00:39.1
Tulong mami, tulong. Ganon yung nasa babangkit ng asawa ko.
00:44.4
Hindi na ako makihinga hanggang sa unti-unting humihinga yung boses niya.
00:49.2
Kasi gusto niya, nangihingi talaga siya ng tulong, sir.
00:53.0
Gusto niyang ma-survive yung boses niya na tulong na.
00:57.2
Mami, tulong mami.
00:58.8
Yung hanggang sa wala na, wala na ako narinig.
01:13.2
Ma'am Ronaline, magandang hapon.
01:15.9
Magandang hapon po, Idol.
01:18.2
Si Ma'am Ronaline at si Edwin, yung isa sa mga nasawi, ay kinakasama ni Ma'am Ronaline.
01:26.1
Quantity supervisor pala, surveyor si.
01:30.0
Ma'am Ronaline, magandang hapon ulit.
01:32.0
At ang aming taus-pusong pagkikiramay po.
01:36.8
Nagdadala ang tao pa man din, si Ma'am Ronaline.
01:39.9
Bago mangyari itong malagim na insidente, nag-usap pa po kayo ni Sir Edwin.
01:46.3
Ano po yung mga napag-usapan niyo, ma'am?
01:48.4
Yung mga plano namin sa buhay, kung ano yung ano namin sa anak namin, yung mga plano namin.
01:56.6
Yung mga plano namin.
01:56.7
Yung mga plano namin.
01:56.7
Yung mga plano namin.
01:56.8
Yung mga plano namin.
01:56.8
Yung mga plano namin.
01:56.9
Yung mga plano namin.
01:56.9
Yung mga plano namin.
01:57.0
Ulit-ulit niya nang sinasabi na mahal niya yung anak niya, talagaan ko, mag-iingat kaming palaging dalawa, kahit malayo siya, mahal na mahal niya kami.
02:08.8
So habang nangyari po yung sunog, hindi na po siya nakapag-contact sa inyo?
02:14.9
Andan pa po yun, Sir. Kasi pag tuwing umuwi siya galing opisina, naka-call na po sa akin hanggang sa makauwi, hanggang sa kumain na sila, hanggang sa matapos.
02:28.7
Tapos yung, yung pag matutulog na din po ako, ayun na po, hindi namin papatayin yung call namin hanggang sa makapasok ulit siya kinabukasan.
02:39.6
Tapos kakalang po i-end yung call niya kapag nandun na siya sa office.
02:46.1
Tapos magdun na siya, magpapaalam na, mag-work muna ang daddy ha, dyan muna kayo ng mami.
02:52.1
Napaka-sweet naman, Mr. Edwin.
02:54.3
Tapos tatawag, tatawag na naman po siya.
02:57.0
Pag-lunch nila, tatawag po ulit siya kahit mga 30 minutes.
03:01.2
Tapos gustong-gusto niya po kasi laging naririnig ni baby yung boses niya.
03:07.2
O, palagi kayo nag-uusap.
03:10.3
Very constant yung communication ninyo.
03:13.0
Opo, walang oras na hindi siya updated sa aming mag-ina.
03:18.4
Kailan niyo po nalaman na nangyari na nga po yung incidenteng pagkasulog ng dormitoryo nila?
03:27.0
Ito din po ako nang nangyari po, nakasaksi din po ako kung paano sila nag-panic that time.
03:33.7
Kasi naka-on call pa po kami.
03:35.9
Tika muna, nag-uusap kayong dalawa habang nasusulog na yung building.
03:40.2
Nagpa-panic sila, opo.
03:41.1
Nagpa-panic. Ano po sinasabi niya?
03:43.4
Ano po yun eh, madaling araw po doon. Tapos dito mga siguro mag na 9 o'clock.
03:49.1
Tapos ano po yun yung nangyari po noon is na uuna po si Jeffrey Katupay gumising po kasi papasok sa trabaho.
03:57.0
At tapos pumupunta si Jeff doon sa kusina para mag-prepare ng baon nila ni Mang Julio kasi nagpa-baon po sila.
04:03.7
Then siguro nakita ni Jeff na parang may mga usok.
04:07.1
Dali-dali siyang bumalik sa kwarto nila ni Ed.
04:09.7
Tapos ginising nga yung asawa ko.
04:12.1
Tapos bumangon na nga po yun si Ed.
04:14.1
Tapos sabi nga ni Katupay po, eh, nasusunog daw po yung building nila.
04:19.5
Tapos yung asawa ko biglang bumangon.
04:21.7
Tapos yung nabanggit niya sa akin na,
04:23.7
Mami, mami, nasusunog yung building.
04:25.8
Tapos yun na po yun.
04:27.0
Kumukuha na sila ng mga gamit nila.
04:29.2
May inilalagay sila sa mga bag nila.
04:31.1
Siguro mga importante pong mga bagay yun.
04:34.1
Yung inilalagay nila sa bag.
04:36.1
Tapos nakita ko din po sa video po na
04:38.8
si Jeffrey lalabas po ng kwarto po.
04:44.3
Nasumundan na din yung asawa ko.
04:45.7
Tapos yun na nga po, lumabas sila doon sa flat nila.
04:48.9
At yun doon sa papuntang hallway po.
04:50.7
Tapos doon papuntang sa hallway po,
04:53.0
nakita ko po na ano na po,
04:57.0
Tapos nawala na yung video, sir.
05:00.8
nagpapanik na sila.
05:02.0
Puro sigawan na yung naririnig ko.
05:04.6
Super sigawan na sila.
05:05.7
Siguro nasa middle na sila ng hallway that time.
05:09.0
Tapos naririnig ko na po na
05:10.8
nahihirapan na daw silang huminga.
05:13.6
Tulong, mami, tulong.
05:15.1
Ganun yung nasa babangkit ng asawa ko.
05:18.9
Hindi na ako makihinga hanggang sa...
05:20.9
Unti-unting huminga yung boses niya.
05:24.5
Namihingi talaga siya ng tulong, sir.
05:27.0
Gusto niya masurvive yung boses niya na tulong na.
05:31.6
Mami, tulong, mami.
05:33.7
Yung hanggang sa wala na.
05:35.4
Wala na akong narinig.
05:36.8
Tapos ibang-ibang boses na yung naririnig ko.
05:39.1
Siguro yun yung mga indyano.
05:41.3
Mag-ano, sisigawan na ng tulong.
05:44.8
Tapos mga ano po, sir.
05:46.2
Siguro mga segundo lang po.
05:47.9
Wala na akong marinig.
05:49.2
Puro kaluskus na lang po.
05:50.8
Tapos mga hiningang pinipilit huminga.
05:53.8
Yung ungol na, ano, sir.
05:57.0
Kung tayo nasusubukid yung gano'n.
06:02.0
Yung hinahabol na nila yung hininga.
06:04.4
Gano'n na po yung naririnig ko.
06:06.6
Tapos wala na po.
06:08.1
Wala na akong marinig sa sixth floor.
06:10.7
Sabi niyo po, tumatakos na sa hallway.
06:13.2
Hindi o ba malapit sa kanilang kwarto yung far exit?
06:17.8
Lalakad pa po daw eh.
06:20.0
Nakikita ko sa video.
06:21.4
Lumalakad pa kasi yung asawa ko noon eh.
06:23.3
Tapos papakita niya doon sa taas ito yung paragtag.
06:26.5
Tapos ito yung pababa, yung sahagdanan po.
06:29.3
Medyo may kalayuan ng konti pa doon sa ano nila.
06:33.5
Madadaanan pa nila yung dalawang elevator.
06:36.5
Wala pong mga para-extinguisher na nagamit sa ano nila?
06:40.9
Wala po akong nakikitang ano doon, sir.
06:43.7
Pag nagbibidyo siya, wala.
06:45.5
Kasi minsan sinita ko siya doon nung patapos siya maglaba.
06:50.2
Tapos may nakikita kasi akong mga upos ng sigarilyo, sir.
06:53.4
Siyempre ako, na ano ako,
06:55.0
na hindi naman...
06:56.5
Dapat gano'n yung akomodasyon eh, diba?
06:58.9
Dapat yung mga sigarilyo, dapat hindi pinipitik lang sa gilid-gilid.
07:02.9
Kasi ang dami talaga, sir, mga sigarilyo.
07:05.7
Yun concern ko nun sa asawa ko pero ano na yun, ilang buwan na din ang nakalipas.
07:09.7
Sabi ko kay Daddy, Daddy bakit hindi mo i-report yan sa admin?
07:12.7
Kasi mamay magkus ng sunog yan.
07:15.2
Siyempre magtinapon mo yung upos, meron pa yung mga apoy-apoy diba kahit konti.
07:19.9
Eh kung paano kung may mga ano ng circuit ng mga electricity dyan,
07:24.3
hindi mag-spark yan, hindi nasunog yun.
07:26.5
Sinabi niyo po yun, ma'am?
07:27.9
Sinabi ko po yun itong siguro mga 3 months or 2 months.
07:32.0
That's what we call premonition.
07:34.0
Parang meron na kayong naramdaman na hindi maganda mangyari.
07:39.5
At yung nangyari na ngayon, yung kinakatakutan yung sunog, ayan nagkasunog.
07:43.6
Kasi yun yung first concern ko kasi dun sa kanya.
07:48.0
Pupunta siya sa hagdaan.
07:50.0
Daily kasi yun, sir, maglalaglagad.
07:52.0
Pagtapos siya na maglaba, gusto niya lalakad siya sa hallway.
07:56.5
Natambay siya dun sa may hagdaan kung saan may nagyayosi.
07:60.0
Secretary Cactac, magandang hapon po.
08:02.0
Magandang hapon po Chair, Sen. at kay Ronald, magandang hapon din po.
08:06.8
Magandang hapon din po, sir.
08:08.8
Secretary, ano po yung pinakalatest dito sa tatlong OFW natin kasama sa nasawi dun sa sunog sa Kuwait, Secretary?
08:15.8
Kahapon po late afternoon ay napuntahan sila ng labor attache at welfare officer ni Admin Arnel Saoa,
08:24.6
the forensics department ng Ministry of Interior.
08:28.2
Natanaw po nila yung mga labi at nung tatlo at sinimulan na ang proseso ng pagpapauwi.
08:36.2
At may kumpiyansa naman po kami sa mabilis po ang proseso so safe to say na pwedeng umasa na by next week po makaka-uwi yung mga labi and of course in the meantime ay tayo ay nag-reach out na rin sa mga pamilya.
08:54.6
Napuntahan sir Ronaldine yung pamilya sa Pangasinan, sa Region 1.
09:01.4
So yun po at nag-reach out din ako kay Ronaldine kaninang umaga.
09:07.9
Inantay ko lang yung tugon mo Ronaldine but anyway mag-uusap naman tayo na pagkakilala na tayo ni Sen, ni Chair, Senator, Sir.
09:15.5
So sa tamang panahon Sen, darating po yung financial assistance na pwede natin ibigay pero unahin lang po natin yung...
09:24.6
...pagpapauwi ng mga labi.
09:26.3
Ano na po yung dahilan ng sunog Secretary?
09:30.2
Sen marami po akong nadidinig na kwento pero inaantabayanan natin yung official story. May official findings, investigative findings ng fire authorities.
09:41.2
Halimbawa ang isang kwentong nadinig ko may mga gasol daw na sumabog at yun po ay hindi confirmado kaya siguro bilang...
09:52.0
...bilang society tayo ng...
09:54.6
...counterpart ng Kuwaiti government ay antabayanan po natin yung official report from the Kuwaiti side Sen.
10:02.5
At may instruction na Sen yung ating abugado na kung trondong findings ng legal liability, agad tayong gagawa ng action.
10:10.5
Bukod dun sa tatlo na nasa WIPO, Secretary, meron pang pito na kasama sa mga nasugatan o na hospital. Kumusta po yung kalagayan nila, Sir?
10:20.9
Sen, pabuan labing isa.
10:23.4
May tatlong nasa WIPO.
10:24.6
May tatlong nasa WIPO. So sa walong naiwan na survivors, 6 po ang ligtas na.
10:31.1
Ang isa initially na hospital pero nakalabas na. So 6 po silang ligtas. At yung dalawa, nasa ICU pa, Sen. Severe smoke inhalation, critical.
10:43.1
Pero sana po manatili na sabihin natin walang report na lumalala ang sitwasyon at sana ay makarecover sila. Pero sa ngayon ay critical po ang kanilang kondisyon.
10:54.6
Yung sabi niyo po na okay na, did they choose to stay o sila po ay gusto magpa-repatrate na rin? Itong 6 sabi niyo na okay na?
11:03.0
Opo. Sen, may mga pahiwating na they choose to stay daw kasi halimbawa may ilan doon on duty, Sen. So kumbaga wala sila doon sa panahon ng pangyayari at sabihin na natin hindi sila as directly affected dahil hindi nila na-witness o na-danas yung mismong incidente ng sunog.
11:24.6
At ang pahiwating ay manatili muna sila. But having said that, Sen, tayo ay nag-presume tayo, handa tayo na silang lahat ay gustong umuwi. At patuloy natin silang kakausapin, Sen, until makapagbasa sila ng PINAL, whether or not gusto nilang umuwi. Dahil handa naman tayong tumulong sa kanilang pagpapauwi.
11:43.4
Dama. Okay. Admin Ignacio, magandang hapon.
11:46.5
Magandang hapon po, Sen.
11:48.1
Ano po yung mga tulong na pwede pong maasahan ng mga kababayan natin doon sa naapektuhan sa sunog?
11:54.6
Immediately po, yung mga pamilya, katulad po na nabanggit niya ng ating sekretary, Hans, napuntahan na po natin at minomonitor natin yung kanilang mga pangangailangan at binabantayan natin, hindi po natin yan iniiwan dahil alam naman natin napakahirap nitong sitwasyon na ito.
12:12.6
At yung sa tatlo pong nasawi, isa po sa kanila ay active OWA member so they will benefit from the full package of tulong na may bibigay ng OWA.
12:23.3
At doon po naman sa dalawa na inactive, i-co-coordinate po natin na mamabilisan na mabigyan sila kaagad ng karagdagang assistance from what OWA will give.
12:34.8
And yun naman pong lima na safe na ilipat na po ng accommodation dahil nga nangyari dito sa kanilang accommodation na sunog at yung dalawa po naman na nasa ICU, nakabantay pa rin po tayo.
12:50.0
At yun naman po sa na-discharge na.
12:53.3
Magkano po financial assistance ang maasahan po ng mga member ng OWA?
13:00.6
Yung pong active, mga 220,000 po ang ating may bibigay and yung pong kanilang panganay na anak, mabibigyan na natin ng financial education assistance.
13:13.5
At doon naman sa hindi po active, makakatulong po tayo with the agreement of 20,000 pesos at kukuhaanan po natin ng iba pong HR.
13:23.3
At isasabit po natin kay Secretary Hans para yung kanilang mga tulong ay makadagdag dito sa inactive members natin.
13:32.4
Naman the rest, kung wala namang safe ngayon, aalalaan po natin yan. At habang sila ay mayroon sinasabing pangangailangan, magbabantay po ang OWA.
13:41.4
Kaya nga maganda po talaga na maging active po habang maari lahat ng ating mga OFWs sa abroad.
13:47.3
Ano bang kailangan gawin para they will continue to be active members po?
13:51.1
Ano lang, $25 lang po.
13:54.7
Yearly o monthly?
13:56.0
Every two years po.
13:57.5
Every two years, umagaan yun, $25?
13:59.7
Mga 57 pesos sa isang buwan.
14:02.6
Eh baka nagkulang naman kayo sir, napapalala sa kanila na mag-expire na yung active membership?
14:07.0
Sir, kahit po sa through our OWA mobile app, pwede po nila masayang huyan, mabayaran.
14:13.8
Ano lang po siguro, pumisang-misang nakakalibutan. Pero kami naman po, ipanay ang aming reminders yan.
14:20.0
Ang OWA naman, alam nyo naman, lagi naman present.
14:23.3
Through, kahit o internet, mabayaran po yan.
14:27.3
Secretary Hans, so sabi nyo, hopefully by next week, andito na po yung mga labi ng mga OFWs natin na nasa way.
14:37.7
Opo, nakalimutan ko magiging Sena, tayo may coordination din sa Kuwaiti government, both dito sa Manila through the Kuwaiti Embassy at si Ambassador Cabrera naman doon sa Kuwait sa kanyang counterparts at sa ating counterparts doon.
14:51.4
So, they have also committed to...
14:53.3
...to cooperate with us as a repatriation center.
14:55.4
Ma'am Ronalyn, meron ho ba kayo mga katanungan sa ating mga kinukulan?
14:59.6
Andiyan, si Secretary Hans nakikinig at saka si Sir Arnel Ignacio ng OWA nakikinig.
15:05.5
Meron kang mga katanungan sa kanila o meron kang mga mensahes sa kanilang dalawa?
15:09.0
Yung ano po, kasi hindi ko po alam kung paano ako mag-uumpisa eh.
15:12.9
Wala naman akong trabaho.
15:15.6
Hindi ko alam kung saan ako kukuha sa pang-finansyal ng anak ko.
15:20.4
Paano pag lumaki siya?
15:21.8
Hindi ko alam kung kaya ko siya.
15:23.2
Paaralin, yung gano'n po yung mga naiisip ko ngayon, wala na yung ama niya.
15:27.8
Gano'n po sir, yung mga needs lang po ng bata na amin mag-ina, yun po yung kailangan ko ngayon.
15:34.4
Secretary Hans, gusto niyo po sagutin yun?
15:37.9
Sa panig po ng DMW, meron din tugon sa OWA side ay meron tayong financial assistance sent from the Action Fund.
15:46.5
At when it comes to sen yung aspeto ng edukasyon at trabaho,
15:51.5
ay tayo rin ay nakalink up.
15:53.2
Through our reintegration program, nakalink up din tayo sa mga relevant agencies, recruitment agencies,
16:01.9
mga employers, job opportunities, whether local or abroad, kaka-network po tayo.
16:07.1
At kung sa edukasyon, ay pwede rin po tayong makipag-usap sa ating mga partners sa Department of Education
16:14.6
kung meron man kinakailangan na tulong sa edukasyon ng bata o ng anak.
16:20.0
So, nakahanda naman po tayong tumulong.
16:23.2
That's notwithstanding yung sa side naman po ni Admin Arnel, sen, yung binabanggit niya kanina na livelihood at scholarship.
16:30.0
Okay. Kaso dito, Secretary Hans at Admin Arnel, hindi man sila kasal dahil kinakasama lang?
16:37.8
Yes. Ang kinitignan natin dito, sen, yung kapakanan ng bata at kung sanggol yung bata o bagong panganak,
16:44.5
ang tulong natin kay Ronalyn ay tulong sa bata. So, mahalagang tulungan po si Ronalyn.
16:51.0
Ronalyn, and besides sa batas natin,
16:53.2
sen, kinikilala talaga ang kapakanan ng bata at kasama na ang ina, solo parents law at iba pang mga legislation.
17:01.7
So, kakayanin po natin, sen, na tulungan si Ronalyn at yung kanyang magiging sanggol at baanak.
17:08.0
Yung scholarship po, mahalaga yun. Secretary Hans, ano po?
17:12.1
Okay. Sir Arnel, ikaw naman, mayroon kang gusto sabihin kay Ma'am Ronalyn. Sir Arnel.
17:16.9
Ma'am Ronalyn, kami po, malakas ng loob na sasabihin namin sa inyong wala hong iwanan ito.
17:23.2
So, lalo pa't kami ni Secretary Hans, nandiyan din si Sen. Thor, ating chairman,
17:28.4
wag mo kayong magkaroon ng takot na hindi nyo kakayanin yan.
17:33.0
Ang buong pwersa po at lahat po ng aming magagawa,
17:36.3
magiging katabi nyo kami, kaagapay para lahat yan ay magmatulungan kayo at hindi maging mabigat ang mga magiging pasanin ninyo.
17:46.1
Yung ginagantian po natin yan.
17:48.5
Tutal naman ang ating regional office, nakarating na po sa kanila, iniisa-isa na.
17:52.8
Kung ano ang kanilang mga pangangailangan, susuriin po natin yan.
17:56.3
At lagi naman po natin nagagawa ng paraan.
17:59.0
Iyon po ang aking maipapangako.
18:00.9
Yung concern ko po sir, kasi on September po, ay manganak na po ako.
18:06.3
Hindi ko po alam kung saan ako kukuha, kung pinansyal din sa mga paanak.
18:10.9
Nandito po kami, wag kayong mag-alala.
18:12.7
Ma'am Ronalyn, magbibigyan ko tayo P100,000 sa bawat isang pamilya na nasawi, yung kanilang mga sa buhay.
18:20.4
In your case, magbibigyan po P100,000.
18:22.8
Para kay Sir Edwin, P100,000 para sa pamilya ni Sir Jesus, P100,000 para kayo sa pamilya ni Sir Jeffrey.
18:28.4
Opo sir, maraming salamat po. Malaking tulong na po yun sa amin.
18:32.5
Meron po kayong fortune pay?
18:33.9
Pang-account lang po eh.
18:35.6
Sige po, mag-open kayo ng fortune pay apps.
18:38.6
Iyon po, para doon namin i-transfer yung pera.
18:43.0
Iyon. Sige po, promise ko yan sa iyo, P100,000 paparating ko sa inyo.
18:46.8
Iba pa yung bibigyan ng DMW at saka ng OWA.
18:49.2
Thank you po sir.
18:50.3
Sen, nakumpirma rin po namin sa employee.
18:52.8
Lawyer na insured sila for life.
18:55.3
So meron din life insurance mula doon sa Kuwait, Sen.
18:58.7
Na asikasuhin din po namin ni Admin Arnel.
19:01.5
Ay salamat. Okay, maganda rin.
19:03.6
Pero kasakaso kasi ni Ma'am Ronaldine, hindi naman sila kasal.
19:06.5
So yung sa insurance ata, kung siya nilagay beneficiary, unless kung nilagay siya beneficiary.
19:10.8
Opo. Usually, Sen, halimbawa po, let's assume na ang nakalagay sa pangalan ay hindi si Ma'am Ronaldine.
19:18.0
Pero pag lumabas yung bata at may anak na si Ronaldine na tumata yung anak,
19:22.8
ni Mr. Petilla, ay pwede po natin kausapin, Sen, ni Admin Arnel, bihasa na po dyan.
19:31.0
Pwede kausapin yung name beneficiary na bahaginan yung anak.
19:37.3
Kasi hindi po matatanggihan ng beneficiaryo kahit na official siya na beneficiaryo.
19:41.9
Ay pwede po mapakausapan na bahaginan yung anak.
19:45.0
Sige po. Ma'am, huwag niyo babang telepon.
19:47.3
Kung nagpapakasabi kayo ng Odette at sa dalawa pa, family, kung nakikinig po kayo,
19:51.2
ako po magbibigay ng P100,000.
19:52.8
P100,000 each dun sa tatlong nasa way.
19:54.8
At saka dun sa mga napektahan, ako'y tutulong konti.