01:11.1
Payakman ang aming pamumuhay nun,
01:13.8
ay masasabi kong masaya na kami sa ganung uri ng buhay.
01:18.1
Simple, walang gulo o kahit ano paman.
01:22.0
At kahit hindi man kami masyadong nakakakain ng mga masasarap na pagkain,
01:27.0
gaya ng mga inihahain sa pagkakain,
01:28.7
kainan ng mga mayayamang tao,
01:31.7
ay kontentong-kontento naman ako at masaya.
01:36.9
Pero nagbago ang lahat,
01:39.7
magmula nung dumating ang mag-inang
01:41.3
si Manang Karing at si Beriong sa baryo namin.
01:48.6
Ang dating mapayapang pamumuhay namin ay naging masalimuat
01:52.4
at marami na ang mga kababalagang nangyari nun.
01:57.3
Simula kasi nang dumating,
01:58.7
ay marami nang natatagpo ang bangkay ng hayop sa kung saan-saang parte ng baryo.
02:07.0
Nung una ay binaliwala lamang ng mga kababaryo
02:10.2
sa pagkaakalang mababangis na hayop lamang ang dumali sa mga alagang hayop ng mga kababaryo namin nun.
02:18.1
Pero habang lumilipas sa mga araw,
02:21.1
ay mas lalong dumarami pa ang mga kababalagang nangyayari sa lugar.
02:27.1
Kahit ang punong barangay sa lugar,
02:28.7
ay walang magawa para pigilan ang mga naganap na sunod-sunod na pagkamatay ng mga taong dinapuan ng sakit na
02:36.1
hindi matukoy-tukoy ng mga doktor.
02:40.8
Kahit na palaging romoronda ang mga matatandang kalalakihan sa lugar,
02:45.6
ay hindi pa rin mahuli-huli ang salaring pumapatay sa mga alagang hayop.
02:52.5
ay may nakakakita o mano kay Manang Karing
02:55.2
na nagpalakad-lakad sa liblib na daan sa kalagitnaan ng mga kababaryo.
02:58.7
May nakapagsabi rin pumapasok sa loob ng kagubatan ng anak nitong
03:04.8
may sayad sa pag-iisip
03:06.9
at nakita o mano itong may kagat-kagat na bangkay ng hayop.
03:13.4
Dahil nga sa kulang sa pag-iisip ang anak ni Manang Karing na si Beryong
03:16.5
ay inisip na lamang ng lahat na nagugutom lamang ito
03:20.3
kaya nang huli ng hayop sa gubat at kinain yon.
03:25.7
Pero sa paglipas ng mga araw,
03:28.7
ay tila ba hindi na naging normal ang ginagawa ng lalaki?
03:33.5
Dahil sa loob ng isang linggo,
03:36.5
hindi lamang iisa o dalawang beses
03:39.2
itong nakikitang pumapasok sa loob ng kagubatan
03:42.3
para manginain ng mga buhay na hayop.
03:47.0
Dahil nga sa mga kakaibang ikinikilos na mag-ina,
03:50.7
ay malakas ang hinala ng lahat na may kinalaman ng mga ito
03:53.9
sa mga kababalagang nangyayari sa baryong yon.
03:58.7
Idagdag pang nalaman kong galit na galit ang mag-ina
04:01.3
sa mga taong naniniraan sa baryo.
04:04.6
Pero hindi ko alam kung bakit
04:06.4
at kung ano ang dahilan ng pinaghuhugutan ng matinding galit na nararamdaman
04:11.5
ni Manang Karing.
04:18.6
yung bakit po galit na galit yung pamilya ng matandang yan sa mga tagarita sa atin?
04:24.3
Simula kasi nang dumating sila, marami na akong kurukurong naririnig patungkol sa pamilya niya eh.
04:28.7
Tumiki mga aking ina sa tanong ko.
04:33.5
Saglit na itinigil ang pagsubo ng pagkain.
04:37.1
Pagkatapos ay nagkatinginan sa lang dalawa ni tatay.
04:44.2
noong kadalagahan niya umano ay may isang pamilya
04:46.9
ang nakatira sa baryo
04:48.6
at ang pamilyang yon ay ang pamilya ni Karing.
04:53.6
Nakatira sa dulong baryo at malayo na sa kabayan.
05:00.8
mabait at pala kaibigan ang pamilya ng matanda noon.
05:04.6
Kaya lahat ng mga taga-baryo
05:06.2
ay halos malapit na sa pamilya ni Manang Karing.
05:13.7
bigla na lamang nagbago ang lahat
05:15.5
sa kadahilan ng may nakitang bangkay
05:18.7
malapit sa bahay ng matanda.
05:22.2
Wakwak ang tiyan at wala ng lamang loob.
05:25.6
May mga bakas ng kalmot rin sa buong katawan ang bangkay na ito.
05:28.6
Kaya naman malakas ang hinanalang lahat
05:32.6
na aswang ang dumalay sa kaawa-awang bangkay ng taong yon.
05:38.8
Dahil nga sa pinaghihinalaan ng lahat
05:41.4
na ang pamilya ni Manang Karing ay kampo ng mga aswang,
05:46.0
kaya naman sila kaagad ang naisip ng lahat na bumiktima sa bangkay
05:49.3
na natatnan malapit sa bakuran ng bahay nila noon.
05:54.7
Galit na galit ang lahat ng mga taga-baryo.
05:57.7
Sa galit na galit,
05:58.6
tumano na mga kababaryo
05:59.9
ay sama-samang sinugod ang bahay ni Manang Karing
06:02.9
at walang pag-aalin lang ang sinunog yon
06:06.6
habang nasa kasarapan ng tulog
06:09.8
ang mismong pamilya ng matanda.
06:15.1
Kalagitnaan niya ng gabi,
06:16.5
kaya walang kamalay-malay ang pamilya ng matandang
06:20.0
unti-unti na pala silang tinutupok ng apoy sa loob ng kanilang bahay.
06:26.1
Dahil sayari lamang sa amakan ng bahay nito,
06:28.6
kung kaya't mabilisang kumalat ang apoy
06:32.1
na naging dahilan ng pagkamatay ng dalawang anak at asawa ni Karing.
06:39.8
Ang tanging nakaligtas lamang ay ang panganay na anak
06:43.1
na sa edad labing-anim na taon pa lang
06:45.6
at ang matandang si Karing.
06:50.5
Alam mo ba kung anong pinakamasakit?
06:53.6
Tanong ng aking ina.
06:56.3
Ang pinakamalungkot pa na nangyari
06:58.6
ay noong nahagip ng apoy ang kaliwang muka ng panganay ng anak ni Manang Karing.
07:04.4
Ni isa man sa mga kapitbahay namin,
07:07.3
walang nagtangkang tumulong sa matanda para dalin sa pagamutan ng anak niya.
07:13.9
Sinabihan ko ang aking ina, Sir Seth,
07:16.6
na pa panong may tutulong eh
07:17.9
silang ang mismang sumunog sa bahay ng matanda.
07:22.2
Kaya ano pa bang dapat asaan ang matanda gyon?
07:25.0
Sa mga taong tinalo pa
07:26.7
ang mga halang ang kalulungkot.
07:28.6
Sa mga taong tinalo pa
07:29.4
bumuntong hininga na lamang si Nanay nun.
07:35.7
Sila lola at lolo na eh.
07:37.7
Ikaw, nasaan kayo nung mga panahong tinangkang sunugin
07:40.7
nang mga tao yung bahay ni Manang Karing?
07:43.8
Ayon naman kay Nanay eh.
07:46.3
Wala or mano sila sa baryo nang mangyari yon.
07:50.0
Nasa karatig sityo sila dahil
07:51.8
may inaasikaso ang mga magulang niya.
07:56.7
Kapansin-pansin ng biglang pagtahimik,
07:58.6
ni tatay habang pinapakinggan lamang ang usapan naming dalawa ni nanay. Hindi siya
08:06.0
sumasabat sa usapan. Pagkatapos noon ay tinanong ko kung ano ang nangyari. Sa pagkakaalam
08:15.7
ni nanay, dumating ang kapitan ng barangay. Ito na ang tumulong kay Manang Karing at sa
08:22.6
anak nitong maisugod sa paggamutan. Pero matapos maihatid ang mag-ina, bumalik ang kapitan
08:29.7
para imbestigahan kung ano nga ba talagang nangyari. Matamang nakikinig lamang ako sa aking
08:37.8
ina habang nagkikwento ito tungkol sa mga nangyari noon sa matandang si Manang Karing. At doon
08:44.8
nga mga kagiliw, ay nalaman kong hindi pala aswang ang pumatay sa bangkay na natagpuan malapit sa
08:51.6
bakura ng bahay nila.
08:52.6
Dahil makalipas lamang ang ilang araw mula nang nawala ang mag-ina, ay may nahuling mabangis na
09:00.5
hayop ang mga kababaryo. At ang mas nakakapangilabot, ay nakita mismo ng mga mata ng mga
09:08.1
mga asong aakit sana na bundok. Kung paanong pagpira-pirasuhin at lantakan ng mabangis na
09:15.9
hayop na iyon. Ang bangkay ng mismong kauri nito.
09:20.0
Huwi ka pa ng aking ina. Sinubukan naman nung hanapin ng mga tagabaryong may kinalaman sa pagsunog ng bahay si Manang Karing pero
09:30.0
kahit sa ang kasulok-sulokan ng baryo nila hinahanap ang matanda, hindi nila ito makita. Kahit pa nga sa mga karatig baryo ay wala ang matanda noon.
09:44.2
Halos hindi ako makapaniwala sa isiniwalat ng aking ina.
09:47.8
Hindi ko lubo sa kalaing ganun pala kalupit ang nangyari sa matanda at sa pamilya nito. Kaya pala napapansin kong tila ba kinatatakutan at iniiwasan ito ng ibang mga kapitbahay namin.
10:04.0
Sinabi pa ng aking inang, malakas ang hinala ng lahat na kaya bumalik si Manang Karing sa baryo para magiganti.
10:16.6
Pinagbilinan ako ng aking ina.
10:17.8
Nama, na huwag nang masyadong magpaabot ng dilim sa daan. Wala o manong pinipili ang mga nila lang kung sino ang gusto nilang bibiktimahin.
10:29.7
At kapag nakita o makasalubong ko mano si Manang Karing, umiwas na lang para hindi na ako madamay o hindi magawan ng hindi maganda ng matandang yon.
10:42.6
Tumanguwa ko at sinabi sa kanilang huwag sila magalala.
10:47.8
Isang araw, habang nagayos ako ng bakuran kasama ang matalik kong kaibigang si Mario, nakita kong naglalakad si Manang Karing papadaan.
11:01.1
Masama ang mga titig na pinukol sa akin ng matandang yon.
11:05.2
Kaya naman agaran akong umiwas ng tingin at naggunwa rin hindi napansin ito.
11:12.0
Pero habang papalapit ng papalapit sa kinaroroonan namin ni Mario ang matanda,
11:17.8
may kakaiba na akong nararamdaman.
11:22.0
Kabadong kabado ako noon.
11:24.8
Hindi ko talaga alam kung bakit.
11:28.1
Pinagpapawisan na rin ako ng malamig at panay ang paglunok ko ng laway.
11:33.4
Tinanong pa nga ako noon ni Mario kung ayos lamang ako.
11:37.4
Tumanguwa lang ako noon.
11:40.8
Hindi na lamang ako tumugon sa mga sinabi ni Mario.
11:44.7
Salip ay pinagpatuli ko na lamang ang ginagawa at inabalang ako.
11:47.8
Ang sarili ko noon.
11:54.0
Nakaamoy na ako ng hindi maganda.
11:57.8
Masangsang at sobrang lansa noon sir Seth na parabang may itinapong na burong dugo mula sa kung saan.
12:06.7
Hindi nakalitas sa pandinig kong mapamurang kaibigan ko at napawi ka ng...
12:12.3
Pre, umutot ka ba?
12:17.8
Sabihin kong hindi.
12:19.7
Kagad na lumingon si Mario at sinipat ang matandang iyon.
12:24.2
Sa tingin ko ay narinig ni Manang Karing ang sinabi ng kaibigan ko.
12:29.2
Nung muli ko kasing tingnan si Manang Karing ay nakita kong mas masama na ang pagkakatitig niya sa aming dalawa.
12:38.1
Nagpalipat-lipat ng tingin niya.
12:40.9
Habang bumubuka-buka pa ang bibig na parabang.
12:44.3
May sinasabi itong tanging ito lamang ang nakakarinig.
12:47.8
Nang tuluyan ng makalabas sa matanda,
12:53.4
naramdaman ko na lamang ang pamamanhid ng bato ko
12:56.1
at parang nangapal ang mukha ko
12:58.6
at sa pakiwari ko noon ay dahan-daan akong inaatake ng alta presyon.
13:05.8
Hinilot ko yung batok,
13:08.5
at nang tingnan ko ang kaibigan ko
13:11.5
ay nakita kong namumutla ito
13:14.9
at halos tinakasan na siya ng dugo sa katawan.
13:17.8
Panay na rin ang pagpilig niya ng leeg noon.
13:23.1
Tinanong ko siya kung ayos lamang ba siya.
13:26.2
Umiling-iling ito at sinabi niyang
13:27.9
bigla na lamang sumama ang pakiramdam niya.
13:33.1
Sinabihan ko siyang itigil na lang muna namin ang ginagawa
13:35.9
at pumasok na lamang muna kami sa loob ng bahay.
13:41.8
Pagpasok namin sa loob ng bahay
13:43.3
ay agaran naman kaming binigyan ni nanay ng tubig inumin.
13:46.0
Pagkaabot niya ay tinanong niya rin kami
13:49.4
kung ayos lamang umano kaming dalawa.
13:53.3
Namumutla kayo oh.
13:55.4
Sabi ko naman sa inyong mamaya nyo natapusin yung ginagawa nyo
13:58.2
dahil matirik pa yung araw eh.
14:02.8
Siya, magsiupo na muna kayo para makapagpahinga kayong dalawa.
14:07.4
Saan ng aking ina?
14:09.9
Nang araw ngayon Sir Seth
14:11.8
ay hindi na namin natapos ang ginagawa sa bakuran.
14:16.0
Umuwi na lang ang kaibigan ko
14:18.2
at sinabi niya sa aking babalik na lamang siya kinabukasan.
14:24.3
Magpapahinga na lamang raw umano siya
14:26.0
dahil hindi niya na talaga kaya ang pananakit ng ulo na yon.
14:32.0
Sinangayunan ko naman siya dahil sa totoo lang
14:33.8
maging ako man ay sobrang sakit na rin ang ulo ko na para bang
14:37.6
mabibiyak na yon.
14:41.0
Konting galaw ko lang ay parang may puputok ng ugat sa loob ng ulo ko.
14:46.0
Kaya naman minabuti ko na lamang na itulog na lang muna
14:49.1
ang samang nararamdaman ko nun.
14:52.8
Baka sakaling pagising ko,
14:55.1
bumuti ng pakiramdam ko.
14:59.1
Gabi na nang magising ako,
15:01.9
pagdilat na mga mata ko ay bigla akong napatalon sa igaan.
15:06.8
Sa kadahilan ng may nakita akong matandang babaeng
15:09.6
nanlilimahid sa langis ang braso
15:12.3
at nakabulagat ang mga matang
15:18.8
Nakadungaw ito sa bintana ng silid ko.
15:23.1
Napakabaho din ang amoy.
15:26.2
Sa sobrang takot ay mabilisan ko
15:28.0
ng tinawag ang aking ama
15:29.3
habang naghahagilap
15:31.7
ng bagay na maipanghahampas
15:33.6
sa matandang may nakakatakot na itsura.
15:38.6
Noong mahawakan ko ang unan
15:40.3
ay walang pag-aalin lang
15:43.0
ang ibinatoko yon
15:44.0
sa nilalang na ito.
15:46.0
Nang sa ganoon ay hindi ito
15:48.4
tuluyang makapasok
15:49.8
sa loob ng kwarto ko.
15:53.2
Saktong pagbukas ng pintuan
15:55.1
ay siyang pagtalon naman
15:57.4
ng nilalang palabas.
16:00.1
Kasunod ng pagtalon
16:02.0
ng huninang wakwak.
16:06.6
Narinig kong nagmura si tatay
16:08.0
at mabilis nang nilapitan
16:10.0
ang bintana para tingnan
16:11.3
ang nilalang na tumalon.
16:14.1
Napalatak at napamuran na lamang
16:16.7
nang hindi niya na makita
16:22.0
Narinig ko pa siyang nagwikang
16:23.8
aswang umano ang nilalang na yon
16:25.8
dahil nasipat niya pa yon
16:27.8
bago tumalon sa bintana.
16:32.0
Napamura pa ito at tinignan
16:33.8
ang kamay na nakapatong sa bintana
16:39.2
ang napakabahong samyo na yon.
16:43.6
Nang iangat niya ang kamay,
16:45.9
ay nakita kong may malagkit
16:48.4
na kulay puting likido
16:49.9
ang nahawakan niya
16:50.9
at alam kong galing yon
16:57.7
Anak naman ng tipaklong oh!
17:03.4
sa labas ng bintana.
17:06.4
Inutusan niya akong kumuha
17:07.8
ng suka at asin sa kusina.
17:10.6
Dahil sa kabang nararamdaman
17:14.3
nagtanong pa kung ano
17:15.4
ang gagawin niya.
17:15.7
At kung ano ang gagawin niya
17:15.9
sa dalawang bagay
17:17.2
na ipinapakuha niya.
17:20.3
Sumunod na ako at kinuha
17:25.5
binigay ko kay tatay ang suka at asin.
17:28.8
Agarang niyang binuhusan
17:29.9
ng suka ang bintana
17:31.0
kung saan pinatakan o ano
17:33.5
ng laway ng aswang.
17:36.5
Nang maalis na yon,
17:39.3
sa kanya binudbura
17:40.1
ng asin at isinarang maigi.
17:44.3
ni tatay at binilinan na
17:45.7
sa susunod ay huwag ko umanong kalimutang
17:48.3
palaging isarang maiging bintana
17:52.8
Tumangu naman ako at nagpaliwanag
17:54.5
kung bakit hindi ko naisarayon.
17:58.6
Ano kayang pakay nun?
18:01.1
Parang ikaw yung balak
18:02.1
niyang punteriyahin ah.
18:04.9
Hindi ako makasagot sa tanong niya
18:06.4
dahil wala naman akong idea
18:08.4
kung bakit ako ang punteriya.
18:12.0
Mabilis na inalis
18:12.8
ng aking ina ang kanyang palad
18:14.3
na idinampisan ako.
18:15.7
Doon ay nalaman niyang
18:18.2
mataas nagnagnat ko nun.
18:22.5
Pinalabas ako sa silid.
18:25.0
Napapailing-iling na lamang siya
18:26.4
habang nagsasabing
18:27.3
baka kaya ako inaaswang dahil
18:32.8
Mabango kasi umano sa mga aswang
18:34.6
ang taong may sakit.
18:37.7
Tinanong naman ako
18:38.4
ng aking ama kung nakilala
18:40.0
o namukaan ko ba raw ang nilalang
18:41.6
na sumampa sa bintana ng kwarto ko.
18:47.3
hindi ko namumukaan.
18:50.5
Masyadong mabilis ang pangyayari.
18:55.7
kahit nakalalaki kong tao
18:57.9
ay nakaramdam pa rin ako ng takot.
19:01.5
pagdilat ng mga mata mo diba?
19:04.9
Bigla nalang may bubulaga
19:06.0
sa iyong napakapangit na nilalang
19:07.8
na naroon sa bintana at nakasampana.
19:14.6
Hayaan mo na anak.
19:15.7
Bukas ay ipagtatanong-tanong ko
19:17.9
kung may napansin ba
19:18.7
mga kapitbahay natin.
19:24.0
Sumigunda naman ang aking inang
19:25.5
baka ang matandang sika rin
19:26.9
umano ang aswang na yon.
19:30.0
Pasalamat na rin ito
19:31.0
dahil mabilis itong nakatalon
19:32.9
bago pa man sila nakalapit sa bintana.
19:37.3
Dahil kung nagkataon lang
19:38.5
na nakita nilang itsura at namukaan
19:40.5
ay hahalogugin talaga nila
19:43.7
makita lamang kung sino yun.
19:45.7
Hindi na ako sumagot sa usapan
19:49.7
dahil muli ko na namang naramdaman
19:51.8
ang pananakit ng ulo ko.
19:55.4
Humiga ako sa mahabang upuan
19:57.3
samantalang ang aking ama
19:60.0
ay kinuha ang itak
20:01.0
at hinasa yun ang hinasa.
20:05.6
Baka na kasi biglang bumalik ang nilalang.
20:08.7
Mas maigi pa yung handa kami
20:10.3
sa anumang pwedeng mangyari.
20:13.7
Sinanay naman ay kumuha ng gamot
20:15.7
Pagbalik niya ay pinainom niya
20:18.3
kagad sa akin yun.
20:22.0
ng itak ang aking ama
20:23.1
ay kita ko sa kanya ang gigil
20:25.7
at pagkabalisa at parabang
20:27.1
may kinatatakutan.
20:30.8
Sinabihan siya ni nanay
20:31.9
na magrelaks dahil mukhang hindi naman
20:33.4
babalik pa ang nilalang na yun.
20:36.5
Ay naman kay tatay
20:37.5
huwag umanong magpakampante
20:39.8
dahil hindi namin alam
20:41.7
kung ano ang mga maaaring mangyari.
20:45.7
Lumipas ang magdamag na yun
20:47.8
na hindi na bumalik
20:48.8
ang kung sinong nilalang.
20:51.9
Kinabukasan ay maaga pa lang.
20:54.3
Lumabas na ng bahay
20:55.2
kaming dalawa ng aking ama
20:56.4
at ipinagtanong-tanong
20:58.1
kung may kakaibang napapansin ba
20:59.7
mga kalapit bahay.
21:05.4
may narinig daw na huninang wak-wak.
21:08.7
Sinaway niya nga umanong asawa niya.
21:12.5
sa siwang ng bintana.
21:15.7
Nagkatawa na ng mga kalapit bahay
21:18.7
na nakikiyosyoso rin sa usapan na yun.
21:22.4
Matapos namin marinig
21:24.3
ang isa sa mga kalapit bahay namin.
21:27.2
Kakamot-kamot naman
21:28.0
sa ulo ang asawa ng matanda
21:29.6
at tila ba naihiya ito
21:31.4
sa sinabi ng kanyang asawa.
21:35.7
Nagtanong-tanong pa kami
21:36.7
sa ibang kabahayan pero
21:37.8
lahat sila ay wala umanong napansin
21:40.5
kakaiba sa paligid.
21:42.7
Pero nakarinig umano sila
21:44.2
ng malakas na huninang wak-wak
21:45.7
Sa kakatanong namin
21:49.0
magamatungkol dito
21:50.3
ay hindi na namin na malayang
21:52.8
nagawi na pala kami
21:54.7
sa bahay ng matanda.
21:57.6
Sa bungad pa lamang
21:58.9
ng bakuran ng kubo nito
22:00.3
ay nakalanghap na ako
22:02.7
ng napakasangsang na amoy.
22:06.6
Hindi naman sa pag-iinarte
22:09.3
ng mga sandaling yun
22:10.8
napatakip na lamang ako sa ilong.
22:14.8
Hindi ko na matiis pa rin
22:15.5
ang umaalingasaw na amoy na iyon.
22:19.3
Habang papalapit kasi kami
22:20.9
ng papalapit sa bahay ng matanda
22:22.8
ay mas lalo pang umalingasaw
22:25.4
ang napakabahong amoy.
22:27.7
At umabot na yun sa puntong
22:29.3
nanunoot na sa kalamnan ko
22:31.4
at konti na lang ay masusoka na ako.
22:38.3
may napansin ka bang
22:41.5
Alam mo kasi may aswang na nagawi
22:42.9
kagabi sa bahay namin eh.
22:44.1
Ay, pasalamat lang talaga yun
22:46.3
at nakatalong kagas sa bintana.
22:48.7
Dahil kung nagkataong naabutan ko yun
22:50.1
ako, sisiguraduhin kong
22:52.4
matalangang walang latay sa aswang na yun.
22:55.6
Nangigigil na wika
22:59.1
Napansin kong ipinapakita niya
23:00.7
sa matanda kung gaano siya kagalit
23:03.1
itong pinatatamaan niya sa mga salitang binibitawan.
23:08.9
Sabi naman ang matanda
23:09.9
bakit sa kanya tinatanong
23:12.3
ang bagay na yun.
23:14.1
Naroroon lamang umano ito
23:16.7
at hindi siya palalabas.
23:20.1
Wala umano siyang kamalay-malay.
23:24.3
Kakaibang pagkakangisi
23:26.3
habang kinakausap ito ng aking ama.
23:32.2
napapansin kong habang dumatagal
23:35.3
na pinagmamasdan ko ang matanda
23:36.9
ay parang may kakaibang
23:39.7
kislap sa mga mata nito.
23:42.5
Hindi rin makatingin
23:43.9
ng diretsyong matanda
23:47.6
Napakalikot ng kanya mga mata.
23:53.2
Alam mo kasi wala namang
23:54.1
ibang pwedeng paghinalaan eh.
23:56.6
Alam naman natin na noon pa
23:57.7
ikaw ang pinaghihinala
23:58.9
ang asawang dito sa lugar natin.
24:01.4
Kaya ang kakasapitang pinaalis
24:02.7
ng mga taong baryo diba?
24:05.0
Limot mo na ba yun?
24:07.9
Nalisik ang mga mata
24:09.6
at nanginginig-ginig ang mga kamay
24:12.8
Nanginig-ginig ang mga kamay nitong mahaba.
24:13.9
Merong may itim na kuko.
24:16.6
Kulang na lamang ay sugurin nito
24:18.3
ang aking ama't pagkakalmutin noon.
24:21.8
Ay, tama na po yan.
24:23.7
Huwag po kayong basta-basta
24:24.6
magbitaw ng hindi maganda.
24:26.6
Wala naman po tayong patunay eh.
24:31.5
Dahil napansin ko rin humihigpit na
24:33.2
ang pagkakahawak nito sa itak na bitbit.
24:36.8
Baka mamaya ay magkainitan
24:38.7
kung ano pa ang mangyari noon.
24:44.7
Nabaling ang tingin
24:45.7
ng matanda sa akin.
24:48.0
Kaya naman bahagya akong napatras
24:50.0
dahil bigla akong nakaramdam ng takot.
24:54.4
Kung hindi pa ako tinapik ni tatay
24:56.7
ay hindi ko pa namalayang
24:58.8
kanina pa pala ako nakatitig
25:00.6
kay Manang Karing.
25:04.6
ng hatakin ako ng bahagya ni tatay
25:06.6
at sinabi ang umalis
25:10.6
Dahil kahit napigain pa man raw namin
25:13.9
wala naman kaming makukuhang
25:16.2
tamang sagot mula dito.
25:19.1
Pero malakas ang kotob niyang
25:20.6
may kinalaman ng matanda doon.
25:24.4
Huwag lang sanang maulit
25:25.3
pang nangyari kagabi.
25:27.5
Del oras na mabutan ko yon.
25:29.9
Hindi ako magdadalaw
25:30.7
ang isip na pugutan ng ulo to
25:32.2
at ibandera sa barrio
25:34.5
para malaman talaga
25:35.4
ng mga tao kung sino yon.
25:39.7
bago kami tuluyang naglakad.
25:41.1
Nung medyo makalayo na kami
25:45.1
ay saglit na nilingon ko
25:47.6
ang bahay ni Manang Karing.
25:50.7
Napahinto ako sa paglalakad
25:54.5
ang isang lalaking may peklat sa muka.
25:58.5
Gaya ni Manang Karing
25:59.6
ay masama rin itong nakatingin
26:01.6
sa aming dalawa ng aking ama.
26:05.3
Ronnie, halika na!
26:09.5
Sige tay, andyan na po.
26:11.1
Natulog lamang ako
26:15.2
gawa ng masama pa rin
26:16.3
ang pakiramdam ko
26:17.2
at nananakit ang buong katawan.
26:22.2
ay parang binugbog
26:23.2
ang buong katawan ko
26:24.1
ng sangkaterbang tao.
26:28.1
Lumipas sa mga araw
26:29.3
ay patuloy pa rin
26:30.9
ang hindi magandang
26:31.9
nararamdaman ko nun.
26:34.4
May mga butlig na rin
26:35.4
ang tumubo sa katawan ko
26:36.7
at napakakati nito.
26:39.5
Sa tuwing pumapatak
26:40.9
ang ika alas 6 ng hapon
26:44.2
magkamayaw sa paggamot
26:48.0
napakakatend talaga
26:49.9
ng buong katawan ko.
26:53.4
ay may kung anong insekto
26:54.9
ang nasa kaloob-looban
26:58.1
ang lamanloob ko nun.
27:00.9
Minsan ay napapahiyaw
27:02.9
at halos hindi na magkamayaw
27:06.1
at pangangating nararamdaman.
27:09.7
Wala na rin akong ganang
27:11.3
dahil sa halos lahat na
27:13.4
ng mga kinakain ko
27:14.6
ay isinusuka ko lang.
27:20.1
kaya naman labis-labis
27:23.5
ng mga magulang ko nun.
27:27.3
Doon na sinabi ni tatay
27:28.4
na kailangan na naming
27:30.1
lumapit sa albularyo.
27:33.1
Ilang beses na kasi akong
27:34.1
dinala sa pampublikong
27:35.9
wala pa rin nangyayari.
27:42.2
Ako na'y maghanap
27:44.5
Bantayan mo na lang
27:50.6
Matapos nga sila mag-usap
27:51.9
ay lumabas na ng bahay
27:59.0
Pasado alas 5 na nang hapon
28:00.5
ang nakabalik ito.
28:03.1
Pagkabalik ay may kasama
28:04.3
na itong manggagamot.
28:07.0
Pagkababa ng mga gamit
28:08.3
na bitbit ng matandang
28:10.1
agaran na niya akong
28:12.0
nilapitan at sinuri.
28:15.6
Minarkan ka ng aswang iho
28:17.1
pero ang totoo niyan
28:19.2
hindi ikaw ang punterian niya.
28:23.1
Ayon sa albularyo
28:24.3
sabay tingin sa aking ama.
28:28.8
Ano pong ibig mong sabihin?
28:30.9
Bakit kayo tumingin sa akin?
28:35.1
aalisin ko muna ang marka
28:36.2
sa katawan ng batang ito.
28:40.1
Ikaw naman ang harapin ko
28:40.8
saan ng albularyo
28:43.0
at sinimulan na nito
28:45.0
ang panggagamot sa akin.
28:48.0
Hindi na nakapagsalita pa
28:50.4
dahil agaran nang inihanda
28:52.8
ang mga gagamitin
28:56.3
Nang umpisa niya na
29:02.4
May mga lingwaya rin
29:03.4
siyang binabanggit
29:04.2
na tanging siya lamang
29:05.3
ang nakakaintindi.
29:08.4
Wala pang isang oras
29:12.0
na akong gamutin.
29:14.4
Lahat ng mga hindi magandang
29:16.1
nararamdaman ko sa katawan.
29:19.0
Bigla na lamang nawala yun.
29:22.4
Sumigla ang pakiramdam ko
29:23.9
at nakakahinga na ako
29:27.6
nangangati ang buong katawan
29:30.7
ang lagnat ko nun.
29:33.9
Kumunot ang noo ko
29:34.8
ng paupuin na ng albularyo
29:37.1
at sinabihan niya itong
29:40.1
Ano naman ang gagamutin niya?
29:43.4
Nagtatakaman si tatay
29:44.6
ay sumunod na lamang rin siya
29:46.9
ng albularyo na iyon.
29:49.6
Habang ginagamot siya nito,
29:52.5
panay ang pagsasalita
29:57.6
sa aking amang matinde
29:59.8
ng marka sa katawan niya
30:01.0
at mukhang hindi yun
30:03.1
basta-bastang matatanggal.
30:07.7
anong ibig mong sabihin marka?
30:10.1
hindi ka nang ano.
30:11.6
Tsaka wala naman akong sakit
30:12.7
o lagnat gaya ng anak ko ah.
30:16.5
Marka ng aswang yan.
30:18.7
Matagal ka nang minarkahan
30:19.9
nang hindi mo namamalayan.
30:22.9
Wala ka bang napapansin
30:24.4
o nararamdam ang kakaiba?
30:28.3
Sandaling nagisip ang aking ama
30:29.9
bago siya nagsalita nun.
30:34.2
nitong mga nakaraan lamang
30:35.6
ay may napapansin siyang kakaiba
30:40.3
ay may nagmamasid sa kanya
30:41.7
mula sa kung saan.
30:43.7
Lalo na kapag inaabutan siya
30:46.2
pababa ng bundok.
30:48.5
Kung minsan naman
30:49.3
ay may panakanaka siyang
30:50.6
naririnig na hunin
30:51.5
ang kakaibang hayop
30:55.3
Hindi na lamang niya yung
30:56.2
pinansing gawa ng
30:57.1
nagmamadali siya maglakad.
31:01.8
Sinabi ng albularyo
31:03.0
na ama kakaibang bagay
31:04.3
na napapansin ang aking ama
31:07.9
Iyon na ang sinyalis
31:10.9
na sumusunod sa kanya.
31:17.0
ang aswang na tinutukoy niya
31:18.4
at yun ang naglagay
31:20.6
ng marka ng aswang
31:23.3
at sa katawan ni tatay.
31:28.1
Ano bang nagawa ko
31:29.2
mali sa aswang na yun
31:30.1
at ako yung pinagbalakan niya?
31:35.6
Siguro may nagawa kang
31:36.7
malaking pagkakamali
31:39.0
sa mga kaanak mo.
31:41.4
Tanging siya lamang
31:42.3
ang siyang makakasagot
31:43.6
sa mga katanungan mo.
31:46.2
Sagot ng albularyo.
31:49.2
Muling ipinagpatuloy
31:51.2
ang gamutang ginagawa.
31:54.6
Alas otso ng gabi.
31:56.9
Laking gulat namin
31:57.8
ng sa walang ano-ano eh.
32:01.1
lumagabog ang bubungan.
32:03.9
Halos sabay-sabay
32:04.8
kaming napatingala
32:07.5
kung ano ang ingay na yun.
32:11.2
Narinig kong nagwika
32:13.3
na naririyan na umano
32:15.5
ang hinihintay niyang bisita.
32:21.2
Dali-dali nang lumabas
32:24.3
Nagulat na lamang kami
32:25.4
ng bigla na lamang
32:26.4
nagkalampagan sa labas
32:30.3
Merong pag-angil.
32:32.3
May malakas na sigaw
32:34.2
ang siyang naririnig ko.
32:37.8
mabilis na akong tumayo.
32:40.1
Kinuha ang itak sa kusina
32:41.3
at mabilis nang tumakbo
32:42.4
palabas ng bahay.
32:45.2
Saktong paglabas ko
32:48.3
nakita kong dinudumog
32:49.8
ng dalawang nila lang
32:51.0
ang albularyo na yun.
32:54.2
Dalidali namang tumulong
32:55.5
ang aking ama doon
32:58.6
Inundayan niya ito
33:02.8
Hanggang sa walang ano-ano
33:07.1
naman sa akin noon.
33:15.6
sa hindi kalayuan.
33:18.1
Ramdam na ramdam ko
33:26.4
may pumitik na buto
33:27.4
sa tagiliran ko noon.
33:30.9
sa labis na sakit
33:39.7
ako lang din naman
33:41.7
lalabanan sa abot
33:42.9
ng aking makakaya.
33:48.1
ay patuloy pa rin
33:50.7
sa pakikipagharap
33:52.1
sa isang nilalang
33:56.7
nagulat na lamang
34:01.7
na nakadagan sa akin.
34:10.4
na ulit itong dos
34:12.4
nahawak ang itak.
34:15.5
niya itong pinaghahambalos
34:26.1
Numakatayo na ako
34:29.5
sa gawin ng albularyo
34:30.8
dahil nakakarinig kami
34:33.2
ng malakas na lagabog.
34:36.4
nakabulagtanang nilalang
34:42.5
ni tatay sa albularyo.
34:45.9
Habang naglalakad
34:50.5
ng dasalang albularyo.
34:53.4
itinapik sa nilalang
35:03.3
ang anyunang nilalang.
35:07.9
nang makita ko ito
35:11.4
sa harapan ng albularyo.
35:14.6
Yun ay walang iba
35:15.4
kundi si Manang Karing.
35:25.1
ang matinding galit noon.
35:34.1
kahit na sa huling
35:38.8
sa angkan nila tatay.
35:43.2
ang siyang daylan
35:46.5
ng mga taong baryo
35:50.9
ang pamilya niya.
36:03.0
Nang makabalik na kami
36:06.7
nagkwento si tatay
36:12.4
ni Manang Karing.
36:16.6
Ang totoo nga niya
36:17.4
na inakailang beses
36:18.4
niya pang pinigilan
36:29.9
malakas ang paniniwala
36:31.7
niyang pinatay ito
36:32.8
ni Manang Karing.
36:37.5
sa hindi malamang dahilan
36:39.1
o kung anumang sakit
36:41.1
ay sumunod na rin
36:41.9
ang kanyang amanon
36:44.6
dalawang kapatid.
36:51.8
ang nilapitan ni tatay
36:52.9
dahil tinanggal niya
36:57.0
bago pa man gumawa
37:00.4
ang nilalang na yon.
37:04.1
ng aswang na yung
37:07.6
Lahat ng may kinalaman
37:13.3
hanggat hindi maubos.
37:17.5
Hindi ako makapaniwala
37:18.6
sa sinabi ni tatay
37:19.7
dahil ang buong akala ko
37:22.0
ay walang kinalaman
37:22.9
ng kanyang mga magulang.
37:33.1
nung unang makasalubo
37:37.9
si Manang Karing.
37:47.6
Thank you for watching!
