00:41.5
Hindi ko po alam, Sir.
00:42.9
Talagang, so naputo na lang bigla yung communication po ninyo?
00:46.3
Kailan niyo siya huling nakausap?
00:48.6
Kagabi lang? At ano po yung mga pinagsasabi pa po ng inyong kasawa?
00:54.1
Ang sabi po sa kanya, lilipat daw po siya sa ibang employer.
00:58.8
Hanggang sa matapos yung kontrata niya.
01:01.3
Yan po ang sabi sa kanya nung amo niyang babae.
01:05.1
Yun daw po usapan nila nung agency.
01:07.5
Okay. Kailan pa po pumunta ng Saudi po itong inyong kasawa?
01:10.9
September po, last year.
01:12.4
September, last year. Kailan po siya nagsimulang magreklamo po?
01:15.6
Na ganito na pala yung ginagawa sa kanya?
01:17.7
Nung Wednesday lang po nung gabi niya sinabi sa akin, Sir.
01:20.2
Pero matagal na daw?
01:21.4
O matagal na daw po. April pa daw po nagumpisa.
01:24.6
Oh my God. Sige po, no?
01:26.1
Tapos naghanap siya sa agency na matagal na siyang nagpapasundo doon, nagpapa-rescue.
01:32.2
Ayaw po siyang call in ng agency doon.
01:35.9
Okay. So, siya rin, at least malinaw sa atin ngayon,
01:39.5
na yung OFW natin ngayon ay sexually abused.
01:44.4
Siya rin ba ay sinasaktan physically?
01:46.5
Sinaktan po siya.
01:47.5
Anong ginawa sa kanya?
01:48.6
Dinambahan po sa likod.
01:50.4
Ah, so dalawang amo niya yung umabuso sa kanya.
01:54.2
Tsaka yung lalaki po.
01:57.1
Okay. Miss Marie Ojeda, magandang hapon po sa inyo.
02:01.3
Yes po. Good afternoon po.
02:03.4
Okay. Ma'am, nakarating na pala sa inyo, no, itong nangyayari sa ating OFW.
02:09.1
Ano na pong ginawa ninyo dito?
02:10.8
Ah, Sir, sa ngayon, hindi pa namin nakausap si Miss Jessica.
02:14.3
Pero nai-report na po yan.
02:15.9
Ang sabi, dadalhin niya daw po sa office.
02:18.8
Then, nag-message din po yan si Jessica na...
02:21.2
Ayaw po siyang dalhin ang amo niya.
02:23.2
Ano pong ibig niyong sabihin na dadalhin sa office?
02:26.1
Dadalhin po mismo sa opisina, Sir.
02:28.2
Doon sa kabilang...
02:29.3
Sino ang magdadala?
02:31.4
Bali yung employer po ata.
02:34.3
Sa tingin ba natin, dadalhin ng employer?
02:39.6
Opo. Ihatid po siya sa office.
02:41.5
So, kailan siya ihatid?
02:42.6
Kasi ang sabi po ng mister, hindi po dadalhin ng employer yung OFW natin.
02:51.5
Kasi, kaya hindi ko rin po, ano, dahil hindi ko rin po gaano nakausap si Jessica,
02:56.1
actually, nag-message lang din po siya.
02:58.1
Before, nakausap po siya yung sinasabi niya na ginalaw nga daw siya.
03:02.7
Yun lang po ang huling usapan namin.
03:05.2
Pero after that, sabi nga niya na nagpunta siya doon sa ano...
03:09.0
Hindi po siya sinasaktan, Sir.
03:11.0
Nagpunta siya doon sa receiving area ng bahay ng employer niya.
03:15.6
Then, doon lang siya nag-stay.
03:17.0
Then, the following, ano, lumabas na po siya kasi kumain na siya.
03:21.3
Hindi po siya sinaktan, Sir.
03:23.8
Yun ang pagkakaintindi na po.
03:26.1
Pag-uusap namin ng time na yun.
03:27.5
Okay. I think, siguro hindi lang kompleto yung naibigay sa iyo na informasyon ng OFW natin.
03:32.2
Pero eto, yung mismong mister na ang nagsasabi na hindi lang pala sexual abuse ang naranasan ng ating OFW.
03:40.0
Meron pang physical abuse.
03:43.4
Yung kinukwento ng husband niya, hindi po yan matagal.
03:46.7
Ang problema lang ni Jessica before is delay lang po ang salary.
03:51.7
Pero wala po yung mga problema na sinasaktan siya or what.
03:55.2
Naka-uusap po si Jessica last, yun nga, nung sinabi niya na hinampas daw siya ng madam.
04:01.5
Yun lang po, yung huling usapan namin na napunta siya doon sa receiving area ng mga bahay ng employer niya.
04:08.0
Then, doon lang siya nag-stay.
04:09.4
Hindi po siya ikinulong o hindi siya, basta doon lang po siya nag-stay para umiwas siya doon sa madam.
04:14.6
Ay, ayun nga eh. Hinampas na nga eh.
04:16.7
Ang ibig mong sabihin, kayo ay naghihintay ngayon na isurrender ng employer si Jessica sa inyong opisina.
04:24.3
Naghihintay tayo?
04:25.2
Inaantay ko rin po yung ano kasi sa Friday po kasi ngayon.
04:28.4
Hindi mo na makukontak si Jessica kasi nga hindi na rin makausap nung mister eh.
04:32.5
At ang nakarating na information sa amin, kinuha na ng kanyang amo yung cellphone niya.
04:37.0
Kaya nga po sir, inaantay ko lang din po yung tawag nung boss ko kasi may sakit po yung boss ko.
04:44.6
Kaya hindi ko rin siya nakausap sir.
04:46.5
Kaya sabi ko kay Ma'am Ruth, kung meron akong makuhang info po ngayon, itatawag ko rin po.
04:51.5
Hindi pwedeng naghihintay tayo dito.
04:53.7
Dapat, dapat meron tayong...
04:56.7
So, Sherry, I think mas mabuti OWA na lang tayo mangingin ng tulong dito.
05:00.7
Yes po, nasa linya na po natin ang Director for Operations po ng OWA, Atty. Sherry Lynn Malonzo.
05:06.7
Magandang hapon po, Atty. Sherry Lynn Malonzo.
05:09.9
Magandang hapon po.
05:11.2
Ayan, Atty. Sherry, mangingin po ulit kami ng tulong.
05:14.3
Kasi meron na naman po tayong OFW, ang inaabuso sa Saudi Arabia.
05:21.1
And nandito po yung kanyang mister.
05:23.4
Sana ma-rescue na po natin kasi...
05:25.2
habang tumatagal siya doon eh, mas lalong madaming nang mangyayari sa kanyang masama.
05:30.8
Atty. Atty. Remy, i-endorse po kagad po namin ito sa OWA-JEDA para po to ensure po, to validate po kung ano po yung concern po.
05:42.6
Kung sexually abused po yung ating OFW and physically abused.
05:48.5
So dapat talaga po ma-action lang po ito kagad.
05:52.0
And then hindi naman po siya isusurrender, of course, na...
05:55.2
I hope that legal remedies po na in accordance po sa batas po ng Saudi po ang gagawin po ng ating mga official po ng gobyerno doon, like OWA and MWO sa JEDA po.
06:08.5
Ayan. So I hope that we can rescue her as soon as possible po, Atty. Malonzo.
06:14.6
I-coordinate po natin, Atty. Kasi po, siyempre, we cannot naman branch in po kagad po doon sa bahay po ng employer.
06:22.5
Pero lahat po ay gagawin po, considering po yung urgency po ng concern.
06:27.8
So talagang hindi po dapat nagpatagal. And of course, ang PRA po, no?
06:33.3
So pupukbangin natin kung hindi ko bilos po, alam naman nila kung may corresponding na administrative duty na gagawin namin yun, dapat po sa kailan.
06:43.6
Yes, yes. So ma'am, maraming salamat po Atty. Sherry. At least mapapanatag yung loob sa ngayon ng mister na ginagawa na po ng ating gobyerno.
06:52.5
Ang mga kinakailangang proseso para ma-rescue po natin ang kanyang misis.
06:57.6
Matanong po, Atty. Sherry.
06:58.8
Pero matanong ko lang din po, Atty. Sherry. Kasi ito, pag dito sa Pilipinas nangyari yan, krimen yan.
07:05.7
And I'm sure, in foreign lands, dyan sa Saudi, mabigat din na kaso yung mga ganito, yung mga sexual abuse na mga ganito.
07:14.0
Meron po bang ginagawa rin ang ating gobyerno para at least mapanagot lang, no?
07:18.2
Hindi lang dapat sana nire-rescue, dapat mapanagot din natin itong mga employers.
07:22.5
Atty. Atty. Atty.
07:24.4
Atty. At first, kung ang ating ORW po na inabuso po, ay forceginto na mag-file po ng complaint.
07:32.2
Kasi po, kailangan po kasi nadood po sila.
07:35.5
Kasi nag-abuse ng hearing, lalo na po sa mga itong klase po na kaso po.
07:40.2
Kasi syempre ang witness niya usually po is the one being accused.
07:44.4
Ang two parties lang po, the one being accused at yung sigdampan pala po.
07:49.8
So, ang magiging problem po kasi,
07:52.5
Meron naman tayong mga lawyers noon, ang ating MWATM unit noon at ang embassy po na rin.
08:01.3
Ang ORPB na po kasi mismo po yung umatras po at pinitindi na lang po umuwi.
08:07.8
So hindi po tayo nakaka-project pag hindi po siya willing to file the case po.
08:11.5
So wala nang tumetestigo bale no?
08:15.6
At bukod doon, pwede naman sila mag-file din dito administrativo naman.
08:20.3
Para ma-blacklist na yung employer or yung agency na suspend or makancel yung license,
08:25.4
di endaval din naman po ang administrative aspect at ornishery.
08:29.6
Opo. At meron ding angulo kasi dito kanina at ornishery na hindi na rin daw pinasweldo ng mga ilang buwan.
08:35.1
Siyempre may solidary liability din po dyan yung agency.
08:39.7
Wala talagang binigay na sweldo.
08:42.7
Ito at ornishery, pang huli lang.
08:45.5
Nag-comment lang.
08:47.0
Pag ganito naman po, kasi magwi-weekend, hindi naman po rason yun na na-delay sana yung rescue po ng ating OFW.
08:53.6
Hindi naman po kasi ang mga official naman po natin po sa abad at pati naman po kami po,
09:00.4
wala naman po ng chorus na kinikilala po.
09:04.3
Lalo na pag mga urgent cases po.
09:07.0
Basta po sa mga OFW.
09:08.5
Kasi naging dito po kami, medyo makakaminahin po sa kanila.
09:11.2
Yes. Kami naman po ay panatag na magagawa ng OWA.
09:15.5
Oven na yan siya rin, si Atty. Sherry Malonzo. Action. Lagad.
09:19.7
Ang ginagawa nila lang.
09:21.2
May uuwi na naman tayong OFW dahil din po sa tulong nila Atty. Sherry Malonzo on Monday.
09:26.8
Maraming maraming salamat po, Atty. Sherry Lien.
09:29.7
Salamat din po sa tiwala.
09:31.1
On behalf of our administrative, po, I mean, Arne Lignacio.
09:35.4
Ayan po. Mabuhay po kayo, Atty. Sherry at kay Sir Arne.
09:39.3
So, sir, narinig naman po ninyo, no?
09:41.6
Ipinabot na natin sa OWA.
09:43.7
And they already considered this as urgent.
09:45.4
And they already considered this as urgent.
09:45.4
And they already considered this as urgent.
09:45.5
Ibig sabihin, lahat ng mga proseso ginagawa na ng mabilis para ma-rescue na po natin ang inyo pong misis.
09:53.4
Maintindihan po natin na siyempre may mga proseso lang din po doon na kailangan gawin, no?
09:58.2
Pero si Atty. Sherry Malonzo, ang dami na po nating naiuwi ng mga OFW, sanay na sila sa ganyang proseso.
10:04.3
Kaya mas mabilisan na nung magagawa po yan, no?
10:07.0
Alam ko, no, na nakakapraning lang na hindi na natin makausap ang inyo pong asawa.
10:11.6
Pero umaasa kami na pagka-rescue, makakapiling nyo na.
10:15.5
Sa pinakamabilis din na panahon, masisecure natin na ligtas ang inyo pong asawa.
10:22.1
Pero just in case, we don't know.
10:23.8
Sherry, baka may nakakanood siya or meron siyang kakilala na nakakanood ngayon dito sa atin.
10:31.6
Baka may mensahe kayong gustong ipabot po sa inyong asawa.
10:34.5
Han, huwag pa katataga. Makaka-away ka ng safe.
10:45.5
Wala lang po, sir.
10:47.5
Nakakalungkot to, Sherry, no, yung pupunta sa ibang bansa para magtrabaho pero ganito pa yung naging karanasan.
10:52.5
Sir, may mga anak po ba kayo ni Ma'am Jessica?
10:56.5
Wala. So kayong dalawa lang talaga, no, yung nagsasandalan dito.
11:03.5
Oo. Naintindihan natin, no, yung sakit na dalawa.
11:06.5
17 years na po kami niyan, sir.
11:08.5
Opo. Ayun, sir. Umasa po kayo ang tanggapan po ni Sen. Rafi Tulfo at ni Congresswoman Jocelyn Duque.
11:14.5
Opo. Ayun, sir. Umasa po kayo ang tanggapan po ni Sen. Rafi Tulfo at ni Congresswoman Jocelyn Duque.
11:15.5
Ang nakipag-coordinate na po sa mga appropriate agencies ng ating gobyerno para may balik natin ng ligtas at sa pinakamabilis na panahon, sir Ma'am Jessica.
11:23.5
Matagal na po yan nagpa-parescue sa agency niya.
11:27.5
Opo. Matagal na po yan.
11:28.5
Ano bang ginawa o ano ba yung mga hindi ginawa nitong inyong agency?
11:32.5
Nagpa-parescue na po siya. Ang ginagawa ng agency, tinatawagan ng employer. Iayaw po siyang i-attend ng employer niya sa agency.
11:41.5
Ayaw siya ibalik eh. Tapos ang...
11:43.5
Kailan pa po yan?
11:45.5
April pa po, first week na.
11:46.4
April pa, antagal na pala.
11:47.7
First week ng April, nag-umpisa na yan siya na magsabi sa agency.
11:51.2
Kasi sabi niya sa akin, kausap niya yung agency na nagpapa-rescue siya, ayaw siyang i-rescue.
11:56.6
Dapat nga no, April pa lang pumunta na ako dito eh.
11:59.5
Sabi niya, huwag muna kasi kausap ko yung agency.
12:03.1
Tapos itong, ito lang, magsabi siya sa akin na ganyan, ginagawa sa kanya.
12:08.0
Pero kung April pa yan, tapos walang, naghintay eh.
12:12.8
Parang gano'n yung intindi ko kanina, naghihintay lang eh, naisurrender ng amo yung OFW.
12:18.7
Pero kung sasabihin mo yung amo, oy amo, nire-reklamo ka, ganito yung ginagawa mo.
12:24.3
Isurrender mo na yung ano, at i-investigahan ka namin.
12:27.0
Hindi niya isusurrender yan.
12:28.5
Yun ang nag-iisang witness, yun yung victim eh.
12:30.8
Una lang po muna sinabi niya, hindi siya pinapasweldo kasi takot po siyang sabihin yung ginagawa sa kanya.
12:36.9
I think kailangan din natin pa-investigahan to.
12:39.1
Sir, ganito po ang gagawin na din po natin.
12:41.7
Ibigay na po namin lahat ng detalya kay Atty. Hans Kakdak para po doon sa agency.
12:47.8
Para mapa-investigahan po natin to, maisuspindi kung magkaroon ng lapses.
12:52.2
Pero sir, ang gusto ko pong unahin muna dito sir, is yung makauwi po yung misis po ninyo ng ligtas.
12:56.8
Yun po yung gusto ko.
12:57.5
Maka-usa po natin.
12:58.9
Siguro, bigyan niyo po kami hanggang 5pm.
13:02.9
We will make sure sir na ma-i-rescue po natin to dahil naka-monitored din po si Idol Rafi.
13:07.8
We will make sure sir na ma-i-rescue po natin siya.
13:10.6
Papuntahan na po natin ngayon para ngayon naman po on the way na rin naman po ang tulong kay ma'am.
13:17.8
And sana nga, siya rin, yung natanong ko rin kanina kay Atty. Sherry,
13:21.7
yung mga ganitong mapag-abusong mga employer, dapat napapanagot sila.
13:27.0
Kasi pag dito sa Pilipinas yan, ang habang kulong yan.
13:30.5
And I think, I'm not familiar with the Arabian laws,
13:34.7
pero I think mas mabigat din yung penalty nila sa mga ganyang klaseng krimen.
13:40.0
Sana, sana, we find ways din na mapanagot yung mga to.
13:43.9
Eh kanina kasi Atty. Pinapakinggan ko lang naman si Ms. Marie Ojeda
13:47.8
and hindi ako satisfied sa mga sagot na kaysa nagkasakit yung kanyang amo.
13:52.8
Eh wala naman po kaming, pasensya na po, mawalang galang na po.
13:55.7
Wala naman po kaming pakialam doon.
13:57.2
Ang sa amin lang po, sana po ay nagbigay kayo ng magandang feedback
14:01.0
kung ano pong lagay ng OFW, ano po yung na-report na po ng OFW,
14:05.3
kailan yung huling nakausap.
14:07.4
Yung mga logbook kung kailan yung huling nakausap.
14:10.0
Kung anong lagay.
14:11.8
Wala pong maibigay na magandang sagot.
14:14.1
Kaya paimbestigahan na po natin ito sa Department of Migrant Workers, sir.
14:18.0
O, check natin kung talagang merong naging kapabayaan.
14:21.1
Or in action. Talagang walang ginawa.
14:24.3
Sige po. And kay Atty. Sherilyn Malonzo, sir,
14:27.5
pauuwiin po, nandito naman po kayo sa tanggapan ni Idol Rafi.
14:31.8
Alam niyo naman po na kung gaano pinapahalagahan po ni Idol Rafi lahat po ng mga OFWs.
14:37.4
We will make sure, sir, na makaka-uwi po ng Ligt.
14:40.0
Tapos, ang inyong kinakasama po na si Ma'am Jessica Morones po.
14:44.2
Yan po ang maipapangako po namin, sir.
14:47.7
Sige po, sir. Kausapin po namin kayo sa kabilang studio, sir.
14:50.4
At babalitaan po namin kayo pag nagkaroon po kami ng update po from OWA and DMW.
14:55.4
Thank you po, sir.
14:56.1
Salamat, sir. Magandang hapon po.
14:56.9
Thank you po, Torinette. Thank you, ma'am.
14:58.5
Salamat din po, sir.
15:10.0
Thank you, ma'am.