HIHIWALAY na ang MINDANAO sa PILIPINAS? Sino ba ang Mga UNANG PILIPINO? 😱
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.9
Sa dami ng mga mananakop noong unang panahon, partikular na ang mga Kastila, ay hindi lang kasi teretoryo ang kanilang napagtagumpayang angkinin, maging rin ang mga paniniwala at pananaw ng mga Pilipino.
00:16.3
Pero ano nga ba ang pagkakakilanlan ng Pilipinas bago pa man tayo sa kupin ng mga Kastila?
00:24.2
Ano nga ba ang pamumuhay ng ating mga ninuno?
00:26.8
Ito ba ay mas maigi, tahimik at payapa?
00:32.1
Sino nga ba ang mga Pilipino bago pa man iniba ng mga dayuhan ang ating mga nakagawian?
00:45.3
Ayon sa kasaysayan, mababa ang tingin ng mga Kastila sa mga Pilipino.
00:51.2
Malayo sa sibilisasyon, walang alam at hindi marunong makisama.
00:55.9
Pero, may katotohanan nga ba ang mga ito?
01:00.7
Naniniwala ka ba na walang alam ang ating mga ninuno noon?
01:06.0
Base sa pag-aaral, ang mga Pilipino noon ay may sarili ng pamamaraan ng pamumuhay.
01:13.3
Dati na silang may sariling uri ng paghahanapmuhay, uri ng pamahalaan, relihiyon at kultura.
01:21.4
Maaaring hindi rin totoo na hindi sila marunong makisama.
01:25.9
Dahil ang mga sinaunang Pilipino pala ay nagkaroon na ng koneksyon sa ibang bansa, particular na sa bansang China.
01:34.3
Bagamat simple, ang pamumuhay ng mga Pilipino noon ay iniaayon lamang nila sa uri ng lugar kung saan sila nakatira.
01:43.6
Sa madaling sabi, nakadepende sila sa inaalok ng kapaligiran na maaari nilang mapakinabangan.
01:50.7
Kung iisipin, ay hindi nga mahirap ang ganitong paraan.
01:54.9
Dahil batid naman nating angkin natin ang hitik na biyaya ng likas na yaman, mapayamang lupa man o karagatan.
02:03.3
Ang mga Pilipino noon na nakatira malapit sa kabundukan ay madalas na ikinabubuhay ang pagtatanim o pagkakainin.
02:11.5
Samantalang ang mga nasa malapit sa karagatan naman ay pangingisda, pagawa ng mga sasakyang pandagat at pearl diving.
02:20.4
Masasabi mong mayroon na talagang sariling diskarte sa pamumuhay.
02:24.9
Ang ating mga ninuno noong nakaraang panahon.
02:28.0
Maliban sa hanapmuhay, ay may sariling pamamaraan na rin sila sa pamamahala.
02:33.7
Karaniwan ay ipinapangkat ang mga tao noon bilang isang barangay.
02:38.3
Ang bawat barangay ay pinamumunuan naman ang mga dato.
02:42.5
Bawat pangkat o barangay ay kinabibilangan ng tatlong po hanggang isang daang pamilya.
02:48.5
Bukod sa pagkakaroon ng sariling pinuno, mayroon rin silang sariling batas na ipinapatupad.
02:55.8
Samantala, ang mga dato ang kinikilala noon na may pinakamataas na katayuan.
03:02.2
Sinusunda nito ng maharlika o mga mayayaman na silang inaatasan rin upang depensahan ng kanilang barangay.
03:09.9
Kasunod naman sa mga ito ay ang mga timawa.
03:12.7
Sila ang uri ng mga taong angkin ang kalayaan.
03:16.3
At ang panghuling pangkat naman ay ang mga alipin na may dalawang uri.
03:21.4
Ito ay ang aliping na mamahay na may sariling mga kaanak, tahanan at naglilingkod lamang kung kakailanganin na siya ng kanyang mayari.
03:30.4
At ang isa pang uri ng alipin ay aliping sa gigilid na silang walang kahit anong sariling pagmamayari.
03:38.4
Maaari lamang maging alipin ang isang tao kung sila'y naipit sa labanan ng dalawang barangay o di naman kaya ay bilang pambayad sa pagkakautang.
03:49.3
Dumako naman tayo sa paniniwala.
03:50.3
Dumako naman tayo sa paniniwala.
03:51.4
Bago pa dumating ang mga Kastila ay may sariling paniniwala na ang ating mga ninuno.
03:59.5
Sinasamba nila noon ang kalikasan o tinatawag na relihiyong anuwismo.
04:05.1
Batid rin nila ang presensya ng amang makapangyarihan.
04:08.9
Ito ang tinatawag nilang bathala o apo.
04:12.2
Malipan sa Diyos na siyang makapangyarihan sa lahat, naniniwala rin sila noon sa mga anito.
04:18.2
Ganun din ang mga diwata o mga elementong hindi tao.
04:21.4
Mayroon na rin sila noon pinuno sa kanilang relihiyon na tinatawag nilang babaylan.
04:27.7
Ito ang nagsisilbi nilang spiritual doctor.
04:31.0
Alam nyo ba mga kasuksay, nagkaroon rin ang mga patunay na ang mga sinaunang Pilipino ay likas na malikhain?
04:39.0
Ito ay nailarawan mula sa kanilang mga kagamitan at mga naging sandata noon.
04:44.6
Mayroon na rin sariling alpabeto ang mga Pilipino noon na napatunayan mula sa 10,000 epiko
04:50.8
na kanilang naisulat na siyang patunay rin sa kanilang galing sa panitikan.
04:56.3
Maaaring kasinungalingan lamang rin ang sinabing walang sibilisasyon sa Pilipinas noon.
05:01.6
Dahil ayon sa pag-aaral, naitala ng mga insek na pumunta sa Pilipinas noon
05:06.9
ng ilang transaksyon nila sa Pilipino sa pamamagitan ng pagkikipagpalitan ng mga gamit.
05:13.6
Madalas ipinagpapalit nila noon ay ang mga porcelain, ginto at alahas mula sa mga chino.
05:19.2
Sa mantalang bulak, perlas at iba pang likasyama naman ang ipinapalit dito ng mga Pilipino.
05:26.2
Sa mantala, nang madiskubre tayo ng mga Kastila, sa kanila nagmula ang pagbuo sa mapa ng buong bansa.
05:34.5
Sa dahil ang hindi pa matukoy noon ang mga Pilipino ang kabuoang teritoryo,
05:39.7
dahil sa uri ng pamamalakad noon na napapangkat-pangkat,
05:43.9
tinukoy noon ang mga Kastila ang buong sakop nito mula Hilaga na Batanes,
05:49.2
hanggang pinakatimog na Tawi-Tawi at Saba, na ngayon ay inangkina ng Malaysia.
05:56.9
1521 nang nagsimula ang ekspedisyon ng pananakop ng mga Kastila sa bansa.
06:03.1
Ngunit 1380 pa lang ay narating na ng mga misyonaryo ang Tawi-Tawi,
06:08.3
kung saan nila napalaganap ang paniniwalang Islam sa Mindanao.
06:13.1
Halos 70,000 years na nang unang maitala ang pagkakaroon ng mga
06:19.2
naninirahang tao sa Pilipinas.
06:22.1
Naitala rito ang pagtira ng mga Aita mula sa Afrika,
06:26.4
at iba pang mga pangkat mula sa karating isla tulad ng Malaysia at Indonesia.
06:32.8
Nang magkaroon ng malaking migration,
06:35.6
ay hindi na nakabalik ang mga ito sa kanilang orihinal na bansa,
06:40.4
dahil sa labis na pagtaas ng tubig.
06:44.5
malaki man ang nagawang pagbabago sa ating pagkapilipino
06:49.2
ng mga banyagang Kastila.
06:51.2
Huwag nating kakalimutan kung ano ang orihinal nating pagkakakilanlan.
06:56.9
Ito ay alaala na naging patunay na ang mga Pilipino noon
07:01.4
ay hindi totoong walang alam at sunod-sunuran lamang.
07:05.7
May sarili na silang deskarte sa pamumuhay na simple,
07:10.0
tahimik at umorganisa sa kanilang mamamayan.
07:14.1
Gayunpaman, malaking bagay rin naman ang influensyang ating nakuha mula sa mga Pilipino.
07:19.1
Ito ay alaala na naging patunay na ang mga Pilipino noon ay hindi totoong walang alam at sunod-sunuran lamang.
07:19.2
Mga Kastila at iba pang mga dayuhan upang maiangat ang ating kaalaman, paniniwala at maging ang ating mga kakayahan.
07:28.7
Ito ang mga bahagi ng ating kasaysayan na dapat nating malaman upang maging buo ang ating pagkakakilanlan
07:36.0
bilang mamamayan ng perlas ng silanganan.
07:39.8
Ang Pilipinas, ang bansang ating ipinagmamalaki at pinakakaingatan
07:45.3
at ang pagiging Pilipino kung saan tayo.
07:48.7
Ay taas noon na ipinagsisigawan nito sa buong mundo.
07:53.2
Maraming salamat sa panunood mga kasoksay.
07:56.2
Mabuhay ang Pilipinas!
