* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Pilipinas gagawa na ng nuclear energy.
00:02.7
Inihayag ng Department of Energy o DOE na posibleng maging commercially available na ang nuclear energy sa Pilipinas.
00:10.5
At alam mo ba ang tungkol sa bataan nuclear power plant na ginawa upang masolusyuna ng problema sa kuryente ng bansa?
00:17.8
Kung tulong ito sa electricity, bakit ipinatigil ang operasyon nito?
00:22.3
At ano ang kasaysayan ng kontrobersyal na bataan nuclear power plant sa ating bansa?
00:27.3
Yan ang ating aalamin.
00:34.8
Inihayag ng Department of Energy o DOE na posibleng maging commercially available na ang nuclear energy sa Pilipinas.
00:42.8
Makakasa naman ang kagawaran na susuporta ng mga private sector ang pagtatayo ng mga nuclear power plants
00:49.0
at tapos maging epektibo ang kasunduan sa pagitan ng Pilipinas at Amerika.
00:53.4
Tungkol dito sa ilalim ng kasunduan.
00:56.2
Magbibigay ng impormasyon.
00:57.3
Magbibigay ng impormasyon ng US ukol sa ligtas na paggamit ng nuclear energy na kompleto na ng Pilipinas noong June 26
01:03.9
ang requirements para sa 1-2-3 agreement o ang cooperation concerning peaceful uses of nuclear energy na nilagdaan sa pagitan ng bansa at ng Amerika
01:15.4
kaya't naging epektibo na ito noong July 2.
01:18.9
Sa ilalim ng kasunduan, magbibigay ng impormasyon ang US ukol sa ligtas na paggamit ng nuclear energy.
01:26.1
Maaari rin silang magpadala ng mga nuclear material at equipment na sumusunod sa standards ng International Atomic Energy Agency o IAEA.
01:36.4
Ayon kay Energy Secretary Rafael Lutilia, mahalaga ang kasunduan upang maiwasang maggamit ang nuclear technology sa marahas na pamamaraan.
01:45.9
Ang US hindi sila magsishare ng knowledge na ito kung hindi sila sigurado sa mga control measures.
01:56.1
sa nuclear non-proliferation. Kasi nga may posibilidad na yung teknolohiya ay gagamitin para sa pag-produce ng weapon.
02:08.6
Sa pagtaya ng Department of Energy, posibleng maging commercially available ang nuclear energy sa bansa pagdating ng 2029 o 2030.
02:17.8
Umaasa ang DOE na susuportahan ng pribadong sektor ang pagtatayo ng mga nuclear power plants sa bansa.
02:24.3
Ang pribadong sektor,
02:26.1
ang mag-aaral kung saan pwede nang ilagay ang mga nuclear power plant.
02:30.3
Sila rin ay mga aaring magsagawa ng training para sa operasyon ng nuclear energy at tamang waste disposal ng nuclear.
02:38.1
Pero sa ngayon, wala pa umanong private sector ang formal na lumapit sa ahensya na nagsasabing interesado sila sa pagtatayo ng nuclear power plant.
02:47.6
Samantala ang Bataan Nuclear Power Plant o BNPP ay isang nuclear power plant na matatagpuan sa Bataan Peninsula, Morongbataan.
02:56.1
Binigyan ng Estados Unidos ang Pilipinas ng isang nuclear fission reactor noong 1950s.
03:02.6
Sinundan ito ng pagtatatag ng Philippine Atomic Energy Commission, PAEC.
03:07.3
Kasunod ang pagkakaroon ng programang nuklear sa bansa na pinahintulutan ni Pangulong Ferdinand Marcos Sr.
03:13.9
Ito ang naging tugon ng pamahalaan sa krisis sa langis noong 1973,
03:18.8
nang magkaroon ng embargo sa langis ang gitnang silangan na nagpahirap sa ekonomiya ng bansa.
03:26.1
Iyang nuklear ang magiging solusyon upang matugunan ng bansa ang pangangailangan nito sa enerhiya at nang mabawasan ang pag-aangkat ng langis.
03:34.7
Sinimulang ipatayo ang Bataan Nuclear Power Plant noong 1976 at natapos noong 1984,
03:41.9
ito ang kaisa-isang pagtatangka ng Pilipinas na makapagtayo ng plantang nuklear.
03:46.9
At noong 2015, ang International Atomic Energy Agency ay nag-alok ng tulong sa Pilipinas.
03:54.5
Kung sakaling bubuksan muli ng nuklear,
03:56.1
ang planta ayon sa kanila may magagandang epekto na maidudulot.
04:01.2
Una, hindi ito mangangailangan ng napakalaking espasyo ng lupain.
04:05.3
Ikalawa, hindi ito nakagagawa ng usok na maaaring makapagbigay pulusyon.
04:10.1
Ikatlo, ito ay makapagbibigay ng sapat na kuryente.
04:13.8
Ikaapat, mas mapadadali ang pagproduce ng kuryente.
04:17.2
Ikalima, mas maliit na halaga lamang ng waste ang nagagawa nito kumpara sa coal mining.
04:22.5
Ngunit, katulad ng maraming proyekto ng gobyerno,
04:26.1
PPP ay nagkaroon rin ng kontrobersya sa pera.
04:29.1
Sinasabi sa isang report na ang pagtatayo ng planta ay may malaking sobra sa budget o overprice.
04:34.9
Pumalo din kasi ito sa halagang 2.2 bilyong dolyar
04:37.8
at pagkakaroon diumano ng korupsyon sa pagitan ng kontraktor ng Westinghouse at President Marcos Sr.
04:45.7
Bukod pa sa pagsusuri sa kaligtasan ng planta,
04:48.9
kung saan nakitaan ito ng depekto at malapit daw ito sa fault line.
04:53.4
At sa nooy natutulog na bulkang pinatulog.
04:56.1
Ang tubo na anumang aksidente ay maaaring maging dahilan ng pagkalat ng radiation.
05:01.5
Nang maalis sa kapangyarihan si Ferdinand Marcos Sr. noong 1986
05:06.2
at pagkakaroon ng aksidenteng nuklyar sa Chernobyl sa Ukraine, Unyong Sobyet,
05:11.7
pinagpasyahan ng sumunod na administrasyon ni Corazon Aquino na hindi pagganahin ang planta.
05:17.5
Isang hakbang na may halo na ring motibo sa politika dahil sa pagkakaugnay ng planta kay Marcos.
05:26.1
pamahalaan ng Pilipinas ang Westinghouse sa aligasyong panunuhol at pakikipagsabuatan nito kay Marcos
05:32.4
at sa overpriced sa pagpapatayo ng planta pero ibinasura ng mga hukuman sa Estados Unidos at Switzerland noong 1993.
05:41.7
Pati na rin ang mababang kalidad diumano ng pagkakagawa ng planta ay naging usapin sa panahon ni Corazon Aquino
05:47.8
na naging dahilan upang hindi ipagamit at tuluyang ipasara ang planta.
05:52.4
At noong 2012 naman,
05:54.2
ipinag-utos ng Sandigan Bayan na magbayad sa pamahalaan ang negosyante at crony ni Marcos na si Herminio Dicini
06:01.5
ng halagang aabot sa U.S., 50 million,
06:04.6
dahil sa kaniyang naging papel sa panunuhol at pandurugas sa pamahalaan upang maipatayo ang bataan nuclear power plant.
06:13.6
nagkaroon ng mosyon sa Senado para sa kagustuhang buhayin at paandarin ng BNPP.
06:18.8
Ito ay napag-usapan ng mapabalita ang kakulangan sa kuryente at sa napakamahal ng SIN.
06:24.2
Ito ay napag-usapan ng mapabalita ang kakulangan sa kakulangan sa kuryente at sa napakamahal ng SIN.
06:54.2
Ito ay napag-usapan ng mapabalita ang kakulangan sa kakulangan sa kuryente at sa napakamahal ng SIN.
07:24.2
Ito ay napag-usapan ng mapabalita ang kakulangan sa kakulangan sa kuryente at sa napakamahal ng SIN.
07:24.2
Ito ay napag-usapan ng mapabalita ang kakulangan sa kakulangan sa kuryente at sa napakamahal ng SIN.
07:54.2
Ito ay napag-usapan ng mapabalita ang kakulangan sa kakulangan sa kuryente at sa napakamahal ng SIN.
