POBRENG SEKYU PINALAPA! BINAON SA UTANG! AMO AT BANGKO NAGSABWATAN?!
01:33.3
dun daw po namin makuha yung explanation na sinabi niya sa manager na dun po naman i-release ang sahod namin.
01:39.4
Pero as if po na rolling na six months, e hindi naman po kami through ATM nag-sasalary.
01:45.1
Nagulat po kami after starting September to July until now,
01:49.4
tumatawag po ang banko, nag-iimbestiga na po sa amin para po kami ay kasuan for estafa
01:54.5
dahil zero balance po ang loan na ipinaratang sa amin.
01:58.9
Dahil po, hindi daw po hinuhulugan.
02:02.6
Sir Ben, humihingi po ako ng tulong sa inyo.
02:05.1
Wala po kaming kakayahan na magbayad ng ganong kalaki.
02:08.2
At saka po, alam po namin na hindi po kami gumamit ng pera.
02:12.1
Meron po akong mga katibayan ng CCTV at billing account statement ng banko na hindi po kami yung gumamit ng pera.
02:20.4
Ngayon inapot po namin sa may-ari ng RMC, Sir.
02:23.4
Kaya humihingi po kami ng tulong.
02:25.6
Ayaw po namin makulong sa bagay na hindi naman po kami ang gumamit.
02:30.7
Ang boss ninyo makapangyarihan, kaya naintindihan ko.
02:33.7
So ginamit niya ang kapangyarihan ninyo na siguro dahil una may pangangailaan kayo, mga empleyado kayo, tutugon naman kayo eh.
02:40.7
Papayag kayo dun sa kagustuhan nila dahil empleyado kayo.
02:44.7
Kasi kung hindi, saan naman ang kadahilanan, napilitan kayo.
02:47.7
May panlilin lang dito eh.
02:49.7
May pananamantala rito, may pang-aabuso rito.
02:52.7
So ang ginamit sa inyo, panlilin lang, pang-aabuso, pananamantala.
02:58.7
Ano ang trabaho sa security agency, itong security agency, RMC or security agency, tama?
03:04.7
Gusto ko lang maintindihan para shortcut na tayo, derecho na tayo.
03:07.7
Nangutang ang inyong kumpanya pero sabi kayo ang magpo-front.
03:13.7
O ang kumpanya ang nangutang, ginamit kayo?
03:17.7
Ginamit po kami sir.
03:19.7
Magkano raw ang utang na inutang ng kumpanya sa banko? Bawat sa isa, 500?
03:30.7
Ka-apply nyo lang sa security agency tapos napautang kayo ng 500,000?
03:36.7
So, sino ang nag-alok sa inyo na pwede mangutang sa pangangailangan nyo? Yung agency mismo?
03:42.7
Anong pangalan nang nag-alok sa inyo kung sino man yung nagtuso sa inyo sa agency?
03:46.7
Yung may-ari po, si Minerva Culangan po.
03:49.7
Yung importante, si Minerva Culangan. Okay.
03:51.7
Ngayon, kinuha niya lahat ng mga requirements?
03:56.7
Yung mga data ninyo, papano nakapautang sa banko kayo dalawa, nagtatrabaho pa lang, wala pa kayong isang buwan, dalawang isang taon, nakautang kayo ng 400,000? Ah, 500,000? Bawat isa?
04:08.7
Okay. So, sila ang nagbigay ng mga application, sila ang nag-apply, tapos kayo pumunta lang ng banko?
04:14.7
Binigay nyo lahat ng ID, Tent and Fee. Kumbaga, ready na. Pagpunta nyo sa banko?
04:19.7
Withdraw na lang?
04:21.7
Nung binigay ng teller ang pera sa inyo, magkahiwalay kayo?
04:25.7
So, binigay sa'yo, eto yung kalahating milyon? Or papano ba? May bawas na?
04:31.7
So, sa 500,000 binigay sa'yo, parang nabawasan na, mga 460 pa? Or medyo may mga interest pa yung mga binawas-bawas pa?
04:41.7
Sabi po nila, meron daw pong processing fee.
04:43.7
Okay. So, processing fee.
04:46.7
Ka-apply nyo lang ng trabaho, inalok kayo, mangutang sa banko ng kalahating milyon ng inyong agency. Tama? Tama?
04:54.7
So, ikaw, kalahating milyon. Ilang buwan ka pa nang nag-trabaho sa agency?
04:58.7
Nung kasalukuyan pong inalok ako, sir, 3 months po.
05:01.7
3 months ka pa lang. Ikaw, the time?
05:03.7
Tatlong buwan din.
05:04.7
Tatlong buwan lang.
05:05.7
Pinag-report niya po kami sa office at sinabi niya po na i-promote niya po kami maging admin.
05:09.7
O, i-promote kayo maging admin. Sa kondisyon na?
05:12.7
Pwede pong makapag-loan sa office po. Pero po hindi niya sinabing bank loan.
05:17.7
Pwede makapag-loan sa office.
05:19.7
So, sinabi niya ba maglo-loan kayo ng 500,000? 500,000?
05:23.7
Pero sinabi niya makapag-loan kayo, ang sa inyo parang nakapag-loan kayo na lumalabas 40,000.
05:30.7
Yun ang binigay niya sa inyo.
05:33.7
Pero in advance niya ba yung 40,000?
05:37.7
So, pumunta kayo sa banko, kinuha ang inyong mga papel at lahat, pati ang trabaho ninyo, 3 months pa lang sa agency.
05:44.7
Pinapunta kayo sa banko para kunin na iyong pera?
05:46.7
Hindi po. Bali po, nung pumunta po kami sa banko, para lang po muna magbukas ng…
05:54.7
Nakabagbukas na kayo, ibig sabihin inayos na nila.
05:57.7
Yung araw na iwi-withdraw nyo na, alam mo na ba kung magkanong halaga na iwi-withdraw mo?
06:02.7
Wala pa po. Sila po ang may hawak ng ATM, sir.
06:05.7
Opo siya, sila ang may hawak ng ATM. So, nung humarap ka sa teller, magkanong perang ibinigay sa'yo?
06:10.7
Sa akin po, 300, mahigit na lang po, sir.
06:13.7
Pero nabigyan ka na ng 40,000?
06:17.7
So, 300 something nabigay sa'yo. Kinuha mo yun sa banko?
06:21.7
Opo. Pasama po sila.
06:22.7
Magkasabi kaya sa ano banko?
06:24.7
Opo. Kasama po sila.
06:25.7
Kasama mismo yung may-ari sa harapan, sa gilid mo?
06:28.7
Opo. Nasa likuran ko po sila. Bali, nasa teller po ako sa harapan.
06:31.7
Sa likuran mo siya?
06:33.7
Kanina yung utang ng 500,000 sa may-ari ay sa'yo?
06:36.7
Sa pangalan ko po, yung pinalabas nila.
06:38.7
Sa pangalan mo? Pa'no ka naka-utang ng 500,000 kapapasok mo pa lang? So, nung binigay sa'yo ng teller sa banko, magkano yung pera?
06:47.7
385,000. Binilang mo?
06:51.7
Alright. So, sa 500,000, 385,000 na ang nabawas na?
06:56.7
Nalabas na lang po. Opo.
06:57.7
So, kinuha mo yung pera ng 385,000, sa likuran mo yung may-ari, binigay mo yung pera sa kanya?
07:03.7
Nakita ng teller?
07:05.7
Okay. Ikaw, ganun din ang nangyari? Sabay kayo?
07:07.7
Hindi po. Nauna po ako sa kanya.
07:09.7
Nauna. So, magkaibang araw. So, parehong modus. Pareho. So, binigay naman ang banko yung pera, 385,000?
07:16.7
325 na lang po ako pa.
07:19.7
So, ang pagkaalam ninyo, 40,000.
07:21.7
40,000 ang nilaunin nyo?
07:24.7
Pagdating sa office, binigay ba yung 40,000?
07:27.7
Tapos, binabawasan kayo ng 9,000 every month.
07:31.7
Kasi parang, hindi lang kailangan. Ngayon, hindi nyo alam na yung 385,000 o 320,000, sa inyo yun. Utang nyo yun. Sa pangalan ninyo.
07:40.7
Wala pong ganun, Sir.
07:41.7
Hindi nyo alam yun. Hindi nyo alam na sa pangalan nyo pala, hindi sa may-ari.
07:45.7
So, ngayon, bakit kayo nandito sa akin dahil kinahabol kayo ng collection agency?
07:50.7
Anong sinasabi ng collection agency ng bangko?
07:52.7
Wala daw po silang pakialam sa tinuturo naming pangalan kung sino po ang nagpeke ng dokumento namin at nagtatype po nung mga panahon na yun.
08:02.7
Sabi po nung naghahabol po sa aking pinansya.
08:06.7
Collection agency?
08:08.7
Anong sinabi nang, sandali muna, hindi na importante. Tinanong mo ba sa among mam, inapunta po sa inyo ang pera ng 300,000. Binigyan nyo lang ako ng 40,000, kaya ako nagbabayad ng 9,000 deduction monthly.
08:20.7
Anong sagot na may-ari nung sinabi mo, ma'am, ba't kami hinahabol ng collection agency?
08:24.7
Tinakot na po. Nilako, sir.
08:26.7
Sino nagtakot sa'yo?
08:27.7
Si Revalo po, yung operation manager.
08:29.7
Tinakot ka na na bakit? Anong sinabi sa'yo?
08:31.7
Kasi po, wala po akong kakayahang magpaturni. Kinakasuhan po. Nilako na.
08:36.7
Sino nagkaso sa'yo?
08:37.7
Si Minervang Hulangan po.
08:39.7
Bakit si Minervang Hulangan? Eh ang banko dapat magkaso sa'yo para sa itsura mo na yan. Hindi ka naman po pwede makautang ng kalahating milyong. Ka-apply mo pa lang ang trabaho, 3 months pa lang.
08:48.7
Tapos lumalabas, nililang ka, niloko ka at sinasabi na mangungutang kayo ng 40,000. Yung inutang pala ng kumpanya, 500,000. Hindi ba sinabi sa'yo ng banko, ito yung utang, ito yung hiniraman mo ng pera, approved na to?
09:00.7
Hindi ka ba nagtaka, parang pagpunta mo sa banko, approved na?
09:03.7
Wala pong ganun, sir.
09:04.7
Basta pumunta ka na lang doon?
09:06.7
Mag-withdraw lang, yun lang po.
09:07.7
Okay. So para sa inyo, makakakuha kayo ng 40,000?
09:11.7
Okay, relax ka lang. Huwag ka nang umiyak. Ikaw naman, sige, ano naman sa iyo? Ganun din?
09:18.7
Pinumprontan niyo ba yung may-ari? Ma'am, bakit ganito? Hinahabol kami ng banko, binigay namin ng pera sa inyo.
09:24.7
Anong sinabi ng may-ari?
09:26.7
Sabi niya lang po, pumunta po ako ng office at sa kanila daw po, maday lang magbayad. Basta daw po mag-report ako.
09:32.7
So nag-report ka?
09:33.7
Hindi po, kasi kilala ko na po sila, sir.
09:36.7
Okay. So nung natakot na kayo dahil hinahabol na kayo ng collection agency?
09:42.7
Ilang buwang kayo nagtrabaho sa agency ninyo? Nung 3 months pagkatapos ng... Paano kayo nagbabayad?
09:47.7
Monthly na nagbayad?
09:50.7
So mga nakailang buwang kayo nagtrabaho sa kumpanya?
09:53.7
9 months. So 3 months, 6 months, nalaman niyo na lang na akala ninyo 9,000 okay lang binabawas. Tama? Kasi umiram kayo.
10:03.7
Paano yung nalaman na hinahabol na kayo ng collection agency? Sasampahin kayo ng kasong staff ah?
10:07.7
Tumawag po ang banko sa amin, sir.
10:10.7
Oo po. Sinabi po na, simula nag-loan ka dito, hindi ka nagbabayad.
10:18.7
Sa linyo ng telepono si Atty. Batas Mauricio. Atty. Batas magandang umaga sa iyo.
10:22.7
Magandang umaga po.
10:24.7
Anong nakikita niyo rito Atty.?
10:26.7
Ang magiging usapin po natin dito Ginuong Ventulfo, yung pong pandinin lang nito pong mga may-ari ng kumpanya kasama yung nakipagsabwatang opisyal at kasama po yung mga kaswat, Ginuong Ventulfo. Tama po kayo. Hindi pwede kasing ma-release yung ganyang kwarta o di kayo ma-aprubahan yung ganung loan para po sa kahit kanino.
10:47.7
Dahil wala naman po may papakitang kakayahang umutang at kakayahang magbayad yung mga manggagawa na yan. Doon pa lamang po sa anggolong iyon, may problema na. So nagsabwatan at nagpanggap po yung may-ari na ang tunay at totoong mangungutang dito ay ang kumpanya nila o yung mga may-ari.
11:05.7
At nagpanggap sila na itong mga manggagawa ang tumanggap ng pera pero sila ang kumuha yung may-ari ng kumpanya at dahil diyan maaari po silang mademanda.
11:16.7
So dito po, ano pong magagawa ng isang simpleng tao, walang-walang boses, walang kalaban-laban na lalagay sa saalanghanin?
11:46.7
Ang upayo po dito dapat po napakasimple. Tutungo po sila sa pulis. Magbibigay po ng salaysay upang maumtisahan ang prosesong legal laban doon sa may-ari ng kumpanya, laban doon sa kasabwat sa bangko para nang sa ganun maliwanagan kagad ang timano na ang may kasalanan nito hindi po mga manggagawa na hindi umano'y ginamit, nakatanggap ng pera pero hindi doon sa malaking halagang binabanggit na iniupang pala sa bangko ng kanilang mga amo.
12:14.6
Para nang sa ganun magkaroon po.
12:16.7
Magbibigay po ng record at maumtisahan ang prosesong legal. Pero napakahirap po yan ginawang Ben Tulfo sapagkat pagpomanhin po ng mga matisino sa pulisya,
12:25.6
pagka po ganitong malilit lang ang lalapit sa kanila, hindi po nila bibigyan ang pansin. Mabuti na lang narito sila.
12:32.0
Ang aking panukalap para po sa dito ay samahan na lang po ng BTAG. Mag-report, put it on the record sa pamamagitan ng blotter o di kaya pagbibigay na po ng salaysay upang ang pulisya po bilos mismo para may isang paang kasong large scale.
12:46.7
Ang swindling large scale of tapa. Laban po doon sa may-ari ng kumpanya at sa mga kasabwat nila sa bangko. Ginawang Ben Tulfo.
12:53.2
Attorney, maraming salamat. Ilalapit namin ito sa CIDG dito sa mga nangyayari. At the same time, ilalapit din po namin dito.
13:00.2
Meantime, si Attorney Sofia Marie Tamacay. Magandang umaga po, Police Major Tamacay. Ma'am.
13:07.8
Hello sir. Magandang umaga po sa ating lahat at sa inyong mga nakikinig sa inyong programa.
13:12.3
Ano pong magagawa po ninyo? Sasosya muna kayo.
13:14.8
Sasosya po bilang administrative.
13:16.7
Ang regulatory agency, ang aming task po is to conduct administrative investigation upon filing of complaints po ng ating mga complainants.
13:25.4
Ito po ay ating gagawin para malaman po ba natin na kung ito po bang personnel na nire-repect pa mo nila or staff ng kanilang agency ay totally na siya lang po mismo
13:34.0
or it's either kasabwat po ang kanyang agency sa pagpapautang ng ganitong kalaking halagas pa nila.
13:39.2
If found out po na may meron pong mga lapses or violations na makikita during the investigation against the agency,
13:46.7
or against solely to the personnel, tayo po ay magkakaroon ng mga penalties.
13:52.0
And mga penalties na po yun is nakasaad po sa ating implementing rules and regulations ng RA 11917.
13:60.0
Ito po ay napapalob doon sa Code of Conduct and Ethics if mapapatunayan po or if it is ang kalilang mga reklamo.
14:07.0
Administrative po.
14:07.9
At ito po na sosya.
14:09.4
Para doon sa nagmamayarang agency.
14:12.3
Ma'am, baka naman po ito natin tulungan na rin sa CIDG, ma'am.
14:16.7
Ito ay ibang klaseng krimen po ito, panlilin lang na po ito.
14:20.4
As a matter of fact, kami lalapit din sa congressman, congressman ng banking and finance.
14:25.6
Sa pagdating po dito sa mga ganitong klaseng fraudulent act or mga other, si congressman Erwin Chia makikipagtulungan po sa atin ito.
14:33.2
Sa amin lang po, administrative, para may sabihin ninyo na po yung agency.
14:37.8
Yung panlilin lang po doon.
14:39.7
Exploitation, deceit, abuse under employees.
14:43.2
Sila naman na kinabang ng pera.
14:44.5
Kaya nga pumunta sa atin itong mga pobring...
14:46.7
...security guard dahil hindi lang makayana.
14:49.2
...parallel investigation and the penalties would be dependent on the participation if found out kung agency lang po ba or doon sa personnel itself.
14:58.8
Well, they were encouraged na akala nila ang utang nila ay 40,000, mapupunta yung 400 something sa may-ari.
15:08.7
Eh hindi naman sinabi, sa kanila pala sila ngayon hinahabol.
15:13.0
Advisor na mag-file na kagad sila ng complaint.
15:15.8
Open po ang social.
15:17.8
Para magkaroon na po tayo agad ng administrative inspection and investigation.
15:23.1
Gagawin po namin yan, yung administrative.
15:25.1
Pagdating naman sa criminal sa CIDG na kami.
15:27.3
At the same time, iikot po kami sa Congress na rin.
15:30.8
Dito sa, well, sa Comirion Banking.
15:33.4
Pagdating sa mga fraudulent acts at yung scam and anything.
15:36.8
Kay Congressman Erwin Cheng.
15:38.1
Alam sure, makikipagtulong.
15:39.6
Ipapatawag po yan bago mangyayari.
15:41.5
Pati sa banko, makakaroon din ang hearing doon.
15:43.9
Kung minsan ginagawa ng banko, nakikipag-ayos na lang agad.
15:46.7
Kapag naalaman na ganitong klaseng sitwasyon.
15:49.1
So, nakita niyo po, ma'am.
15:50.1
Ito, warrants and administrative investigation.
15:53.1
Para matanggalan po ng lisensya siguro.
15:55.1
Ay kami po, tatayo po rito.
15:57.2
Sa mga lumapit po sa amin.
15:58.5
Tutulong po kami.
15:59.2
Hindi tayo po, sir.
16:00.2
Pwede silang pumunta dito.
16:01.7
Gagawin po namin yung ma'am, ha?
16:02.9
Maraming salamat.
16:03.9
Usap tayo sa baba.
16:06.7
Ilalaban ka namin.
16:07.6
Hindi ka namin iiwan.
16:08.6
Huwag ka nang umiyak.
16:10.8
Hindi pa tayo tapos.
16:12.1
Tututukan namin ito, ha?
16:16.4
Kayo kung sino man kayo.
16:17.3
Mga potok sa buho kayo.
16:19.1
Ang nag-iisang pambansang sumbungan.
16:21.9
Ilalaban po namin.
16:23.2
Hindi po kami nag-iiwan.
16:24.9
Tulong ang servisyo.
16:30.5
Mas kilala si Bitag.
16:34.5
Pero po, eto po yung hashtag.
