* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Hello, kamusta? Ako si Miguel at ito ang Comprehensible Tagalog Podcast.
00:12.0
At ngayong araw, pag-uusapan natin ang isa sa mga pinaka-polluted na ilog sa Pilipinas.
00:22.6
At may iba't ibang listahan na sabi ito ang pinaka-polluted, sabi ng ibang listahan na yung Marilaw River ang pinaka-polluted.
00:37.6
Pero sa tingin ko, hindi lang polluted ang Pasig River pero mahalaga din dahil sa lokasyon ng ilog.
00:52.6
At nasa Maynila, itong Pasig River at maraming nakatira sa ilog na ito, sa tabi ng ilog na Pasig River.
01:07.8
So, Pasig River ang pangalan ng ilog at nasa Metro Manila ito.
01:17.9
At kinokonekta nito yung dalawang malaking...
01:22.6
water body sa Luzon, yung Laguna de Bay, isang o pinakamalaking lawa sa Pilipinas, at yung Manila Bay.
01:39.7
So, yung pinakamahalagang port ng Pilipinas, kinokonekta ng Pasig River, yung Laguna de Bay at...
01:54.7
At yung tubig galing sa Pasig River ay pumupunta sa West Philippine Sea.
02:05.7
So, mahalaga ang West Philippine Sea sa mundo kasi halos kalahati ng mga...
02:12.6
ng mga barko sa mundo na nangingisda ay nasa West Philippine Sea.
02:22.6
At halos 10%, o nasa 10% ng mga isda, ng mga pagkain galing sa tubig, ang galing sa West Philippine Sea.
02:37.4
Ibig sabihin, malaki ang kontribusyon sa pagkain ng West Philippine Sea at konektado ang Pasig River sa West Philippine Sea.
02:52.6
Kaya ang polusyon sa West Philippine Sea ay galing sa Pasig River.
03:04.9
So, isa sa mga pinanggagalingan ng polusyon ng West Philippine Sea ang Ilog Pasig o Pasig River.
03:16.7
So, mayroong mga study na nagpakita na...
03:22.6
mataas ang level ng polusyon ng Pasig River mula 1990.
03:32.1
Kaya noong 1990, sabi ng mga researcher na patay na ang Ilog, o biologically dead.
03:40.4
Ibig sabihin, hindi na pwede mabuhay ang mga...
03:45.5
mga organismo dito sa...
03:56.8
bakit ba nangyari ito?
04:00.3
syempre, dati hindi naman...
04:02.6
sobra ang polusyon sa Ilog Pasig.
04:06.6
Isang dahilan ay yung...
04:10.7
historical evolution.
04:12.5
O yung sa kasaysayan,
04:20.5
destruction ang nangyari.
04:22.6
Sa Manila, dahil sa...
04:26.6
At maraming mga kontaminasyon ang napunta sa Ilog Pasig at pagkatapos ng World War II,
04:40.6
marami ring tao ang lumipat sa Metro Manila dahil din sa mga economic activities pagkatapos ng World War II.
04:49.6
Dahil mabilis ang...
04:51.6
pag-undad sa Manila,
04:54.6
kumpara sa mga probinsya at kumpara sa ibang lugar sa Pilipinas.
05:01.6
So dumami ang tao, mga tao, sa Metro Manila.
05:07.6
At dahil doon, may mga tumira sa...
05:11.6
malapit sa Ilog Pasig at sa tabi mismo ng Ilog Pasig.
05:19.6
yun, maraming basura.
05:20.6
Ang tinatapon sa Ilog.
05:27.6
discharge ng mga...
05:35.6
isang sun-hidden ng polusyon ay yung mga...
05:40.6
residential na bahay na malapit sa Ilog.
05:46.6
So yun ang dalawang malaking...
05:48.6
pinanggagalingan ng dumi ng polusyon.
05:54.6
Yung mga industrial at mga residential.
06:00.6
At hindi mahigpit ang...
06:03.6
implementasyon ng mga batas sa dumping at sa basura sa mga plastic waste sa Ilog Pasig.
06:14.6
Siyempre merong batas.
06:19.6
Ecological Solid Waste Management Act of 2000.
06:25.6
siyempre bawal ang...
06:27.6
dumping sa mga Ilog.
06:30.6
At kailangan i-manage yung waste ng...
06:35.6
Kailangan i-manage ng mga local municipality ang waste.
06:40.6
Pero hindi maganda ang implementasyon.
06:43.6
So may iba't ibang...
06:45.6
mitigation measure ang...
06:48.6
simula pa noong 1970.
06:52.6
madaming dahilan kung bakit...
06:57.6
gumaganda ang sitwasyon...
07:02.6
kung mababasa nyo sa balita...
07:05.6
na simula noong...
07:09.6
yung kumpanya na...
07:11.6
San Miguel Corporation...
07:16.6
2 billion peso...
07:18.6
Pasig River Cleanup...
07:25.6
ng San Miguel Corporation ay linisen ang...
07:31.6
pagkatapos ng dalawang taon...
07:35.6
pag-launch ng proyekto...
07:39.6
maraming natanggal na...
07:43.6
ang San Miguel Corporation.
07:48.6
o higit sa isang milyong...
07:53.6
ang natanggal sa Pasig River.
07:55.6
At kung makikita nyo ang...
07:59.6
ng Pasig River dati...
08:01.6
kumpara ngayon...
08:03.6
sobrang laki ng...
08:07.6
wala pa akong nakitang...
08:12.6
sa water samples...
08:14.6
ng Pasig River ngayon.
08:16.6
Maganda makita...
08:21.6
Pasig River ngayon.
08:24.6
sa tingin ko magandang...
08:30.6
Pasig River na...
08:32.6
gaya ng sabi ko kanina...
08:39.6
may apektado ang...
08:40.6
West Philippine Sea...
08:47.6
ng mga Pilipino...
08:51.6
na nagpakita na...
09:03.6
at madaming sakit...
09:10.6
Maraming sakit...
09:14.6
ng mga Pilipino...
09:20.6
ang episode ngayon.
09:23.6
pinaka-polluted...
09:38.6
at may transcript...
09:39.6
kung kailangan nyo.
09:40.6
Salamat at paalam.
