01:25.0
Malalaking tilapia, dalag, pantat o hito.
01:30.8
Karpa at kung ano-ano pang isdang tabang.
01:34.9
Isama mo na rin yung mga naglalaki ang mga hipon tabang na kung tawagin sa amin ay ulang o orang.
01:43.1
Ito yung klase ng hipon na makikita lamang sa ilog at sapa, o hindi kaya, ay sa mga basakan.
01:51.4
Ang basakan ay ang tawag sa bagsakan ng tubig galing sa itaas na bahagi ng ilog o sapa at talon.
01:57.2
Ginugugol namin ang ilang oras namin sa ilog para lang makapanghuli nito.
02:04.6
Meron din mga kalampay sa tabang na kung tawagin sa amin ay kagang o ay angkas.
02:11.2
Gumagawa ito ng butas sa gilid ng sapa, o hindi kaya ay ilog.
02:16.7
At minsan sa mga palayang nasa malapit sa tuburan ng tubig.
02:22.0
Ang tuburan ay ang bahagi ng lupa na medyo mabato.
02:26.1
Malayo ito sa ilog.
02:27.2
Sa ilog o sapa, kadalasan ay nasa bahagi ito ng mga saka ng palay.
02:34.5
Kapag tuburan ang bahagi ng lupa ay paniguradong maraming nagsisilakihang ay angkas.
02:41.4
Masarap ito, lalo na kapag hinalo sa labong o hindi kaya pinaksiw.
02:48.5
Yun bang iluluto lang sa konting tubig at asin, pagkatapos ay lalagin ng suka kapag malapit ng maluto.
02:55.0
Yun ang ginagawa namin tuwing gabi.
02:59.9
Kung hindi isdato lang ang hinuhuli namin, ay angkas.
03:06.0
Ito na rin ang nagsilbi naming kabuhayan.
03:09.5
Kapag taga-araw ay nangunguha naman kami ng tulya at suso.
03:14.0
Napakarami nito sa ilog at sapa.
03:17.6
Bali sa araw, tulya at suso ang aming kinukuha.
03:22.0
Sa gabi naman ay pangiilaw ng isdato lang.
03:25.0
O hindi kaya ay kagang.
03:29.1
Kinabukasan ay ilalako ito ni nanay at ng kapatid kong babae.
03:33.7
Sa ganoong paraan kami nabubuhay.
03:37.4
Maayos naman naming naitatawid ang araw-araw naming pangangailangan.
03:42.1
Yun din ang pinagkukunan ko ng aking baon sa eskwela.
03:46.0
Kung kaya't nakapagtapos ako ng high school.
03:49.3
Hanggang magkoleheyo.
03:51.4
Sa ganong hanap buhay pa rin ako kumukuha ng aking pambaon at pangbayad.
03:58.9
Araw ng biyernes nun.
04:01.5
Umuwi ako galing sa eskwela dahil mangiilaw ako ng ulang at isda para makabenta kinabukasan.
04:08.5
Gagamitin ko yung pambayad sa eskwela kung kaya't tinulungan ako ni nanay at ng kaibigan niyang
04:12.9
na kilala niya sa trabaho bilang tagagapas ng mais nun.
04:18.2
Tagakabilang bayan ito.
04:20.0
At doon lamang ito nakatira sa tiyahin niyang nakatira sa lugar namin.
04:25.0
Naging magkalapit sila ni tatay.
04:29.0
Magkasama din silang nangiilaw ng mga isda.
04:32.1
Kasamang ilan pa naming kapitbahay pa minsan-minsan.
04:38.6
Maaga kaming lumusong sa sapa ng gabing yon para makarami.
04:42.7
At dahil sa maganda ang panahon, walang buwan.
04:47.1
Kung kaya't maganda ang huli namin.
04:50.3
Laking pasasalamat ko dahil kalahati na kaagad ng bayarin ko sa eskwela.
04:55.0
nagmalaki pa si tatay habang nagsasabi ng
04:59.7
Kung gusto mong kumita ng malaki sa pang-iilaw,
05:04.4
yung manong dano mo yung isama mo.
05:09.6
Ang buong akala ko ay may talento ito sa pang-iilaw ng mga isda at ulang.
05:15.0
Pero nahihiwagaan talaga ako sa kaibigan na yun ang aking ama.
05:20.7
Hindi ito kumakain ng pagkain na may asin.
05:24.3
Kumakain naman ito sa pang-iilaw.
05:25.0
Kumakain naman ito ng mga lutong pagkain pero
05:26.4
iniiba nito ang kanyang pagluto.
05:31.3
Ayaw niya ng may mga nilalagay na panlasa.
05:35.3
Ang rason ito ay nakakasama o manosakid na yon.
05:38.8
Kung kaya't ayaw niya.
05:41.9
Hindi naman kami nang hihinalang kakaiba ito dahil
05:47.1
kumakain naman ng lutong pagkain.
05:50.3
Naglalakad naman ito sa araw
05:51.7
at niminsan ay hindi namin ito naamoy na may manasakit.
05:57.5
kagaya ng mga amoy ng aswang na sinasabi nila.
06:03.4
Dahil madaling araw na kaming nakauwi ng nakaraang gabi,
06:07.6
tinanghali na kami ng gising ng Sabado.
06:15.7
nagyayana naman ako na manguha kami ng tulyatuso
06:18.1
para pandagdag sa ititinda ni nanay kinabukasan.
06:23.0
Si tatay ulit at ang kaibigan,
06:25.0
ganyang si Dano ang kasama namin.
06:28.5
Tila ba isa itong swerte, Sir Seth?
06:31.8
Dahil napakarami nang nakuha namin tulyatuso
06:34.1
na kung tawagin ay igiatusong pilipit
06:37.4
na sa salita namin,
06:43.1
Sa loob lamang ng dalawang oras
06:44.6
ay tatlong balde ang aming napunukong kayat.
06:48.0
Ganun na lamang ang aking pasasalamat at tua.
06:52.2
Makakapangilaw pa tayo mamayang gabi.
06:54.8
sigurado na yung pangbaon mo.
06:57.3
Wika ni Kuya Dano sa akin.
07:00.0
Kaya naman laking pasasalamat ko dito.
07:02.9
At talagang hindi ito nagkamali.
07:06.6
Marami ang nahuli naming ayangkas.
07:12.1
yun na yata ang pinakamaraming huli namin
07:14.7
sa ilang taon naming pangiilaw
07:16.6
at panguhuli ng ayangkas.
07:19.9
At ang kagandahan pa,
07:22.2
naibenta ang lahat ng yuninano.
07:23.8
Kung kaya't hindi na ito nangutang sa kong kanino
07:27.4
para lang may pangbaon
07:28.6
at pambayad ako sa paaralan.
07:33.4
Napahiling ako noon na sana
07:34.5
huwag ka agad bumalik si Kuya Dano sa lugar nila.
07:38.3
Hinangaan ko talaga ng todo si Kuya.
07:41.1
At pati ako ay napalapit na rin dito.
07:44.8
Napakabait din ito sa amin.
07:50.0
nakasagutan ito ng kasama nila ni Tatay
07:52.0
sa pag-ani ng palay.
07:53.8
Kilalang basagulero si Mario sa amin.
07:58.1
Marami itong nakalaban
07:59.2
at pagiging si Tatay ay kinakaya-kaya na lamang nito.
08:03.0
Si Tatay kasi ang tipo ng tao na ayaw ng gulo.
08:06.8
Kung pwede pa lamang na hindi ito iimig
08:08.6
kahit nasasaktan na ay hindi nito gagawin.
08:13.2
Doon nakita ni Kuya Dano
08:14.6
kung paano ito pagtawanan ni Mario.
08:18.3
Dahil marami kami magkakapatid.
08:21.1
Halos kasi isa o dalawang taon lang
08:22.8
ang pagitan namin ng mga kapatid ko.
08:25.7
At halos lahat kami ay nag-aaral pa.
08:29.2
Ako ay nasa kolehyo na.
08:31.6
Ako ang panganay.
08:33.5
Ang ikalawa ko namang kapatid ay
08:34.9
kasalukuyong nasa ikatatlong baitang sahay school.
08:39.9
May mga maliliit pa kami mga kapatid.
08:43.3
Dose kasi kaming lahat.
08:45.7
Ganon kasi paging nanay at tatay ko.
08:48.9
Ang nakakatuwa lamang sa tatay ko
08:50.7
ay wala itong bisyo.
08:52.8
Hindi naninigarilyo at ang pag-inom nito
08:55.1
ay napakabihira lamang.
08:57.7
Kung walang okasyon,
09:00.0
hinding-hindi mo rin ito mapapainom.
09:03.6
Halos magkapareha nga sila ng ugali ni Kuya Dano.
09:07.1
Puro trabaho ang libangan.
09:10.2
Ang pinagkaiba lamang ay walang asawa itong si Kuya Dano
09:12.9
kung kaya't nakakapunta ito kung saan niya man gustuin.
09:17.5
Sa lugar namin ito nananatili ng matagal dahil
09:20.0
nagkaroon ito ng kaibigan.
09:22.8
At yun nga si tatay.
09:26.5
Maganda ang kanilang samahan
09:28.1
na minsan ay tinatawag na silang kambal
09:31.0
o hindi kaya ay malapit ng magpalit na muka.
09:36.0
Pero tinatawanan na lamang nila yun.
09:40.5
tinatawanan na lamang din yun.
09:43.7
Hindi kasi ito tutul sa pagkakaibigan ng dalawa.
09:47.9
Sino ba naman kasi ang kukontra
09:49.2
kung kaibigan ng asawa mo ay nakakatulong sa pag-aanap buhay niyo, diba?
09:52.8
Simula kasi na maging kaibigan ni tatay si Kuya Dano
09:56.8
ay hindi na ito nawawala ng trabaho.
09:59.8
Pulido at mabilis kasi silang magtrabaho.
10:03.4
Basta't silang dalawa magkasama.
10:10.1
ginabi silang dalawa sa ginagawa nilang sakaan.
10:14.0
Inaayos nilang pilapil nun.
10:16.7
Tinatagbasan ng damo at pinapataas nilang pilapil ng palayan.
10:21.7
Madadaanan nilang bagay.
10:22.6
Inaayos nilang bagay ng tiyahin ni Kuya Dano.
10:26.2
Kung kaya't nagpaiwan na lamang ito dun
10:28.1
para makapagpahinga ito na maaga at bukas na lamang sila magkikita.
10:37.8
habang nasa daan si tatay pauwi,
10:40.8
nakasalubong niya ang grupo ng mga lasinggero sa lugar namin.
10:45.4
Ang grupo nila Mario.
10:47.9
Pinilit siya ng mga itong uminom.
10:50.4
Pero tumanggi si tatay dahil una,
10:52.6
hindi naman talaga siya umiinom.
10:56.9
Nagalit ang mga ito.
10:59.4
Hinampas nila ng bote ng alak si tatay sa ulo.
11:03.2
Kung kaya't nagkagulo na.
11:07.9
pagkatapos nilang hampasin ay pinagtulungan pa nila itong bugbugin.
11:12.4
Kung kaya't naligo si tatay sa sarili nitong dugo.
11:16.9
Kung hindi pa dumating ang naglalako ng isda at sinaway sila
11:19.5
ay hindi pa nila tinigilan si tatay sa kanilang pambubogbog.
11:24.6
pinuntahan ni Kuya Dano si tatay dahil nagtataka ito kung bakit hindi siya dinaanan ito papunta sa palayan na kanilang sinasaka.
11:33.6
Pumunta siya ng palayan para tingnan kung naroon ba si tatay pero wala rin ito doon.
11:40.6
Bumalik ito para puntahan.
11:43.6
Pero sa daan pa lamang ay nabalitaan niyang nangyari kay tatay kagabi.
11:49.6
At para makomperma ito ay pinuntahan niya ito sa palayan.
11:51.6
At para makomperma ito ay pinuntahan niya ito sa palayan na kanilang sinasaka.
11:51.9
At para makomperma ito ay pinuntahan niya ito sa palayan na kanilang sinasaka.
11:55.9
nadatna niya ang kalagayan ng nakakaawa kong ama.
12:00.9
Nanggagalaiti sa galit si Kuya Dano pagkakita sa kalunos-lunos na kalagayan ni tatay.
12:06.9
Hindi niya lubos maisip na sa maikling sandali na iyon,
12:10.9
ganoon na kaagad ang tinamo ng aking ama.
12:14.9
Timbag ang niyang tinanong ang aking ama kung sino ang may kagagawan ng pangbububog sa kanya.
12:22.9
Ayaw pa sanang ipaalala ni tatay pero,
12:26.9
Sinanay na ang sumalu dito.
12:28.9
Ikinuwento niya kay Kuya Dano kung sino ang may kagagawan no'n.
12:34.9
Ang grupo ni Mario,
12:36.9
ang tao na kilala bilang basagolero sa lugar namin.
12:42.9
Ganun talaga yung grupo na iyon.
12:45.9
Basta may pinagtripan sila, siguradong bugbog yung abutin ng mapagtripan ng grupo nila.
12:48.9
Basta may pinagtripan sila, siguradong buugbog yung abutin ng mapagtripan ng grupo nila.
12:50.7
Kung gusto mo naman
12:52.8
na hindi kakakantiin
12:53.9
kailangan mo silang bagian
12:56.3
ng kitas at magtatrabaho
12:57.9
Sa kaso kasi ni Tatay Serset
13:02.5
ay hindi nang bibigay ito
13:04.7
napakarami namin magkapatid
13:06.8
Kung kaya't sa amin pa lamang
13:09.2
ay kulang na kulang
13:10.3
na ang kinikita nito
13:14.4
ang pagkaawa ni Kuya Dano
13:16.3
Tinulungan na lamang nito
13:18.8
si Nanay na gamutin
13:20.4
Namangha naman si Nanay
13:23.6
sa galing ng panggagamot nito
13:27.9
ng mga sugat ni Tatay noon
13:29.3
Hindi alam ni Nanay
13:31.9
kung paano nito ginawa
13:34.3
pagkatapos nitong lapatan
13:35.9
ng kung anumang halamang
13:38.1
Dali-dali itong nakatulog
13:41.7
Nakakagalaw na ito
13:44.3
ng hindi gaanong nasasaktan
13:49.4
ang pasasalamat ni Nanay
13:51.3
Apon na na magising
13:54.7
Kaagad nitong tinanong si Nanay
13:57.4
kung nakapunta ba si Dano
13:58.7
Sinabi naman ni Nanay
14:02.1
ang gumamot sa kanya
14:03.5
nakakagalaw na siya
14:06.9
Humusal na lamang
14:11.3
si Tatay sa kaibigan
14:16.4
si Kuya Dano sa bahay
14:21.8
na pumunta sa bahay namin noon
14:25.3
na pinapakain ni Nanay
14:27.0
at kasalukuyan niya
14:28.8
itong inaalalayan
14:33.9
ang tatlong pulis
14:38.3
ang mga pulis noon
14:39.1
kung bakit si Tatay
14:43.0
hindi ito makatayo
14:48.2
si Nanay at Tatay
14:49.1
kung anong krimen
14:56.2
Hindi nga ako makatayo
14:58.6
noong nakarang gabi
14:59.4
Ano bang nangyari?
15:06.1
Pinatay kasi si Mario
15:13.8
at ang dalawang kasamaan niya
15:15.8
Nag-aagaw buhay sa ospital
15:17.6
Paano mo namatay?
15:23.0
ng buhay sa tabing ilog eh
15:24.4
Nakalabas yung lamang loob nito
15:26.7
Nakaluwa yung mata
15:28.2
Kalunos-lunos nga yung pagkamatay
15:31.1
Hindi naman malaman
15:34.1
ni Nanay at Tatay
15:34.9
ang isasagot noon
15:35.7
Wala silang kaalam-alam
15:38.2
sa kung ano ang nangyari
15:39.4
Hindi pa kasi ito nakakalabas
15:42.5
at puro pag-aalaga lamang
15:44.4
ang pinagkakabalik
15:45.8
Nasa paaralan naman
15:48.8
ng mga kapatid ko noon
15:49.8
Tanging ang hindi nag-aaral
15:52.2
na kapatid ko lamang na noon
15:53.4
ay nasa 6 na taong gulang
15:54.9
at 5 taong gulang
15:57.5
Si Kuya Dano naman
16:01.1
ay hindi pa nakapunta
16:02.2
sa bahay ng umagang yon
16:06.6
ang nagpatuloy ng gawain
16:07.8
na kanilang sinimulan
16:14.2
at nabala namin kayo ah
16:15.8
Napagbintangan ka pa
16:17.5
sa itsura mo palang
16:20.2
hindi mo naman nakayang
16:27.8
isang tanong na lang pala manong
16:29.6
Sino ba yung nangbumbog sa inyo?
16:33.9
Ang grupo ni Mario sir eh
16:35.3
Sagot ni Tatay noon
16:40.7
yung umargabiyado sa inyo
16:41.8
Ano bang atraso nyo
16:45.8
Yun ang hindi ko alam sir
16:47.0
Pagkakaalam ko lang
16:49.8
basta matipuhan nilang
16:51.6
kahit walang dahilan
16:52.9
Kagaya nang nangyari sa akin
16:55.1
Bubugbugin talaga nila
16:56.8
Sakit talaga sa ulo
16:59.5
yung grupo na yun
17:00.7
Pagkatapos ng pag-uusap na yun
17:05.4
nagpaalam na aalis
17:07.2
Tumangon na lamang
17:15.6
pumunta si Kuya Dano
17:18.3
Sinabi nito kay Tatay
17:20.9
na tinapos na nito
17:21.7
ang kanilang trabaho
17:24.4
ang hati ni Tatay
17:28.3
Kakahiya naman sayo
17:30.2
Ikaw yung tumapos
17:33.2
Bigyan mo na lang ako
17:35.0
kahit yung magkano lang dyan
17:37.0
yung saktong lang dun
17:44.5
Alam ko kailangan niyo
17:48.5
Halos maluwa-luwa
17:54.6
masabi sa kabaitan mo
17:59.2
kaya pinapahalagan kita
18:02.5
makipagkaibigan sa akin
18:06.3
sa inyo nakaramdam
18:12.2
Bakit hindi ka ba normal?
18:14.5
Ngunit hindi ka ba normal?
18:16.5
ng makahulugan si Dano
18:17.7
Sinanay naman ay saglit
18:20.8
na aalis na muna sila
18:21.9
ng mga kapatid ko
18:22.7
Bibili sila ng bigas at ulam
18:26.4
naging bahagi ni Tatay
18:27.6
sa kanilang trabaho
18:28.5
Pagkaalis ni Tatay
18:32.2
at ng mga kapatid ko
18:33.3
Lumapit si Kuya Dano
18:41.1
kapag sinabi ko sa'yo
18:42.1
na hindi ako normal na tao?
18:47.9
Niluloko mo ata ako eh
18:49.5
Matatanggap mo ba
18:52.1
kapag sinabi ko sa'yong
18:55.6
kay Mario sa tabing ilog?
18:59.3
Napatulala na napanganga
19:00.5
ng bunganga si Tatay
19:04.6
Matatanggap mo ba
19:07.2
kapag sinabi ko sa'yong
19:08.2
Isa akong aswang?
19:11.7
Muling tanong nito
19:17.9
Hindi ka din mabaho
19:19.9
Nakainkwentro na ako
19:22.7
Hindi ka din naglalaway
19:29.7
Hindi naman talaga ako
19:31.3
kumakain ng purong
19:34.6
pinapakuluan ko yun
19:37.2
Kaya hindi ako kapiktada
19:40.4
Tungkol sa paglalaway
19:43.7
Nangyayari lang yun
19:46.5
yung kabilugan ng buwan
19:47.5
Kinakailangan ko din
19:50.5
na hayop kapag ganun
19:53.5
O kapag sinuwerte
19:55.8
Kinakailangan kong gawin yun
19:58.5
para mapanatili ko
19:59.6
yung kakayaan kong
20:00.3
kontrolin yung pagiging
20:03.6
para mapanatili ko
20:06.2
bilang isang aswang
20:09.6
Di ka ba nagtataka?
20:12.5
Hindi ako napapagod
20:13.5
Kayang-kaya ko maramdaman
20:15.7
kung may masamang nila
20:17.4
Kagaya nang nangyayari
20:19.7
Madali kong natunto
20:21.7
ng lungga ng grupo
20:23.1
Naamoy ko yung amoy nila
20:25.4
dumikit sa katawan mo
20:26.6
Namang nga si tatay
20:30.8
ni Kuya Dano noon
20:34.8
may talento ka lang
20:36.6
sa panghuli ng isda at ulang
20:37.8
Pati ng kagang at kayangkas
20:41.9
sa gubat na hinuhuli natin
20:43.5
Aba may agimat ka pala talaga
20:46.1
Sabay tawa na wika ni tatay
20:49.1
Napangiti na rin si Kuya Dano
20:52.5
sa tinuran na yun
20:57.7
May ipumuntang mga pulis
20:58.8
dito kaninang umaga
20:59.8
Eh, buong akala naman ngayon
21:02.5
may kinalaman ako
21:03.7
sa nangyari sa kanila Mario
21:07.3
May lakas ng loob pa pala
21:09.4
maghanap ng ustisya
21:10.2
yung mga hinayupak na yun oh
21:11.4
Sagot ni Kuya Dano
21:13.5
Pero kapag sila yung
21:16.4
walang pinipiling mga loko na yun
21:17.9
Ako naman na walang kalamalam
21:22.5
Pauwi na ako noon
21:24.8
Tapos na ang panghuli kong klase
21:28.0
Medyo ginabi ako noon
21:30.6
dahil marami akong tinapos
21:31.9
ng mga gawain at projects
21:33.6
Isang oras pang babiyahi ko
21:37.3
kung saan kami nakatira
21:38.4
Pagdating ko sa crossing
21:43.5
naroroon ang anak ni Mario
21:44.9
na kasing edad ko lamang
21:48.6
Nagwawala habang sumisigaw
21:51.0
kung sino ang pumatay sa tatay niya
21:53.3
Nag-aalangan akong bumaba ng jeep
21:56.3
pero wala akong magagawa
21:58.2
dahil naroroon na ako sa babaan eh
21:59.8
At nagataon na meron naman akong
22:02.3
kasabay sa pagbaba
22:03.3
Nang makababa na kami
22:07.1
kasama ang tatlong babae
22:08.4
na kagaya ko ng istudyante
22:12.2
hawak-hawak ang itakay
22:13.5
Sabay sigaw na ang tatay ko
22:16.0
ang pumatay sa tatay niya
22:17.3
Sabay takbo papalapit sa akin
22:20.4
Ang mga kasama kong bumaba sa jeep
22:23.8
ay nagsisigawan na
22:24.9
sinabihan ako ng mga itong
22:30.4
hindi ako nakatakbo
22:32.9
Natauhan na lamang ako
22:35.9
ng akmang tatagain na ako
22:38.1
Nang walang ano-ano
22:41.0
may parang hangin
22:43.5
na bigla na lamang
22:48.0
sa kabilang parte
22:50.8
Napakalakas ang lagapak
22:56.8
Nagsilabasa ng mga driver
23:00.2
na nakaparada doon
23:02.6
na kanilang narinig
23:03.5
Nagsitago pa lamang ito
23:06.5
sa bahay na malapit sa lugar
23:07.9
dahil sa pag-aamok
23:13.5
kung saan ito tumilapon
23:18.5
na ang hawak nitong itak
23:21.3
sa mismong tiyanya
23:22.2
Magkahalong takot
23:25.8
ang naramdaman naming lahat
23:27.4
Lalong-lalo na ako
23:30.1
Dali-dali akong sumakay
23:33.3
at nagbatid na sa bahay
23:38.2
isang daang metro
23:39.1
na ang layo namin
23:43.5
na naglalakad sa kalsada
23:45.3
Pinahintuan ko ito
23:49.5
kung saan ito galing
23:52.7
May pinuntahan lamang
23:54.8
sa kabilang barangay
23:55.9
at kung saan naman siya
24:01.5
Kung kaya't niyayako
24:03.8
na lamang siyang sumakay
24:05.5
at sabay na lamang kami
24:07.5
Nalidali naman itong
24:10.0
sumakay ng tricycle
24:12.7
Pagkarating namin
24:15.0
naghahaponan na sila
24:18.6
Takang-taka naman ako
24:21.7
hinahatiran si tatay
24:22.8
ng pagkain sa kwarto
24:25.5
kaagad ko itong pinuntahan
24:33.3
kung anong nangyari
24:40.8
kinuwento sa kanila
24:43.4
Nakita ko si tatay
24:46.9
ang mga mata nito
24:50.5
nakita si Kuya Dano
25:12.7
Nakita kong naglalakad
25:15.2
kaya pinahinto ko na
25:16.6
at pinasakay siya
25:17.3
para hindi na siya
25:18.0
mapagod pa sa paglalakad
25:19.2
Napailing na lamang
25:23.0
na napangiti si tatay
25:26.2
Malaki na yung utang
25:32.0
binigyan niya ako
25:42.0
Ano pong ilalagay?
25:42.7
Ano ang ibig niyong sabihin?
25:44.7
Tsaka ako na lamang
25:47.7
kumain ka na muna
25:52.7
dahil nagmamadali na akong
25:53.7
marinig ko nga naman
25:54.7
ang gustong sabihin
25:59.7
Pagkatapos kong kumain
26:00.7
ay dali-dali na akong pumasok
26:04.7
Sinabihan ko sila nanay
26:05.7
at mga kapatid ko
26:09.7
sa silid kung saan
26:11.7
kasama ang apat kong
26:12.7
kapatid na lalaki
26:15.7
Medyo malayo kasi yun
26:16.7
sa silid ng aking
26:18.7
kung kaya't hindi nila
26:21.7
pag-uusapan naming tatlo
26:24.7
Gawa lamang sa kahoy
26:25.7
at kawayan ang bahay namin
26:29.7
na pahaba ang disenyo
26:32.7
Kung kaya't hindi namin
26:35.7
kung anuman ang usapan
26:36.7
ng aming magulang
26:39.7
Pumasok kami ni Kuya Dan
26:41.7
sa silid ng aking
26:44.7
At doon ay kinuwento
26:51.7
Bahagya akong natakot
26:54.7
Pero nagpasalamat ako
26:58.7
At sa ginawa nitong
26:59.7
pagbibigay ng justisya
27:02.7
sa nangyari sa aking ama
27:04.7
Mas lalo akong napahanga
27:07.7
pagkataon ni Kuya Dan
27:09.7
na hindi namin napansin
27:11.7
na may kakaiba dito
27:14.7
Ngayon na lang namin
27:16.7
ng pinagtapat na niya sa amin
27:17.7
ang totoong pagkataon niya
27:23.7
ng kulay ng kanyang mga mata
27:26.7
Hindi lamang kulay
27:28.7
kundi pati na rin
27:29.7
ang hugis ng mata nito
27:32.7
Pinakita rin ito sa amin
27:33.7
ang kanyang pangil
27:35.7
Napakatalas na nakakatakot yun
27:38.7
nagawa pang magbiro ni Tatay
27:42.7
Hindi kami mahihirapan sa gubat
27:44.7
kapag maaalangan kami ah
27:46.7
Basta ba kasama namin
27:52.7
Alas otso ng gabi
27:54.7
Nagtanong si Kuya Dano
27:55.7
kung mangiilaw ba kami
27:56.7
ng ayangkas sa gabing iyon
27:59.7
At dahil sa tiwala naman ako dito
28:01.7
at kailangan ko ng pambahon
28:03.7
at pambayad ng upas
28:04.7
sa aking tinutuluyan
28:06.7
May konting kababayan
28:07.7
may konting kabaman
28:09.7
humuo pa rin ako dito
28:12.7
Ito ang tagahukay ng butas
28:15.7
Ako naman ang may hawak
28:16.7
ng lagay at ang aming ilaw
28:19.7
Pero ayon kay Kuya Dano
28:22.7
Ngayong kilala na namin
28:23.7
ang pagkatao niya
28:25.7
ay hindi na niya kailangan
28:27.7
na hindi niya naman talaga
28:28.7
kailangan ng ilaw
28:30.7
Maliwa na gumano ang kanyang
28:32.7
paningin tuwing gabi
28:33.7
Napatawan na lamang ako
28:37.7
ilang buwan din itong tiniis yon
28:42.7
Mahigit kalahating balde na
28:45.7
at mag alas 10 na iyon ng gabi
28:48.7
sumingot singot si Kuya Dano
28:57.7
Ipinasuot nito sa akin
28:59.7
ang kanyang sombrero
29:00.7
Maya maya ay umangil ito
29:03.7
Nang sa hindi kalayuan
29:05.7
ay may natanaw akong aso na
29:10.7
Umaangil na nakatingin
29:13.7
Umangil din si Kuya Dano
29:16.7
at inaabot nito sa akin
29:17.7
ang langis na nasa kanyang bulsa
29:24.7
para hindi ka nila malapitan
29:29.7
Pinaupo niya ako sa may pilapil
29:31.7
kung saan may nilagay siyang tela doon
29:33.7
na hindi ko alam kung para saan
29:37.7
Pagkaupo ko sa pilapil
29:39.7
Dali-dali na niyang hinarap
29:41.7
ang dalawang nila lang
29:44.7
Kitang kita ko kung paano
29:46.7
magpangbuno ang mga ito
29:49.7
Hindi ko alam kung ano ang nangyayari
29:52.7
Kung bakit hindi ako nakaramdam
29:54.7
ng takot na mga oras na iyon
29:57.7
Nanonood lamang ako
29:58.7
Tatlong aso ang nagbubuno
30:02.7
Ang dalawa ay kulay itim
30:05.7
Ang isa na pinagtutulungan ng dalawang itim na aso
30:12.7
Kitang kita ko rin ang tingkad ng kulay dilaw nitong mga mata
30:17.7
Ang isang asong itim ay sinusubukan akong lapitan pero
30:23.7
kung bakit hindi ito nakakalapit ng malapitan
30:28.7
Habang pinapanood ko ang mga ito
30:31.7
Nakikita ko kung paano
30:33.7
paglaruan ng asong may kulay abo
30:36.7
ang dalawang itim na aso
30:40.7
Hanggang sa walang ano-ano ay biglang bumulagta ang isang itim
30:44.7
Nagbalak namang tumakas ang isa pa
30:47.7
Pero dali-dali itong tinalunan ng asong abo
30:50.7
At sinakmal nito ang leeg ng itim na iyon
30:53.7
Pagkasakmal nito ay kaagad nitong ibinalikas ang ito
30:56.7
Kasabay ng pagbabagong anyo ng dalawang itim
31:01.7
Laking gulat ko nang makilala ko ang dalawang matanda na iyon
31:06.7
Yun ang mga magulang ng basagulerong si Mario
31:11.7
Napatayo ako dahil sa nakita ko
31:14.7
Marami ang hindi pumapatol kay Mario at sa anak nitong kasing edad ko
31:20.7
Dahil nga nangyayari ang mga itim na ito
31:24.7
Dahil nga talaga sa kuro-kurong may lahi nga itong aswang nun
31:33.7
At ngayon ay malinaw na sa akin kung sino-sino iyon
31:37.7
Nawalan nang hininga ang dalawang matanda
31:41.7
Kasabay ang ang sunod-sunod na pagtunog ng ibong kokok kung tawagin sa aming lugar
31:48.7
Tila ba naguusap-usap ang mga ito na animoy?
31:52.7
Ang tunog ay tunog
31:54.7
Tila nagluluksan na hindi ko maintindihan
32:00.7
Nagpalitan yun ang aso na kulay abo
32:03.7
At doon ay nakita ko si Kuya Dano
32:07.7
Biglang kumislap ang mga dilaw ng mga mata nito
32:11.7
Kasabay ng pananahimik ng mga ibong kokok
32:15.7
Kinuha nito ang dalawang bangkay
32:18.7
Dinala sa masukal na bahagi ng kakahuyan sa burol
32:22.7
Sa may bahagi ng burol
32:26.7
Pagbalik nito sa kinaroroonan ko
32:29.7
Niyaya ako nitong umuwi na
32:32.7
Pero hindi kami kaagad dumiretso sa bahay
32:36.7
Dinala ako nito sa kubo na nakatirik sa lupa ng kanyang tiyahin
32:41.7
At doon ay may mga orasyon nitong ginawa
32:45.7
Pinainom ako nito ng tubig na pinakuluan niya nakasama sa pagpakulo nito
32:50.7
Ay ang ginupit niyang bahagi ng tela
32:52.7
Na pinaupuan niya sa akin
32:55.7
Pagkatapos kong mainom ay tila ba hinaplos ako ng mainit na tubig
33:01.7
Na humahagod sa bawat sistema ng aking katawan
33:05.7
Sinabihan ako nitong magpahinga muna at palipasin na muna namin ang ating gabi
33:11.7
Bago kami umuwi sa bahay
33:17.7
Nakaidlip naman ako sa aking kinahihigaan
33:20.7
Ginising niya ako ng alas 4 ng umaga
33:24.7
Doon pa lamang kami nagsimulang bumalik sa bahay
33:28.7
Bitbit ang mahigit kalahating balde ng ayangkas
33:32.7
Pagkarating sa bahay
33:36.7
Nakita namin si tatay na hinihintay kami sa may sala
33:42.7
Tinanong kami nito kung ano ang nangyari
33:45.7
Kung kaya't kaagad naman akong nagkwento ng kung ano ang kaganapang
33:49.7
Nasaksihan ko ng gabing iyon
33:53.7
Maging si tatay ay hirap akong paniwalaan pero
33:57.7
Pinatotohanan nito ni kuya
34:03.7
Kailangan nyo nang umalis dito
34:05.7
Disanin nyo yung lugar
34:07.7
Para hindi kayo madamay sa pagiganti ng pamilya ni Mario
34:11.7
Pero dol paano ka?
34:15.7
Kayang kaya ko yung sarili ko dol
34:18.7
Gamitin niyo para magpakalayo-layo kayo
34:22.7
Walang nagawa si tatay kundi kunin ng perang iyon
34:26.7
Ginising nito ang aking ina para makapag-impakin na ng aming dadaling gamit nun
34:32.7
Doon na kami bumiyahe papuntang Mindanao kinabukasan
34:36.7
Hindi na ako nagpapatuloy sa kolehyo doon
34:40.7
Na mga panahon na iyon ay kahit hindi ka nakapagtapos ng kolehyo
34:45.7
Maaari ka makakuha ng magandang-gandang trabaho!
34:46.7
At iyon ang ginawa ko
34:48.7
Para makakuha ako ng maganda-gandang posisyon sa opisina
34:52.7
Na kung saan ako nagtrabaho
34:55.7
Hanggang sa magretiro na ako
35:16.7
Thank you for watching!
