KASAMBAHAY, KAWAWA SA CHINESE NA AMO! EX-O NG BRGY, NAKATIKIM NG SERMON SA BITAG!
00:28.3
Kayo ba'y may mandatory benefits?
00:30.1
SSS, Phil Health, Pag-ibig
00:32.1
Nakapagtataka po kung bakit may bayad yung renta, may bayad ng full
00:38.5
So ibig sabihin yan, walang tinupad na kahit anong guidelines itong sinasabing amo niya, tama po ba?
00:43.9
Opo sir, kung hindi po naibigay, ay yung mga naaayon sa bata sa ilalim ng RA-10361 sir, yung bata sa tambahal
00:51.0
Kailangan nga po, dapat po dito magharap-harap
00:55.2
May sinabi ba kung wala?
00:56.2
May sinabi ba kung wala?
01:00.0
Huwag mong painitin yung ulo ko, kinakausap kita na maayos
01:02.8
Wala po, hindi ko po maintindihan
01:04.6
Hindi ka nakikinig, kanina pa paulit-ulit, puro hindi naiintindihan
01:08.0
Pati ako, may itit na rin ulit dito eh
01:09.8
Parang hindi public sir, bang itong ex-on na to ah
01:12.9
Lungapit po ako sir sa hashtag ipabitag dahil sa amo ko
01:22.5
Ang pangalan ng amo ko ay Chan Sang Huang
01:25.6
Nung May 9 ay hindi ako, tumanggi ako yung
01:30.0
Pagsama sa kanyang punta sa tarlak
01:33.0
Dahil titignan niya yung bahay niya
01:35.4
Doon na siya nagalit sa akin
01:37.6
Nagalit po sir sa akin yung amo ko
01:41.3
Kasi nga, hindi ako sumama sa kanya
01:43.7
So nagmakaawa ako sa kanya
01:45.3
Na yung time na yun, ay huwag akong sumama kasi
01:48.7
Late na kami makabalik
01:51.1
Kaya pagod na ako, kaisasama muna lang yung sekretarya
01:54.8
Eh doon na siya nagalit sa akin
01:57.9
Na huwag na daw ako magtrabaho
02:00.0
Stop na daw ako magtrabaho
02:03.0
3 years na po akong nagtatrabaho sa kanya, sa company na
02:08.5
Pero wala po akong binipits sa kanya na ibinibigay sa akin
02:15.2
Sir Ben, sana po matulungan niyo po ako yung nangyari sa akin
02:19.5
Yung hindi ko pagsama sa amo ko
02:22.9
Na yun ang kinagalit niya po sa akin
02:25.8
Na tinanggal niya po ako sa trabaho
02:27.8
May SSK po ako, may SSK po ako
02:32.7
Kino nagbabayad ng SS mo?
02:35.2
May kumpanya? Kumpanya to?
02:38.4
Tirahin yung p*** yung chik na yun, okay?
02:43.0
Go doon sa Region 3
02:44.1
Let the p*** yung Chinese space do, okay?
02:48.4
Para sa reklamong ito, nandito ngayon sa studio si Melinda Quintero
02:56.1
Magandang umaga po, Ma'am Melinda
02:57.8
Magandang umaga sir, sir
03:00.0
Melinda, tinanggal kayo sa trabaho
03:01.6
Dahil hindi nyo lang nasamahan yung amo nyo sa Tarlac
03:04.7
Ano po bang meron sa Tarlac po?
03:06.9
May lupa kasi doon sir
03:08.5
Nagpapagawa ng bahay
03:09.9
So, araw-araw, pumupunta doon, tinitignan
03:12.9
Araw-araw, pumupunta?
03:14.2
Araw-araw ka din ba niyang binibitbit or sinasama?
03:16.8
Hindi naman sir, artilnit
03:18.6
Kung minsan yung sekretarya
03:20.1
Bilang kasambahay, syempre alam natin sa bahay ka
03:23.5
Ano bang ginagawa mo doon sa bahay ng Chinese mong amo?
03:27.1
Ako po ang nagluluto ng Chinese food
03:31.3
Linis, laba, yun lang yung daily routine mo
03:33.7
Pero yung pagsama-sama sa labas
03:35.6
Kunyari, doon sa ginagawang bahay sa Tarlac
03:37.7
Pangasinan kayo, di ba?
03:38.8
Sa Tarlac, mga ilang oras na biyahe yun?
03:42.6
Hindi ka naman talaga kasama doon?
03:45.7
Naisipan ka lang isama?
03:47.9
Bakit kailangan nandun ka pa kung ang trabaho mo sa bahay lang naman?
03:51.9
May routine ka na, linis, laba, luto
03:55.5
Bakit daw po kailangan kasama kayo sa Tarlac?
03:58.0
Hindi ko nga alam sir kung bakit
04:00.0
Marunong ka ba mag-Chinese ma?
04:01.6
Marunong ka mag-Chinese?
04:02.8
Nakakausap mo siya?
04:03.9
Hindi ba kayo nagkaroon ng argumento?
04:08.3
So paano sinabi sa'yo, tanggal ka na sa trabaho?
04:10.6
Eh, kasi nga yung araw yun, sabi ko, alas sa espasado na
04:15.4
Sabi ko sir, kung pwede, hindi ako sasama ngayon kasi lit na
04:20.1
Pagdating natin dito, anong oras na? Magluluto pa ako
04:23.1
Kung pwede, isasama mo na lang yung isang sekretary
04:25.7
Kasi isa naman container ngayon, isa lang naman mag-asis
04:29.0
Wala, hindi na kilit
04:31.1
Anong pangalan yung Chinese na amo mo?
04:34.5
Matagal na po kayong naninilbihan kay Wang Chan Sang?
04:38.4
Magti-three years itong May 17
04:42.8
Ako curious lang ako ha, ito ano lang naman to
04:45.2
Paano ka natutu mag-Chinese? Dahil rin sa kanya?
04:47.6
Or may lahi po kayong Chinese?
04:48.9
Hindi sir, nagtrabaho ko sa China
04:51.5
Kaya doon ako natutu
04:52.7
Kaya ka din kinuha ng amo kasi may skill ka din na magpag-usap ng Chinese
04:58.1
Pero ito nga, unfortunately
05:00.0
Unfortunately, parang walang nangyaring due process
05:02.6
Bigla ka nalang tinanggal
05:04.1
Alam mo, may tinatawag tayo na batas para sa mga kasambahay
05:08.0
Yan ay yung kasambahay law
05:10.4
Yung tinatawag nating Republic Act 10361
05:15.0
So, ang nakalagay dyan sa kasambahay law
05:17.4
Three meals a day, ligtas na sleeping arrangement
05:20.2
May pahinga at medical assistance kung may sakit ka or injury, diba?
05:24.9
Daily at weekly rest periods, day off, diba?
05:27.3
Eight hours kada araw ng travel
05:30.0
One weekly day off
05:32.0
Bawat taon dapat may paid leave
05:34.0
So, marami kayo dapat mga beneficio na dito under this law
05:38.0
Pero, iisa-isahin ko ha
05:40.0
Kamusta naman po ba yung pakikitungo sa inyo ng amo ninyo?
05:43.0
Kasi dito kami manghihimasaw kung tumutupad ba yung Chinese mong amo sa batas dito sa Pilipinas
05:48.0
Meron tayong kasambahay law at dapat yan sinusunod
05:51.0
Kamusta po ang inyong pag-trato sa inyo dito sa amo ninyo?
05:58.5
Kaya, iyon lang. Talagang hindi.
05:59.8
Okay naman sir. Kaya, iyon lang. Talagang hindi.
06:00.0
Hindi siya allowed ng food
06:03.5
Hindi ka binibigyan, hindi ka pinaprovided ng food ng amo ninyo?
06:07.0
So, doon pa lang may violation na dito kasi nakalagay dito
06:09.0
Dapat yung amo mo yung nagpapakain siya 3 meals a day
06:12.0
Wala, wala. Alam niya yung bumibili ako ng lahat ng pagkain ko. Alam niya yun
06:17.0
Ano pa yung kinakalta sa iyo?
06:19.0
Yung ano lang sir. Parang rent sa pagdira namin doon
06:24.0
So, meron pang bawas sa rent sa bahay?
06:28.0
So, okay. Sige. 3 meals a day
06:29.8
Ikaw may karga neto. Eh, kiss na yan
06:32.8
Ligtas na sleeping arrangements
06:34.8
O sige. Sabihin na natin. O nga. Ligtas pero may bayad. Eh, kiss na yan
06:39.8
Okay. Daily at weekly. Meron ka bang day off?
06:42.8
Ano lang sir. Half day. Kung maaari ayaw nila kang
06:45.8
Linggo, half day. Ayaw nila akong pag-day open kasi nga
06:49.8
Grabe ang tao doon
06:50.8
Okay. So, half day, day off. Ibig sabihin hindi maayos yung daily at weekly rest period
06:56.8
Eh, kiss na din natin. Daily at weekly rest period
06:59.8
Wala. Ilang oras yung sa isang araw ang trabaho?
07:02.8
Start ako ng 4 am sir. Hanggang ano. Kung minsan 8. Kung minsan umabot ng alas 11. Kasi palaging
07:11.8
Oo. Palaging nagtatawag ng
07:13.8
Hindi lang 12 oras lang. Pas pa
07:14.8
Kakaibigan niya. Inuman sila. Alas 10. Tawagan niya ako. Magluto ako. At add ng pagkain nila ganun. Mga pulutan
07:22.8
So, 8 hours kada araw ang trabaho. Eh, kiss na din
07:26.8
So, one weekly day off, half day. Eh, kiss din yan. Bawat taon dapat may paid leave. Ah, may paid leave ka ba sa isang taon?
07:34.8
Wala. So, eh, kiss na din yan. Kung umabot ng isang taon ang servisyo, dapat may annual service incentives leave ng limang araw na ito ay dapat bayad. So, at least 5 days.
07:44.8
So, walang ganun. Okay. So, mukhang hindi niya sinusunod yung sinasabing kasambahay law dito
07:49.8
May isa pa sir Karl. Kayo ba'y may mandatory benefits? SSS? PhilHealth? Pag-ibig?
07:56.8
Another violation.
07:57.8
So, eh, kiss lahat. So, imbis na yung buong checklist natin dyan sa screen ay check, lahat ay X. Okay. So, siguro tawagan na lang natin yung barangay para malaman din natin kung ano yung detalye. Okay.
08:11.8
So, on the line na ngayon ang EXO ng barangay. Santa Rosa 1, Marilao, Bulacan, Aeron, Arman, Santos. Magandang umaga po sa inyo.
08:19.8
Yes po. Magandang umaga sir.
08:21.8
Sir, may dumating na ba sa inyo na reklamo tungkol dito kay?
08:24.8
Tungkol dito kay Tianshan Huang na galing kay Melinda Quintero?
08:29.8
Yes po. Ako po yung nag-blabber niyan.
08:31.8
Sir, ano ang istorya nito base dun sa inyong investigasyon or any details na nakuhan ninyo?
08:38.8
Basta kung napunta dito si Melinda, yun po yung pinatala niya. Kinagal daw po siya sa trabaho nung Amunian Chinese, si Huang Tianshan. Dahil lang daw po, dun saan, hindi siya sumama sa TATLAC.
08:53.8
Kung saan po yung Chinese ay nagpapagawa ng bahay. Yun lang po yung reklamo niya na ang sabi niya po yung Chinese, palaging may bisitang mga naging inuman, inaabot siya ng madaling araw paglilinis doon sa pinaghaharapan ng mga Chinese at saka ng mga bisitan niya.
09:12.8
So wala naman nangyaring ibang wala bang pananakit or any nireklamo? Wala naman.
09:18.8
Wala naman po ang sinabi dito.
09:21.8
Sabi lang po, yung tinanggal siya sa trabaho.
09:24.8
Okay. So more of labor. Sige sir, on the line na yung Dole. Stay on the line sir para marinig niya din kung anong posibleng hakbang ang pwede natin gawin dyan. Okay sir?
09:34.8
Okay. So on the line ngayon ang senior labor and employment officer ng Dole Bulacan, Restituto Espino. Sir, meron pong lumapit sa amin isang kasambahay. Ano ang magagawa ng inyong tanggapan tunggu sa reklamo nito sir?
09:50.8
Gusto pong iklaro kung siya po ba ay kasambahay.
09:54.8
Nakapagtataka po kung bakit may bayad yung renta, may bayad ng food.
09:59.8
Kung talagang isa po siyang kasambahay, lahat po yan sir ay isa sa mga privileges ng kasambahay. Libre po yung kanyang board and lodging and medical attendance. Libre din po yung copy ng contract. Libre din po yung pagbibigay sa kanya kung paano babayaran siya ng sahod.
10:17.8
Hindi po po pwede i-interfere.
10:19.8
Hindi po pwede i-interfere yung kanyang paraan kung paano i-gagastusin po yung kanyang kinita sir. Libre din po siya o may access din po siya na magkaroon ng communication sa kanyang relative.
10:32.8
Iyon sir. Mukhang deprived nga siya. Meron nga nangyari dito na kapag magda-day off sa isang linggo, half day lang yung weekly day off niya.
10:41.8
Wala pang sinasabing isang taon servisyo.
10:46.8
Dapat may annual service incentives na limang araw. Wala din yan sir. Maraming violations sir.
10:51.8
Actually sir nag-issue na po kami ng labor advisory ng 2018 na ang lahat po ng kasambahay ay required na makatanggap ng service incentive leave sa loob ng isang taon.
11:08.8
At least sir meron siyang one year para ma-entitled po siya doon sa service incentive leave.
11:13.8
Entitled din po siya kung sa kasakali siya ay single parent o solo parent ng 7 days, especially under ng Republic Act 9710.
11:24.8
Ito po ay sa ilalim ng Labor Advisory 10, Series of 2018 tungkol po sa mga kasambahay po.
11:31.8
Sir dagdag ko lang din wala din mandatories itong si ate, itong kasambahay na kasama natin ngayon.
11:38.8
Tulad nga po nang sinabi ko sir, may mga karapatan din po si employee.
11:43.8
Tulad po ni SSS, tulad ng pag-iigig, 13th month, entitled po diyan.
11:48.8
Yun yung binanggit ko po kanina na SIL, especially for women. Yan po sir. 8 hours na daily rest at meron po siyang weekly day off sir. Weekly day.
11:58.8
Yes. Which is yung weekly day off na sinasabi daw half day lang dahil daw marami daw kailangan gawin. Tama po ba yan sir?
12:05.8
Hindi po sir. Dapat po ito po ay karapibilyo, karapatan po ni employee na ma-enjoy po niya yung 8 hours.
12:13.8
Na pahinga. Kaya nga po day off sir. Unless kung mag-uusap sila pwede namang, kunyari ang day off niya ay nag-fall on Sunday at marami siyang gagawin.
12:23.8
Sa susunod na araw po pwede namang i-move. Basta po ma-enjoy lang po niya yung one day off.
12:28.8
Sir also dagdag ko lang no. So ibig sabihin yan walang tinupad na kahit anong guidelines itong sinasabing amo niya. Tama po ba?
12:36.8
Opo sir. Kung yung po yung nasa complaint po niya at hindi po na ibibigay, yung mga naaayon sa batas po.
12:42.8
Sa ilalim ng RA 1 o 361 sir. Yung batas kasambahan.
12:46.8
Okay. So anong pwede natin gawin sir para dito kay ma'am?
12:50.8
Opo. Kung nandiyan po siya sir, inaanyahan ko po siya na pumunta po sa tanggapan ng DoLE or pwede po siyang mag-file ng complaint sa Senam online.
12:59.8
I-entertain naman po namin. At ako po yung nag-a-handle po sir ng mga kasambahan sa province of Bulacan sir.
13:06.8
Sir baka kasi hindi kabisado din ni ma'am yung siguro sa process or something. Hindi kaya sir?
13:12.8
Pwede na lang papuntahin sa mismong tanggapan ninyo para mas ma-assist?
13:16.8
Opo. Opo. Opo. Ako na lang pong hanapin niya sir.
13:19.8
Okay. Sige sir. I think that's all and maraming salamat po Rastituto Espino ng DoLE Bulacan. Maraming magandang umarap po ulit.
13:26.8
Maraming salamat sir. Salamat.
13:27.8
So Exo, nandiyan po kayo?
13:30.8
Okay. So narinig mo naman yung posible maging action ng DoLE. So siguro monitor ka lang dyan sa lugar kung anong movement ng kanyang amo.
13:38.8
Meron ka bang idea dun sa mga nangyari or violation ng dole?
13:40.8
Ay wala po. Hindi po namin ano yun. Wala po akong idea dun.
13:45.8
Okay. Pero narinig niyo yung usapan namin kanina?
13:48.8
Narinig po lahat. Hindi ko naman po maintindihan lahat eh.
13:51.8
Okay. Sige. Ang ibig lang naman sabihin namin kanina no, ang itong mismong amo kasi…
13:58.8
Hindi po. Bakit hindi dito magharap sa barangay?
14:02.8
Kaya nag-a-blank po dito. Maka ito yun lang yung magharap ng mga buwan.
14:05.8
Sir. Sir. Sir. I do understand yung sinabi niyong paghaharap sa barangay.
14:10.8
Kaya nga Exo, tumawag kami sa iyo para maliwanagan ka kung ano ang mga proseso ko dapat na kailangan niyang gawin.
14:19.8
So naiintindihan ko naman kayo no, Exo, kung anong posibleng niyong pwedeng gawin next time para alam niyo. Okay?
14:26.8
Kaya nga po, dapat po dito magharap-harap.
14:29.8
May sinabi ba akong wala? May sinabi ba akong wala? May sinabi ba akong wala?
14:32.8
Sige. Sinabi ba akong wala?
14:33.8
Sige. Sinabi ba akong wala? May sinabi ba akong wala?
14:35.8
Exo, may sinabi ba akong wala? Huwag mong painitin yung ulo ko. Kinakausap kita na maayos.
14:39.8
Wala po. Hindi ko po maintindihan.
14:41.8
May hirap sa inyo, Exo. Hindi mo maintindihan.
14:44.8
Kaya yung may hirap sa iyo, hindi mo maintindihan eh.
14:46.8
Hindi ka nakikinig, Exo. Hindi ka nakikinig. Ganina pa paulit-ulit, puro hindi naiintindihan. Pati ako, may init na rin ulo dito eh. Parang hindi public servant tong Exo na to ah.
14:55.8
Exo, kaya kami tumawag sa inyo. Okay, intindihin nyo ha. Makinig kayo ng mabuti. Huwag pa iiralin ang init ng ulo kasi hindi tayo magkakaintindihan dito.
15:06.8
Ang ibig kong sabihin kung bakit ko may tumawag ngayong araw.
15:09.8
Ay para maliwanagan ka kung anong mga posibleng hakbang or violation nitong amo nitong ni Melinda.
15:17.8
Para pagka nagkaroon ng patawag or summon doon sa amo, alam mo kung anong hihiritin mo sa kanya na violation nila. Okay?
15:27.8
Kaya ka namin sinasabihan na makinig ka doon sa usapan namin ni Dole para magkakaroon ng maayos na usapan.
15:34.8
And then sinabi ko din na imonitor mo din yung sitwasyon doon mismo ng amo.
15:39.8
So kung nagkaroon ng schedule and meron process yung barangay, ahiyaan namin yun. Hindi kami mangingialam.
15:50.8
Okay? So yung ibig sabihin dito, next time okay kalmado tayo makikipag-usap. Huwag mo pa iiralin yung init ng ulo. Again, you're a public servant.
16:00.8
Okay, maraming salamat Exo at magandang umaga sa iyo.
16:02.8
Okay po. Salamat din po.
16:03.8
Ma'am Melinda, maraming salamat muli sa paglapit dito sa hashtag ipabitag mo.
16:07.8
And kami ay naniniyari.
16:08.8
And kami ay naniniwala naman din na gagawin naman ng Dole ang part nila and sakap to ng Dole.
16:13.8
And gusto talaga namin ang panagutan nitong amo yung ginawa niya. Okay?
16:18.8
Maraming salamat sir.
16:19.8
Okay, maraming salamat po Ma'am Melinda at magandang umaga po sa inyo muli. Okay?
16:23.8
Hingit sa sumbungan, investigahan ano mong nagklamo, nabibigyan ng solusyon at aksyonan.
16:28.8
Ito ang nag-iisang pambansang sumbungan, tulong at serbisyon. May tatak, tatakbitag, ilalaban ka at hindi ka iiwan.
16:36.8
Sa ngalan ng aking ama na si Ben.
16:38.8
Ito ang hashtag ipabitag mo.
