
Okay, next. Isang bagay na natutunan
10:01.7
ko last year ay ang put money
10:03.7
in your personal bank account.
10:05.8
Matagal na po ako nagninegosyo, mga
10:07.3
kasosyo. Mga magte-20 years na.
10:09.7
Dati, ang prinsipyo ko, lahat ng
10:11.4
perang pumapasok sa negosyo yan.
10:13.7
Walang problema doon. Pero kapag naman
10:15.6
matagal ka na, mga kasosyo, at
10:17.4
kumikita na talaga, umaasenso na
10:19.4
yung negosyo mo, talagang pumapasok
10:21.5
na yung pera. Ngayong taon, natutunan
10:23.6
ko na masarap pa lang
10:25.3
magpasok ng pera talaga
10:27.2
sa sarili mong bank account. Kasi
10:29.4
yung sarili mong bank account, sa'yo talaga
10:31.4
yun eh. Nakikita mo talaga na
10:33.5
nagkaka-pera na yung pangalan mo.
10:35.6
Hindi na yung negosyo ah. Don't get me wrong.
10:37.9
Hindi ko sinasabing, kuha na nyo
10:39.3
kagad ng pera yung negosyo nyo. Ang punto
10:41.4
ko lang, darating ang panahon, kung talagang
10:43.4
kumikita na, damahin mo yung
10:45.5
tagumpay na kumikita na ng pera
10:47.5
yung negosyo mo. Walang problema doon.
10:49.3
Paano mo mararamdaman? Magpasok ka rin
10:51.4
ng pera sa sarili mong pangalan.
10:53.6
Yun talagang pera mo ah. Para nakikita mo,
10:56.0
oba, kumikita na talaga ako.
10:57.9
Nagbubunga na yung paghihirap ko.
10:59.7
Sarili mo na talagang pera yun. Hindi na
11:01.6
pera ng negosyo. Dati kasi, tinuturo
11:03.8
ko sa inyo na lahat ng pera,
11:05.5
hindi sa inyo yan. Sa negosyo yan. Pero
11:07.3
eventually, siyempre, pag kumikita na,
11:09.5
kailangan din nating maramdaman na
11:11.2
wow! Financially, nare-rewardan
11:13.6
na rin ako. Bakit kailangan yan?
11:15.6
Kasi pag hindi yan ginawa, ang problema
11:17.5
dyan, mabuburn out ka bilang negosyante.
11:20.3
Malulungkot ka kasi parang
11:21.5
walang nangyayari sa negosyo mo. Masama
11:23.5
din yun. Kasi in a long run,
11:25.4
tatamaring ka na. So, dapat mo rin maramdaman
11:27.7
yung fruit ng iyong labor.
11:29.6
Siyempre, maraming pamamaraan para maramdaman
11:31.6
yung fruit ng iyong labor. Yung
11:33.4
nakikita mo lang na lumalaki yung negosyo mo,
11:35.5
dumadami yung mga pinapasahod mo,
11:37.4
dumadami yung customer na pinaglilingkuran mo.
11:39.7
Aba, iba na yung pakiramdam na yun.
11:41.4
Pero aside from that, siyempre, financially,
11:43.7
rewardan mo rin yung sarili mo. O yung
11:45.4
iba nga dyan, bumibili ng bagong sasakyan,
11:47.8
magarang kotse, bahay,
11:49.7
walang problema dun. Hindi siya goal.
11:52.2
Pero, need mo rin
11:53.6
iparamdam sa sarili mo yun. Na umaasenso
11:56.1
ka na rin at nagtatagumpay.
11:58.1
Lalo na kung magbebenteng taong
11:59.8
ka nang nagninegosyo, susmaryosep
12:01.7
naman. Okay lang yan. Pero kung 6 na buwang
12:03.8
ka palang negosyante, 3 taon,
12:05.9
5 taon, pues, wag mong
12:07.8
sundin ang payo kong to. Kasi
12:09.8
hindi pa tong payo na to para sa'yo.
12:11.6
Pang dekadang negosyante na to.
12:13.7
Ako, magdadalawang dekada na ako, pero
12:15.5
wala pa rin akong pinupundar na talagang
12:18.5
significant na, uy,
12:19.9
yun yung yaman ni kasosyong Arvin.
12:22.3
Wala. Wala pa sa utak ko yun
12:23.8
talaga. Pero last year, na-realize
12:26.0
ko na, hindi sinabing bumili
12:27.7
ng kotse o ng mansiyon. Ang punto ko,
12:30.0
maramdaman din ng entrepreneur
12:31.6
financially nare-rewardan
12:33.9
siya. Kasi kung hindi,
12:35.7
mabuburn out ka rin dyan sa ginagawa mo negosyo
12:37.6
at lalo pang, hindi uusad yung
12:39.6
negosyo mo in a long run. Okay, next.
12:42.2
Isang bagay na natutunan ko
12:43.7
last year ay ang food business
12:45.9
is so, so, so, so, so
12:47.7
hard. But, faster
12:49.7
to learn a lot. Last year,
12:51.9
nagtayo kami ng restaurant,
12:54.0
Chinese restaurant, sa pangunguna
12:56.0
ng talento at core gift
12:57.6
ni Chef Jet Umali, yung isang business partner
12:59.7
ko sa Cargo Clothing Corporation namin.
13:02.2
Wala akong kaalam-alam o hilig
13:03.9
sa pagkain, mga kasosyo. Wala.
13:05.8
Pero, nalaman ko, dahil
13:07.9
nag-execute kami ng food business
13:09.8
mula sa online, at after
13:11.7
a year, nagtayo kami ng
13:13.3
restaurant mismo, eh,
13:15.5
napakahirap ng food business.
13:17.7
At natutunan ko rin na, kung
13:19.7
magsisimula ka ng negosyo at wala kang
13:21.7
maisip na negosyo, i-consider mo
13:23.7
na food business ang itayo mo, mga
13:25.7
kasosyo. Kasi diyan ka matututo ng
13:27.6
mabilis at madami. Kasi mahirap talaga
13:29.7
siya, eh. O doon yung iba na dadalian,
13:31.7
magsimula. Pero magpalaki,
13:33.8
mahirap. Magkaiba po yun, ah.
13:35.6
Magkaiba ang pagsisimula ng
13:37.5
negosyo sa pagpapalaki.
13:39.4
Ang food business, madaling simulan.
13:41.6
Madaling ilunch, madaling
13:43.4
i-execute. Pero pagpapalakihin na
13:45.7
o papasabugi na, diyan na pumapasok
13:47.8
yung hirap. At isa pang maganda rin naman,
13:49.7
pala sa food business, eh,
13:51.5
sobrang klaro kung paano mo siya
13:53.4
papasabugin o i-scale.
13:55.3
Most especially, either distribution
13:57.4
lang yan o franchising business
13:59.5
model. Sobrang klaro, hindi ka na mag-iisip
14:01.7
kung ano pang pagpipilian mo doon sa 5
14:03.5
business model na pampasabog sa level
14:05.7
2. Basta, kung sakaling
14:07.6
nag-iisip ka ng negosyo, mga kasosyo, food business
14:09.7
dalihin mo. Magkamali't magkamali
14:11.6
naman, ang dami mo ko agad matututunan.
14:13.6
Ang dali lalong ipaliwanag kung
14:15.6
anong sales, direct cost,
14:17.6
indirect cost, net profit.
14:19.7
At ang bilis na ikot ng pera ng cash
14:21.7
flow. Mag-a-handle ka rin ng iba't ibang klase
14:23.7
ng tao, matututo ko mag-search
14:25.5
ng mga materyales, basta perfect
14:27.7
siyang i-execute para
14:29.8
ma-experience mo lahat sa
14:31.6
buhay pagdinegosyo. Okay, next.
14:33.8
Sumunod na natutunan ko noong last
14:35.7
year, 2023, ay ang
14:37.4
health is everything. Abao
14:39.6
naman, syempre. Kalusugan pa rin
14:41.5
ang number 1. Pero natutunan ko noong
14:43.7
2023, halos napabayaan ko
14:45.7
na yung kalusugan ko talaga. Kasi
14:47.5
sa chan ko pa lang, talagang sobrang ngayong
14:49.5
2023, lumaki ng sobra.
14:51.9
Hindi ko alam kung dahil food business
14:53.8
ang negosyo kasi namin
14:55.5
tinututukang last year. Tapos nagbukas
14:57.5
pa kami ng food park. Kaya
14:59.4
ang daming kainan doon. O kaya lumaki
15:01.5
talaga yung chan ko. Pero talaga nawala
15:03.4
yung aking exercise
15:05.3
routine. Nawala yun talaga
15:07.2
last year. At yung
15:09.1
sleep pattern ko, gulo-gulo.
15:11.9
Naneglect ko talaga siya dahil
15:13.7
sa sobrang daming
15:15.4
man hours ang kailangan
15:17.4
sa pagtatayo ng restaurant.
15:19.5
Kailangan na doon ka mismo
15:21.1
at ah basta, naneglect ko
15:23.5
yung health last year. Pero hindi naman ako
15:25.4
nagkasakit mga kasosyo. Thank you kay Lord
15:27.3
pa rin doon syempre. Pero alam ko na
15:29.3
pabayaan ko yung priority ko sa kalusugan
15:31.5
ko last year. And praying
15:33.5
na ngayong 2024, maayos yun
15:35.5
syempre. Lahat naman taon-taon.
15:37.2
Dada sa lahat. Ginagol natin na mas maging healthy.
15:39.9
Kaya alam ko last year
15:41.3
naneglect ko yung
15:43.0
about sa kalusugan. At paalala
15:45.3
sa atin lahat na alagaan ang ating mga
15:47.3
kasarili mga kasosyo. Kasi yan ang number
15:49.5
set natin. Ang ating sarili syempre.
15:51.9
Okay, next. Isang natutunan ko
15:53.5
last year ay family is
15:55.4
everything. Last year,
15:57.5
kunaramdaman na ang sarap talaga
15:59.3
ng may pamilya. Ang sarap na
16:01.4
meron kang relatives. Ang
16:03.4
saya lang talaga. And habang siguro
16:05.5
tumatanda rin tayo, dati masaya lang tayo
16:07.5
kasama yung mga barkada,
16:09.4
mga kutsara natin.
16:12.0
Pero habang nagkakaedad ako,
16:13.9
ang sarap pala nung pakiramdam
16:15.5
na makasama mo yung mga kamag-anak mo.
16:18.1
Mga, syempre, magulang
16:19.5
mo, mga kapatid mo. Sarap. Sarap
16:21.4
talaga. Iba yung feeling. Iba.
16:23.3
At last year ko yung natutunan. Kasi ako
16:25.4
yung isang klase ng tao na hindi ko
16:27.4
ganong na-appreciate yung
16:28.9
pamilya. Feeling ko, waste of time.
16:31.5
Sayang oras. Dapat, nasa labas
16:33.5
na lang ako o may ibang
16:35.4
lakad. Kasi yung pamilya, dyan na naman
16:37.3
na yun eh. Pero ngayong taon, na-realize
16:39.5
ko na, ang sarap pala
16:41.4
nang may pamilya. Ang saya-saya pala.
16:43.8
May mga kamag-anak talaga.
16:45.3
Kung pwede nga lang, mas madalas magkasama
16:47.4
sama yung mga kapamilya ko.
16:49.5
Sarap eh. Iba. Iba yung
16:51.2
energy na nakukuha na makasama
16:53.5
yung mga kamag-anak natin. Pero syempre,
16:55.7
alam ko naman, hindi lahat ng kamag-anak eh
16:57.6
blessing. Yung iba dyan,
16:59.9
bless it. Na-joke lang.
17:01.4
Yung iba dyan, buis it. Pero
17:03.1
given na yun, ano, given. Focus tayo
17:05.7
dun sa mga kamag-anak nating
17:07.1
blessing sa atin. Umahalin natin
17:09.6
ng ating mga kamag-anak. I-appreciate natin
17:11.7
yung time na nandyan pa sila.
17:13.5
At may pagkakataon pa tayo makapag
17:15.5
salamu-salamuha. Isang natutunan
17:17.6
ko rin noong 2023 ay
17:19.4
ang Manage Your Vices.
17:22.1
Kung anumang bisyo natin, mga
17:23.5
kasosyo, need talaga yung bantayan.
17:25.8
Sobrang laki ng factor
17:27.4
yan sa buhay natin pag ninegosyo
17:29.4
at sa oras natin, sa energy
17:31.7
at sa brain powers natin.
17:33.4
Basta kung anumang bisyo mo dyan, kasosyo, kung anuman
17:35.4
yan, manage yan. Huwag makasama.
17:38.2
Maging katuwang ng
17:39.5
isip mo yan para makapag-unwind-unwind.
17:41.8
Pero pag masamang bisyo, syempre, tigilan
17:43.5
yan. Pero yung bisyong
17:45.0
nakaka-unwind sa utak mo, sa
17:47.2
stress mo, yan. Okay naman
17:49.4
yung bisyo na yan. Pero i-manage
17:51.2
ng tama. Kasi kung hindi,
17:53.2
makakasira rin yan. Sayang naman.
17:55.1
Yung mga pinaghihirapan natin. Okay, next.
17:57.7
Isang natutunan ko last
17:59.2
year, taong 2023, ay ang
18:01.1
3 to 5 quotations.
18:03.3
Eto, isa ako sa ano, mga kasosyo, sa
18:05.3
paghahanap ng supplier,
18:07.4
basta nagtiwala ako dun sa
18:09.0
supplier na yun, sa mukha ng tao na yun,
18:11.4
o sa pangalan niya, o sa pagkatao
18:13.4
niya, okay na yun. Hindi na ako titingin ng
18:15.0
ibang supplier. Ayos na yun.
18:17.5
Pero last year, natutunan ko na
18:19.4
walang tatalo kung meron kang
18:21.0
3 to 5 na quotations na makukuha
18:23.5
sa iba't ibang mga supplier
18:25.1
at makakapili ka talaga ng maayos.
18:27.5
Plus pa, magkakaroon ka
18:29.3
ng hindi lang isang supplier
18:31.0
sa isang materyales na napakahalaga.
18:33.5
Tandaan nyo ng mga supplier nyo,
18:35.3
mga kasosyo, maaari rin niyang mawala
18:37.3
o malugi, o bigla na lang
18:39.5
mawala ng stock o supply.
18:41.2
So, yari yung negosyo mo. So, mainam
18:43.2
na may nakahanda tayong 2 to 3
18:45.3
na supplier, at kung nagahanap
18:47.4
ka pa ng supplier, 3 to 5
18:49.4
quotations ang iyong mainam
18:51.3
na makuha, bago ka makapag-decide
18:53.2
kung saan ka kukuha. Okay, next.
18:55.1
Isang natutunan ko last year ay ang
18:57.0
bantay kupit. Napakaluwag ko
18:59.4
sa pera, mga kasosyo. Isa akong
19:01.3
klase ng negosyante na hindi ko
19:03.2
gano'ng tinututukan niyang pera. Pero
19:05.2
the more natumatanda talaga tayo
19:07.1
sa pagdinigosyo, the more natin matututunan
19:09.7
na kahit sino pa yung
19:10.9
kala mo pagkabait-bait, o kahit
19:13.2
sino pa yung wala sa hinagap mo
19:15.0
na mangungupit dyan, pag nangailangan
19:17.1
yan, hindi mo may iwasang kumurot
19:19.4
sa una, isang daan, dalawang
19:23.2
1,000, eventually 5,000,
19:25.6
10,000, palaki na ng palaki
19:27.5
kasi nga, wala ka na namang systems
19:29.5
in place para mabuking sila.
19:31.6
Nakabuild ka lang sa tiwala. So last year
19:33.5
natutunan ko yan na bantay
19:35.3
kupit talaga. Hindi sa pagiging
19:37.6
salbahe na bantayan mo
19:39.3
yung kada kilos ng empleyado mo.
19:41.5
Binabantayan mo yung kada kilos ng mga
19:43.2
empleyado mo para hindi sila gumawa
19:45.5
ng masama. Kasi kung maluwag ang iyong
19:47.4
negosyo, parang tinitemp mo na
19:49.3
rin sila na mangungupit, na gumawa
19:51.2
ng masama. So nagkasala pa sila.
19:53.3
Minus points pa sila sa langit dahil sa
19:55.2
negosyo mo na masyadong nakabuladlad
19:57.8
dyan yung pera. E tulungan
19:59.5
natin yung mga empleyado natin na mahirapan
20:01.5
silang makagawa ng masama. Yung
20:03.1
ang tamang pag-uutak doon. At syempre
20:05.2
lahat ng pera ng negosyo, pag nakukupitan
20:07.5
yan, kapabayaan din natin. Pagiging
20:09.5
walang kwentang may ari rin yun mga
20:11.1
kasosyo. Kaya put systems
20:13.3
in place sa ating mga negosyo
20:15.1
para di sila makakupit. Okay next.
20:17.5
Isang natutunan ko,
20:19.3
last year 2023 ay ang
20:21.1
more people, more politics.
20:23.9
Mas marami kang empleyado,
20:25.5
mas maraming politika. Ang ibig sabihin
20:27.7
ng politika mga kasosyo, ay
20:29.3
polarization. Ibig sabihin may pumapanig
20:31.7
sa kaliwa, may pumapanig sa kanan.
20:33.7
So expect mo na na lalong dumadami
20:35.5
ang tao mo, mas marami yan.
20:37.6
Misa pa nga may kaliwa, may kanan, may taas,
20:39.7
baba pa. So mas maraming politika,
20:42.3
mas malaki ang problema
20:43.6
ng may ari. Mas masakit sa
20:45.6
ulo yan. Ay ganoon talaga.
20:47.6
Kaya less is better.
20:48.8
Mas konti ang tao, mas mainam.
20:51.1
O kaya yung kung paano mo maiwasan
20:53.1
na hindi sila maganda
20:54.3
puli-politika, di mas mainam yun.
20:56.8
Kaya sa pag-hire ng tao mga
20:58.6
kasosyo, hindi ibig sabihin na mas
21:00.8
marami ang tao mo, e mas aayos
21:02.9
ang negosyo mo. Hindi din eh.
21:04.7
Mas madami ang tao mo, mas gugulo
21:07.0
yung mga hindi tangible
21:10.9
Especially yung politika
21:12.7
o politics. Basta natutunan
21:14.9
ko yung last year. Last year kasi
21:16.9
syempre masaya na maraming empleyado.
21:18.8
Pero last year ko lang naintindihan
21:21.1
at natutunan na mas maraming
21:24.5
Labo eh. Pero basta yun.
21:27.3
Mas dumadami ang tao,
21:28.8
mas maraming avenue
21:31.0
ng kaguluhan o ng
21:32.7
politika. Okay, next.
21:34.4
Isang natutunan ko last year ay
21:36.5
give yourself your time.
21:39.2
Bilang negosyante, mga
21:40.7
kasosyo, hindi pwedeng
21:43.0
hindi mo bigyan ng panahon
21:44.9
ang sarili mo ng panahon gusto
21:46.8
niya. Ibig ko nang sabihin,
21:48.8
dahil sobrang dami nating trabaho, mga
21:50.6
kasosyo. Syempre naman, sobrang daming
21:52.9
trabaho talaga, no?
21:55.4
Hindi nga tayo 9 to 5
21:57.2
na nagtatrabaho. Hindi tayo
21:58.7
between 9am to 5pm.
22:01.6
Pero tayo naman ay halos
22:02.8
24 hours nagtatrabaho. Kaya
22:04.9
ang beneficyo na nga lang
22:06.7
ng ating pagiging may-ari
22:08.6
eh mamili ka kung anong oras mo
22:10.7
tatrabahuin yung gusto mong trabahuin.
22:13.4
Ibig sabihin, kung gusto mong
22:15.0
mag-accounting sa umaga, eh di accounting
22:17.0
ang trabahuin mo sa umaga. Kung gusto mo
22:18.8
gusto mong umatupag ng mga
22:20.8
problema sa mga tauhan mo sa hapon,
22:23.1
eh di doon mo gawin. Huwag sa umaga.
22:25.1
Kung gusto mo namang asikasuin
22:27.1
yung marketing ng negosyo mo sa gabi,
22:29.1
eh di sa gabi mo asikasuin. Hindi sa
22:30.9
tanghali. Ibigay mo kung ano yung
22:32.6
hinihingi ng katawan mo kung anong oras
22:34.6
niya gustong gawin. Dahil yan na nga lang yung
22:36.6
mabe-beneficyo mo sa iyong negosyo,
22:38.9
sulitin mo na. Ibigay mo yun. Dahil kung
22:40.8
hindi, mababurn out ka din,
22:42.9
masasayang ang lahat ng pinaghirapan mo,
22:44.9
tatamarin ka, mawawala ka ng gana,
22:46.7
masasayang din ang lahat ng pinaghirapan.
22:49.0
Pag-aralan kung anong oras
22:50.6
mong gustong gawin ang mga bagay-bagay
22:52.6
at doon mo siya gawin. Dahil may
22:54.5
iba't iba tayong chemistry. May
22:56.5
kakayanang kang mag-demand sa empleyado
22:58.6
mo na, oh sa hapon natin yan
23:00.5
pag-usapan o trabahuin.
23:02.7
Oh sa umaga na lang natin gawin
23:04.5
yan kasi mas trip ko yan sa umaga.
23:06.7
May kakayanan tayo doon kaya gamit-gamitin
23:08.9
natin yan. Minsan hindi pwede
23:10.7
pero most of the time pwede.
23:12.8
Okay next, isang bagay na natutunan
23:14.8
ko last year ay ang
23:16.1
don't neglect your kids time
23:20.2
time. Last year ko ito natutunan
23:22.8
kasi halos hindi na ako umuwi sa
23:24.4
bahay namin sa sobrang kabisihan.
23:26.6
Pero last year ko natutunan na sobrang
23:28.4
bilis lumaki ng ating mga anak at
23:30.5
last year ko rin na realize na
23:32.5
mas gusto ko pang mag-spend ng maraming oras
23:34.7
sa mga magulang natin.
23:36.9
Na sobrang bilis ng panahon ano
23:38.5
and kung mapagbibigay ng pagkakataon
23:41.0
mas gusto kong mag-ubos ng
23:42.5
maraming oras na makasama yung
23:44.4
mga anak ko, pamilya ko,
23:46.1
magulang ko ngayong mga paparating
23:48.0
ng mga taon. Ngayon ko na siya nare-realize
23:50.3
eh. Hindi ko alam kung tumatanda na ba ako
23:52.2
o basta. O basta isa yun sa narealize
23:54.4
ko last year. Bigyan ng panahon
23:56.5
ang ating mga anak kasi
23:58.1
ang bilis ng panahon talaga. At ang ating mga
24:00.1
magulang. Ang ating asawa din syempre.
24:02.4
Okay next, isang natutunan
24:04.2
ko last year ay ang
24:05.9
always say this is not
24:08.3
sure pa ha. Pinag-iisipan
24:10.4
ko pa. After first
24:12.1
meeting. Ito last year ko lang ito natutunan
24:14.5
kasi ako pag nakipag-meeting ako,
24:16.1
nakipag-usap ako. Kadalasan
24:18.3
ang sarap ng usapan eh. Kadalasan
24:20.4
sobrang optimistic nung
24:22.1
usapan, nung plano. Kaya
24:24.0
game na kagad. Go, go, go na kagad.
24:26.6
Execute, execute na kagad.
24:28.4
Ngayon, dyan tumakbo ang buhay ko
24:30.3
ng mahabang panahon. In 20
24:32.3
years sa pagnenegosyo,
24:34.3
yan ang diskarte ko. Pero last
24:36.3
year natutunan ko na pag may kausap ako
24:38.2
so kahit sobrang ganda ng usapan namin
24:40.3
at may mga planong nabubuo
24:42.3
at the end, sasabihin ko
24:46.1
wait lang ha. Pag-iisipan pa natin ito.
24:48.0
Lahat ng napag-usapan natin ng
24:49.6
ngayong gabi, hindi pa ito sigurado.
24:52.2
Ha? Pag-iisipan pa natin. Hinay-hinay
24:54.2
pa muna. Hindi pa ito go na go ha.
24:56.6
Yun. Yun yung natutunan ko last year
24:58.1
na pwede naman yun. Walang masama.
25:00.0
Kasi mas mahirap yung napasarap yung
25:02.0
usap nyo, napasarap yung meeting nyo.
25:04.2
Execute, execute. Tapos pag uwi mo sa
25:06.0
bahay, dun mo marirealize na
25:07.7
ay hindi pa pala pwedeng ganun.
25:09.8
Busy pa pala ako. Ang dami ko pa palang priorities.
25:12.1
Ganito, ganyan. Eh kaso nakapag-commit ka
25:14.2
na dun sa kausap mo. Hindi mo
25:16.1
na yun mababawi. Patay ka dun. Nyari ka dun.
25:18.5
Ayun. Last year ko yung natutunan.
25:20.2
Kaya after meeting,
25:22.0
kahit maganda yung usapan, plano,
25:24.0
at the end, sasabihin ko muna na lahat ng
25:25.9
napag-usapan natin ito, hindi pa ito sure ha.
25:28.0
Pag-iisipan pa, magkita tayo ulit
25:30.2
o mag-usap tayo ulit para
25:31.6
i-clarify yung mga bagay kung itutuloy talaga
25:34.0
natin. Ayun. Yun yun sa akin.
25:36.0
Last year ko yung natutunan. Sasabihin ko muna yun
25:38.0
lagi kada katapusan ng meeting.
25:39.8
Okay, next. Last year
25:42.2
natutunan ko na napakahalaga
25:44.5
talaga ng insurance
25:45.7
ating buhay. Last year po kasi
25:47.9
mga kasosyo, may nawala o namatay
25:50.0
kaming kasamahan sa negosyo.
25:52.3
Importanting tao sa amin.
25:54.1
Mahalaga. At dun ko
25:55.8
na-realize yung kahalaga ng insurance
25:57.7
kasi yung mga kasamahan namin
25:59.8
wala pa silang life insurance
26:02.0
na maayos. Kaya nung
26:03.7
nawala siya bigla itong kasamahan namin,
26:06.0
walang naiwan dun sa pamilya
26:07.9
niya. Pero yung kumpanya naman namin
26:09.7
nagbigay pa rin naman. Pero iba yung
26:11.7
may makukuha ka sa insurance
26:13.5
na nahulugan pa nung tao.
26:15.8
Kaso wala pa nun eh. Kasi
26:17.1
mag-i-implement pa lang sana kami ng
26:19.6
maghulog sa insurance. Lahat ng
26:21.5
katrabaho namin. Lahat ng empleyado.
26:24.1
Pero hindi na siya inabot.
26:25.7
And yun, bilang may-ari,
26:27.5
bilang may-ari, nakakahiya
26:32.2
na walang insurance yung
26:33.5
mga empleyado natin. Especially life
26:35.7
insurance. Dati kasi nahiya
26:37.6
akong mag-demand na, oh, kumuha tayo
26:39.7
ng life insurance nyong mga
26:41.5
empleyado. Kasi para kung sakaling
26:43.6
mawala kayo, may maiwan sa mga
26:45.6
pamilya nyo. Ang hirap kasi pa niya
26:47.5
ipaliwanag. Especially kung nagsisimula
26:49.9
pa lang sa buhay yung mga tao.
26:51.8
Hindi pa nila magets yung importansya
26:53.7
ng life insurance. Pero
26:55.3
yun nga dahil last year
26:57.4
namatayang kami ng isang katrabaho
26:59.6
dun ko talaga na ramdaman
27:01.7
yung halaga ng life insurance
27:03.5
sa bawat isang tao. Yun mga kasosyo,
27:05.6
kung naghahanap kayo ng kukuha na
27:07.7
ng insurance, life insurance,
27:09.7
pwede nyo kontakin ang
27:10.9
misis ko, si Michelle, o ang
27:13.2
mother ko, si Mami Teresa.
27:15.5
Kung gusto nyo matuto pa about sa insurance
27:17.6
o kung magkanong hulog dyan, magkanong
27:19.6
eh, kung anuman, kung anumang detalye.
27:21.9
Ako kasi di rin naniniwala dyan eh.
27:23.7
Pero kumuha ko ng life insurance
27:26.0
ko nung naintindihan ko na yung
27:27.5
halaga niyan. Kung hindi nyo pa gano'n naintindihan,
27:29.7
basta sinasabi kong mahalaga yan.
27:31.5
Kung gusto nyo pang matuto ng
27:33.2
maraming bagay about sa insurance,
27:36.1
message nyo lang yung misis ko.
27:37.8
Yung Facebook link ng misis ko,
27:39.7
yung page niya, nasa description
27:41.4
sa baba. Message nyo lang po siya.
27:43.6
Para makapagtanong-tanong kayo about life insurance.
27:46.6
Para hindi kawawa yung mga
27:47.7
pamilya natin pag naiwan natin sila
27:49.7
bigla. Okay, next.
27:51.3
Isang natutunan ko last year ay ang
27:53.4
trust your spirit.
27:55.5
Don't do things na hindi ka proud.
27:57.7
Ibi ko lang dyan sabihin mga kasosyo, kung may
27:59.5
gagawin ka, at kahit na
28:02.0
tingin mo mahalaga yan,
28:03.6
importante yan, pero yung spirito mo
28:06.0
eh sinasabing hindi,
28:07.6
makinig ka dun. Hindi, wag.
28:09.9
May dahilan kung bakit.
28:11.4
Hindi yun naka-align sa values mo,
28:13.8
sa mga pinaniniwalaan mo,
28:15.9
sa pagkatao mo, kaya
28:17.3
sinasabi nung spirito mo sa loob na
28:19.5
wag mong gawin yun. Makinig tayo
28:21.7
dun. So last year ko na-practice yan
28:23.5
na pag hindi, hindi. Pag ayoko,
28:25.7
ayoko. Bahala kayo dyan.
28:27.6
Basta hindi. Last year ko yan
28:29.4
natutunan at na-practice. At
28:31.3
mag-i-stick ako dun na pag hindi,
28:33.4
hindi. Pag ayaw ng damdamin
28:35.4
kung gawin yan, hindi ko gagawin yan.
28:37.6
Makikinig ako sa sinasabi
28:39.4
nung loob ko. At maniniwala ko
28:41.3
dun kasi malaki ang chance sa madalas
28:43.3
tama yun. Okay, next.
28:45.2
Isang bagay na natutunan ko last year ay
28:47.3
ang operate online,
28:49.6
hang out offline.
28:51.6
So ngayon na-discover na natin
28:53.4
sa inerasyon natin na pwede naman pala magtrabaho
28:55.6
online. Pero kung magkikita-kita,
28:57.9
tambay na lang, hang out na lang,
28:59.5
hindi na trabaho. Mas effective yun.
29:01.6
Mas efficient, mas okay.
29:03.4
Totoo naman na kailangan pa rin natin ng
29:05.2
maki-socialize, maki-salamuha sa iba.
29:09.4
kariri na lang natin na online. Sa bahay tayo,
29:11.8
sa office, sa sarili nyong
29:13.5
studio. Tulad ko, may personal
29:15.5
akong office. Etong lugar na to,
29:17.9
pag nandi dito ako mga kasosyo,
29:19.5
dito ako nakakatrabaho ng madami.
29:21.8
Kasi eto yung personal kong opisina eh.
29:23.6
Sa lahat ng negosyo namin, sa clothing,
29:25.9
sa plastic manufacturing,
29:27.2
sa restaurant, sa food park,
29:30.1
sa printing, sa iba pa.
29:31.8
Lahat yun, wala akong opisina dun.
29:33.9
Ang personal kong office, eto.
29:35.8
Akin lang to. Walang ibang nandi dito.
29:38.1
Nandi dito lahat ng gamit ko.
29:39.4
Dito ako nag-execute ng need
29:41.4
kong mga tapusin. Pag lumalabas ako,
29:43.8
hindi na ako halos nagtatrabaho sa labas.
29:45.9
Tumatambay na lang ako dun.
29:47.5
Nakikisalamuha na lang ako sa mga employees
29:49.3
namin, mga co-founders ko,
29:51.2
sa iba-ibang tao. Pero most
29:53.3
ng chunk ng trabaho ko
29:55.2
na kailangan matapos, eh dito
29:57.1
ko naiyari sa opisina ko. Ngayon,
29:59.1
pag lumalabas ako, parang humahanga out na lang
30:01.2
ako dun. Kaya kung merong kayong
30:03.1
tatrabahuin o sineset up nyo yung
30:05.1
buhay nyo mga kasosyo, pwedeng ganun
30:07.4
na pure online, no?
30:09.4
Nakaset up kayo na dun kayo
30:11.2
nagtatrabaho sa bahay nyo. Hindi nyo na
30:13.1
kailangan umalis. Andami yung nagagawa
30:15.1
dun sa bahay nyo, sa kwarto nyo. At pag
30:17.1
lalabas kayo, nagpapahangi na lang
30:19.0
kayo. Tumatambay na lang kayo. Kung pupunta
30:21.0
kayo dun sa office nyo, sa manufacturing
30:22.8
na lugar nyo, sa pagawaan, eh
30:25.0
naglalaro na lang kayo dun. O, tumatambay.
30:27.8
Make sense ba? Huwag na kayo lumabas.
30:29.3
Basta mas magiging productive kayo kung
30:31.1
saan ang bahay nyo, saan ang kwarto mo,
30:33.4
dun kayo nakaset up. Most of the
30:35.2
job, dun mo tinatapos. Especially
30:37.2
yung mga trabaho pagiging may-ari.
30:39.1
Pag alis mo ng opisina mo, halos
30:41.0
di ka na nagtatrabaho. Tsumichil-chil
30:43.0
ka na lang. Pero, nagtatrabaho ko pa rin naman, ano?
30:45.4
Basta, 100% online
30:47.4
tapos tambay-tambay na lang
30:49.1
pag makikita-kita sa labas. Yun ang
30:51.1
mainam. Okay, next. Last year
30:53.1
2023, natutunan ko rin na
30:57.1
foreigner boss and
31:00.5
boss. Last year ko natutunan
31:03.1
na hindi saray ang mga Pilipino
31:05.0
na makakita ng Pilipinong
31:08.7
o nagtatrabaho ng maayos.
31:11.0
Masanay sila makakita ng mga
31:12.7
banyaga o foreigner na
31:14.7
pinagmumumura sila. Pinaghihigpitan
31:17.3
sila. Kesa sa Pilipinong
31:19.0
amo o boss o may-ari
31:21.1
na hinihigpitan sila. Hindi nga
31:23.1
sila minumura. Pero, hinihigpitan
31:25.1
lang sila. Galit na galit ang mga Pilipino
31:27.2
dun. Last year ko naintindihan yun
31:29.1
at natutunan na mas okay sa mga
31:31.0
Pinoy na pag mumumurahin,
31:33.1
maltratuhin ng mga banyagang
31:35.5
amo. Kesa Pilipino,
31:37.1
ang mamaltrato sa kanila o maghihigpit
31:39.2
sa kanila. Kakalabanin nila yung
31:41.0
boss na yun. Yan ang aking realization
31:43.0
last year. Na hindi tanggap ng
31:45.0
Pinoy na may magaling na Pinoy
31:47.0
na amo na hinihigpitan sila.
31:49.5
Pero pag foreigner, kahit pag
31:50.9
mumumurahin sila, kahit pag dududuraan sila,
31:53.3
okay lang sa kanila. Pero pag Pinoy,
31:55.2
hindi pwede. Hindi pa nga sila sinisigawan.
31:57.7
Pero pag Pinoy, bawal
31:59.1
silang kontrolin. Bakit? Eh siguro
32:01.2
tingin nila, kapwa Pilipino ko lang yan.
32:03.0
Bakit ako susunod-sunod
32:05.6
yan? Huwag nyo naman masamain
32:07.1
yung realization ko na yun. Ah basta, ganun.
32:09.2
Kaya kailangan pa natin ipakita na may
32:11.0
magagaling na mga Pilipinong
32:13.2
amo. May hihigpit, pero
32:15.2
hindi mga bastos. Kaya may hihigpit
32:17.6
kasi seryoso silang magnegosyo
32:19.5
kasi alam nila na yung mga negosyo
32:21.1
yung ginagawa nila eh para sa bansa at
32:23.1
hindi lang para sa sarili nila. Okay,
32:25.2
next. Isang natutunan ko last
32:27.1
year ay ang don't fully trust
32:29.3
someone until 10 years.
32:31.1
Hindi mo masasabi na kilala
32:33.2
mo na ang tao hanggang
32:34.8
wala pa kayong 10 taong magkakasama
32:37.1
sure ako dyan mga kasosyo. 5 years
32:39.1
kayong magkakilala, wala pa yan
32:41.1
supot pa yan. 10 years pwede na
32:43.1
mapagkakatiwalaan mo na talaga yan
32:45.0
mabibigay mo na talaga dyan yung password mo
32:47.1
ng Facebook mo, ganun. Mapagkakatiwalaan
32:49.5
mo na. Pero 5 years
32:51.0
hindi pa rin eh. 7 years hindi mo
32:53.1
pa rin masabi mga kasosyo.
32:55.1
Ang punto ko lang eh, kahit na matagal mo
32:57.1
ng kakilala yan, huwag mo pa rin pagkakatiwalaan
32:59.5
hindi naman sa pagiging may
33:00.8
trust issue ka sa ibang tao, no? Pero
33:03.0
basta it takes so many years bago
33:05.0
mo ibigay yung purong tiwala mo sa isang tao.
33:07.1
So, natutunan ko yan last year.
33:09.4
Okay, next. Isang natutunan ko
33:11.1
last year ay ang go to church.
33:15.2
Kasi, bakit? Para makapagpasalamat
33:17.6
sa Diyos na gumagabay sa atin.
33:19.5
At sa kapraktikal na makukuha mo
33:21.3
sa pagsisimba mga kasosyo,
33:23.1
nare-reset kayo. Nare-reset yung utak
33:25.3
natin eh. Nakakapahinga
33:27.1
yung ating damdamin, isipan
33:29.5
na merong malaking
33:30.9
epekto sa kagandaan ng
33:33.0
pagpapatakbo natin sa ating
33:35.0
mga negosyo. Basta talaga magsimba
33:37.1
Napakahalaga niyan. Emotionally,
33:39.3
ang laking tulong niyan para hindi tayo
33:40.9
ma-burn out, para hindi tayo maparaning,
33:42.9
mabaliw, napakahalaga niyan. Kaya salamat
33:45.2
na lang, may simbahan. Nakakapagsimba
33:47.2
tayo. Kahit saan kayo magsimba, walang problema.
33:51.1
Okay, next. Last na natutunan
33:53.1
ko last year, 2023,
33:55.0
at ito na yung pang-23 na natutunan
33:57.4
ko last year, ay ang
34:00.8
Hindi masama na magkanegosyo
34:02.8
na mag-isa ka lang. O
34:04.5
magka-business na mag-isa ka lang o dalawa lang
34:07.1
misis mo. Last year ko siya
34:08.7
na-appreciate. Kasi lagi ko sinasabi
34:11.2
sa inyo, mga kasosyo, maina may business
34:12.7
partner kayo. Mahirap gumana yan
34:14.9
kapag mag-isa lang kayo o kayo lang
34:16.7
na misis mo. Last year ko
34:18.8
na-appreciate na hindi pala
34:21.0
para sa lahat ang may mga business
34:22.6
partner. At hindi naman masama
34:24.6
na mag-isa ka lang sa negosyo mo. Walang
34:26.6
problema dyan. And may tamang diskarte
34:28.6
at galawan kung mag-isa ka lang sa
34:30.6
negosyo. Hindi naman, porkit mag-isa,
34:32.6
eh hindi na mag-scale up o mag-level
34:34.8
2. Wala namang problema doon.
34:36.5
Walang problema kung mag-isa ka lang o dalawa
34:38.4
lang kayo ng misis mo. Nung nag-grand meet-up
34:40.5
tayo noong September
34:44.2
ika-third anniversary ng KMG,
34:46.5
maraming pumuntang mga kasosyo
34:48.7
na mag-asawa. So doon ko rin
34:50.4
na-appreciate na ang daming mga
34:52.3
kasosyo natin dito na ang business nila
34:54.5
eh silang dalawa ng asawa nila ang
34:56.2
mag-partner. Ang dami rin pumupunta
34:58.5
sa Nova Town, kumakain doon
35:00.2
sa restaura namin at nakakasalamuha
35:02.4
ako, nakakasabay ko doon na
35:04.0
mag-asawa sila lagi. Mag-asawang
35:06.5
lumuluwas ng Maynila para
35:08.1
bisitahin ako sa Nova Town, mag-asawang
35:10.9
pumupunta doon, mag-asawang
35:13.0
nag-share sa akin ng storya nila
35:14.9
at hindi naman pala din masama yun na
35:16.9
mag-asawa kayo mag-partner sa negosyo.
35:18.9
At marami rin na mag-isa lang na
35:20.8
pumupunta sa akin, mag-isang may-ari,
35:23.0
may mga empleyado na nagpapasalamat
35:25.5
at doon ko naisip na
35:26.8
okay, yung payo ko na dapat may
35:29.0
mga business partners kayo, eh hindi
35:30.9
para sa lahat. At okay lang na may mga
35:32.8
business partner kayo tulad ko. Meron ako
35:34.8
mga co-founders sa mga negosyo na
35:36.5
pero hindi rin naman pala masama na mag-isa
35:38.7
ka lang kasosyo o dalawa lang kayo ng misis mo.
35:41.2
Walang problema pala doon. Last year
35:42.8
ko yan natutunan. Ayos?
35:44.7
O yun lang mga kasosyo, pasensya na napahaba
35:46.8
ang vlog natin ngayon. Namiss kong mag-gawa
35:48.8
ng content at magbigay ng value
35:50.8
sa inyo. Salamat sa tiwala nyo sa
35:52.6
aking pinakita buong 2023
35:55.0
especially nung grand meetup natin
35:56.7
yung one week celebration. At ngayon
35:58.5
2024, ulitin natin yun. One week
36:00.7
celebration ulit sa September.
36:03.2
Sana makapunta na kayo yung mga hindi
36:04.7
nakapunta nung grand anniversary.
36:08.4
At marami pa tayong execute ngayon
36:10.3
patungkol sa mga linatag ko sa inyo
36:12.6
nung first grand meetup.
36:14.9
Glory to God mga kasosyo. Trabaho malupit
36:16.6
po tayo. I love you. God loves you.
36:18.6
Bawal tamad. Happy New Year mga kasosyo.
36:20.8
Galingan natin ngayon 2024.
36:22.9
At comment nyo naman dyan sa baba
36:24.3
kung ano dyan sa mga natutunan ko last
36:26.4
year. Ang natutunan nyo rin mga
36:28.4
kasosyo. Please comment down below.
36:30.6
Huwag kalimutan na rin i-like ito, i-share
36:32.8
at mag-subscribe na rin kung hindi
36:34.4
ka pa nakasubscribe mga kasosyo.
36:36.5
Para kasosyo ka na rin tunay. Ayos.
36:38.8
Yun lang mga kasosyo. Trabaho pa muna
36:40.4
ulit ako dito. Ciao. Bye.