01:16.6
Kung wala namang sumusunod sa kanya ay kailangan niya itong lakarin
01:19.7
at inaabot ng may gitisang oras na lakaran bago marating ang mismong bahay nila noon.
01:28.7
Nakakatakot pa ang daanan.
01:30.0
Dahil taniman ng tubo ang kanilang dinadaanan.
01:34.5
Wala naman itong problema kay Tia dahil isang beses sa isang linggo lang naman ito kung umuwi.
01:41.1
Ito ay ang mga panahon na wala pa itong kasintahan.
01:46.0
Wala namang problema yon sa kanya, Sir Seth.
01:49.5
Masaya pa ang magulang at mga kapatid nito tuwing umuwi siya.
01:53.5
Dahil may mga daladala siyang tinapay.
01:56.3
Na ng mga panahon na yon ay bihira lamang nilang matikman.
02:00.0
Kung kaya't lagi talaga siyang umuwi ng pasalubong na tinapay.
02:06.7
Medyo matagal na din na nagtatrabaho si Tia sa panadriya
02:10.3
nang makilala niyang isang lalaki.
02:15.2
Nagtatrabaho ito bilang isang construction worker
02:17.8
sa ginagawang gusali ng tindahan.
02:22.9
Balito ang kauna-unahang gusali na tinatayo sa lugar ng taon na yon
02:26.4
at ang kanilang trabadora ay hindi galing sa kanya.
02:29.5
Hindi galing sa kapis.
02:31.3
Kundi mga taga pa si Iloilo.
02:36.5
Kung tutuusin ay karatig lugar lamang ito ng dumaraw.
02:40.6
Pero ng mga panahon na yon
02:42.3
ay malayo-layong paglalakbay pa ang kinakailangan
02:45.9
dahil wala pa namang gaanong maayos na transportasyon
02:49.6
ng mga panahon na ito.
02:53.8
Trining, pwede ba kitang dalawin sa inyo?
02:58.5
Tanong nito kay Tia.
02:59.5
Bakit naman, Waning?
03:03.4
Ba't mo ako dadalawin sa bahay?
03:06.3
Nagtataka pang tanong ni Tia noon.
03:09.1
Eh, gusto ko sanang umakit ng ligaw sa'yo eh.
03:15.0
Si Tia naman ay tahimik na kinilig sa kanyang narinig.
03:19.5
Maganda kasi ang tindig ng binata.
03:22.4
Matangkad, matangos ang ilong.
03:25.3
Ang kulay nito ay hindi gaanong maitim at hindi rin naman ganon kaputi.
03:30.3
Yun bang natural na kayo mangyang kulay?
03:33.9
Mapungay ang mga mata na may makapal na kilay
03:36.4
at mahabang pilik matanon.
03:40.0
Naparabang isang itong artista kung titigan.
03:44.9
Kung si Tia pang tatanungin ay
03:46.8
mala tirso-kruso manuang datingan nito.
03:53.4
Basag ng lalaki sa pananahimik ni Tia.
03:57.1
Hindi din naman masabi na hindi maganda ang tiyakay.
04:01.0
Nasa 5'to ang tangkad nito.
04:03.2
Baling kinita ng katawan.
04:05.5
Medyo maputi at maganda din ang kutis.
04:09.0
May katangusan ng ilong.
04:10.9
May magandang hugis ng mata at kilay.
04:13.9
Na naging sanhinang atraksyon ng mga kalalakihan nun.
04:18.3
Pero hindi binibigyang pansin ni Tia ang mga ito.
04:22.5
Tanging siwaning lamang ang nakapukaw ng kanyang atensyon.
04:29.5
Tanong na paulit-ulit ng lalaki.
04:33.3
Ikaw yung bahala, waning.
04:35.8
Malayo yung bahay namin dito sa bayan at mahirap ang daanan papunta sa amin.
04:42.8
Ayos lang yun sa akin.
04:44.9
Sanay ako sa maabang lakarin eh.
04:48.3
O, edi ikaw yung bahala.
04:52.7
Kailan ka ba uwi nang makasunod ako sa iyo?
04:57.5
Susunod ka sa akin?
05:01.5
Hindi ko alam yung papunta sa inyo eh.
05:04.1
Sagot naman ni waning nun.
05:06.8
Nakuhaning bawal yan.
05:07.9
Baka mapikot ka nang wala sa oras.
05:11.9
Nang mga panahon kasi na yun,
05:14.5
sa oras na magkasabay na maglakad ang babae at ang manliligaw nito,
05:19.2
ay iba na kaagad ang iisipin ang lahat.
05:22.5
Kumbaga, kasalan na.
05:25.3
Kung kaya't ayaw ni Tia na mangyari yun sa kanya.
05:28.5
Hindi ko alam yung papunta sa inyo eh.
05:28.6
Sa oras na magkasabay na maglakad ang babae at ang manliligaw nito.
05:28.7
Sa oras na magkasabay na maglakad ang babae at ang manliligaw nito.
05:28.7
Eh hindi pa naman nila ganun kakilala talagang isa't isa diba?
05:33.2
Kaya mahirap na kung magkasabay silang maglakad papunta sa lugar nila nun.
05:38.3
O di sige, ituro muna lang sa akin yung daanan papunta sa inyo.
05:45.8
Sasagot pa sana si Tia pero tinawag na siya ng kanyang kasamahan na noon ay humahango na mga lutong tinapay.
05:53.3
Naging abala na si Tia sa kanyang trabaho.
05:55.4
Kung kaya't umalis na lamang si Waning,
06:04.2
araw ng pag-uwi ni Tia.
06:07.3
Pagkabukas pa lamang ng panadirya,
06:09.9
ay naroon na si Waning.
06:12.6
Nagulat pa si Tia dahil ang binata agad ang bumungad sa kanya noon.
06:17.7
Nakakagulat ka naman, Waning?
06:19.7
Ang aga mo ngayon ah?
06:21.7
Tanong ito sa lalaki.
06:22.7
Eh hindi mo kasi nasagot yung tanong ko sa'yo eh kahapon eh.
06:27.8
Medyo hindi ako nakatulog.
06:28.7
Nakatulog ng maayos kagabi.
06:32.0
Lihim naman na kinilig ang tiyahin ko noon.
06:35.6
Sinabi niya na may jeep o manon na darating na may pangalang si Raffine.
06:40.9
Taga doon sa kanila.
06:43.6
Sinabihan niya itong si Waning na sumakay dito at sabihin iba ba siya sa crossing sa may tindahan ni Aling Amor.
06:50.9
Pagdating niya doon ay magtanong-tanong na lamang siya kung nasaan ang bahay nila, Junior.
06:56.3
Pangalan niya ng tatay niya.
06:58.7
Sila na umanong magtuturo sa kanya kung saan banda ang bahay nila, Trining.
07:05.0
Sige Trining, pero pwede ba akong magdala ng isa ko pang kasama?
07:10.3
Para naman hindi ako mailang kasi may kasama ako eh.
07:14.1
Irit ng lalaki kay Tia noon.
07:17.0
Pumayag naman itong si Tia.
07:20.9
Matapos makabili ng tinapay ang binata, ay bumalik ng lalaki sa barracks nito.
07:28.6
Pagdating ng tanghali ay bumalik na naman si Wanning para bumili ng napakaraming tinapay.
07:35.0
Hindi na yung nakita pa ni Tia dahil naghahanda na ito para umuwi ng oras na yun.
07:41.1
Alas dos ng hapon, sumakay si Tia ng jeep pa uwi sa kanila.
07:47.3
Lingid sa kanyang kaalaman ay nakita yun ni Wanning.
07:50.5
Pero hindi pa ito sumakay doon.
07:53.8
Nagdanong siya kung ano ang huling biyahe ng jeep sa araw na yun.
07:56.6
At nalaman niyang hanggang alas 5 pa ang last trip nito kung kaya't naisipan itong mamayang alas 5 na lamang siya aalis.
08:07.0
Nakausap na din ito ang kaibigan niyang si Johnny.
08:10.2
Na ito ang kanyang makakasama sa pagbunta sa lugar ni Trinning.
08:14.5
May trabaho pa kasi ito ng mga oras na yun.
08:17.7
Alas 4 e medyo pa matatapos ang pagtatrabaho niya.
08:23.7
Si Tia Trinning naman habang sumasakay sa Karosa.
08:26.6
Papasok sa lugar ay ikinuwenton nito sa ama na may bibisita sa kanya.
08:34.0
Abay sino yan anak?
08:36.3
Seryoso ba yan sayo ha?
08:38.7
Ang sabi ni Trinning ay hindi niya umano alam.
08:42.0
Basta nagtanong ito kung saan siya nakatira kung kaya sinabi nito ang lugar nila.
08:48.6
Tinuruan mo naman ba kung saan bababa at kung sino ang hanapin?
08:52.5
Opo, binigyan ko na siya ng panuto kung paano makapunta sa bahay natin.
08:56.6
Sinabihan mo ba siyang huwag magpagabi at delikada sa daan?
09:02.3
Nako pa tay, hindi ko po siya nasabihan tay. Nakalimutan ko po.
09:08.4
Sana lang maaga pa yung darating ha. Kung hindi sana, bukas na lang umaga.
09:14.0
Napaka delikado dito sa atin anak.
09:17.0
Nang mga panahon kasi na yun Sir Seth, ay sunod-sunod umano ang patayan sa lugar nila Tia.
09:23.8
Tinanong naman ang tatay niya kung anong itsura ng taong nila.
09:26.6
Dahil baka makasalubong pa umano ito ng kung ano-ano na pwedeng ikapanganib ng buhay niya.
09:36.5
Ay naman sa tiyo ni Tia, sila na lamang umano ang susundo at maghihintay nun sa may tindahan.
09:46.5
Bakit tay, may mga masasamang tao ba dito sa atin?
09:50.3
Tanong ni Tia sa ama, gawa nga nang diba minsanan lamang kung umuwi si Tia nun?
09:56.6
Hindi masasamang tawang tanong dyan anak.
10:01.0
Ang tamang tanong, kung mga tao ba sila?
10:05.4
Makahulugang tugon umano ng kanyang ama.
10:09.1
Tinanong naman ni Tia kung ano ang mga ito.
10:13.5
Mahirap sagutin niya nanak. May tenga ang lupa, may pakpakang balita.
10:20.6
Dahil doon ay nahimik na lamang si Tia.
10:24.0
Pagdating sa bahay nila ay nakita niya naman ang kanyang nababalik.
10:26.6
Tiyanay at bunsong kapatid.
10:29.0
Nasa bakura na mga ito ng bahay nila.
10:32.6
Tuwang-tuwa ang kanyang ina dahil may bitbit na naman siyang ulam at mga kasangkapan nila sa bahay.
10:38.7
Lalo na dito ang asukal at asin.
10:41.1
At syempre ang paborito ng lahat na tinapay.
10:44.8
Tuwang-tuwa ang kanyang kapatid habang inaabot niya dito ang kanyang mga pasalubong.
10:51.8
Nubing! May bisita daw na darating tong dalaga mo.
10:56.6
Uwi ka ng kanyang ama sa kanyang ina.
10:60.0
Nga pala Sir Seth, nanay at tatay din ang tawag ko sa aking lolo at lola.
11:06.6
Abay, taga saan yan anak?
11:08.4
Taga dito din ba sa atin?
11:10.3
Tanong ng nanay niya.
11:12.5
Hindi po na eh, taga pasa yun.
11:14.6
Sila yung nagtatrabaho sa gusaling ginagawa sa bayan.
11:18.5
O eh, paano pupunta dito yan?
11:20.8
Delikado pa naman yaman ang nangyari dito sa atin itong mga nakarang araw.
11:26.5
Ano na ba yung nangyari dito sa atin?
11:28.9
Kanina pa ako nagtatanong kay tatay pero tikom naman yung bibig niya.
11:35.4
Ayon sa kanyang ina,
11:37.6
ay may mga masasamang nila lang ang nananala sa umano at pumapatay ng mga tao.
11:43.8
Lalong-lalo na kapagdayo.
11:47.2
At ang malalapa sa sinabi ng kanyang mga magulang,
11:51.3
hindi tulisan ang mga pumapatay,
11:54.5
kundi mga aswang.
11:56.5
Napatanong naman itong si Tia kung paano nagkaroon ang aswang sa lugar nila.
12:03.3
E napakatahimik nun.
12:06.6
Yun ang aanak eh.
12:08.5
Nung nakarang araw lang naman ito,
12:10.6
pero sa mga araw na yun, sunod-sunod yung mga biktima eh.
12:14.2
Pagkikwento ng kanyang ina.
12:17.4
Anong oras ba'y pupunta yung bisita mo?
12:20.4
Tanong ulit ng kanyang ama.
12:22.9
Hindi ko po alam tay, pero sabi nun, kaninang umaga, ngayon daw eh.
12:27.4
Hoy sige, sasamaan ako ng Tio Apol mo at Tio Imong para sunduin siya.
12:32.8
Basta ba sigurado yung lalaki na'y napakasalan ka ha?
12:37.0
Tatay naman, hindi mo pa nga nakita at nakilala yung tao eh.
12:42.7
Patawa-tawa na lamang ang kanyang ama,
12:45.3
na kinakabit ng tagiban ng itak nito sa kanyang bewang.
12:50.0
Manong, huwag mong kalimutan yung bote ng langis at latigo na gawa sa makabuhay ah.
12:55.8
Pagpapaalala pa din.
12:56.5
Ito ni Lolo Imong.
13:00.3
Lusing, paabot ako ng latigo at ng langis sa may altar.
13:04.3
Wika ni tatay sa nanay.
13:07.1
Nung may abot na, ay kaagad na lumakad na ang mga ito.
13:11.5
Nakasakay ang mga ito sa kalabaw.
13:14.3
Sina Lolo Apol at Imong ang nakasakay sa karosa.
13:18.6
Ang tatay naman ni Tia ang nakasakay sa kalabaw nun.
13:23.4
Bago madadaanan ang mga ito ang bahay ni Lolo Apol,
13:26.5
ay dinaanan nito ang kanyang kalabaw.
13:29.9
Dahil baka hindi sila kakayanin ang kalabaw mamaya na isa lang.
13:36.0
Makalipas ang kulang-kulang isang oras,
13:39.2
nakarating na ang mga ito sa tindahan.
13:42.4
Saka naman ang paghinto ng jeep,
13:45.0
may bumaba na dalawang binata.
13:47.9
Yung isa, magandang pangangatawan.
13:51.0
Matangkad na may sinabi din ng itsura nito.
13:54.4
Madami itong daladalang mga pasalubong.
13:56.5
Lumapit ito sa may tindahan at nagtanong.
14:03.0
Magandang gabi po.
14:05.0
Magtatanong po sana ako kung nasaan po ba dito yung daan papunta sa bahay ni
14:13.3
Kagad itong narinig nila.
14:15.7
Kung kaya't nilapitan itong lalaki at tinanong kung
14:18.6
Wanning ba ang pangalan niya.
14:22.0
Opo, ako po si Wanning.
14:23.9
Ito naman yung kaibigan ko si Johnny.
14:25.3
Nagpakilala naman itong si Tio.
14:28.6
At pinakilala niya din yung ama nito ni Trinning.
14:33.3
Sumama kayo sa amin.
14:35.4
Wika agad ito ni Lolo.
14:37.6
Si Wanning naman at ang kasama nito ay halatang kinabahan dahil
14:41.1
hindi nila kilala mga ito.
14:44.1
Pero wala na sila magawa kundi ang sumama.
14:47.6
Baka kasi pag gumindi sila ay mapano pa sila lalo.
14:51.8
Nakita na mga ito ng malaking basket ang daladala ni Wanning.
14:55.3
May kasama pang karton na may lamang alak nun.
15:00.1
Lumiwanag gumano ang muka ni Lolo Apol at Tatay Junior pagkakita nun.
15:05.8
Halatang sabik sa inumin.
15:08.1
Pero nagtanong pa ito kay Wanning.
15:10.7
Ano ba yung daladala niyo iyo at bakit parang napakarami naman yata?
15:15.6
Ah, mga pasalubong ko po sa inyo yan.
15:18.6
Mga napamili ko sa bayan kanina.
15:24.1
O siya ay sumakay.
15:25.3
Sakay na kayo sa karosa at baka maabutan pa tayo ng malalim na gabi sa daan.
15:32.0
Kahit na nagdadalawang isip at kinakabahan,
15:35.3
ay sumama pa rin ang magkaibigan sa mga ito.
15:39.5
Sakay na kayo sa karosa.
15:43.6
sakay na kayo sa karosa.
15:47.4
Sumakay naman si Lolo Imong sa karosa kasama ang magkaibigan.
15:51.9
At si Lolo naman ang sumakay sa kalabaw nito.
15:55.3
Nang makarating na sila sa bukana ng taniman ng tubo,
16:00.4
binigyan sila ni Lolo Imong ng salakot.
16:04.2
Magsasalita pa sana si Lolo Imong na isuot ng dalawang binata ang salakot para may proteksyon.
16:11.8
Nang bigla na lamang silang makarinig ng mga tunog na
16:14.6
galing sa kakaibang huni
16:22.6
Kagad namang nagkatinginan ang dalawa.
16:25.3
Nakita nila si Lolo Imong na hinahawakan ng tabak nun.
16:31.5
Maya-maya pa inabot nito kay waningang tabak.
16:34.9
Habang hawak-hawak naman ito ang latigo na gawa sa pinatuyong makabuhay.
16:41.1
Hawakan mo yan ha.
16:42.8
Kung may makita kang hayop na lumalapit sa atin at sa tingin mo,
16:46.6
maaabot ng tabak,
16:48.6
huwag kang magdalawang iisip na tagain.
16:53.6
Doon na paghinuha ni Waningang,
16:55.3
kung ano ang nangyayari.
16:57.9
Kaya ito na mismo ang nagsabi kay Johnny na manahimik na muna.
17:03.0
Panaykalabit kasi nito sa kanya.
17:06.2
Pero nang narinig na nito ang sinabi ni Imong,
17:09.8
ay kusa na itong tumahimik at hinigpitan ang tali ng suot-suot nitong salakot.
17:17.1
Napapangiti na lamang si Waning sa naging aksyon ng kaibigan nito.
17:23.4
wala ka bang maibibigay ng armasa?
17:26.8
Tanong naman ito.
17:29.0
Hindi napigilan ni Waningang mapatawa sa tanong na yun ni Johnny.
17:35.2
bilis mong makipagdikit to la.
17:37.5
Puna nito kay Johnny.
17:40.3
Napatawa na rin dito si Imong at atay Dunyor sa narinig nila.
17:46.9
Sabay abot ng ispading dito.
17:49.6
Tigbasin mong parang tubo ha kapag nilapitan ka.
17:53.8
Kahit papani gumaanan,
17:55.3
hindi lang kanilang paglalakbay dahil sa biroan nilang yun.
17:59.9
Makalipas ang isang oras,
18:02.3
malapit na nilang malampasan ang taniman ng tubo.
18:06.0
Nang may biglang dumaan sa tabi nila na
18:08.0
napakalapit kay Lolo Dunyor.
18:12.4
Kung kaya't kaagad nitong hinataw ng latigo na gawa sa pinatuyong makabuhay.
18:19.2
Matinis na tinig ang binitawan ng nilalang na yon.
18:23.4
Nakaagad na tumakbo sa gitna ng mga tubo.
18:25.3
Kasabay noon ay ang may malaking ibon na biglang lumipad ng mataas.
18:32.9
Matinis ang tunog na yon.
18:35.9
Tunog ng tik-tik.
18:38.8
Kinabahan ng magkaibigan sa kanilang nasaksihan.
18:43.4
Etong si Lolo Imong ay nakasunod sa kanila habang nakasakay sa kalabaw nito.
18:48.5
Ang kalabaw naman na sinasakyan nila ay parang may sarili ding isip dahil
18:52.0
mabilis din ang mga paghagbang na mga yon na
18:55.3
parang nakakaramdam at nagmamadalilin.
18:59.6
Nang malapasan nila ang katubuhan,
19:02.4
sumalubong naman sa kanila ang dalawang puno ng kawayan na magkaharap
19:06.6
at ang daanan ay tila naging masikip na
19:09.9
parang hindi na pwedeng dumaan ang karosa.
19:14.9
Habang nga naman, may pabagat pang nalalaman na.
19:19.2
Wika ni Lolo Dunyor.
19:21.6
Sabay-wisik ng langis na nasa bote na daladala nito.
19:25.3
Sabay ang pagwasiwas ng kanyang tabas.
19:29.1
Ang tabas ay isang mahabang patalim na ginagamit sa pagtabas ng mga tubo
19:33.4
para mailagay nila sa gilingan na maayos nun.
19:38.6
Nang biglang pagwasiwas niya sa kaliwang bahagi,
19:43.1
meron siyang tinamaan.
19:45.9
Tumalsik pa o mano ang napakalansang dugo kay Johnny nun.
19:50.7
Mabuti na lang at kaliwa at kanang kamay niya ang may armas.
19:55.3
Ang buong akala nila ay isa sa kanilang tatlo na nakasakay sa karosang tinmaan.
20:01.0
Pero wala naman dahil.
20:03.7
Sa gilid niya yung winasiwas at nasa likuran naman ang tatlo nun.
20:09.0
Walang ano-ano ay may narinig silang impit na sigaw sa katubuhan
20:12.9
na halatang doon tumakbo ang nilalang.
20:17.2
Dali-dali namang pinahiran ng langis ni Lolo Dunyor ang hawak nitong tabas.
20:22.4
Si Johnny naman umano.
20:23.9
Pero biglang nasuka sa lansa ng dugo na tumalsik sa katawan niya.
20:30.5
Mabuti na lang at nasahod kagad ito sa may ekstrang damit na dala.
20:37.1
Bilisan na natin kay Dunyor nang makarating na tayo agad sa bahay.
20:42.7
Si Juanin naman noon ay grabe na ang kaba dahil pinipilit lang nitong kumalma.
20:48.0
Nasa 20 minutos pang nakaraan bago nila marating ang kabahayan.
20:53.9
Doon ay sumigaw na si Lolo imong nang
20:56.4
At dahil sa magkakamag-anak silang lahat doon,
21:05.2
bawat bahay ang nagsindi at nilagay sa may atangan ng bahay.
21:09.2
Ang atangan ay ang pinakahuling baitang nagagdan kapag pakit ng bahay noon.
21:16.0
Dahilan kung kaya't naging maliwanag ang kapaligiran.
21:20.9
Pagdating sa bahay ni Lolo Dunyor,
21:23.9
ay kagad na sinamahan nila Lolo imong at nang isa pa na si Lolo Onyot si Johnny
21:28.5
sa gilid ng bahay kung saan naroron ang puso
21:31.5
para makapagpaligo ito at makapagpalit ng damit.
21:36.8
Si Lolo Dunyor naman ay tinulungan niya si Juanin sa mga daladala nito.
21:42.5
Kagad namang bumukas ang pintuan ng bahay
21:44.3
at lumabas doon si Trining na siya namang nagpangiti at nagbalik sa lakas ng nangihinang tuhod ni Juanin noon.
21:53.9
Si Juanin na umakyat at pumasok na.
21:57.7
Kagad namang umakyat na si Trining at sumunod na si Juanin dito.
22:02.2
Bitbit ang kanyang mga pasalubong.
22:05.0
Ang iba naman ay inabot na sa kanila ni Lolo Dunyor.
22:08.8
Sabay sabi ng isaradong pintuan at itranka ito.
22:13.3
Nasa likod na umano sila dadaan pagpasok.
22:18.7
ikuha mo si Johnny ng damit ko at pantalon ng may maisot siya mamaya ah.
22:22.8
Iabot mo na din yung tuwal.
22:26.0
Bilin pa nitong ama niya habang naglalakad paikot ng bahay.
22:31.2
Nagmadali si Tia sa utos ng ama niya.
22:34.9
Si Juanin naman ay umupo sa may sala
22:36.6
at hinintay na lamang si Trining at ang iba pa nilang kasamahan.
22:42.2
Mula naman sa kusina ay lumabas ang nanay Luciana
22:44.7
na may hawak-hawak pang sandok
22:46.7
at naghahanda na ito ng pagkain ng apunan.
22:51.7
Pagkakita naman ni Juanin ay kagad naman itong napapasok.
22:53.9
Pagtanto na nanay ni Trining.
22:56.5
Lumapit siya dito at nagbano.
22:60.0
Habang binabati ito ng magandang gabi.
23:03.2
Kasabay ng pagpapakilala dito sa sarili niya.
23:08.4
Ngumiti lang naman ang ginang sabay-bati din ng magandang gabi.
23:13.2
Ikaw ba si Juanin, iho?
23:15.3
Opo, ako po si Juanin.
23:17.8
Mabuti at nakarating kayo ng ligtas.
23:20.4
Siya ay maupo ka muna at maghahain lamang ako ng apunan natin ha.
23:23.9
Tulungan ko na ho kayo.
23:26.3
May ginagawa pa naman si Trining eh.
23:31.8
Gusto niyang tumulong para makita niya mga kagamitan sa kusina.
23:36.3
Lalo na mga ginagamit na sangkap sa pagluluto.
23:40.6
Napanatag naman ang loob niya
23:42.0
nang bumungad sa mga mata niya ang lagay ng asinon at lagay ng mga rekado sa pagluluto.
23:49.5
Nakita niyang mas marami ang bawang at luya
23:51.6
kesa sa ibang sangkap nun.
23:53.9
Dahil sa nakita ay naging magaan ang pakiramdam ni Juanin sa pamilya ni Trining na
23:59.1
hindi sila mga aswang.
24:03.8
Maya-maya pa ay pumasok na si Tia.
24:07.3
Galing ito sa labas at nagbigay ng mga pinapaabot na damit ni Tatay Junior para kay Johnny.
24:13.5
Nakangiti naman si Juanin habang tinitingnan ito si Tia
24:16.0
at ang tiyahin ko naman ay
24:18.1
nahihiya pa kunwari.
24:21.3
Pero naging maganda naman ang usapan nila.
24:26.0
parang may instant gayo maumano sa katawan.
24:30.6
Paano ba naman kasi ay gustong-gusto na agad ni Tatay Junior at Nanay Luciana
24:34.3
para kay Tia at Trining itong lalaki.
24:38.0
Hindi lang si Tatay Junior
24:39.5
kundi pati na rin si Lolo Imong at Lolo Onyot.
24:44.3
Sa bagay, ganyan talaga siguro kapag yung pasalubong mo sa mainginom.
24:50.9
Kumbaga nakuha ka agad ang kiliti.
24:55.2
kahit natatakot sa pinagdaanan nila ay naging masaya naman ito
24:58.6
dahil mabait ang pamilya na napuntahan nila.
25:03.6
Sabay-sabay na silang nagapunan ng gabing yon.
25:07.5
Kung sa iba pa yon ay dapat ang manliligaw ay nasa labas ng bahay ng aharana pero
25:11.4
ang manliligaw ni Tia at Trining ay kakaiba.
25:16.9
Nasa loob ng bahay at kasalo pa nilang kumain.
25:22.3
tapos nang masayang hapunan ay nagtipon-tipon na sila sa may sala.
25:26.8
Kinausap ni Tatay Junior si Juanning kung
25:28.8
desidido ba ito kay Tia.
25:34.1
hindi madali ang manirahan sa lugar na yon.
25:37.6
Kailangan mong maging matapang.
25:39.9
Hindi dahil ang mga tao doon ay bayolente,
25:43.9
kundi sa kadahilan ng
25:45.2
may aswang na nangbibiktima sa lugar.
25:50.4
Yung napagdaanan natin kanina,
25:52.3
hindi pa nagtatapos doon.
25:55.5
Wika ng ama ni Trining.
25:58.6
Sigurado ako na mamaya,
26:00.8
babalik yung mga yon.
26:04.7
Tingnan na lang natin kung hanggang saan yung itatagal na mga yan.
26:08.7
Wika pa ni Lolo Junior.
26:11.7
Tahimik si Johnny.
26:13.7
Halatang takot na takot ito.
26:16.7
Ayos lang yun pre.
26:18.7
Lalayo din naman yung mga yon kapag mapuha natin kahit
26:21.3
dalawa man lang sa kanya.
26:22.3
Wika ni Lolo Junior.
26:26.2
Napatingin naman si Tia Trining kay Lolo Junior sa baitawa.
26:31.9
hindi mo matagal na kayong magkakilala ni Johnny ah?
26:36.0
Paanong hindi maging malapit eh?
26:38.7
Makasaksis na nangyari kanina.
26:40.7
Eh hindi ka ba mapapalapit?
26:43.2
Patanong na wika ni Lolo Junior.
26:47.0
Anong nangyari at bakit nga pala duguan si Johnny kanina?
26:51.3
Dito na ay kinabalik.
26:52.3
Nakawento sa kanila kung ano o talagang nangyari habang papunta sila doon sa bahay ni Tatining.
26:59.7
Isang linggo nang nananalasan yung hayop na yon dito eh.
27:03.6
Maghintay na lang tayo mamaya kung pupunta ba yon dito.
27:08.2
ako na mismong pupunta sa bahay ng mga hayop na yon.
27:11.7
Wika ni Tatay Junior.
27:14.3
Ay pero bago makalimutan ng lahat,
27:18.8
Ano ba yung totoong pakay mo sa anak ko?
27:20.3
Muling tanong ni Tatay Junior.
27:24.8
Seryoso po ako kay Trining.
27:26.8
Kung mamara pati niya po, gusto kong patunayan sa kanya.
27:30.2
At sa inyo na rin po.
27:32.6
Gusto ko po yung anak niyo.
27:35.9
Tahimik si Tia Trining habang kinikilig ng mga oras na yon.
27:41.4
Pati na rin si Nanay Lashana ay hindi mapigilan ng paghinti sa tinugon ng binata.
27:47.4
Kahit ganito yung kahirap yung papunta sa amin,
27:50.3
kahit may mga hayop na aswang pa sa daan.
27:53.3
Muling tanong ni Tatay Junior.
27:56.3
Kahit sa amin din naman po, madami din eh.
27:59.4
Dito ko lang talaga naranasan yung mabagat.
28:02.2
At sa ginawa nyo,
28:03.6
kasama nila Mang Unyot at Mang Imong,
28:06.0
sinundo nyo kami.
28:07.7
Doon pa lang alam ko nang hindi ako nagkamali ng babaeng pinili ko.
28:12.3
Saan naman Trining?
28:14.1
May pag-asa ako sa iyo.
28:16.3
Tanong ni Waning kay Trining nun.
28:19.4
Nabaling naman ang...
28:20.3
...tingin ng lahat kay Tia.
28:23.0
Pakiramdam ni Tia noon ay nasa sangkalan siya.
28:26.7
Ramdam niyang may gusto siya kay Waning.
28:29.4
Pero masyado pang maaga para sumagot agad ito ng oo sa lalaki.
28:35.6
Waning, hindi ko sinasabi na wala kang pag-asa sa akin ha.
28:40.3
Pero hindi ba masyado maaga para sagutin ko yung tanong mo?
28:45.5
Maghihintay naman ako kung kailan ka magiging handa, Trining eh.
28:51.2
Mukha yatang nakalimutan yung dalawa na nandito kami at nakikinig ano.
28:55.8
Pagbabasag naman ni Lolo Unyot sa usapan ng dalawa.
28:59.8
Ikaw talaga Unyot.
29:01.1
Halika nga kayo at doon na tayo sa lamesa nang mabuksan na yung alak na dalan ng dalawa.
29:06.3
Johnny, halika at ikaw nang tumagay.
29:08.9
Wika pa ni Tatay Junior kay Johnny.
29:11.8
Na siya namang kumamot sa ulo habang nanunoksong tinitingnan ng dalawa.
29:16.3
Habang maluwag na nakangiti sa mga ito.
29:20.3
Si Tia at Trining naman noon ay nakayuku lamang at nahihiya pa yata.
29:25.2
Si Nanay Luciana naman ay niyaya na ang mga kapatid ni Tia sa kwarto.
29:30.1
Para matulog na mga ito.
29:33.8
Trining, sa silid ka na muna namin matutulog mamaya ha.
29:38.3
Si Johnny at Waning na muna ang patulugin mo doon sa silid mo.
29:42.4
Bilin pa nito sa anak niya.
29:46.7
Kinabukasan ay maaga pang nagising si Tia.
29:48.6
Nakasanayan na nitong umaga pa lamang ay naglalaban na sa may poso sa gilid ng bahay nila.
29:56.0
Nang may matanaw siyang tao na medyo malayo-layo ang agwat sa bahay nila noon.
30:01.7
At nakatingin nito sa kanya ng diretsyo.
30:06.4
Dahil sa pagtataka niya ay tinawag niya si Tatay Junior.
30:10.4
Pero tila ba napakatalas ng pandinig ng tao na yon?
30:15.5
Saglit nitong tinapunan ng tingin si Tia.
30:18.6
At kagad nang umalis.
30:21.6
Kung kaya't hindi na ito naabutan pa ng kanyang ama.
30:26.6
Hindi naman maipaliwanag ni Tia ang kaba takot na bumalot sa katawan niya.
30:32.0
Na para bang nakita na niya ang nilalang na yon pero hindi niya matandaan kung saan.
30:39.9
Maya-maya pa ay lumabas na rin si Waning.
30:43.1
At sinabi nitong gusto niyang tumulong pero sinabi naman ni Tia na patapos na rin siya.
30:48.6
At sinabi nang tumulong si Tia na patapos na rin si Tia.
30:49.6
At sinabi nang tumulong si Tia na patapos na rin si Tia.
30:49.7
At sinabi nang tumulong si Tia na patapos na rin si Tia.
30:49.8
At sinabi nang tumulong si Tia na patapos na rin si Tia.
30:49.9
Miyaya naman ni Tatay Junior si Waning na magkape.
30:54.3
Habang nagkakape ay pinalalahanan nito na magingat.
30:59.4
Gawa ng may nakita ngang tao si Tia sa labas ng bakuran.
31:04.2
Para bang nagmamasid yon?
31:07.4
Hindi ko man nakita kagad pero pansin ko yung mabilis na paglalakad pala yun eh.
31:14.2
Sa forma ng katawan, lalaki yon.
31:18.6
Narinig naman nito ni Johnny at ang sabi nito,
31:22.0
Matangkad po ba? May saot na pulang sombrero at may kakisigan yung katawan?
31:29.6
Napatingin si Tatay Junior at Waning dito.
31:34.0
Paano mo nalaman? Tanong naman nun.
31:38.6
Hilang beses ko na wakasing nakita yung tao na yon.
31:42.0
Tuwing nasa bubong ako ng ginagawa naming gusali at pumupunta si Waning sa panadirya,
31:47.2
Bigla-bigla ko nang nakikita yung lalaki.
31:51.5
Madalas yung nakatitig kay Waning na bumubuka-buka yung bunganga eh.
31:55.7
Napapansin ko rin yung klase ng tingin nito kay Trining.
31:58.7
Parang may pagnanasa.
32:03.9
Napakunot ng noo si Waning dahil doon.
32:07.8
Mukhang kailangan ko na pong umuwi sa amin ha.
32:12.8
Nataon naman na pumasok na si Trining sa kusina.
32:15.2
Trining, uwi na muna ako sa amin ha.
32:20.3
Tay Junior, na ilu-lu siya na. Kailangan ko munang ikonsulta to sa tatay ko.
32:25.7
Bakit Waning? Magagamot ba yung tatay mo?
32:30.4
Babaylan po si tatay, Tay Junior.
32:33.6
Alam ko din sa mga panahon na ito, nararamdaman na niya kung anong mangyari dito.
32:39.7
Sabay pakita nito ng habak niyang kahapon pa ng hapon, mainit sa katawan niya.
32:45.2
At alam niya ang konektado ang habak na iyon.
32:48.5
Sabak ng kanyang ama.
32:51.7
Sinabihan na lamang sila na Trining na mag-iingat sa may daang gawa ng
32:54.8
hindi makakasabay ito dahil bukas pa nang umaga ito babalik sa panaderya.
33:03.3
Waning, kung payag yung tatay mo, pwede mo ba siyang madala dito?
33:08.5
Wika ni tatay Junior.
33:10.9
Baka makatulong siya sa amin sa hinaharap naming salot na mga aswang na nananalasa dito.
33:15.2
Sige o, sasabiyan ko po siya.
33:20.9
O siya, tali na muna kayo at mag-almusal na muna bago kayo bumayahe.
33:25.0
Pagaya naman ni Nanay Luciana noon.
33:28.0
Kaagad naman silang nagsiupo sa mahabang lamesa.
33:31.6
Sabay-sabay na kumain ng almusal.
33:34.9
Pagkatapos kumain ay kaagad namang inihanda ni tatay ang kalabaw na may karosa para ihatid ang dalawa.
33:42.6
Tinawag na rin ito si na Lolo Onyot at Lolo Imong.
33:45.2
Mas mainam na may kasama siyang magatid sa dalawa.
33:50.5
Napakadelikado sa dinadaanan nila dahil parang walang pinipiling oras sa mga nilalang.
33:57.4
Mapaumaga man noong gabi ay umaaligid ang mga ito na kapag may pagkakatawan ay manglalapa ng mga tao.
34:06.9
Mabilis silang naglakbay para madali silang nakakarating sa may sakayan.
34:12.5
Sakto namang may napadaang jeep noon.
34:15.2
Pagdating nila ng crossing.
34:18.1
Nagpasalamat ang dalawa kinatatay dunyor, Lolo Imong at Lolo Onyot sa pagatid sa kanila.
34:24.9
Hihintayin ko yung pagbabalik nyo.
34:26.8
Kasama yung mga magulang mo nito ha.
34:29.5
Hindi ko na muna pababalikin si Trinning sa trabaho niya.
34:32.7
At nag-aalala ako sa mga sinabi nitong kaibigan mong si Johnny.
34:37.2
Sige po, babalik kami bukas ng umaga kasama yung aking ama.
34:41.9
Habangan namin kayo dito bukas.
34:45.2
Sumakay ang dalawa sa jeep.
34:48.4
Pagkakita nilang maayos nang nakaupo ang dalawa,
34:51.6
kagad naman na silang umalis noon.
34:54.3
Pero bago pa man sila tuluyang tumalikod,
34:58.1
ay may nakita na naman sila na lalaki na
35:00.6
katulad ng nakita nila kaninang umaga.
35:05.9
Kung kaya't muli na namang nabagabag si Tatay Dunyor noon.
35:10.2
Tinitigan niya ito.
35:11.9
At sa kauna-unahang pagkakataon,
35:15.2
ay tinignan siya ng lalaki ng diretsyo.
35:19.6
Laking gulat nito nang makilala niyang mukha noon.
35:24.4
Ito ay ang panganay na anak na lalaki
35:27.0
ng dati niyang kaibigan.
35:31.6
Dating kaibigan dahil nagalit ito sa kanya ng minsang
35:34.4
nasaksihan ang ginawang krimen ng kanyang kaibigan.
35:38.8
Pinatayin ito ang sarili niyang kapatid dahil lamang sa agawan nila sa lupa noon.
35:44.1
Nagdanim ito ng samadhan.
35:45.2
Pagkakataon niya ng loob sa kanya.
35:47.3
Lumipat ito ng sityo na may mahigit dalawang oras na lakarin mula sa kanilang sityo.
35:55.8
ay may kunu-kununang may lahing aswang ang nanay ng kaibigan ni Tatay Dunyor.
36:02.0
Posible kayang ang kaibigan niyang sumalo.
36:05.5
At ngayon naman ay ipinasan ito sa anak niya.
36:09.6
Ang huling balita niya kasi sa kaibigan
36:12.0
ay nakatakas ito sa kulungan
36:15.2
at hindi na itong muling nahuli.
36:20.1
na baka binabalikan siya sa pagtalulu niya dito.
36:25.6
Napabuntong hininga na lamang si Tatay Dunyor
36:27.7
sa bayaya kay Lolo Onyot at Lolo Imong
36:31.1
na magsimula na silang umalis pa uwi.
36:36.0
Nakaalis naman ang jeep na sinasakyan ni Nawaning at Johnny noon.
36:42.5
bakit kaya yung mga nilalang na yan
36:44.0
masyadong mainit ang mga mata nila sa dalawang binata, no?
36:48.3
Tanong ni Lolo Imong kay Tatay Dunyor.
36:51.9
Meron akong hinala pero
36:53.0
hindi ko pa pwedeng sabihin sa inyo
36:55.4
hanggat hindi pa nakukumpirma.
37:00.8
ipagpasadyos na lamang natin lahat.
37:04.0
Tahimik na umuwi ang tatlo sakay ng kanilang kalabaw
37:06.9
at dahil sa maaga pa naman ay tiwasay naman silang nakauwi noon.
37:16.4
may hune at hindi kanais-nais na tunog lang
37:18.8
ang mga naririnig nila sa paligid.
37:23.8
binulabog lamang sila ng mga yon.
37:30.6
maaga pa silang umalis kasamang muli ni Tatay Dunyor
37:33.5
sila Lolo Onyot at Lolo Imong.
37:36.7
Sakay ng dalawang kalabaw na may karosa.
37:40.0
Maaga din namang lumisan sila wanito sa kanilang lugar
37:42.6
kasama ang kanyang mga magulang.
37:46.3
Hindi na sumama si Johnny na mga oras na to
37:48.3
at nadala ito sa kanyang naranasan.
37:53.3
Naiintindihan naman ito ni Waning
37:54.7
kaya tinayaan na lamang niya ang kaibigan.
37:59.5
Mahigit kalahating oras ang hinintay nila Tatay Dunyor
38:02.2
bago dumating ang jeep na sinasakyan nila.
38:06.0
Kasama ni wanito ang kanyang mga magulang
38:07.8
na may daladalang mga bayong na may laman na iba't ibang gulay.
38:12.6
At isang bag na may laman na kanilang gamit nun.
38:17.0
Ipinakilala ni Waning ang kanyang mga magulang
38:19.0
kay Tatay Dunyor at sa dalawa nitong kapatid.
38:23.5
Nakangiti namang nakipagkamaya mga ito
38:25.4
sa magiging balain nila.
38:28.3
Pero pagkalapat pa lamang umano ng palad ni Tatay Dunyor
38:31.7
sa palad ng ama ni wanito
38:34.0
na wala umano ang ngiti nun.
38:38.6
Napalitan ang pag-aalala.
38:40.0
Umiling ito habang nagsabi na
38:44.0
hali na kayo at kailangan na nating marating ng mas maaga sa inyo.
38:50.5
Kagabi pa ata kayo ginagambala ng mga nilalang no?
38:54.5
Namangha naman si Tatay Dunyor dahil hindi niya inakala yon
38:58.0
na malalaman na mga ito ang kanilang napagdaanan kagabi.
39:03.7
Mukhang matagal nang may galit sa iyong nilalang.
39:06.5
Pare, ano ba, bala eh?
39:10.0
Hindi malamang itawag ng ama ni Waning kay Tatay Dunyor nun.
39:14.5
Balain na pare, sabat ni Tatay Dunyor.
39:18.5
Tutal, dun naman na pupunta yung mga bata niya na yun eh.
39:22.3
Nakangiti naman habang nakikinig si Waning.
39:25.1
Hindi niya akalain na ganun lamang kabilis ang kanyang panliligaw sa dalaga.
39:31.0
Nako, Waning, nakatsyamba ka lang at nagustuhan ka ng kuya namin.
39:35.1
Pati kami na rin.
39:37.0
Waning, alam kung ilang manliligaw nang hindi pinalad kay Trising eh.
39:40.3
Kasama na dun yung anak ng kaibigan ni kuya.
39:43.5
Minsan nang nanligaw yun sa pamangkin ko pero,
39:46.2
eh, umayaw yung pamangkin namin.
39:52.0
Doon naalala ni Tatay Dunyor na kaya pala pamilyar sa kanyang lalaki.
39:57.2
Doon niya lang naalala na pumunta nga pala ito sa kanila.
40:01.2
May isang taon na ang nakaraan.
40:05.3
Tumahimik muna tayo at hindi magandang pakiramdam ko sa paligid.
40:08.9
Sabi ng tatay ni Waning,
40:10.0
nang marating na nilang tubuhan.
40:14.7
Nako, mukhang marami ang nakaranas ng hindi maganda sa tubuhan na to ah.
40:20.8
Sabi ng matandaan noon,
40:23.7
binilisan na nilang pagpapalakad sa kalabaw.
40:26.9
At dahil sa mataas pang araw,
40:29.3
kaya't nakarating sila ng walang anumang aberya sa bahay nila Tatay Dunyor.
40:35.0
Maayos at masaya naman ay dinaos na mag-anak ang araw na yon.
40:38.8
Kasama mga magulang niya.
40:43.6
nag-ikot na ang ama ni Juanito ng pitong beses sa bahay nila Tatay Dunyor.
40:50.1
Pagkatapos noon ay hindi na ito pinayagan pang may lumabas na kahit isa sa mag-anak sa loob ng bahay.
40:58.2
Hindi umano magiging maganda ang takbo ng gabing yon.
41:06.0
Maging mga pagmatsyag kayo ngayong gabi ah.
41:08.7
Alam kong hindi lang dapat.
41:10.0
Dalawa yung makakarap.
41:14.2
Ikaw at ang nanay mo ang bahala dito sa loob ng bahaya.
41:17.6
Kami naman ang harap sa baba.
41:20.6
Mas mainam ng maliwanag pa lang eh.
41:22.3
Mag-isip na tayo ng paraan para pagdating ng gabi.
41:25.4
Alam na natin kung ano-ano ang ating gagawin.
41:29.4
Nagsiga ang mga gamot sa apat na sulok ng bakuran.
41:33.5
Gamit ang bunot ng iyog na may insenso at kamangyan.
41:37.5
Nilagay niya rin ito sa lata at nilagay sa ilalagay.
41:40.0
Nalim ng papag sa may silong.
41:43.7
Makakatulongan niya ito sa pagtaboy ng masamang nilalang.
41:48.4
Lumipas pang ilang oras at sabay-sabay na silang naghapunan nun.
41:53.2
Pagkatapos ng hapunan,
41:55.3
nagsilabas na ang kalalakian sa baray para magbantay sa labas.
42:01.0
Nang mga oras na yun ay si Trineng naman ay sinamahan ni Juaning sa kusina
42:05.0
para mag-init ng tubig.
42:07.1
Magtitimpla sila ng kape para sa mga nagbabantay sa labas nun.
42:12.1
Dalawang oras pang nakalipas.
42:15.1
Malakas na hangin ang mampas sa puno ng niyog na nasa bakuran lamang ng kanilang bahay.
42:22.1
Ilang minuto lang ang nakalipas.
42:25.1
Puno naman ang mangga.
42:28.1
Sabay ng mahinang tunog ng ibon na animo'y uwak.
42:32.1
Maya-maya pa ay isang malakas na hangin naman papunta sa may doon.
42:36.1
Habang naman pala eh.
42:38.1
Karibal pala ito ng anak ko eh.
42:40.1
Yun ang una mong bisita ngayon, ha?
42:42.1
Uwi ka ng tatay ni Juaning kay tatay Dunyor.
42:44.1
Tahimik lamang nanakatanaw si tatay Dunyor sa direksyon na tinitingnan ng kanyang balae.
42:51.1
Maya-maya pa, may tao na sumulpot sa pintuan ng kanilang bakod.
42:57.1
Laking gulat ni tatay Dunyor sa direksyon na tinitingnan ng kanyang balae.
43:03.1
May tao na sumulpot sa pintuan ng kanilang bakod.
43:06.1
Tatay Dunyor nang makitang ang dati niyang kaibigan yun.
43:11.6
Pre, akala ko ba mga anak natin na magkakatuluyan?
43:17.4
Wika nito kay Tatay Dunyor.
43:20.0
Mukha yatang namimihasa ka na sa pang-aabuso sa pamilya ko, pre.
43:26.9
Pre, alam mo naman na ginawa ko lang kung ano yung tama at kung anong dapat, diba?
43:32.9
At wala akong matandaan na may kasunduan tayo pagdating sa dalawang bata.
43:36.1
Pre, malayo ang anak kong pumili sa kung sino man ang gugustuhin niya.
43:40.8
Ganon din yung anak mo.
43:43.5
Eh, paano ba yan, pre?
43:45.6
Anak mo ang natipuan ng anak ko.
43:49.3
Yan naman ang hindi ko hawak, pre.
43:51.3
May ibang gusto si Trinning.
43:53.4
At hindi ko hawak yung disisyon niya.
43:57.3
Gumisi ng abutengang lalaki sabay sabi na
43:60.0
daanin na lamang sa dahas kung ganon.
44:06.1
Matagal na rin kitang gustong balikan sa ginawa mo sa akin.
44:10.5
Isusunod kita sa pamilya ng walang kwenta kong kapatid.
44:17.2
Susugod sana ito pa loob ng bakod nang bigla na lamang itong tumilapon palayo.
44:22.8
Laking gulat na lamang ni Tatay Junior nang makita niyang nakatayo ang tatay ni Waning sa tabi niya.
44:30.4
Tapang mo naman, Iho.
44:32.5
Alam mo naman na kahit humawa ka lang sa bakod ng bahay na ito, iraramdamin mo.
44:36.1
Umangil ang nilalang habang nagsasabi ng
44:43.2
Bakit hindi kita nakikita?
44:46.0
Hindi mo ko nakikita.
44:48.4
Abahin nandito lang ako sa arap mo.
44:51.1
Bumangon ka dyan at lumapit ka dito.
44:54.2
Sagot ng albularyo.
44:57.0
Maya maya pa ay may isa pa na biglang lumagapak mula sa taas ng niyog.
45:02.5
Animoy isa itong bunga na bigla na lamang nahulog.
45:08.5
Sumunod na rin sa pagbagsakang anak mo.
45:12.8
Huwi ka ng albularyo.
45:15.5
Mas lalong umangil ang nilalang.
45:18.5
Umisi na lamang ito habang nagsasabi ng
45:20.6
Huwag kayong pakampante.
45:24.4
Baka maya maya lang.
45:26.4
Hindi niya nakakayanin na mangyari.
45:29.5
Huwi ka nito habang nakangisi.
45:32.5
Pero ilang saglit lang.
45:34.6
Biglang nagkagulo sa saan.
45:36.0
At nakita nila si Waning na may kinakalaban dito.
45:41.7
Maya maya pa ay isang aso ang hila-hila nito palabas ng silong na yon.
45:47.3
Mahaba ang huling mga paan nito.
45:50.0
Pero ang sa harap ay maikli lang.
45:53.5
Animoy aso na may hawig sa anyo ng kangaroo.
45:57.2
Pero ang balat nito ay sobrang itim.
46:00.9
Hindi pa nila ito nakita kung hindi pa tumama sa ginawa nilang siga noon.
46:06.0
Inihagi si Tony Waning sa labas ng bakod na wasak na ang puwak nito.
46:11.7
Ganun na lang ang pag-angil muli ng nilalang.
46:15.4
Nang bumalik si Waning sa ilalim ng silong.
46:18.3
At may hinila na isa pang nilalang.
46:22.2
Laking gulat na lamang nito nang paglabas niya ng silong
46:25.2
ay nagpalit ang anyo nito sa isang lalaki na
46:28.5
kasing edad niya lang.
46:31.8
Pero tila ba wala lang na hinawakan nito ni Waning.
46:35.3
At hindi na lang.
46:35.9
At hinihagis na muli sa labas ng bakod noon.
46:41.0
Alam kong minamanmanan ako ng anak mo sa trabaho.
46:44.7
Ilang beses niya rin pinagtangkaan ang babaeng mahal ko.
46:48.9
Binalaan ko na siya noon pa.
46:51.0
Pero hindi yun nakinig.
46:52.9
Hindi ko nakasalanan ngayon ang nangyari sa kanya.
46:56.6
Iniligtas ko lang si Trinning at ang pamilya niya sa karasan yung mag-ama.
47:00.6
Wika dito ni Waning noon.
47:03.6
Noong nakaraang gabi pa kita balak bigyan ng leksyon.
47:06.7
Pero hindi ako sigurado sa lakas yung mag-ama.
47:10.6
Pero dahil nandito na yung maestro ko,
47:14.9
eh alam kong hindi na malalagay sa piligri yung buhay ko.
47:18.3
At yung buhay ng mga tao dito.
47:21.4
Malakas na ang loob kong karapin kay mag-ama.
47:25.1
Sa galit ng nilalangay hindi na nito nagsalita pa.
47:29.1
Sinugod nito si Waning.
47:31.2
Pero bigla na lamang itong tumilapon.
47:34.6
Nang muli itong humawag.
47:35.9
Sa pintuan ng bakot.
47:42.0
Talaga bang kailangan pa nating umabot sa patayan?
47:45.5
Hindi ko pa nakalimutan kung paano mo akong tinarantado.
47:49.6
Dalawang dekada nang nakaraan.
47:55.0
Pre, kaibigan kita.
47:57.8
Pero kung pamilya mo nagawa mong patayin sa pansariling dahilan mo,
48:02.0
paano pa akot ang pamilya ko?
48:04.8
Wala akong ginawa sa iyo.
48:05.7
Wala akong ginawa masama sa iyo.
48:09.4
Ginawa ko lang kung anuang tama at kung anuang dapat.
48:12.9
Pero naging mapagpanggap ka.
48:15.6
Akala ko'y babuting tao ka.
48:19.9
At lalo mo lang pinatunayan na tama ang ginawa ko.
48:25.2
Biglang nagpalitan niyo ang lalaking iyon.
48:28.6
Dahilan kung ba't nakayanan nitong pasuki ng bakot.
48:32.6
Pero ang ama ni Waning ang humarap sa nila lang.
48:35.7
Dali-dali nitong hinampas ang latigong gawa sa buntot ng pagi.
48:41.9
Nakailag ang nila lang kung kaya't daplis lamang ang tama.
48:46.3
Kagad itong sumugod sa mga gamot.
48:49.2
Pero agad-agad din naman itong sinugod ni Tatay Dunyor.
48:53.7
Habang winawas-iwas ang kanyang patalim.
48:57.3
Natamaan niya ito sa balikat.
49:00.1
Nang walang ano-ano ay biglang may bumulusok naman pababa.
49:03.8
Nahagip nito ang buhok ni Tatay Dunyor.
49:07.7
Pero dali-dali itong hinampas ni Waning ng latigong na gawa sa makabuhay.
49:14.2
Nagmadaling lumipad ang nila lang na iyon palayo.
49:18.4
Habang kinakalaban ni Tatay Dunyor at ng albularyo ang aswang.
49:23.0
Muli ay sinugod ng lumilipad na nila lang na ito si Tatay Dunyor.
49:28.1
Sinabayan naman ito ng pagsugod ng isa pa.
49:31.3
Pero gamit ang tabak na hawak nito.
49:34.6
Mabilis niya yung iwinasiwas habang sinasalubong ang nila lang.
49:40.2
Yun nga lang, hindi na natuloy ang pagsugod ng nila lang dahil bigla itong nanghina at natumba.
49:48.8
Hindi na nito kinaya ang mga orasyon na binabato ng mga gamot.
49:54.5
Muli namang bumulusok ang isang mala paniking nila lang.
49:58.5
At muli ay mabilis na iwinasiwas ni Tatay Dunyor.
50:01.5
Ang hawak niya sa itaasahan.
50:09.6
Muli nito ang pagsugod ng lalang.
50:11.3
Mtada na ito ang iwinasiwas ng mga gamot.
50:13.1
Muli namang bumulusok ang iwinasiwas ng mga gamot.
50:14.2
At muli ay mabilis na iwinasiwas ni Tatay Dunyor.
50:16.0
Muli nito ang iwinasiwas ng mga gamot.
50:19.6
At muli ay mabilis sa itaasahan.
50:23.7
At muli ay mabilis sa itaasahan.
50:27.0
Muli nito ang iwinasiwas ng mga gamot.
50:28.6
At muli ay mabilis sa itaasahan.
50:30.5
At muli ay mabilis sa itaasahan.
50:31.9
At muli ay mabilis sa itaasahan.
50:32.1
At muli ay nila lang.
50:32.7
At muli ay nila lang.
50:32.7
hirning ang lagay ng mainit na tubig.
50:36.2
Tinansya niyang nakaabang na si Juanito sa silong
50:38.8
bago binuhusan ng mainit na tubig ang nilalang na iyon.
50:44.7
Tinamaan niyon sa likod kung kaya't nagkukumahog itong lumabas ng silong.
50:49.4
Pero nakaabang si Juanito sa pintuan.
50:53.3
Initak niya ang nilalang
50:54.6
gamit ang tabas na binahiran niya ng katas na makabuhay.
51:00.5
Tinamaan itong nilalang sa tagliran.
51:03.6
Naghuhumiyaw ito habang tumatakbo pala yunon.
51:08.4
Mabilis itong pumasok sa butas ng bakod at nang muli itong humiyaw.
51:13.7
Isang malakas na boses ng lalaki ang kanilang narinig.
51:18.5
Narinig din yon ng nilalang na kasalukuyang kinakalaban nila Tatay Dunyor
51:23.1
at ng manggagamot.
51:26.1
Pero hindi na rin ito kinakaya ang mga natamang sugat.
51:29.4
Punung-pununa ng dugo ang katawan.
51:34.1
Sa sari-saring sugat na tinamuon ng nilalang
51:36.5
ay hindi na nito nakayanan pang tumayo.
51:41.5
Ang kasamahan nitong lumilipad ay hindi na rin nakabalik pa.
51:46.3
Nagtamo naman si Tatay Dunyor na mga galos at sugat na hindi naman gaanong malalim nun.
51:52.9
Ganon din ang manggagamot.
51:55.2
May konting galos din ito sa braso at balikat.
51:59.4
Magwawakas na ang karanasan na idinulot nyo sa lugar na to.
52:03.8
Magbabalik na rin sa tahimik ang baryo na minsan yung kinulong sa takot.
52:08.8
Wika ni Tatay Dunyor.
52:11.2
Habang tinitingnan ang nakahandusay ng nilalang kasabay ng pagkawala ng hininga ng nilalang na yon
52:17.4
ay ang pagtilahok ng manok.
52:21.7
Paiwatig na sumapit na ang alas tres na umaga.
52:26.6
Pinagtulungan nilang dalhin ang nilalang sa malapit na sapat.
52:33.3
Hayaan natin siyang makasamang kanyang pamilya kahit sa ulim pagkakatawan.
52:37.7
Wika namang gagamot.
52:40.4
Pwede nating balikan kinabukasan para kumpirmain kung babalikan nga nila.
52:47.5
Kinabukasan ay binalikan nilang lugar.
52:50.6
Pero wala na silang nakitang ni konting bakas ng nilalang.
52:54.3
Na animay wala man lang may itinapon na katawan ng nilalang doon.
52:59.4
Dahil doon ay nagkasundo ang magbalain na sumama na sila sa pagbalik na mga ito sa kanilang lugar sa Pase.
53:07.7
Hindi man ito kalayuan sa lugar kung saan sila nakatira pero
53:10.8
magiging ligtas naman sila
53:13.9
dahil magkatabi na ang kanilang tahanan.
53:18.7
Mabilis na lumipas sa mga araw.
53:21.5
Naikasal na sinawaning at trining.
53:24.7
Kasalukuyan ang nakatira sa kamay nilaan.
53:26.9
Naisipan na nilang maniraan sa Maynila nang nagkaroon na nang tarbaho ang kanilang mga kapatid sa Manila noon.
53:34.1
At namatay ang kanilang mga magulang.
53:37.8
Sa ngayon, may mga apo na sinati at trining at iwaning.
53:43.2
Wala na rin silang balita sa lugar
53:45.0
na kanilang iniwan.
