ISANG LINGGO AKONG NASA KWEBA SA NEGROS | Lamanlupa True Story
01:11.0
Kahit anong awat niya noon pero hindi umano ito napipigilan.
01:16.7
Umiiyak na si kibon, naglulupasay pero wala pa rin.
01:23.9
Nasa labing tatlong taong gulang pa lamang si kibon noon, kung kaya't nagkaroon umano ng latak ang isipan niya.
01:32.3
Napobya ito dahil nga kung minsan pa ay naghahabla ng mga magulang at meron pang patalim na dala.
01:39.9
Ang sabi ng mga kaibigan na siyang nakakalaro niya noon, maging ang mga magulang nito, mabuti umano na umalis na lamang si kibon.
01:50.0
Tutal, may ibang kamag-anak naman ito.
01:52.6
Bakit hindi na lamang tumira sa bahay ng kanyang lola?
01:57.4
O hindi naman kaya sa kanila dahil tanggap nila si kibon noon?
02:02.9
Mula sa simpleng payo na yon, nagmit siya yon kung bakit nabuo ang disisyon.
02:09.5
Nalumayas na lamang siya.
02:12.4
Hindi siya nagpaalam pero ang pupuntahan niya ay walang iba kung hindi ang kapatid ng kanyang lolo.
02:19.8
Wala siyang interes sa kanyang lola, kasing ang pangit ng ugali nito, na para umanong katulad lamang ng kanyang nanay noon.
02:30.7
Parang businang bunganga na malupit pa sa marites ang nakapit bahay.
02:37.1
Kung kaya nga ito din ang naging dahilan kung bakit nababanas ang tatay niya noon.
02:43.2
Silosa pa umano ito, mabuti sana kung ulirang asawa, eh sugarol naman na tumiinom.
02:50.8
Ganon din naman ang kanyang tatay.
02:53.6
Sugarol ito at malakas tumoma.
02:56.5
Kaya masasabi talagang walang patutunguan ang kanilang pamumuhay noon.
03:02.5
Ang kapatid ng kanyang lolo ay itago na lamang natin sa pangalang sultan.
03:08.9
Nasa bukid banday ito ng Sambuang Gita.
03:12.5
Nang makita siya nito, hindi siya kaagad nakilala.
03:17.1
Nagtanong kung taga saan at kung sinong anak.
03:19.8
Sinabi naman kaagad ni Kibon na apos siya ng kapatid ni Lolo Sultan.
03:26.0
Ipinaliwanag niyang wala siyang ibang masisilungan.
03:29.6
Lumayas nga ito at dito niya gusto magpunta.
03:34.5
Ang sabi naman ng kanyang Lolo Sultan ay walang problema kung doon sa kanya titira.
03:39.9
Ang problema lang, baka hinahanap na siya ng kanyang mga magulang.
03:46.8
Kibon, pasensya na at hindi ko kasi magpunta.
03:49.8
May pamilyarang nasa panig ng lolo mo pero bakit ka nga ba lumayas?
03:56.3
Ayaw ka na pong tumira doon sa amin.
04:00.8
Lagi kasing nag-aaway yung mga magulang ko eh.
04:03.7
Wala po silang pakialam sa akin.
04:06.2
Kahapon kamuntikan pang magpatayan.
04:09.5
Paglilinaw ni Kibon.
04:12.3
Sinabi ng matanda na nababagay lamang pala na layasan ang anak ang mga magulang niya.
04:17.7
Hindi maganda o manong makita.
04:19.8
Maliit lamang ang bahay ng matandang ito.
04:24.2
Isang palapag pero nakaangat ang sahig sa lupa.
04:28.7
Kuwadrado pero may maliit na beranda.
04:33.5
Nasa tuktok talaga ito ng burol na kung saan ang likod ay maisan.
04:38.4
May puno naman doon ng mangga.
04:41.0
Kahit papanay nagsisilbing lilim sa gilid ng bahay na yon.
04:46.4
Hindi alam ni Kibon kung bakit niya napiling doon siya magpunta.
04:50.8
Siguro wala lamang siyang ibang maisip.
04:54.6
Kilala niya naman ang matanda noon.
04:57.2
Pero hindi literal na kilala siya nito.
05:01.1
Napapadaan lamang si Kibon dito kasama ng mga kaibigan sa tuwing magahanap ng gagamba.
05:08.7
Hanggang sa nalaman niyang kapatid pala ito ng lolo niyang matagal ng yumao.
05:14.2
Walang ibang kasama sa bahay si Lolo Sultan.
05:17.5
Namatay ang asawa nito.
05:18.6
Habang ang mga anak naman ay may kanika nila ng pamilya.
05:24.4
Masipag ang matandang ito.
05:26.8
At kayang buhayin ang sarili kahit walang sumusuport ang anak.
05:33.5
Pahirapan ang sitwasyon doon sa lugar.
05:36.4
Problema sa tubig.
05:38.1
Problema sa pangungunsumo.
05:42.3
Malayo din ang tubigan.
05:45.0
Kung kaya noon ang pagtira ni Kibon dito.
05:47.1
Masipag ang matandang ito.
05:47.6
Masipag ang matandang ito.
05:51.1
Lumiban sa klase itong si Kibon.
05:53.9
Hanggang sa tuluyan ng napagdesisyon ng hindi na mag-aral.
05:58.8
Kinukumbinsi naman siya ng Lolo Sultan na huwag susuko.
06:02.4
Kaso nga lang ay nila muna ng depresyon at pagiging desperado ang batang iyon.
06:07.8
Mas mabuti na lamang umanong mahirapan kasamang iba kaysa naman sa mga magulang.
06:13.7
Napag-aaral nga siya ng mga ito.
06:16.1
Masarap ang pagkain pero
06:17.3
hindi naman siya pinapahalagaan.
06:20.6
At hindi siya nagkaroon ng payapang isipan.
06:27.7
Kasakasama siya lagi ni Lolo Sultan.
06:30.6
Maging sa pag-iigib nito sa may babaan.
06:34.4
Hanggang sa pagpunta sa bayan para makabili ng pangulam noon.
06:39.0
Hindi naman ito nabuburyo.
06:41.1
Gawa ng magiliw itong si Lolo Sultan.
06:44.8
Tsaka marami siyang mga natutunan.
06:47.3
Bukod ba dyan, hindi na uubusan ang kwento at sobrang bait sa kanya ito.
06:55.8
Para bang lihitimong apo na siya nito.
06:59.4
Dama niya noon ang pangungulila ng matanda sa sariling pamilya.
07:03.8
Kahit sa kwento ay nababanggit ng matanda ang masayang ala-ala at nais niya rin masilayan ang mga anak.
07:12.3
Doon, naramdaman ni Kibon ang totoong pagpapahalagaan.
07:19.5
Habang tumatagal ay mas lalo silang nagiging malapit sa isa't isa.
07:24.6
Kumbaga, hindi na nahihiya si Kibon at naiilang.
07:29.8
Nagagawa na niyang makipagbiruan dito.
07:32.9
Dahil nga medyo may pagkakomedyante din na matanda.
07:38.5
Isang araw, napansin niyang tila napakaseryoso na mukha noon.
07:44.5
Naroroon naman noon ang matanda noon sa ilalim ng mangga.
07:48.2
Nakaupo ito sa lantay o sa mahigaan na nasa maliit na kamalig at nakatingin sa malayo.
07:56.2
Kasalukuyan namang nasa biranda si Kibon.
07:59.7
Tinititigan niyang maiging matanda.
08:02.6
Baka kamo namimiss lamang nito ang sarili mga anak.
08:07.3
Ilang saglit lang ay tumayo ang matanda at nagtungo sa gilid na burol.
08:12.9
May sobrang padahilig doon na para na itong pangpangkong titigan.
08:17.3
Nagdampot ng mga bato at pinagpatong-patong ito sa malaking bato na nakausli noon.
08:26.6
Hindi niya alam kung para saan yun.
08:29.4
Hindi naman yun partikular na ginagawa ng matanda sa araw-araw.
08:33.6
Kung kaya't naninibago talaga si Kibon.
08:38.6
Sa mga sandaling yun naman noon, hapon, kung hindi siya nagkakamali.
08:44.9
Dahil nga galing sila noon sa uma at kasalanan.
08:47.3
Sa lukuyan na nagpapahinga.
08:50.4
Matapos magpatong-patong ang mga bato, bumalik kumanong itong matanda sa lantay.
08:56.9
Umupo doon pero nakatitig ito sa mga bato.
09:03.0
Lalo umanong lumala ang pagkasimangot na muka ng matandang yun.
09:08.1
Ilang minuto ang lumipas.
09:10.6
Bigla na lamang itong umisi.
09:13.4
Tawa ito ng tawa.
09:15.3
Na siya namang labis na ipinagtakala.
09:19.6
Naiisip niyang baka na walang na ng saktong katinuan yung matanda.
09:24.9
Nag-aalala ito noon kung kaya lumapit siya kay Lolo Sultan.
09:29.9
Pero nang nasa malapit na umano ito,
09:33.6
tumingin ito sa kanya at naghudyat ng kamay.
09:37.9
Pinapahinto siya nito at sinabihan pang na huwag maingay.
09:44.2
Nakanguso itong si Lolo Sultan doon sa mga bato.
09:47.3
At sa maniwala man kayo o sa hindi,
09:51.7
nakakita si Kibon ng batang lalaki.
09:56.0
Napakaitim daw nito na parang isang negrito.
10:01.2
Pero mapula ang labi.
10:04.9
Sa tansya ni Kibon ay nasa edad limang taong gulang ang bata.
10:10.2
Basta paslit na paslit umanayon.
10:13.1
At wala pang suot na damit.
10:16.6
Yung mga bata, yung mga bata, yung mga bata, yung mga bata, yung mga bata.
10:16.7
Yung mga bata, yung mga bata, yung mga bata.
10:16.7
At wala pang suot na damit.
10:16.7
At wala pang suot na damit.
10:16.7
Yung mga bato o manong pinagtumpok-tumpok ay tinulak ng batang yon.
10:22.0
Pagkatapos ay kumaripas ng takbo.
10:26.1
Naririnig niya pa ang pagkikikik ng tawa nito.
10:29.4
Na para bang naaaliw.
10:32.8
Tapos itong si Lolo Sultan naman.
10:35.6
Binalik ang mga batong yon sa pagpatong-patong.
10:39.8
Kagaya nang nakita ni Kibon.
10:42.4
Bumalik at tumupuna naman ito sa lantay.
10:44.5
Pagkatapos ay tumawa.
10:48.8
Muli niya o manong nakita ang batang napaka-itim.
10:52.6
Tapos ay sinipa na o manong yung mga bato.
10:56.1
Sabay takbo pababa ng burol.
11:00.6
Sino yung batang yon, Lolo?
11:05.4
Pinalapit siya ng matanda.
11:07.9
At ang sabi nito,
11:10.0
kaibigan niya o manong.
11:12.9
Nakikipaglaro siya dito.
11:16.5
nagkukunwari siyang nagagalit kapag tinitibag ang pinagpatong-patong niyang mga bato.
11:22.9
Kaninong anak yun, Lolo?
11:26.8
Ang sagot naman ng matanda.
11:30.0
Anak o mano yun ng mga nakatira dyan sa may babaan?
11:34.5
Takang takas si Kibon nun.
11:37.0
Dahil wala namang bahay doon sa baba.
11:40.1
Ang hirap kaya noon dahil sobrang panahilig na.
11:42.3
Sinipat niya ito at sinabing saan ang bahay.
11:48.8
Sumunod naman sa kanya ang Lolo Sultan.
11:52.0
Tapos ay tinuro doon ang napakasukal na lugar.
11:56.4
May malaking puno ng mahogan ni Pero.
11:59.8
Kinakapitan ito ng mga damong gumagapang.
12:03.8
Huwag naman kayong magbirulong o.
12:06.5
Kinikilabutan tuloy ako.
12:08.6
Wala namang bahay dyan eh.
12:11.4
Hindi mo naman magbibigay.
12:13.3
Pero nakikita ko.
12:17.0
Dyan sa mabatong yan.
12:18.8
Dyan yung tiraan ng batang yun.
12:21.5
Wika ng Lolo Sultan.
12:23.8
Habang nakaduro ang kamay nito sa pangas.
12:28.4
Pangpang yun pero mababa lang.
12:30.9
Tapos may maliit na espasyo doon at parang may yung iba.
12:37.4
Nangilabot daw talaga kaagad itong si Kibon.
12:39.8
Matapos sabihin niyo ng kanyang Lolo.
12:46.1
hindi normal na bata
12:48.1
ang nakikita niya.
12:51.9
Sinabi niya naman sa Lolo ang kung anong nilalaman ng kanyang isipan.
12:57.1
Umisi lamang umano ang matanda tapos tumangunon.
13:02.0
Nalaki ang mga mata ni Kibon.
13:04.8
Totoo ang hinala niya.
13:07.4
Lamang lupa daw talaga yun.
13:10.7
Nagpatuloy naman sa pagsasalita ang matanda.
13:14.7
Kapag hapon umano ay lumalabas ang batang yun.
13:18.5
Tapos ay pinagkakatuwaan siya nito.
13:21.9
Ito namang si Lolo Sultan.
13:26.4
Kasi nga mapaglaro at pilyo umano ang batang yun.
13:30.7
Matagal na umanong nananahan ang lamang lupa doon.
13:34.3
Hanggang sa nagkaroon na lamang ito ng bagong sibol
13:37.0
na siya namang labis na ikinatutuan ni Lolo.
13:39.8
Dahil kahit papano nawawala umano ang pagkangulila niya sa sariling pamilya.
13:48.8
Hindi naman masama ang mga nilalangayon sa kanya.
13:52.9
Mababait ang mga ito at tinutulungan siya pero
13:55.1
kahit papano hindi pa rin siya nagtitiwala ng buo dito.
14:02.0
Kung sutil lang umano si Lolo Sultan ay matagal na siyang mayaman.
14:06.6
Dahil minsan na siyang binigyan umano ng dyamante.
14:09.8
Hindi niya lang tinanggap.
14:12.5
Isa pa, baka umano ang kapalit naman ito ay ang kanyang buhay.
14:18.1
Hindi lang umano napapansin ni Kibon ang mga ito
14:20.8
dahil hindi pa siya binigyang taintulot para makita ang nilalang
14:24.8
noong bagong salta pa lamang si Kibon.
14:28.6
At dahil nga nasisilayan na ni Kibon,
14:31.9
isa lang ang ibig sabihin nun.
14:35.1
Nagugustuhan na din siya ng mga ito.
14:37.8
Kaya sila nagpapakita.
14:39.8
Katunayan, ayon sa matanda ay nakasunod ito lagi kay Kibon
14:45.8
habang nag-iigib sila sa ilog at nag-uuma.
14:51.4
Habang nakikinig umano si Kibon ay para siyang binuhusan ng malamig na tubig.
14:56.8
Hindi niya inaasa na may nakakubli palang kababalagan sa lugar na iyon.
15:02.7
Hindi man naging malinaw sa kanya ang paslit.
15:06.0
Pero alam niyang pangit ang muka nito sa malapitan.
15:09.8
Para umanong singkulay na ito ng uling.
15:14.5
Tapos ay napakakintab ba.
15:18.8
Maraming sinabi sa kanya ang lolo.
15:21.7
Patungkol lamang din lahat sa nilalang
15:23.3
na hindi lamang ito nag-iisa
15:25.7
kung hindi isang pamilya umano.
15:31.0
Gusto mo ba sila makilala, Kibon?
15:34.6
Dalidali namang sa babat si Kibon.
15:39.8
Takot lamang umano siya noon.
15:42.8
Ay naman sa lolo Sultan ay walang dapat katakutan sa mga nilalang.
15:47.4
At kung meron man,
15:49.3
ito lang ang Diyos na lumika.
15:52.8
Nagtanong si Kibon kung papano ito naging mga kaibigan ni lolo Sultan.
15:57.7
Ay naman sa matanda.
16:00.2
Nung iwan na siya ng kanyang asawa.
16:03.1
Wala na siyang nakasama kasi nga may sarili ng pamilya mga anak niya.
16:08.4
Doon umano nagpakita mga anak niya.
16:09.8
Ang mga iyon sa kanya.
16:14.0
natural na natakot din siya.
16:16.2
Pero hindi naman daw siya ginagambala.
16:19.6
Gusto lamang makipagkaibigan para kahit papano
16:22.0
maibisa ng pangungulila ni lolo Sultan.
16:26.1
Para ba umanong alam ng mga nilalang kung anong nangyayari sa kanyang buhay.
16:32.4
mabait umano ang pakikitungo ng mga ito sa kanya.
16:38.2
binigyan umano siya nito ng isang bagay na makakatulong para lumakas ang katawan.
16:45.3
Pero hindi daw niya ginagamit iyon.
16:49.2
Bilog at itim na bato umano ito.
16:53.2
Habang nagsasalaysay ang matanda,
16:56.5
ganon naman umano ang paghudyat nito ng tango kay kibon.
17:01.6
Pinapasunod siya nito hanggang makarating umano sila sa bahay.
17:06.0
Doon ay may dinukot si lolo Sultan sa butas ng kawayan.
17:12.2
Ito yung ginawang haligi sa bahay na kung tawagin,
17:17.5
May nakita kasi kibon na hawak nito na
17:19.6
itim na bato at bilog.
17:23.5
Yun na umano ang binigay na mga iyon.
17:27.0
Ipinaliwanag ng lolo ang mga bagay na mahiwaga
17:29.6
na galing sa mga lamang lupa na tinatawag na mutiya.
17:35.0
Nakapagbibigay ang mga bagay na mahiwaga.
17:36.0
Nagbibigay ito ng abilidad na hindi makita sa normal na tao pero
17:39.0
hindi umano ito ginagamit ng matanda.
17:43.5
Itim kasi umano ang mga lamang lupa ng iyon
17:45.4
at kahit kaibigan niya ang mga ito ay wala pa rin siyang tiwala.
17:51.2
Gaya ng sinabi niya kanina,
17:53.6
baka umano may kapalit
17:54.8
kaya sinasakyan niya lang ang mga ito.
17:59.3
Karaniwan na umano ang ganito lalo na sa mga liblib na lugar.
18:02.2
Nabanggit niyo po yung paggamit sa bagay na iyon lolo pero
18:07.6
sa papanong paraan naman sa kaning gamitin.
18:13.5
Kadalasan sa ganito kibon,
18:15.7
ginagawang kwintas.
18:17.9
Ang iba naman ay binabaon sa katawan.
18:21.3
Basta daladala lang lagi,
18:23.2
magkakabisa ng basbas ng gamit.
18:26.2
Kaso nga lang wala talaga akong tiwala sa kanila eh.
18:30.4
may kunin sa buhay ko.
18:32.2
Kung hindi naman ako, baka yung mga anak ko.
18:36.1
Bakit hindi niyo subukan lolo?
18:40.1
Natatakot nga ako eh.
18:42.0
Ayos na itong buhay ko.
18:45.7
Saan ni Lola Sultan?
18:50.1
Aminado umano siyang mutya ang bato.
18:53.0
Kahit hindi pa ito nakikita ng isang albularyo.
18:57.0
Dama niya ang kakaibang presensya.
19:00.7
Ipinahawak pa ito kay kibon.
19:02.2
Mainit-init umano yun.
19:05.9
Tapos parang pumipitik ang mga kaugatan niya noon.
19:09.4
Kaya kaagad niyang ibinalik ito sa lolo.
19:13.4
Kadalasan naman oh sa mga mutya.
19:16.2
May kaukulang subok.
19:18.9
Ito ay kung karapat dapat bang magtaglay ang tao nito.
19:23.4
Pero kusa lamang yung binigay sa kanya.
19:28.0
Nakapagtataka talaga.
19:29.9
Kaya yun ay hindi talaga tinangkang gamit.
19:32.2
Kahit pa na ipaliwanag naman sa kanya ng mga nilalang na makapagbibigay ng lakas sa katawan.
19:42.6
Matapos ng pag-uusap,
19:45.2
ibinalik yun ni Lola Sultan doon sa butas ng good.
19:49.2
Wala namang naging opinion pa si kibon.
19:52.3
Pero manghang mga talaga siya noon.
19:55.1
Bukod sa kinilabutan.
19:57.9
Magbula ng araw na yun ay lagi niya nang nakikita ang bata.
20:02.2
Sumisilip daw ito doon banda sa gilid ng burol.
20:06.4
Nakatitig ito sa kanya at nakangisipa.
20:10.4
Natatakot si kibon.
20:12.3
Pero katagalan ay nasanay na lamang siya.
20:16.3
Kinikindatan pa nga umano siya ng paslit.
20:19.4
Tapos ay tumatakbo naman ito pababa.
20:22.3
Na parang gustong makipaglaro noon.
20:25.7
Maraming katanungan ang bumabagabag sa isipan ni kibon.
20:29.4
Lalo na yung sinabing mutya na hindi umano.
20:31.9
Pero ay nakakapagbigay ng lakas.
20:35.3
Naililihis umano nito ang kasalukuyang kinakaharap na problema ni kibon.
20:42.2
yung mga kwentong bayan,
20:44.2
eh napagtatanto niyang totoo pala talaga.
20:49.1
Gusto niya nga umanong hingin sa matanda yung mutya.
20:52.9
Kaso hindi pa niya ito sinasabi kasi nga,
20:55.6
hinahanapan niya ng pagkakataon.
21:00.0
gaya ng sinabi ng matanda na,
21:01.9
baka may kapalit ito.
21:04.1
Kung kaya't kasabay ng mga hakbang na yon,
21:06.6
ay nagkakaroon na siya ng interes na,
21:08.9
makilala at katulad ng kanyang lolo,
21:11.8
ay maging kaibigan ang mga nila lang.
21:16.8
hanggang titig lang na manumanoh,
21:18.9
at hindi din nababahala si Lolo Sultan dito.
21:22.9
Dahil kung sobrang mapanganib pa umano,
21:28.2
bibigyan siya ng babala,
21:30.6
at makikitang matatakot,
21:31.9
nakatakot doon ang matanda,
21:35.7
Aliyo na aliyo pa ito.
21:41.1
habang binabaybay ang padahilig na daan patungo sa ilog
21:44.6
para magigib ng tubig,
21:48.0
meron umanong sumitsit sa kanya.
21:51.6
Hindi naman pinansin yon ni Kibon,
21:54.6
pero paulit-ulit yon at parang nakasunod.
21:58.6
Pero sa bandang damwa nito na may panakanak ang mga puno,
22:01.9
sa paglingon niya rito,
22:09.5
nakita niya yung batang ubod ng itim.
22:13.5
Tumatalong-talong umano ito sa may damuhan.
22:17.5
Ang nakikita niya,
22:20.0
ulo hanggang dibdib lang.
22:24.5
Tapos ay tatalong-talong uli.
22:27.6
Nakangisi yon at waribay aliw na aliw ito sa kanya.
22:32.9
Natakot si Kibon pero nawala din kaagad ng takot na yon.
22:37.3
Nakakatuwa kasi talagang manutingnan.
22:40.3
Nangungugat pa daw ang leeg dahil siguro sa pagbuelo ng talon.
22:46.4
Hanggang sa nawala yon,
22:48.6
hinanap niya kung saan patungo.
22:52.2
Napansin ni Kibon na bigla na lamang humawi ang damo patungo sa kanya.
22:58.2
Nakita niya ang bata.
23:01.9
Pero yung mga mata ay mapupungay na
23:04.3
parabang nahihiya umano sa kanya.
23:08.5
Sino ba namang matatakot dun diba?
23:11.8
Binaba naman ni Kibon ang dalang sisidla ng tubig.
23:15.4
Kinindatan niya umano ang bata.
23:19.2
Tumawa umano yon at nagbuntong hininga pa umano.
23:23.7
Pumubuka-buka ang bibig.
23:26.0
May lumalabas na salita
23:27.3
pero wala namang naiintindihan si Kibon.
23:31.2
para bang utal na paslit lang ito.
23:35.6
Pero alam niya sa sarili na may ibang lingwahe yon.
23:40.3
Nagtatakas siya kung bakit tila naiintindihan yon ang kanyang lolo.
23:46.5
Tumatangotang umano ang batang yon sa harapan niya.
23:50.1
Hinawakan pa umano ang kanyang kamay
23:51.9
na para bang makikipaglaro.
23:55.5
O hindi naman kaya makikipagkaibigan.
23:59.4
Yun lang ang naiintindihan niya sa dito.
24:01.2
Pagkakita ng reaksyon ng paslit na yon.
24:06.8
hindi alam ni Kibon na sobrang gaan ang loob niya dito.
24:11.1
Oo at napakapangit umano ng muka.
24:14.5
Napakapula ng labi.
24:16.6
Tapos yung mga mata,
24:18.5
may pagkapula din.
24:21.4
Sa likod umano ng lahat.
24:24.5
Unang beses niyang narinig itong magsalita.
24:28.4
Nakakamangha at nakakagulat umano
24:30.3
ang naririnig niya.
24:35.5
Dinampot ang sisindan ng tubig.
24:38.2
Nagsenya si ito na parang pipe.
24:40.8
Nang ibig sabihin ay mag-iigip siya sa baba nun.
24:44.9
Hindi niya alam kung bakit parang naiintindihan siya nito.
24:49.1
tumangu umano yung batang yon.
24:53.8
Noong maglalakad siya,
24:57.8
Ingat na ingat pa ito dahil nga mahirap ang daanan.
25:01.2
Literal na para lang talagang tao ang batang yon.
25:06.2
Pagkarating sa baba,
25:08.1
sumusunod pa rin ito at katunayan,
25:10.8
umupu umano ito sa isang bato.
25:13.5
Sa tabi niya habang nagsasalok ng tubig.
25:17.3
Hindi naman nagpapahalata noon si Kibon dahil may iba pa daw doong tao bukod sa kanya.
25:23.1
Alam niyang siya lang ang nakakakita sa bata.
25:27.2
Nang umuwi na ito,
25:29.1
sumunod pa rin ang bata.
25:31.2
Hanggang sa pagsenyas lamang siya noon pero
25:33.6
para naman silang nagkakaintindihan.
25:37.2
Gawa ng tumutugma ang pagdikta niya
25:39.2
sa kung anong kinikilos ng lamang lupang ito.
25:44.8
Sa mga sumunod na araw,
25:47.6
nakikipaglaro na si Kibon.
25:50.1
Natutuwa pa nga daw noon si Lolo Sultan.
25:53.3
Tawa ng tawang matanda kasi nga
25:54.9
nakikipagkulita na si Kibon kasama ng batang ito.
26:00.1
tuwing hapon yun madalas nagpapakita.
26:04.1
Pero sabi ng Lolo Sultan,
26:06.1
sa ibang oras kasama pa rin nila ito.
26:09.4
May nakatalaga lamang umanong sandali na makikita mga nila lang.
26:17.3
hindi na malaya ni Kibon na sumusunod na pala siya sa batang yun.
26:21.9
Napapadako na umano sila sa gilid ng burol.
26:25.1
At walang alam si Kibon sa kung anong bubungad sa kanya.
26:30.1
katandaan niya noon ay takip silim na
26:31.9
nasobrahan lamang ito sa pagkaaliw noon
26:35.2
nang malamang nasa lugar na siya
26:37.8
na kung saan ito ang sinabi ng Lolo Sultan
26:41.1
na tirahan na mga nila lang.
26:45.2
Siyempre gulat na gulat si Kibon noon.
26:48.5
Bukod sa nawala ang bata,
26:51.0
parabang ang bigat umano ng presensya ng lugar.
26:55.3
Kulo bang pakiramdam at iba ang amoy.
26:58.2
Amoy lupa na medyo masangsang umano.
27:04.5
Doon na yung tua niya ay napalitan ng kilabot.
27:08.7
Hanggang sa bigla na lamang nagdilim ang buong paligid noon.
27:13.0
Parabang may usok umanong na padaan at dumilim na lamang bigla.
27:19.7
Nataranta si Kibon.
27:23.2
Pero hindi daw siya makausog
27:24.9
dahil tila may nakaharang sa kanyang likod.
27:28.2
Sa takot ni Kibon ay sumigaw ito at humingi ng tulong.
27:35.0
Naalala niyang bigla ang sinabi ng Lolo niya
27:37.0
na itim ang lamang lupa kung kaya wala siyang tiwala dito.
27:42.1
Kaya naman parang naparanoid itong batang ito
27:45.2
na ilalarawan niya sa isip niya
27:48.6
na ang itim na yun ay talagang masama.
27:53.4
Habang nagsisisigaw si Kibon,
27:56.6
naririnig niya naman na
27:58.2
bungis-ngis lamang nang bungis-ngis ang bata.
28:02.6
Yung tinig na yun
28:05.1
parabang nasa loob sila ng simbahan.
28:09.3
Maging ang pagsigaw nito ni Kibon.
28:14.4
Parang mabaliw-baliw noon si Kibon.
28:17.5
Tarantang-taranta siya.
28:20.3
Ilang minuto din ang lumipas noon
28:22.1
hanggang sa bigla na lamang umanong
28:25.5
lumiwanag ang lugar.
28:28.2
Doon ay dali-daling hinanap ni Kibon
28:32.1
ang direksyon pa uwi.
28:34.4
Pero laking gulat niya
28:35.9
dahil nang maigala niya ang kanyang paningin.
28:40.9
Iba ang nakikita niya.
28:43.7
Hindi ito ang lugar nila.
28:46.9
Naglalakihan ang mga puno doon
28:48.6
na may malalaki ding mga bato.
28:51.5
Mga higanting mga bato sa padahilig na lugar.
28:55.9
May mga naggalat pa umanong mga
28:57.8
maigaling mga bato sa padahilig na lugar.
28:58.0
May itim na nila lang doon.
29:01.6
Kung hindi nagkakamali si Kibon
29:03.6
sa mga nakikita niyang may itim na ito.
29:07.0
Mga lamang lupa din.
29:09.6
Singkulay din talaga ng batang paslit na kaibigan niya.
29:13.8
Pero may mga suot na nagkikinangang mga bagay
29:16.8
na para bang mga ginto at siyamante.
29:21.3
Isipin niyo na lamang ang mga marangyang tao
29:23.2
noon sa Egypto sa panahon ng paraw.
29:26.9
may itim na nila lang doon.
29:27.9
May itim lamang ang mga tao sa lugar na yon.
29:31.6
Sa isang sulok ng higanting mga bato.
29:34.8
May malaking kuweba, umano
29:36.7
at may mga itim na nila lang din doon na nakabungad.
29:42.6
ito yung lugar nila.
29:47.1
Naalala niyang sinabi ng lolo.
29:49.9
Isang pamilya ang nakatirang lamang lupa.
29:53.7
Pero sa tingin niya ay nagkakamali
29:55.5
ang kanyang lolo sultan noon.
29:57.9
Dahil parang isang baranggay umano yon.
30:01.6
Lahat ng mga ito'y nakatingin sa kanya.
30:05.3
nasa malayo at nasa magkakaibang direksyon umano.
30:12.3
Walang ano-ano'y may lumapit sa kanya.
30:15.6
Dala-dala nito ang batang paslit.
30:20.1
Dahil ang laki at tingin niya
30:21.7
ay nasa pito ang tindig nito.
30:26.4
Na para umanong ama ng batong.
30:27.6
At sa pito ang tindig nito.
30:27.8
At sa pito ang tindig nito.
30:27.9
May ilan pang lumapit sa kanya
30:31.5
at doon niya napagtanto na lahat ng mga ito
30:33.9
ay sobrang malalaking nilalang.
30:39.1
Siyempre mas lalong nagkandara pa sa takot si kibon noon.
30:43.1
Kung nasa ustong edad na pala yung bata,
30:46.1
malamang malaking nilalang din yon.
30:50.4
Naalala pa niya noon na huminto yung malaking nilalang
30:53.0
na hawak ang batang kaibigan niya.
30:56.8
Nakaramdam siya ng takot.
30:57.7
Nakaramdam siya ng takot pero
30:58.3
hindi naman daw galit tingnan nito.
31:02.5
Maamo umanong muka.
31:05.0
Yung paslit naman ay dinuduro siya nito
31:06.9
at nagtatatalon yon kasabay ng pagtawa.
31:12.2
Pauwiin nyo na po ako.
31:14.2
Pauwiin nyo na ako pakiusap.
31:19.0
Para na talaga siyang hihimatay noon.
31:22.4
Bukod kasi sa matatangkad,
31:24.6
ang lalaki din ng katawan.
31:26.3
Paulit-ulit lamang na sinasabi ni kibon na upauwiin siya.
31:32.3
Hanggang sa nagsalita umano yung parang tatay ng bata.
31:36.6
Pero sa pagkakatahong yon,
31:39.8
malinaw na malinaw na ang pagkakasalita nito
31:42.9
na naiintindihan ni kibon.
31:47.2
Katulad na katulad lamang umano
31:49.1
na lingwahe na ginagamit ng lokal.
31:53.8
Nagpakilala nga itong ama ng paslit.
31:59.1
walang dapat ikatakot at ipag-alala si kibon.
32:06.3
Nagtakas si kibon na ikilala siya nito.
32:09.8
Dagdag pa ng nilalang na yon ay sumakto umanong bukas ng lagusan
32:13.1
kung kaya't nakapasok si kibon.
32:16.7
Inalok pa si kibon noon na bakit hindi mo na manatili kahit sandali lang
32:20.6
para makilala siya ng mga tagaron at maging kaibigan niya rin ng mga ito.
32:26.3
Isang katutak na'y magiging kaibigan ni kibon kung sakali.
32:35.3
Nagsigalawan na daw ito na para lang ding ordinaryong tao
32:38.5
ang mga negritong yon.
32:41.6
Ang iba'y nawala habang ang ilan naman ay naguusap.
32:46.0
Nakakamangha pero nakakabaliw din.
32:49.1
Sino bang hindi mababaliw kung makakakita ng mga ganong nilalang?
32:53.3
May mahabang buhok.
32:56.3
Pero karamihan naman na doon.
33:01.1
Yung mga may buhok o mano ay parabang pinatong na putik sa ulo.
33:08.4
Ganon niya mailalarawan ito.
33:11.5
Nakakadiri o manong tingnan na parang dumi ng baka.
33:16.7
Kung anong nakita niya ay yun talaga ang pagkakasabi niya noon.
33:22.3
Nalinga sa takot.
33:24.1
Hindi nalang tumanggi si kibon.
33:26.3
Tumangu ito tapos sumunod siya noon sa ama ng bata.
33:31.8
Hinawakan pa siya ng paslit at ginuyod.
33:34.8
Na parang wala lang.
33:36.7
Tapos may tinuturo ito.
33:39.9
Ipinapakita sa kanya ang mga naroon na wala sa mundo ng mga tao.
33:45.3
Sumunod-muno siya ng sumunod.
33:47.9
Hanggang sa kumaway-kaway yung tatay ng paslit.
33:51.1
Tapos yung ibang mga taga roon ay nakangiti sa kanya.
33:53.7
Hindi niya alam kung may babae pa kasi kahit parang babae tingnan.
33:59.3
Maskulado naman ang katawan.
34:01.8
Tapos magsing katawan ng lalaki.
34:05.1
Parao manong sabisaya pa.
34:09.3
Yun bang dilim sa isang banda?
34:11.8
Gawa ng lahat na mga yun ay mga itin na
34:14.8
para bang kung hindi nginisi at gagalaw,
34:18.8
mapagkakamalang anino.
34:20.0
Dinala si Kibon sa loob ng malaking kuweba.
34:25.7
Doon niya nakita ang nagkikintabang mga bagay na nakadikit o mano
34:29.0
sa bawat kisame at dingding ng kuweba na yun.
34:34.3
Hanggang sa yung malaking tatay ng bata
34:36.3
ay umupo sa isang bato na wari-bay-hari.
34:41.9
May nagbibigay-pugay dito.
34:45.1
Doon niya napagtanto na
34:46.3
para bang may malaking posisyon ang ama ng batang maitip.
34:50.0
Hindi lang naman yun ang bata sa lugar.
34:54.9
May mangilan-ngilan din pero
34:56.2
natatakot at nagtatago mga ito.
35:01.4
Ayon pa sa tatay ng paslit
35:02.8
kung nagugutong ba o mano si Kibon.
35:07.1
Pero umiling lamang ito at sinabing hindi.
35:10.9
Yung kinalalagyan daw ng trono
35:12.7
ay merong espasyo pa sa likod nito na parang sobrang lawak daw doon.
35:18.6
Tapos may mga bahay na gawasan.
35:19.8
Ang hindi niya lang alam ay kung saan nang gagaling ang liwanag.
35:25.8
Gawa ng yungib yun pero
35:27.0
may liwanag doon sa mga bahay na gawas sa bato
35:30.2
na para bang may saliling araw doon sa loob.
35:35.8
Yung bata ay hinila ang kamay ni Kibon.
35:39.5
Gumala sila sa loob.
35:42.5
Hindi siya sigurado pero
35:44.1
parang walang hangganan ang laki ng yungib na yun.
35:49.8
May mga bahaging madilim pero alam niyang may daanan pa doon.
35:56.1
Nagsisisigaw ang bata.
35:59.9
Tuwang-tuwa ito sa kanya.
36:02.7
Kinukulit siya tapos tatakbo at iikot sa malaking bato
36:05.9
na para bang makikipaghabulan.
36:10.3
Pinaunlakan naman yun ni Kibon.
36:13.0
Mapaglaro talagang paslit na ito.
36:16.4
Hanggang sa napagod na lamang siya noon at
36:22.0
Sumenya sumano siya sa bata na ibig sabihin
36:24.4
ay babalik na sila noon.
36:27.7
Tumangu lamang ang paslit.
36:30.2
Nang makarating umano sa tapat ng trono
36:32.3
nagpaalam si Kibon
36:34.8
at doon ay sinabi ng malaking nila lang
36:38.4
na kumuha daw ng bagay na gusto si Kibon
36:41.9
at dalhin sa lugar nila.
36:46.2
basta umano kayang bitbitin.
36:51.5
pumasok agad sa isipan ni Kibon
36:54.2
yung mga palamuti na kumikinang sa loob
36:56.4
naalala niya rin ang sinabi ng lolo
36:59.5
na baka may kapalit tumanoy ito.
37:04.6
Tumanggi si Kibon.
37:07.0
Umiling-iling at muling sinabing uuwi na siya.
37:12.0
Hanggang sa lumapit sa kanyang bata
37:15.8
makinang na bato na para bang salamin.
37:19.8
Nagdadalawang isip si Kibon.
37:23.2
Ibinalik niya pero
37:24.2
ibinalik din ito sa kanya.
37:27.8
Nagpapasan daw sila ng bata
37:30.9
nainisumanoy tong batang ito.
37:34.0
Ibinatuna sa kanya yun.
37:36.3
Umiiyak pa daw na para bang nagtatampo.
37:39.9
Kung kaya naman napilitan na lamang siyang tanggapin ito.
37:43.7
Tapos noon ay nagsabi ang malaking tatay nung bata na
37:46.3
hudyat na may kasamang kakaibang lingwahe.
37:49.8
Pero sa pagkakaintindi ni Kibon
37:54.0
sa paraan ng pagkakadikta ng lalaking yun
37:56.3
para bang pinapasamahan itong si Kibon.
38:01.5
Tama naman ang hinala niya noon
38:02.8
dahil may sumalubong umano sa kanya.
38:06.9
Tumango at nagsenyas ng kamay.
38:09.9
May dinurong direksyon at nauna itong maglakad.
38:14.1
Hindi doon sa kung saan niya nasilain ang sarili
38:17.0
pero umakyat daw sila ng bata.
38:19.8
Ang bundok na yun.
38:21.5
Hanggang nakarating sa ibabaw at may puno doon ng mangga
38:25.3
na siya namang labis na ipinagtaka ni Kibon.
38:31.8
Dahil lahat ng mga puno doon
38:33.5
hindi pa niya nakikita sa tanambuhay niya.
38:38.2
Maliban na lang sa namumukod tanging mangga.
38:42.1
Nawari pa niya noon.
38:44.2
Kapustura ng malaking mangga
38:45.9
sa gilid ng bahay ni Lolo Sultan.
38:49.8
Yung bata umano ay nakabuntot.
38:54.2
Nagtatatalo nito.
38:59.9
naiintindihan niya gawa ng
39:01.4
sila-sila nga ang laging naglalaro.
39:06.3
Nagpapaalam ang batang ito.
39:09.3
Nang ilang distansya na lamang si Kibon.
39:12.9
Bigla na lamang umanong dumilim bigla.
39:16.4
Tapos ay nagliwanag ulit.
39:19.8
nakikita niya na ang bahay ng kanyang Lolo Sultan.
39:23.8
Naroroon ang mata sa biranda.
39:27.1
Nanlaki ang mga mata ni Kibon.
39:30.1
Naroroon ang tatay niya na si Duro.
39:33.2
Bagsak ang mukha na parabang
39:34.6
may malaking problema noon.
39:38.8
Lumapit siya doon at nang masilayan siya ng tatay.
39:44.1
Bumaba ng biranda at tumakbo patungo sa kanya.
39:48.4
Niyakap siya nito, Sir Seth.
39:49.8
Umiiyak ang tatay Duro at ang sabi,
39:54.0
isang linggo na umanong nawawala si Kibon noon.
39:58.8
Hindi naman gumanti ng yakap si Kibon.
40:02.3
Nailang pa ito pero
40:03.3
nagtaka siya dahil hindi naman isang linggo
40:06.1
ang pagkawala niya noong lumaya siya.
40:11.0
parang dalawang buwan mahikit yon.
40:13.7
Kaya sinabi niya talaga sa tatay Duro yon pero
40:16.0
ang tugon ng kanyang ama.
40:24.4
dalawang buwan kang wala at alam ko yon pero
40:26.5
alam kong nandito ka.
40:29.8
Hindi ko lang sinabi sa nanay mo.
40:32.4
Hinayaan lang kita kasi alam kong galit ka sa amin.
40:35.8
Nagaanap lang ako ng pagkakataon para sunduin ka.
40:41.4
ang ibig kong sabihin
40:42.5
dito sa puder ni Mang Sultan anak
40:45.2
na wala ka ng isang linggo.
40:48.0
Saan ka ba galing?
40:52.5
Siyempre takang takas si Kibon noon.
40:55.3
Paano isang linggo?
40:57.2
Eh saglit lang naman siya doon sa lugar ng mga lamang lupa eh.
41:01.4
Hindi niya sinabi kung saan siya galing
41:03.1
kasi alam niya naman na
41:04.3
hindi maniniwala ang tatay.
41:08.0
Sumabat naman si Lolo Sultan
41:09.6
na kasalukuyan noong nasa harapan nila.
41:14.5
Tama daw ang tatay ni Kibon.
41:17.0
Katunayan ay pinuntahan niya.
41:18.0
Pinuntahan pa nga daw ni Lolo Sultan
41:19.4
ang mga magulang ni Kibon
41:20.6
at ang naabutan niya doon ang tatay lang.
41:25.7
Sinabi nga ng Lolo Sultan
41:27.1
na nawawala itong si Kibon.
41:29.8
Kagaya na naging tanong ng kanyang tatay
41:31.8
ay ganoon din ang tanong ni Lolo Sultan.
41:34.8
Kung saan ba ito nang galing?
41:38.1
Pero dahil si Lolo Sultan lamang
41:40.1
ang makakaintindi,
41:42.3
kinausap niya ito na sila lang dalawa.
41:46.0
Sinabi niya sa matanda
41:47.2
na nakarating umano siya
41:48.4
sa lugar ng lamang lupa noon.
41:51.5
Dinukot niya pa sa bulsa
41:52.8
ang inabot sa kanya ng bata.
41:56.1
Nakita yun ni Lolo Sultan
41:57.4
na galit ang matanda.
42:01.0
Dapat ay nagpaalam umano ito
42:03.1
halos magkabaliw-baliw umano siya
42:09.4
bakit umano tinanggap ni Kibon
42:13.8
Ipinaliwanag naman ito
42:14.9
na pinilit siya noong paslit.
42:17.2
Umiiyak pa ito dahil
42:18.6
ayaw niyang tanggapin pero
42:19.9
wala naman siyang nakikita
42:22.3
na may masamang motibo.
42:24.2
Kaya tinanggap niya na lang.
42:29.9
Pakiramdaman na lang natin
42:31.0
ang mga susunod na araw.
42:34.5
kusang loob at walang kapalit.
42:38.6
matagal nang alam ng tatay mo
42:41.8
Minsan na siyang nagpunta dito pero
42:43.3
naroroon ka noon sa baba.
42:46.1
Kukunin ka sana kasi
42:47.2
sinabihan kong huwag muna.
42:49.3
Palipasin muna ang ilang buwan.
42:51.8
Ngayon, masaya ko at bumalik ka.
42:55.4
makakatulog na ako ng maayos bata ka.
43:01.3
Hindi na kumibupa si Kibon.
43:04.1
Yumakap siya sa matanda.
43:06.5
Tumutulo ang luha nito.
43:09.6
ang pagkaalalaan ng mawala siya.
43:12.4
Pero hindi niya dama noon
43:13.5
ang mga sariling magulang.
43:19.1
walang paki ang mga ito sa kanya.
43:23.4
Matapos ang pag-uusap na yun,
43:25.8
dali-daling tinungo ni Kibon
43:29.0
Pinauwi niya ito at sinabing
43:30.4
doon na siya titira.
43:33.1
Walang nagawa ang kanyang tatay
43:34.6
kung hindi ang pumayag na lamang.
43:37.5
Hindi din nagtagal.
43:39.4
Umuwi na rin ito.
43:42.0
Wari pa niya noon
43:42.8
ay para wala lang talaga.
43:45.5
Hindi siya nangamba.
43:47.0
Pero ang ipinagtataka talaga niya noon
43:51.6
isang linggo siyang nawala.
43:56.1
yung kakasibol na mais daw,
43:59.7
bahagyanang tumubo yun.
44:03.8
na matagal na talaga siyang wala roon.
44:07.1
Pero papanong nangyari yun, di ba?
44:10.3
maipaliwanag ng kanyang lolo sultan.
44:14.3
Nang mag-usap nga sila nito muli
44:16.2
ay nagulat pa dali.
44:17.0
Dahil sinabi niyang
44:18.6
hindi lang isang pamilya
44:20.2
kung hindi parang isang baranggay o mano
44:23.0
ang dami nang nilalang doon.
44:25.2
At malalaking tao ang mga ito.
44:29.0
Doon sa malalaking tao,
44:31.5
naniniwala si lolo sultan.
44:34.4
Gaya ng sinabi sa kwento,
44:36.7
nagpakita nga sa kanya ito
44:37.9
pero sa mundo lang na mga tao.
44:41.0
Ibang nakita ni Kibon.
44:43.3
Nakapasok ito sa lugar ng lamang lupa
44:45.3
na siya namang laban.
44:46.9
Labis na ikinatuwa at ikinamangha
44:51.0
Mabuti na lang kamat nakalabas ito.
44:54.0
Siyempre sa pagkakaalam niya.
44:57.9
hindi na makakalabas.
45:00.1
Lalo't nagugustuhan ito
45:03.6
Ito lang ay batay sa naririnig
45:05.5
ni lolo sultan sa mga albularyo.
45:10.0
Doon na pag-isip-isip
45:12.8
Nalihiti mong mabubuti nga mga yon
45:14.7
dahil kung hindi,
45:16.9
hindi sana nakauwi itong si Kibon.
45:20.7
Naniniwala din siya na ang binigay sa kanya
45:23.0
ay kusang loob talaga.
45:25.6
Maging iyong dyamante na napunta kay Kibon.
45:29.3
Malaking halaga ito.
45:30.9
Dahil nga malaking tipak yon.
45:35.2
o hindi nasisilaw itong matanda.
45:38.3
Dahil sapat na sa kanya ang buhay
45:40.4
at ano pa daw ang hahabulin niya.
45:43.6
Maikling panahon na lamang din naman
45:45.0
ang pananatili niya sa mundo.
45:46.9
Ibinigay niya kay Kibon ang mutya.
45:51.4
Tuwang-tuwa naman itong si Kibon.
45:54.8
Ang sabi ng kanyang lolo sultan,
45:57.9
walang pake sa kanya
45:58.9
ang mga anak niya.
46:01.2
Wala o manong halaga yung mutya na yon.
46:03.8
Kung walang malasakit
46:04.8
ang mga anak niya sa kanya.
46:07.9
Mas mabuti si Kibon na lang
46:09.1
dahil mas maituturing niya itong kapamilya.
46:13.1
binigay ang mutya na yon.
46:14.2
Para bang pinagtagpo sila
46:17.4
ni lolo sultan noon?
46:19.5
Kaapwa nangungulila sa simpatya
46:23.2
Pero pinagbuklod sila ng Diyos
46:25.1
para magkaroon ng masayang buhay.
46:28.8
Alam ni Kibon na walang pake
46:30.5
ang mga anak ni lolo sultan.
46:34.7
may angat na sa buhay ang mga yon.
46:37.0
At dahil ito sa pagsusumikap ni lolo.
46:40.2
Hindi naman sa responsibilidad
46:41.5
ng anak ang pagbuhay sa mamagulang
46:43.4
may angat na sa buhay ang mga yon.
46:46.0
tumanaw man lang dapat ito ng utang na loob, diba?
46:50.2
kung hindi huwarang ama si lolo sultan.
46:54.0
tumanon ito at malamang
46:55.3
mabait din at responsable
46:57.8
ng padre de familia.
47:02.1
Wala din namang problema kay lolo sultan yon.
47:05.1
Lalo na na makasama niya
47:08.7
Hindi na umuwi si Kibon.
47:11.4
Doon lang talaga siya
47:12.4
sa puder ni lolo sultan.
47:14.2
Nang mga panahong yon.
47:17.1
Maraming araw ang lumipas.
47:20.4
ay nagpapakita pa rin.
47:22.8
Si Kibon noon ay may nararamdaman
47:24.8
ng kakaiba sa sarili.
47:28.3
at hindi ka agad napapagod.
47:31.7
Ito lang ay kapag dala niya daw
47:33.0
lagi yung batong kulay itim
47:34.5
na masasabing totoong
47:36.7
ang nakapagbibigay talaga ng tulong
47:40.5
Pero hanggang doon lang
47:41.8
iba na kasi ang naririnig niya
47:44.2
sa mga kwento ngayon na
47:45.5
para bang superhero na umano.
47:50.2
malakas yung karga ng mutya niya pero
47:51.8
hindi katulad sa nangyayari
47:53.9
at naririnig niya sa mga kwento.
47:56.6
Parang nasobra na ata umano.
48:00.0
Doon naman sa diamante,
48:02.4
tinago lang ito ni Kibon.
48:04.5
Kahit alam niyang malaki ang halaga
48:06.0
pero pinili niyang
48:07.9
pahalagahan din ang gamit.
48:10.4
Lalot bigay ito ng mga kaibigan niya
48:14.2
Siguro balang araw
48:16.4
kapag kinakailangan niya na
48:20.7
kung ididispatcha niya ba yun.
48:23.6
Sa tingin niya nga noon
48:24.4
kung hihingi pa siya
48:26.2
tiyak pagbibigyan siya pero
48:27.4
iba ang tumatakbo sa isip ni Kibon.
48:32.4
nahahawaan na siya ng kanyang lolo sultan
48:34.3
na naging sapat at payak
48:38.8
Dahil nga sa mura pang edad talaga
48:40.3
ni Kibon kaya nahubog yun at naging prinsipyo.
48:44.2
Hindi lang iisang beses
48:46.8
nakapasok si Kibon sa lugar
48:48.2
ng mga lamang lupa.
48:50.6
Tatlong beses umano.
48:52.8
Sinubukan niyang isama
48:56.1
Kaso nga lang hindi pumayag.
48:59.8
Naiintindihan naman niya
49:02.5
ang oras doon sa mundo ng mga ingkanto.
49:05.9
Baka paglabas niya
49:06.9
mamatay umano ito.
49:10.4
Yung saglit na kahit limang minuto
49:12.4
umano ay umaabot ng isang araw.
49:16.2
nagtutungo doon si Kibon
49:17.5
nagpapaalam na ito.
49:20.7
Baka kasi magkabaliw-baliw
49:22.4
na naman ang matanda sa kakahanap sa kanya.
49:29.3
Umuwi itong si sultan.
49:31.3
Pero bumabalik-balik
49:32.9
pa rin ito sa matanda.
49:35.5
Bumalik lamang siya
49:36.2
sa pag-aaral at ang
49:38.2
sumusuporta sa kanya ang mga magulang niya.
49:42.3
nag-aaway ang mga ito.
49:44.2
Panay simba umano
49:45.3
at wala na mga bisyo.
49:47.9
Nagbalik na din ang loob niya
49:49.9
mas nasanay siyang tumira doon
49:52.7
sa bahay ng matanda.
49:55.4
Hindi niya kinakaila yun.
49:57.7
Kung mananatili man si Kibon
49:59.1
sa poder ng mga magulang
50:00.3
mga ilang araw lang.
50:03.6
Ayon pa sa kanya.
50:06.7
Pero ang totoong bahay niya umano
50:08.3
ay ang bahay ng kanyang lolo sultan.
50:13.0
aral na mapupulot
50:15.6
Sa mga taga-pakinig
50:17.1
alam niyo na yun.
50:19.9
Patungkol ito sa pamilya
50:21.4
lalo na mga magulang.
50:24.6
Dapat ay bigyang halaga
50:25.8
at maging responsable
50:27.1
dahil salamin ito ng mga anak.
50:31.8
kung ano ang puno
50:33.5
yun ang nagiging bunga.
50:36.5
Kung maayos ang puno
50:37.8
maayos din ang bunga.
50:41.9
ang ginawa ni Kibon.
50:44.1
Kung hindi dahil doon
50:45.4
hindi siya mapupunta
50:48.7
na higit pa sa kanyang magulang
51:10.7
Maraming maraming salamat mga kagiliw
51:13.0
Mada ako naman tayo sa shoutout.
51:16.0
Munahin natin yung mga member natin.
51:18.4
Salamat po sa mga nag-renew.
51:24.4
Sorry. Dermaline Deleon and Rionette.
51:26.8
Happy two months yung
51:31.0
Happy third, Romeo Tudas and Lana.
51:33.7
Happy fourth, John Leo Hilo,
51:38.0
Christine Joy Bascugin, Laika Ibanez
51:40.5
and April Jem Akma.
51:45.3
WA and Jennifer Moralejo.
51:48.7
Happy sixth, Elaine Pitil,
51:51.9
and Kay Lissandra Abalos.
51:54.2
Happy seventh, John Ryan Perez
51:57.3
Happy eighth, Mayo Trece.
51:58.7
Happy ninth, Elma Kumaki.
52:00.6
Happy tenth, Charmaine Espina.
52:02.9
Happy eleventh, Windy Chantal Alvero
52:05.2
and Steph LaChica.
52:06.9
Happy twelfth, Takench26.
52:09.2
Happy thirteenth, Gloris Putian
52:11.2
and Demi Bilarga.
52:12.4
Happy fourteenth,
52:14.7
Maribel Malinis Lobrigo,
52:16.7
Joel Arms and April Bilarga.
52:22.0
Happy sixteenth, Allen13David,
52:24.4
Anna23 and Gigi Tiro.
52:26.3
Happy eighteenth, Joseph Esteban,
52:29.0
Mam Timi and Thomas John.
52:31.0
Happy nineteenth, Hagler Folido
52:32.5
and Reyna T. Payungayong.
52:34.3
Happy twentieth, Manila Puten and Jendel77.
52:37.3
Happy twenty-first,
52:38.4
Shin. Happy twenty-second,
52:40.3
Zombieshow125 and Merle Alonso.
52:43.0
Happy twenty-third,
52:43.8
Chubby Arnie and Miriam Pilaez.
52:45.8
Happy twenty-fourth,
52:46.7
Leia Andesa and Marge B.
52:48.5
Happy twenty-fifth,
52:51.1
and Rainy YouTube Roblox.
52:53.5
Happy twenty-sixth,
52:54.7
Jeff Cordeta and Tatiana Amor.
52:56.4
Happy twenty-seventh,
52:58.6
Happy twenty-eight, Milo
52:59.7
and Angsundu Horror Stories
53:03.2
Happy twenty-ninth,
53:05.3
Christian de la Cruz,
53:07.7
Clay Thins and Annalyn Cabunilas.
53:10.0
Happy thirty-second,
53:10.9
Andre Maria Andrel,
53:12.4
Luz Tubinosa and Maya Acera.
53:14.5
Happy thirty-fourth,
53:17.3
Happy thirty-fifth,
53:18.2
Dianne Seventeen.
53:19.5
Happy thirty-six,
53:22.2
and Elise Lucel R. Santaines.
53:24.7
Happy thirty-seventh,
53:27.3
Maria Teresa Pineda,
53:31.4
Happy thirty-eight,
53:32.5
Dianne D. Peralta,
53:34.8
and Mr. and Mrs. Channel.
53:36.4
Happy forty-eighth,
53:38.6
Happy forty-third,
53:39.7
Anya and happy forty-six,
53:43.1
Sa mga nag-message naman.
53:48.4
magpa-shoutout ng mahaba,
53:50.7
Pasigit sa shoutout ng group
53:52.1
MNL or Manila Hive.
53:54.9
Workshop GC under
53:56.1
Miss Christine Caparino
53:57.4
and ang teacher namin masipag
53:59.4
at gumagawa ng magagandang
54:00.6
baby memory keeper.
54:03.8
ng chismisan at budulan
54:05.3
na may konting crafting.
54:06.4
Sa mga active noisy naman sila,
54:14.8
Hindi ko alam kung paano
54:19.9
Christelle Marie,
54:23.5
at sa iba pang member
54:24.4
ng GC na ayaw mag-scene.
54:26.7
Nakarating tayo dito
54:27.3
sa mga kwento ni Thelmo.
54:29.2
Niyang gawat-yayang
54:30.0
gawin ko silang lahat
54:31.6
at gumagawa ng order
54:32.8
makikinig sa iyo.
54:35.2
and more ideas pa
54:36.0
para sa makapambudol tayo
54:37.7
sa mga customized journal natin.
54:40.1
from Here's to All Creation.
54:42.4
Thank you po sa inyo.
54:45.4
Shout out po sa mga
54:47.1
ay, sa isa nyo din po
54:48.4
ang avid listener
54:49.1
na talagang nataga
54:52.1
Sa maganda at sexy kong hipag
54:53.4
na si Rhea Olase Gajes,
54:56.3
sa asawa niyang si Kuya Phillip,
54:57.8
at sa dalawang anak nila
54:58.8
na si JP at Kaiden.
55:00.6
Thank you sa lahat
55:01.3
ng tulong nyo sa amin
55:02.5
at very much appreciated yun.
55:05.5
Happy birthday sa pamangkin ko
55:07.1
kay Phil Reyes Kaiden
55:12.4
Anong araw na ba ngayon?
55:14.0
At kay Monday pa pala to
55:16.2
Gajes sa June 11.
55:17.4
Always sumunod palagi
55:18.6
at maging masunuring anak
55:21.7
at Daddy Phillip nyo.
55:22.8
More birthdays to come.
55:26.8
It's been a long time.
55:28.7
Pabati naman po ako sa iyo.
55:30.7
sanampatiin si Mama Agapita Gagni
55:34.3
na nayanggaw ko na
55:35.3
sa paikinig sa inyo.
55:36.7
Thank you from Vency.
55:39.1
Pa-shout out lang
55:39.8
sa pinakamamahal ko
55:40.8
na pinakalas na mahal ko
55:50.6
mga sari po namin
55:54.5
noong January 3 po kuya.
55:56.3
Ay, iba po ba to?
55:57.6
Hindi, joke lang.
55:58.6
From Michael Luis Nicolas.
55:60.0
So, si Sir Michael Luis
56:01.5
is matagal na tali
56:04.2
Congrats, congrats.
56:06.1
Magandang araw po.
56:10.5
kung pinapakinggan
56:11.2
yung mga kwento mo
56:14.2
Habang nasa bus po
56:15.1
kay pinapakinggan ko
56:16.0
lahat ng mga kwento nyo
56:16.7
kahit sa pagtulog
56:17.7
at ngayon isa na akong
56:18.9
ganap na bumbero.
56:20.8
Nakikinig pa rin ako
56:21.4
sa mga kwento nyo.
56:25.2
Sir, I'm Antoinette.
56:26.8
Riyad, Saudi Arabia.
56:28.3
Mula palang January
56:33.6
Hanggang dito sa abroad
56:34.4
pinapakinggan kita
56:35.1
nakakawala ng stress
56:39.0
yung nagko-comment
56:54.2
nangikinig sa mga kwento nyo.
56:58.9
birthday ko po ngayon
56:59.9
nung May 25 pa to.
57:02.7
Sana mabati nyo po
57:03.6
ako sa inyong new upload.
57:05.1
and more power po sa inyo
57:09.0
At kay Nori Valerio.
57:11.0
hello po sa inyo.
57:13.5
Pa-shout out po ulit, sir,
57:14.6
sa next story mo.
57:19.0
nakasabaybay sa mga story mo
57:20.9
pa-shout out na din po
57:22.6
na si Divina Reynoso
57:25.0
na si Dina Reynoso
57:26.1
at sa kanyang kasinta
57:28.5
Maraming salamat po
57:30.9
from Jesus Villacruz Reynoso.
57:33.7
pa-shout out naman
57:34.7
na lagi nanginig sa iyo
57:35.7
na si Ninita Onagan
57:37.1
at Kenneth Onagan
57:38.3
ng Barangay Kuwayan.
57:42.3
na ikinig gabi-gabi
57:44.6
Shout out kay Alexis Olaco.
57:48.0
sa anak kong magbabirthday
57:49.3
this coming May 30.
57:50.5
Belated happy birthday
57:53.5
Belated 10th birthday po.
57:55.7
Three years na din pala
57:57.8
at three years na din
57:58.6
ako nagigreet sa anak ko
58:00.9
Sorry mga belated po.
58:02.3
Salamat sa mga kwento
58:09.5
Magandang gabi po
58:10.2
pa-shout out naman po
58:11.6
na nahawa na sa akin
58:13.7
sa mga kwento mo.
58:15.8
at Jesse D. Guzman
58:17.3
God bless sa inyong channel
58:18.4
and more blessings
58:19.2
from Jacqueline Harina.
58:22.0
happy 23rd birthday
58:23.4
sa kapatid kong si
58:24.2
Rosemary Samillano.
58:25.8
Mag-aral na mabuti
58:26.6
hanggang maabot mo
58:27.7
ang iyong mga pangarap.
58:30.9
at iwasan yung pagiging
58:36.6
God bless po palagi
58:40.0
Pa-shout out po sila
58:41.0
ngayon ng bakasyon
58:42.4
Negros Occidental
58:45.9
from April Teope.
58:47.5
And last but not the least
58:48.6
Sir, pwede mong pa-shout out
58:55.9
from Mara Bianca.
58:59.3
maraming maraming
