01:11.1
Maganda ang kita nila sa buhanginan.
01:13.8
Tune-tunelada ang ino-order sa kanilang buhangin at bato.
01:18.5
Magkakaibang mga presyo ng mga ito at ang umo-order sa kanila ay ang mga nagpapatayo ng mga gusali sa mismong syudad ng ilo-ilo.
01:26.9
Kung kaya't naibibigay nito ng maayos ang pangangailangan ng kanyang pamilya.
01:32.0
At syempre, nabibili na din ito ang kanyang hilig.
01:37.1
Walang iba, kundi ang sigarilyo at alak.
01:42.1
Lingguan ito kung umuwi sa may Gimaras para maghatid ng pangangailangan ng kanyang pamilya.
01:48.3
Lalo na pagdating sa pagkain at pera, dahil sa nag-aaral ang mga anak nito.
01:53.9
High school at elementary ang kanyang pinapaaral.
01:56.9
Paminsan-minsan ay ang kanyang asawa at mga anak ang dumadalaw sa kanya sa may Dingel.
02:04.5
Napaka-responsabling ama at asawa ni Mento.
02:07.9
Pero nang tumagal na, ang kanyang asawa na naiwan sa may Gimaras ay natukso sa iba.
02:16.1
Nagkaroon ito ng karelasyon at hindi rin iba sa kanya.
02:20.2
At yun ay ang kanyang kumpare na kinuha niyang ninong ng kanyang panganay na anak nun.
02:24.2
Walang kaalam-alam si Mento sa ginagawa ng kanyang misis.
02:32.9
Isang araw, bubisita ang kanyang tiyahin sa lugar nila sa Gimaras.
02:36.9
Napagkwentuhan kasi nilang tungkol sa mangga.
02:39.9
At nagkataon na panahon na palayon ng mangga kung kaya't naisipan ng kanyang tiyahin na magbisita sa kanilang lugar.
02:45.9
Para alamin kung makakapamili pa siya ng mangga para ibenta sa kanilang lugar sa Dingel.
02:51.9
Mura kasi ang mangga sa bayan nilang kanilang lugar.
02:52.9
Mura kasi ang mangga sa bayan nilang kanilang lugar.
02:53.0
Mura kasi ang mangga sa bayan nilang kanilang lugar.
02:54.0
Pagkakain ng gimaras na noon ay sakopan ng iluilo.
02:58.2
Pero nang dumating siya sa bahay nila Minto, iba ang kanyang nadatnan.
03:04.2
Nadatnan nito ang asawa ni Minto na nakakandong sa lalaki, samantalang ang mga anak nito ay nasa labas.
03:12.5
Ang dalawang maliit na anak nito ay naglalaro habang kumakain ng tsitsiriya.
03:16.0
Imbis na tumuloy sa bahay, tinawag na lamang niya ang dalawang bata at tinanong kung sino ang tao na yon.
03:26.0
Sumagot ang dalawang bata na yun ang kanilang Tio Raul, ninong umano ng kapatid ng isa.
03:34.8
Matagal na bang pumupunta yung tao na yon dito? Tanong niya muli sa mga bata.
03:41.0
Opo, pero pag dito si Papa, hindi po pumupunta yan eh.
03:46.0
Sagot ng dalawang paslit.
03:49.2
Ah sige, yung pagkain para sa inyo yan ha?
03:53.3
Wikan nito sa mga bata at sabay na umalis.
03:57.7
Magkahalong galit at lungkot ang nararamdaman ng tiyahin ni Minto habang bumabiyahi pabalik ng syudad.
04:05.4
Awang-awa ito sa pamangkin niyang halos hindi na nagpapahinga, maitaguyod lamang ang pamilya at makapag-aral ang mga anak.
04:13.1
Samantalang ang asawa niyang salit na sana ay tulungan siya pero...
04:22.9
Bumalik ang ginang sa dinggil ng walang dala na kahit isang pirasong mangga.
04:28.3
Nagtataka si na Minto pati ang mga pinsan nito kung bakit kagalitong umuwi na walang dala kahit isang piraso man lamang.
04:37.5
Tinanong nila ito at ang nasagot lamang ng ginang ay kailangan na ni Minto na umuwi.
04:42.1
At ang nasagot lamang ng ginang ay kailangan na ni Minto na umuwi.
04:43.1
At ang nasagot lamang ng ginang ay kailangan na ni Minto na umuwi dahil kailangan siya ng kanyang mga anak.
04:48.7
Bakit tiyak? Ano pong nangyari sa mga bata?
04:53.0
Basta, umuwi ka na Minto. Sasamaan kita sa pag-uwi mo.
04:59.2
Sama din ako, ma. Sabat ng pinsan niyo noon na nasa dalawampung taong gulang.
05:04.6
Huwag na, kaming dalawa na lamang muna ni Minto.
05:08.5
Bakit, Rosa? May nadatnan ka bang hindi kaaya-aya doon?
05:13.1
Tanong ng kanyang tiyuin sa asawa.
05:16.1
Basta kami na lang muna ni Minto ang pupunta ng Gimaras, ha?
05:19.9
Sa kanya na lang malalaman. Pagbalik namin dito.
05:27.0
Naguguluhan man ay nagligpit na lamang si Minto na mga naipon niyang pasalubong para sa kanyang mga anak.
05:33.5
Iniipon niya yun kapag nakakabili siya.
05:36.4
Nang gano'n ay patas niyang mabagian ang kanyang mga anak noon.
05:41.3
Naisip nilang ipagbabukas na lamang.
05:43.1
Naisip nilang ipagbabukas na lamang ang pag-alis dahil gabi na din naman ang mga oras na yun.
05:47.2
Hindi na nakatulog si Minto sa kakaisip kung anong nangyari.
05:51.8
Ayaw nitong bigyan ng kuwang ang isipin niya na niloloko siya ng kanyang asawa.
05:57.8
Malaki ang tiwala niya dito.
06:00.2
At may usapan silang magtulungan sa lahat ng bagay.
06:04.2
Lalo na pagdating sa ikabubuti ng kanilang pamilya.
06:10.6
hindi pa man bumubuka ang bukang liwaywan.
06:13.1
Ay tinahak na ni Minto at ng kanyang tiya ang daan
06:15.9
patungong sa kaya ng Seres na nasa bukana lamang
06:19.5
ng daanan papasok sa kanilang tinitirahan.
06:23.8
Sandali pa silang naghintay at dumaan na ang bus
06:26.0
na kanilang sasakyan papuntang syudad.
06:29.6
Mula sa terminal ng Seres ay sumakay sila ng jeep papuntang Pantalan.
06:33.9
At mula naman Pantalan,
06:36.0
sumakay sila ng pump boat patawid ng Gimaras.
06:40.8
Biglaan ang pag-uwi na yung ni Minto.
06:43.1
Kung kaya't walang kaalam-alam ang kanyang asawa.
06:48.1
Saktong alas kwatro na ng hapon ang makarating sila sa kanilang lugar.
06:53.3
Dali-dali silang dumerecho sa kanilang bahay.
06:57.0
Sa daan ay nakasalubong niyang kanyang panganay na anak.
07:00.5
Karga-karga nito ang maliit niyang kapatid habang umiiyak.
07:04.5
Samantalang ang ikalawa naman ay nakasunod lamang sa mga ito.
07:09.4
Pagkakita nila sa ama ay kaagad na tumakbo ang mga bata
07:12.3
sa bahayakap nila.
07:13.1
O bakit mga anak?
07:16.9
Ba't kayo umiiyak? Anong nangyari?
07:19.3
Tanong ni Minto sa mga bata.
07:22.7
Ay naman sa bata ay
07:24.2
itong nanay nila ay nagkasagutan sila.
07:28.9
Ba't ka nakipagsagutan sa mama mo?
07:32.1
Hindi naman kaagad nakasagot ang mga bata sa tanong na ni Minto.
07:36.0
Kung kaya't inakay na niya mga ito pa uwi.
07:40.2
Nang malapit na sila sa bahay nila
07:42.1
ay natanong nilang nakasagot.
07:43.1
Nakasarado ang bahay na ito
07:44.8
na tila ba walang kataw-tao noon.
07:48.1
Nasaan yung nanay nyo?
07:50.2
Tanong niya sa mga bata.
07:54.4
Kasama si Ninong Raul.
08:00.7
pero kagad itong hinawakan ng kanyang tiyak.
08:04.8
Pinulungan na manahimik na muna
08:06.4
at magmatsyag sa nangyayari sa loob noon.
08:09.8
At yun ang ang ginawa nito.
08:13.1
Lumapit siya sa bahay
08:14.2
at meron siyang narinig na ungol.
08:18.3
Sa galit ay bigla niyang hinampas
08:20.2
ng kanyang braso ang bintana.
08:22.6
Sabay tawag sa asawa niya.
08:25.5
Sabay ikot sa harap at bukas
08:27.1
ng kanilang pintuan.
08:29.9
Pero mabilis ang lalaki noon.
08:32.2
Tumalo nito mula sa kanilang bintana
08:34.0
ng walang suot na kahit anong saplot sa katawan.
08:38.3
Si Minto naman ay naabutan
08:39.8
ng kanyang asawa na hubot-hubad.
08:41.5
Tatagay niya sana ito
08:44.0
ng itak na nahugot niya
08:45.1
mula sa ilalim ng kanilang upuan na kahoy
08:47.2
pero mabilis siyang hinatak
08:49.8
ng kanyang tiyahin
08:50.8
para pigilan sa binabalak niyang gawin.
08:55.7
Kung kaya't puro-mura na lamang
08:57.3
ang kanyang nagawa sa asawa niya.
09:00.6
Ang mga anak naman niya
09:01.6
ay nagsisiiyakan na noon.
09:04.5
Anong klase kang asawa?
09:07.6
para mabigyan kayo ng magandang buhay.
09:10.2
Mapag-aral yung mga anak natin.
09:10.9
Ang mga anak natin.
09:11.5
Ang buong akala ko
09:14.0
maayos ang pamilya ko
09:15.1
na napapakain ng maayos
09:17.2
at inalagaan mo yung mga bata.
09:21.4
iba yung inaatupag mo ha.
09:23.7
Iba yung binibaby mo.
09:26.4
Naluluwa sa galit
09:27.4
ng sigaw ni Minto sa asawa.
09:30.2
Ang tiyahin ay tahimik lang
09:31.9
na inaawat siya pero
09:33.0
maahalata mo rin dito
09:35.2
ang galit sa mga mata
09:36.3
na tila ba'y unti-unti na yung
09:39.1
nagbabago ng kulay.
09:41.5
Pero nang marinig nito
09:43.0
ang iyak ng mga bata,
09:45.4
bigla namang bumalik sa dati
09:46.7
ang mga mata nito.
09:48.7
Si Minto naman ay niyakap
09:50.4
ang kanyang mga anak
09:51.3
habang ang babae naman ay nakayuku
09:54.0
lamang habang nagbibihis nun.
09:57.1
Pinapili ito ni Minto
09:58.5
kung sino ang kanyang pipiliin.
10:01.4
Sila ba ng mga bata
10:04.9
At sa gulat niyang lahat,
10:08.3
ang kalaguyo nito.
10:11.5
Doon ay mas lalong nagalit si Minto
10:13.3
at pinalayas nito ang asawa.
10:16.4
Dali-dali namang nagligpit
10:17.6
ang babae ng kanyang mga damit
10:19.1
na tila ba wala na itong
10:21.3
pakialam sa mga bata
10:22.4
na noon ay pinipigilan siyang umalis
10:25.4
ng pangalawa at ng gunsong anak.
10:29.0
Hinahayaan lamang ni Minto
10:32.2
Sinasama sila ng kanilang ina
10:33.8
pero wala ni isa sa tatlong bata
10:35.6
ang gustong sumama.
10:38.7
Umalis ang asawa nito
10:39.8
bit-bit ang kanyang bag.
10:41.5
Nang hihina man sa galit
10:43.7
ay mas pinili ni Minto
10:45.8
na aluin ang mga anak na umiiyak noon.
10:49.4
Pinakain niya ito
10:50.2
ng mga dalanyang tinapay.
10:52.6
Ibinigay sa mga ito
10:53.6
ang kanyang mga pasalubong para dito.
10:57.8
Nagngingit-ngit sa galit si Minto
10:59.2
sa kanyang asawa at kumpare.
11:02.9
ang naiwang damit ng lalaki
11:04.3
at binigay sa kanyang tiyain noon.
11:10.1
ng ginang at itinago.
11:11.5
Kung sa tingin niyong dalawa
11:14.2
magiging masayang pagsasama niyo,
11:19.0
Nakita niyo ang kabaitan ko
11:20.3
pero hindi niyo pa nakita
11:21.8
kung gaano ako kadimonyo.
11:24.8
Wika ni Minto sa sarili.
11:28.5
Si Minto ay may dugo
11:30.3
ng isang mangkukulam
11:31.4
o manughiwit sa salitang hiligay noon.
11:35.8
Matagal niya itong kinalimutan
11:37.2
simula nang makilala niya
11:38.6
ang kanyang naging asawa
11:39.7
hanggang siya ay may mga
11:42.2
ang kanilang pagsasama.
11:45.1
Kahit ang asawa niya
11:46.3
ay walang alam tungkol
11:47.4
sa kanyang totoong pagkatao.
11:50.2
Nanatili itong sekreto.
11:52.9
Subalit hindi na ngayon.
11:56.5
sa mga salawahan na iyon
11:57.8
ang kanyang pangil at sungay.
12:00.7
Hindi siya papayag na
12:01.8
sa kabila ng kanyang kabutihan
12:03.5
at pagiging responsabling
12:07.4
Ay ganon na ganon na lamang
12:09.2
ang ginawa sa kanya.
12:11.5
At ang pagkawasak
12:13.1
ng kanyang pamilya
12:14.2
yun ay ang hindi niya
12:22.3
ang kanyang mga anak
12:26.2
ng kanyang magulang.
12:29.6
sa likuran na bahagi
12:30.6
ng kanilang tirahan
12:33.8
Pero hindi ito nakikita
12:35.6
na may ordinaryong mga mata.
12:38.6
Binalot umano ito
12:39.6
ng salamang katurasyon.
12:41.5
Tanging ang kanyang
12:43.3
mga kaibigan na albularyo
12:44.9
lamang ang nakakakita nito
12:48.4
sa kanilang lugar.
12:52.6
ang inilibing niyang baol
12:53.9
na may lamang kagamitan
12:57.5
Meron itong libretang
13:00.6
May manika na may tatlong kulay.
13:07.8
Ang pula ay ang kanyang
13:08.8
ginagamit kapag gusto niyang
13:10.1
pahirapan ng kanyang
13:12.9
Itim naman kapag gusto niya
13:14.2
niya itong patayin.
13:16.1
At ang puting manika
13:18.7
sa pagbabalik ng kulam.
13:22.7
Maliban kasi sa pangungulam,
13:25.4
si Minto ay isa ring
13:26.6
manggagamot na may dugong
13:29.9
Kung kaya't hindi ito
13:33.3
Pero kahit gano'n nakataas
13:34.7
ang kaalaman niya,
13:36.7
siya rin ang klase ng tao
13:37.9
na hindi mo makikitaan
13:39.2
ng kahit katiting na yabang.
13:41.1
Palagi itong mapagkumbaba.
13:44.6
Minsan kahit naiinsulto na ito
13:46.7
ng kanyang mga kakilala,
13:49.1
hinding-hindi ito pumapatol.
13:54.6
sa pangaral ng kanyang ama
13:55.9
na ang karunungan
13:56.9
ay itinatago at hindi ipinagmamalaki.
14:00.7
Hindi rin ito ginagamit
14:02.0
para makapaminsalan
14:03.0
ng taong may inosenteng puso
14:07.4
Ito ay para lamang sa mga nila lang
14:09.0
na may masamang budi
14:10.0
at masamang gawain
14:15.6
ay naaayon lamang
14:16.9
sa kasalanan nito,
14:18.9
hindi sa kung ano
14:20.0
ang gusto ng taong
14:22.2
ng mga may taong may kasalanan.
14:26.2
At bago sila magbigay
14:28.6
ay inaalam muna nilang dahilan.
14:32.2
Hindi sila basta-basta
14:37.6
ng pamilya ni Minto.
14:41.3
ng pananaw ng kanyang ama
14:44.4
Ganun din ang kanyang ina.
14:46.9
Naniniwala ang mga ito
14:48.3
na ang lihim na aral
14:50.3
ay kakayahan na biyaya
14:54.5
Kung kaya't kailangan nilang timbagin
14:56.2
bago gumawa ng akbang.
14:58.8
Ito ang dahilan kung bakit
15:00.1
balansi ang buhay ni Minto.
15:02.9
Kayang-kaya niyang mamuhay
15:04.3
bilang isang normal na tao
15:05.8
na hindi mapapansin
15:09.1
ang totoong pagkatawin nito.
15:13.6
Nasa metro ang lalim
15:15.0
ng kanyang hinukay
15:18.6
kung saan nakapaloob
15:21.4
ang baol na iyon.
15:23.8
Kagad niya itong kinuha
15:27.1
Doon niya na din binuksan
15:28.1
ang baol at kumpleto
15:29.3
pa rin ang laman nito.
15:32.1
Nalidali niya itong niligpit
15:33.3
at ipinasok sa isang lalagyan
15:34.8
sa ilalim ng papag.
15:38.2
Pagkatapos maayos
15:41.5
sinelyuhan niyang muli
15:43.1
bago lumipat sa bahay
15:45.2
kung saan natutulog
15:46.2
ang kanyang mga anak at yahin.
15:55.1
Sinama nitong sumama
15:56.2
na sila pabalik ng dinggal
15:57.7
tumanggi si Minto.
16:02.4
Salamat sa pag-aalala mo tia
16:04.4
hindi na muna ako babalik.
16:07.3
Dito na muna ako.
16:08.1
Saka na kami na mga anak ko.
16:10.7
Saka na kami pupunta doon
16:12.8
ng gusot ng pamilya ko.
16:17.6
ang nangyari sa pamilya mo, Minto
16:19.5
huwag mong ilagay
16:21.6
ang mga bata sa kamay mo.
16:24.9
Alam ko ang kaya mong gawin
16:26.4
maghunos dili ka ha.
16:29.6
Isipin mo yung mga anak mo.
16:34.5
hindi ko pagsisisya
16:38.8
nang hindi ko pababayaan
16:40.0
yung mga anak ko.
16:46.0
May tiwala naman ako sa'yo.
16:48.6
Maganda naman yung pagpapalaki
16:49.9
ni kuya sa'yo eh.
16:51.9
Nasabaybayan kita mula
16:53.5
hanggang sa nagkaasawa ka na.
16:56.8
Alam kong hindi ikaw
16:57.6
ang taong padalos-dalos
16:58.8
kumawa ng desisyon.
17:02.0
Maraming salamat po tia.
17:06.2
ang ginang samangga.
17:06.9
Ang mga bata noon.
17:08.7
Inihatid nila ito
17:10.5
at nang nakasakay na ito.
17:13.0
Saka na sila bumalik
17:14.3
sa kanilang tahanan.
17:17.6
Ipinagpatuloy na mag-ama
17:18.7
ang kanilang gawain
17:22.0
Ang panganay niya
17:24.4
nasa ikalimang baitang
17:25.5
ay pumasok na rin
17:29.1
ang ikalawa na noon
17:30.1
ay nasa ikalawang baitang.
17:32.9
Tanging ang bunso
17:34.9
apat na taong gulang
17:35.9
ang naiwan kasama niya.
17:39.8
ay pinuntahan ng ina
17:40.8
ang dalawang anak
17:44.4
ang dalawang bata.
17:46.6
Imbis na sa hapon
17:47.8
pauuwi ang mga ito
17:48.9
dahil may dala silang baon
17:50.2
ay umuwi ang mga bata
17:53.6
sa kanilang nanay.
17:57.2
ang kalaguyo niya
17:58.2
na pumunta sa paaralan.
18:01.4
Mas lalong nadagdagan
18:02.3
ang galit ni Minto
18:03.7
dahil sa ginawa niyon.
18:06.9
pinatulog lamang niya
18:10.2
at kaagad na pumunta
18:11.9
ng kanyang mga magulang.
18:15.4
ang kanyang mga gamit.
18:17.5
Nagsimula nang magsinde
18:18.7
ng kulay pulang kandila.
18:21.4
Nagsimulang magusal
18:23.4
gamit ang hinubad na damit
18:26.2
at ng kanyang asawa.
18:29.6
Sinimula na niyang padapuan
18:34.4
Daadahan-dahanin ko kayo.
18:36.9
Hindi ko hahayaan
18:38.2
na pati ang mga anak ko
18:39.9
sa kababuyan nyo.
18:47.2
ay ang walang humpay
18:50.3
ng kanilang pribadong
18:51.5
parte ng katawan.
18:54.1
Pangalawang patak
18:58.0
ng kanilang pamumuhay
19:05.5
ng mga subyakaroon
19:06.9
sa kanilang balat.
19:10.3
Inabot ng kulang-kulang
19:12.3
ang pag-uorasyon ni Minto.
19:15.3
Pagkatapos mag-urasyon,
19:19.2
hanggang sa mabuo
19:21.8
pagsinde ng kandila.
19:25.8
Nang makumpleto niya
19:26.8
ang itinagdang oras,
19:29.2
dali-dali siyang bumalik
19:30.2
sa kanilang bahay.
19:33.1
hanggang sa pagsapit
19:34.0
ng bukang liwayway.
19:39.2
pinapasok na niya muli
19:40.8
kanyang mga anak.
19:47.7
puntahan na naman kami
19:54.9
hindi kayo mag-aral.
20:00.0
Sumunod din naman
20:00.7
ang mga anak niya
20:01.5
sa kanyang sinabi.
20:06.9
nakasalubong niya
20:08.7
ng kanyang kumpare
20:09.7
na nang-argabiyado
20:14.2
pinagtatawanan siya
20:21.4
kaibigan ko sayo ah.
20:23.7
Sabi ng isang lalaki
20:24.7
na kilalang basagulero
20:28.6
yung pinansinimento
20:29.4
dahil tatlong bata
20:30.3
ang kanyang kasama
20:31.0
ng mga oras na yon.
20:37.7
kung kaya't maagang
20:39.3
nakatulog ang mga bata
20:40.5
at muli ay pumunta
20:43.4
sa bahay ng kanyang mga magulang
20:50.8
ang kailangan niyang gawin,
20:53.9
maglakad-lakad muna
20:55.0
sa kanilang sityo.
21:02.1
pinansin na mga ito
21:09.4
habang nilalapitan siya
21:13.6
Patuloy naman siya
21:15.3
patungo sa madilim
21:16.4
na bahagi ng lugar.
21:25.6
Ikaw na ang lumapit
21:32.5
ay tuloy-tuloy pa rin
21:44.7
habang nakaderecho
21:50.5
pinalampas ko lang kayo
21:53.3
yung mga anak ko.
21:55.5
Ngayong nandito na ako.
21:57.7
Ngayon nyo ako subukan.
22:03.4
sa kanya mga sinabi.
22:09.1
Kilala itong tirador
22:13.2
Wala itong patawad.
22:19.5
pakialamang taong yun
22:20.6
kung ano ang magagawa
22:26.3
walang kinikilingan
22:29.7
ang napatay niya.
22:43.7
na yun sa pinsan ko.
22:48.3
namin yung asawa mo?
22:54.3
hindi ka marunong
23:01.3
yung sabi pa nito.
23:04.5
susuntokin si Minto
23:15.6
lumagabak sa lupa.
23:20.7
Sinugod naman siya
23:21.6
kaagad ng tatlong
23:23.6
mabilis niya lang
23:33.0
ang mga alaga niya
23:36.8
sa mataas na bahagi
23:40.2
Yung mga nilalang
23:46.1
sa kanyang tahanan
23:49.9
ang tatlong lalaki
23:50.8
sa itas ng punong ito.
23:54.9
habang naglalakad
24:02.4
tungkol sa tatlong lalaking
24:04.7
nakasabit sa puno.
24:06.0
Tinatanong ang mga ito
24:11.9
Hindi din nilalam
24:12.7
ang kanilang isasagot.
24:15.9
ay hindi nila alam
24:16.9
kung anong nangyari
24:17.7
at kung paano sila
24:19.8
nakarating sa itas ng puno.
24:23.0
Tila ba nakalimutan
24:25.0
ang kanilang inkwentro
24:29.3
Ang hindi maintindihan
24:33.5
tuwing nakikita nila
24:36.0
takot na sila dito.
24:40.0
Mabilis pa na lumipas
24:42.9
Marami na siyang naririnig
24:45.1
tungkol sa pagkakasakit
24:49.6
Sinasabi pa ng iba
24:51.1
ang nangyari sa dalawa.
24:54.3
na hindi nag-aaway
24:59.9
ang dumapo sa dalawa
25:02.9
ang dating makinis
25:04.0
na balat ni Vilma.
25:06.0
Ganon din si Raul.
25:09.5
kung anong mikrobyo
25:10.7
ang dumapo sa dalawa.
25:21.2
Pinagsawalang bahala
25:22.3
na lamang ni Minto
25:23.2
ang mga naririnig niya.
25:25.9
Napapangiti pa ito
25:27.0
dahil alam niyang
25:29.2
ang kanyang ginawang orasyon.
25:37.7
ang lumapit sa kanyang bahay.
25:40.6
Nagbigay ulat ito
25:43.3
ni Vilma at Raul.
25:45.9
Nalaman na na mga ito
25:47.2
na kinukulam sila.
25:49.6
Pero hindi nila alam
25:51.2
ang may kagagawan
25:52.2
ng sinasabing kulama.
25:56.2
Nagpasalamat naman
25:58.4
at kaagad na itong
26:06.4
ang kanyang pag-orasyon.
26:10.5
lamang ay lumala.
26:25.2
ay madalas na itong
26:37.8
Animo'y isa na itong
26:38.9
matanda na nakatungkod
26:49.7
at may suot na balabal.
26:53.3
ang kanilang mga anak.
26:56.0
Paglabas na mga bata
26:58.7
lumapit sa kanilang ina.
27:02.8
na tinanong ni Minto
27:04.8
ang ginagawa nito
27:09.4
na sana ipakinggan siya
27:13.4
ay napilitan lamang
27:17.6
ang kanyang ginawa.
27:19.6
Pero sa mga panahon yun
27:20.9
ay wala na siyang
27:23.0
ang kanilang mga anak nun.
27:25.9
At nang pinunta nila
27:30.4
ang kanyang panganay
27:34.7
Dahil may binabalakas
27:41.3
nga ang ilang araw
27:42.1
sa hindi malamang
27:45.3
nilagnat ni Raul.
27:57.0
Pinagbalakan nilang
28:09.5
malamang dahilan.
28:12.7
Anong sinasabi mong
28:14.3
ang alam mong dahilan
28:28.2
ng kanyang mga kalaro.
28:40.7
pero walang nangyari.
28:43.4
ayaw akong gamutin.
28:46.1
sadyang hindi nila
28:46.9
ako kayang gamutin
28:49.1
magkukumpisal na ako
28:56.4
ng ating mga anak.
29:04.4
Tumingin si Minto
29:11.8
ayaw ng nanay niya
29:12.9
ang nananatili siya
29:16.8
ang ninong raul niya.
29:22.8
ay tinabihan siya
29:24.4
nito at tinipuan.
29:33.6
niyakap ang asawa.
29:35.6
Walang kapatawaran
29:37.3
ang ginawa ni Raul
29:38.3
sa kanyang pamilya.
29:41.9
pinayagan pang umalis
29:43.0
ang kanyang asawa
29:43.8
ng hapon na iyon.
29:48.6
ang kinuha niyang tubig
29:49.9
galing sa kumukulong
29:53.8
ay ipinainom niya
29:54.7
yun sa kanyang asawa.
30:08.6
at preskong hangin
30:24.2
ng kanyang pamilya.
30:46.6
ng kanyang mga magulang.
30:49.9
ang itim na kandila.
31:02.7
na nitong maranasan
31:05.4
na nitong maranasan.
31:05.6
At ayaw na nitong
31:10.6
ang kanyang palad
31:11.4
hanggang sa dumaloy
31:16.7
Pumatak sa ginawa
31:18.2
kung saan naroroon
31:20.2
na isang itim na manok
31:29.5
na mga oras na yun
31:32.6
na kanyang nararamdaman.
31:38.7
Huwag kang lumapit.
31:40.6
Huwag mo akong sakdan.
31:43.0
Parang awa mo na.
31:45.7
Malakas ang sigaw
31:49.5
naman ay nakahalakhak
31:50.8
na parang demonyo
31:52.3
habang nagsasabing
31:57.0
Huwag kang matakot.
32:05.9
kung ilang kabataan
32:08.1
na bang pinagsamantalahan mo
32:09.7
kung ilang pamilya
32:12.3
na ang winasak mo.
32:18.3
Huwag kang matakot.
32:24.9
sa sariling sumigaw
32:26.6
Ako yung nagsamantala
32:33.4
Mula siyem na taong gulang.
32:35.1
Hanggang sa nagdesisais
32:39.5
Ako yung nakabuntis
32:42.2
Pinagsamantalahan ko
32:43.1
yung nagpatiwakal na guro.
32:45.4
At kung ano-ano pang
32:46.6
mga karumaldumal na krimen
32:51.6
Lubayan mo na ako.
32:55.2
Ayoko pang pumatay.
32:56.7
Ayoko pang mamatay.
32:59.5
halos hindi makapaniwala
33:02.7
ang mga kaanak nitong
33:03.8
nakakarinig sa mga
33:07.3
Pati ang pamangkin niyang
33:08.2
nabuntis niya noon
33:09.2
na isa ng dalagang ina
33:14.7
nang binanggit ni Raul
33:15.9
ang mga sinabi nito
33:16.9
patungkol sa panggagahasa
33:22.8
ang mga anak nila sa bata.
33:25.9
Tinatakot ito ni Raul
33:27.1
na papatay ng kanyang
33:29.1
mga magulang at mga kapatid
33:30.7
kapag nagsumbong ito.
33:33.7
Kung kaya tuloy-tuloy
33:34.9
ang paggalaw nito sa kanya
33:36.5
hanggang sa nabuntis.
33:40.2
Wala itong pinipiling lugar.
33:42.6
Madalas pagkagaling sa skwela.
33:45.3
Hinaabangan nito ang bata
33:46.6
sa daanan papasok sa kanilang lugar.
33:49.8
Dinadala sa masukal na lugar
33:51.5
kung saan walang makakakita
33:53.8
at makakarinig sa kanila.
33:58.5
ng patalimang bata
34:02.6
kahit sa mismong bahay
34:07.4
Sumisigaw si Raul
34:08.7
na gusto niya pang mabuhay
34:10.1
nang biglang kinuha
34:13.7
binuntis niyang itak.
34:16.2
Paulit-ulit niyang
34:18.8
habang sumisigaw ito
34:25.9
na naging sanhinang agarang
34:28.9
ikinamatay ni Raul.
34:31.8
Kahit si Minto ay hindi na
34:33.2
inaasa ng pangyayaring
34:35.4
Inihinto niya na lamang
34:37.6
ang pananakot kay Raul
34:38.9
at tuluyan nang tinapos
34:42.8
Ginupit niya na lamang
34:43.9
ang damit ng asawan
34:45.0
na inorasyon na niya.
34:47.2
Pinakuloan niya ito
34:48.8
ang piniganyang puno
34:53.6
ng tubig na galing
35:00.1
ang dalawang baso
35:01.1
at ang isang baso
35:03.1
ng tubig na natira.
35:04.8
Yun ang pinainom niya
35:06.2
sa kanyang asawa.
35:09.3
Inuulit-ulit niya
35:10.4
ang ganong proseso
35:13.8
ang araw na kanyang itinaga
35:15.3
ang kanyang asawa
35:18.2
nang nagiging maayos.
35:21.0
Hanggang sa tuluyan
35:21.8
na nga itong gumaling
35:22.7
at muli nang bumabalik
35:25.3
ang kanilang pagsasama.
35:29.8
may matandang pumunta
35:32.1
sa kanilang bahay.
35:36.6
Tinuro naman ni Vilma
35:40.1
Kagad naman itong
35:40.8
pinuntaan ng matanda.
35:44.0
nagsasakas si Minto
35:45.1
ng kanilang bukirin
35:45.9
nang lumapit ito.
35:50.7
kaya tagal kitang hinanap.
35:53.0
Sa wakas ay natagpuan
35:56.5
Nilingon ito ni Minto
35:57.8
at doon nakita niyang
36:00.1
ang albularyong ito
36:01.4
na kaibigan ng kanyang ama.
36:05.7
dahil manghihihingi ako
36:06.6
ng tulong sa iyo.
36:09.3
Narinig ko ang nangyari
36:10.2
sa isang notoryos na kriminal
36:11.4
dito sa lugar nyo.
36:13.4
Kung paano nagkasakit
36:14.6
at kung paano ito
36:15.4
nagkumpisal na mga ginawa
36:21.7
ng pangkukula Minto
36:22.7
at yun ay ang ama mo.
36:26.4
At ngayon masaya ako
36:27.5
dahil may sumalunga
36:28.6
sa naiwan itong kaalaman.
36:31.1
May malalapitan kami.
36:36.5
Kasalukuyan itong
36:37.3
may ginagamot na dalagang
36:38.6
kinulam ng binatang-binasta nito.
36:41.8
Masyado pang bata
36:44.9
Wala pa sa isip nito
36:46.5
dahil nasa pag-aaral
36:47.6
ang konsentrasyon niya.
36:51.1
ng lalaki ang kabiguan
36:55.7
At lubhang malakas
36:57.4
ang may gawa nito
36:58.3
dahil kahit gawin
37:01.0
ang anumang bagay
37:02.3
na kaya niyang gawin.
37:11.8
tinulungan niya ito.
37:15.8
ang kulam sa may gawa
37:16.9
at bumalik sa ayos
37:18.0
ang kalagay ng bata.
37:22.2
ang mga natulungan
37:24.7
at ang lahat ng iyon
37:27.3
ng kanyang pamilya
37:30.4
sa kanilang bunso
37:38.9
mga mag-anak na ito.
37:42.7
ang kanyang mga anak.
37:47.7
nitong albularyo.
37:50.9
ng kwento ni Minto
37:52.0
sa kanyang kapuhan.
38:03.0
Thank you for watching!
