16 Habits Na Masama sa Kidneys. Pero Di Mo Alam. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:26.7
Hindi natin pinapansin.
00:28.1
Para ngayon, kumain lang kami sa restaurant.
00:31.7
Grabe talaga pag sa restaurant, iba yung alat.
00:35.0
Grabe yung alat na nilalagay sa pagkain natin.
00:38.2
Kaya kung pwede nga talaga, kumain na lang sa bahay.
00:41.4
Anyway, 16 bad habits.
00:43.2
Number one, malakas uminom ng alak.
00:47.3
Yung talagang binge drinking, naglalasing.
00:51.6
Kasi pag iinom ng alak,
00:53.2
ang trabaho ng kidneys,
00:54.4
alisin yung mga harmful substance sa katawan,
00:56.9
kasama na rin yung alkohol.
00:59.1
So ang alkohol, hindi lang nakakasira sa liver,
01:03.5
nakakasira rin sa kidneys.
01:05.9
Isa pang problema sa alak,
01:07.9
pag inom tayo ng alak,
01:10.7
So ihi ka ng ihi, hindi mo alam,
01:13.1
nadidehydrate ka na.
01:14.7
So hindi talaga nakakadami ng tubig yung alak,
01:18.1
nadidehydrate ka.
01:19.3
Pag dehydrated, hindi maganda sa kidneys.
01:22.5
Isa pang problema,
01:24.5
may tinatawag na hepatorrhoids,
01:29.1
pag yung liver nyo nasira dahil sa pag-inom ng alak,
01:34.3
pag nag-liver failure,
01:36.3
yung kidney makikisabay na rin.
01:39.3
Para yung mga organ na yan, nag-uusap eh.
01:41.5
Pag nag-liver failure, sasabihin ng kidney,
01:43.9
o sige, makikisira na rin ako,
01:46.1
total nasira na yung liver.
01:47.5
May ganun mga sakit.
01:49.1
So iwas sa sobrang alak.
01:52.3
bad habit, hindi umiinom ng tubig.
01:54.5
Ang daming kababaihan natin,
01:55.9
siguro dalawang baso, tatlong basong tubig lang sa isang araw.
02:00.1
Hindi po po pwede ngayon.
02:02.1
Kailangan ng kidneys, parang toilet yan.
02:05.3
Laging fina-flush.
02:06.5
Dapat flush ng flush.
02:08.1
Sa umaga, inom ng tubig.
02:09.5
Sa tanghali, sa gabi,
02:11.1
pag-ising sa madaling araw,
02:13.1
pag-ising sa umaga,
02:14.3
isang baso, dalawang basong tubig.
02:16.1
Gusto mo hugasan ng hugasan yung kidneys natin.
02:20.1
Sa dami ng alat na kinakain natin,
02:23.1
sa dami ng toxin,
02:24.7
sa dami na kononon natin na lalagay sa bibig natin.
02:28.5
So walang masama na inom ng inom ng maraming tubig.
02:32.1
Sabi ko ang 8 to 12 glasses of water in a day.
02:36.7
Maximum 16 glasses or 4 na litro.
02:40.1
Habang hanggang 4 na litro lang, tama na.
02:42.5
Pinakamarami na yan.
02:43.7
Huwag na natin masyadong sobrahan.
02:45.3
Baka bumagsak ang sodium.
02:47.3
Hindi rin pwede, sobrang labna.
02:49.7
So stay hydrated.
02:51.5
Malabas yung mga dumi sa katawan.
02:54.3
Pagkompleto sa tubig, makakaiwa sa kidney damage.
02:58.3
Kidney damage, kidney stones, bato sa bato, tubig din yan.
03:04.9
Lalo na yung mga nage-exercise, nagbaboxing o yung nagmamassage ng malakas.
03:12.3
Pag nadudurog ang mga muscle natin, dapat maraming tubig.
03:16.7
Kung hindi, magbabarayan.
03:18.1
Pag nadurog yung mga muscle, magbabarayan sa kidneys, magra-rhabdomyolysis.
03:23.9
Parang hazing, rhabdomyolysis, kidney failure.
03:27.7
Kaya parang tinutulak mo na yung dumi.
03:30.7
Kasi nga, eh, kung nasobrahan ka sa bug-bug, meron din yan problema.
03:36.9
Number 3, bad habit, pinipigilan ng ihi.
03:41.3
Oo, tayo mahilig magpigil.
03:43.9
Siyempre, ang gusto ng kidneys, pag puno na yung pantog, 200cc, 250cc yung bladder natin, iihi mo completely.
03:52.5
Tsaka dapat yung ubos na ubos yung ihi.
03:56.3
Kasi kung may matitira, mag-iipon yung bakteriya.
03:59.5
Tapos pag ihi mo, ipon na naman yung bakteriya.
04:02.5
Pag kulang ang tubig mo, di ang panghi-panghi ng ihi, ang malabo, mabula, maraming bakteriya, maamoy, amoy-amonya, mabilis mag-UTI.
04:14.5
Pag nag-UTI sa pantog, mag-UTI sa kidneys, pwede masira ang kidneys.
04:20.3
So kailangan, pag maraming inom ng tubig, maraming ihi.
04:24.5
Tsaka pag pinipigil mo ihi mo, hindi lang UTI problema, hindi lang kidney problem, pwede rin humina yung bladder.
04:32.5
Yung pantog, yung muscle ng pantog, hihina rin kung masyado nag-expand.
04:38.5
Number 4, bad habit, inom ng inom ng over-the-counter medicines.
04:44.5
Yan, maraming may guilty dito, taas ang kamay.
04:48.3
Inom ng inom ng pain reliever, konting sakit ng ulo lang, mefenamic acid na, ibuprofen na, kung ano na iniinom, hindi po maganda.
04:58.5
Lagi ko nga sinasabi sa inyo, yung pain reliever, pag talagang nireseta ng doktor, pag sobrang sakit talaga yung ulo,
05:06.5
o sobrang sakit ang ipin, pero otherwise, huwag araw-arawin ng pain reliever.
05:11.5
Siguro 1 day, 2 days lang, at most 1 week.
05:15.3
Pero kung ako, kung di naman masakit sa ulo, masahin na lang o tiisin na lang.
05:20.5
Hanggang paracetamol siguro, pwede as a pain reliever.
05:23.5
Yung paracetamol, hindi lang pang lagnat, pwede pang pain.
05:26.5
Pero yung mga mefenamic acid, ibuprofen, iba pang mga diclofenac, lahat yan, pwede makasira ng kidneys.
05:35.5
Kasama yung aspirin eh. Pero kung may sakit ka sa puso, kailangan mong aspirin, wala tayong choice.
05:40.5
So binabantayan natin. So wrong medications, babantayan.
05:44.3
Pagkonsulta sa inyong doktor, susundin yung doktor na.
05:47.5
Number 5, matamis masyadong kinakain. Sobrang matatamis.
05:52.5
Pag sobrang tamis, sobrang doughnut, sobrang sugar, iced tea, milk tea, eh prone for diabetes.
06:01.5
Eh alam natin, pag magka diabetes kayo, yan ang number 1 cause ng kidney failure.
06:07.5
Ang diabetes, number 1 cause ng kidney failure. Number 2 cause ng kidney failure, high blood.
06:13.3
Dati yung high blood, mas nagkakos ng kidney failure. Ngayon, diabetes na.
06:17.5
Isa pa, kung masyadong maraming sugar, fructose ang kinakain natin, tataas din ang uric acid.
06:25.5
Pag tumasa ng uric acid natin, pwede maging uric acid stone, magbabara sa kidneys.
06:30.5
Pag nagbara yung mga bato-bato sa kidneys, hindi na makakalabas yung ihi. Makikidney failure tayo.
06:36.5
So, sobrang tamis.
06:38.5
Number 6, kailangan bantayan ng blood pressure.
06:41.3
Huwag hayaang high blood.
06:43.5
Diba sinabi ko, high blood ang number 2 cause ng kidney damage.
06:48.5
So, ang blood pressure dapat wala pa sa 140 over 90.
06:53.5
Actually, 140 over 90, ayaw na nga ito ng kidney.
06:56.5
Gusto ng kidney, 130, 80 and below. Yan ang gusto ng kidney, 130, 80 and below.
07:02.5
Diba, 120, 80 mas maganda.
07:05.5
Tapos, kung may high blood, inumin ng gamot. Kailangan nyo yung gamot sa high blood.
07:10.3
Safe yung gamot sa high blood.
07:12.5
Sa sabihin, Dok, ayaw kong inumin ng gamot sa high blood. Masisira ang kidneys. Hindi nga eh.
07:16.5
Pag hindi mo nga ininom yung gamot mo sa high blood at sa diabetes, doon nga masisira yung kidneys.
07:23.5
Kasi nga ang taas ng blood pressure mo. Hindi kaya ng kidneys yung mataas yung presyon.
07:29.5
Nahihirapan siya. Nagkukulang yung, parang hirap siya. Sumisikip yung daanan niya.
07:35.5
So, kailangan inumin yung maintenance mo ng gamot.
07:40.1
Sa high blood at diabetes, pag na-control na yung blood pressure, mas relax.
07:45.3
Tsaka may mga gamot na pampagaling ng kidneys.
07:50.3
So, mga ACE inhibitor, mga angiotensin ARB, mga losartan, enalapril, captopril, valsartan.
07:59.3
Binibigay yan kung may konting kidney failure. Nakakatulong siya. Nakaka-relax ng kidney pa nga yun. Yan ang binibigay.
08:08.1
Pero dapat stage 1, stage 2 lang. Yung kidney doctor nyo lang ang magsasabi kung paano inumin.
08:15.3
So, number 6, high blood control. Number 7, ito maraming guilty ngayon. Lalo na pag-holidays.
08:21.3
Sobrang protina kumain. Yan. Maraming Korean beef na yun. Diba?
08:28.3
Nakakita ko uso. Uso eh. Tayong mga lalaki above 50 years old may prostate problem. Diba?
08:36.9
Bawal na ang protina. Konti na lang. Konting meat na lang tayo. Diba?
08:42.1
Excessive protein. Lalo na yung protina na galing sa baboy, baka. Yun ang pinaka-ayaw ng kidneys.
08:50.1
Ulitin ko ah. Yung protina na galing sa steak, beefsteak, baboy, baka, lechon. Yan ang ayaw ng kidneys.
09:00.1
Yan din ayaw ng prostate. Yun lumalaki ang prostate. Takot tayo sa prostate cancer.
09:05.9
Kunti lang meat. Kung kakain kayo, konti-kunti lang. Mas maganda yung protina ng isda.
09:12.1
Pwede rin protina ng manok. Pero mas maganda, kung bukod sa protina ng isda, mas maganda protina ng gulay.
09:21.1
Anong protina ng gulay? Broccoli. May protein yun. Cauliflower. Spinach. May protina yun.
09:29.1
Mongo. Mataas sa protina. Tokwa. Tofu. Diba? Protein. Itlog. Protein din.
09:34.9
Yogurt. Lahat ito, protein source. Pero mani, protein din. Mani, itlog, mongo, broccoli.
09:45.1
Protein source na hindi galing sa baboy at baka. Yan ang okay sa kidneys. Yan ang okay sa prostate.
09:52.1
Kasi pag sinobrahan mo yung protina, yan ang number seven bad habit natin. Anong mangyayari?
10:00.1
Maraming toxin, nitrogen, ammonia, at ito pa.
10:04.9
Pag marami ka yung protein, let's say kumain ka ng all-you-can-eat na all-meat.
10:11.1
O yung parang one-pound steak. Yung talagang tatlong beef steak siguro.
10:16.1
Yung kidney mo, ituturo ni Dr. Montemayor, magaling na kidney specialist.
10:21.1
Sabi niya, yung kidney mo, kung dapat ang trabaho niya ay lakad-lakad lang, magja-jogging siya. Tatakbo siya ng mabilis.
10:30.1
Baga sa tao, overtime. Nag-overtime.
10:34.9
Yung kidney mo, parang naka-hyper siya. Overdrive mode siya.
10:41.1
At yung kidney mo, nagka-hyper filtration. Sa dami ng protina, hirap na hirap yung kidney mo. Medyo hanggang leeg siya sa trabaho.
10:50.1
Kaya pag ituloy-tuloy mo yung protein mo, kidney damage, kidney failure.
10:55.1
Pag ihi, may protina. Alam niya anong mangyayari? Pag ihi niya may protina, mabula.
11:00.9
Para siyang, yung tongue or 8 o'clock na juice, nilagyan niyo na marami, masyado mabula.
11:09.1
O yung iced tea na mabula, parang ganun ang ihi natin.
11:13.1
Yun, may protein yun. Sabihin, may kidney damage.
11:16.1
Kaya pag kayo may kidney damage, meron na kayong stage 1 kidney disease, stage 2, stage 3, ano mo ang sasabihin ng kidney doctor niyo?
11:25.1
Sasabihin niya, bawas-bawas protina. Masya-shock kayo.
11:30.7
Sasabihin niya, bawas protina. Ang protina niyo na lang, hindi na ganito kalaki.
11:35.9
Siguro, ganito na lang kalaki. Matchbox na lang.
11:39.9
Sasabihin niya, ang protina niyo, kumuha kayo ng porkchop. Siguro, kalahating porkchop.
11:46.9
Tapos, durugin mo ng maliliit yung porkchop. Gawin mo na lang daw giniling.
11:51.9
Giniling na lang ng konting-konting protina. Lagyan mo na lang sa kanin mo. Ganun lang kababa ang protein.
11:57.9
Ayaw na ayaw nila ang protein.
11:59.7
Baka may kidney disease. Kasi nga, lalong tataas yung creatinine.
12:04.9
Kaya habang wala pa tayong kidney problem, huwag na natin pahirapan yung kidney sa sobrang protina.
12:11.9
Konting warning lang ha.
12:13.9
Tanong niyo sa mga kidney specialist niyo. Yung normal kain lang. Normal protein, normal kanin, normal gulay.
12:20.9
Number 8. Walang exercise. Lagi nakaupo. Trabahong tamad. Kulang sa circulation.
12:29.7
Pag laging nakaupo, hindi nang lalakad-lakad, walang galaw-galaw, ano mangyayari?
12:35.9
Tataas yung blood pressure mo. Laging nakaupo.
12:38.9
Pati diabetes, tataas. Tataba ka. Laging nakaupo. Walang circulation. Hindi maganda rin sa kidneys.
12:46.9
Lalo na pag overweight, lalo na kung high blood. Dapat may moderate exercise.
12:54.7
Sabi ko nga yung lakad-lakad, 10,000 steps, 7,000 steps a day, maganda na yun.
12:59.9
Number 9. Maling pagkain.
13:02.9
Yan. Siyempre. Diba?
13:04.9
Tulad na sinabi ko nga. Yung protina, konting bawas. Processed meat. Ayaw talaga ng processed meat.
13:11.9
Yung mga hotdog, ham, salami, bologna, hamon, langunisa. Sobrang kasi alat.
13:20.9
Fast foods. Punong-punong fast foods ngayon.
13:23.7
Sarap. Fried chicken. I-check niyo yung nagulat ako sa salt content ng isang fast food chain.
13:30.9
Hindi ko babanggitin yung fast food chain. Ang salt content niya parang 1 gram.
13:36.9
1 gram of salt per 2-piece chicken. Sabi ko, paano naging 1 gram to? Kasi 1 gram lang limit mo sa araw.
13:44.9
Yung 2-piece chicken, 1 gram na daw. Sabi ko, paano nangyari to? Pero pag bumili ka ng manok sa palengke, niluto mo lang.
13:52.7
Parang 300 milligrams lang. 1 third lang yung alat.
13:58.9
Pero pag ginawa mo ng chicken na nasa fast food, yung maraming balot-balot. Tapos tinikma ko nga yung balot niya.
14:05.9
Asarap nung balot niya. Ang alat pala talaga. Sobra talaga. Nung wala nakita. Nung nakita ko, sobra alat.
14:13.9
So, pag yung manok binili niyo, kinain niyo, hindi pa siya maalat. O yung baboy kinain niyo, hindi pa siya maalat.
14:20.7
Pero pag pinarases mo, ginawa mo ng hotdog, ginawa mo ng luncheon meat, ginawa mo ng langgunisa, ginawa mo ng ham, ginawa mo ng fast food.
14:30.9
Super dami ng pinapatong na pampalasa na pampaalat. Okay?
14:36.9
Patulad kanina yung kinain namin yung chicken na alat. Anong gagawin natin? Exercise. Inong maraming tubig.
14:44.9
So, 9 yung pagkain. So, more vegetables, more fruits. Apples.
14:49.7
Green beans, carrots, pwede yan. Walang problema. Kanin, pwede yan. Tapos yung protein source from plant protein.
14:57.9
Yung sinabi ko kanina, yun ang magandang pagkain. Number 10, siyempre, bawas alat. Para bawas alat, kumain sa bahay.
15:05.9
Yun na lang talaga. Kain sa bahay. Ano yung maalat sa atin? Junk food, super alat. Diba? Junk food, dilata, super alat. Noodles, super alat.
15:16.9
Sabi ko, diba? Ako, yung noodles ko, pag kumakain ako instant.
15:19.7
Ako, yung noodles, tinatapon ko yung sabaw. Yung noodles lang kinakain ko pampabusog.
15:24.9
Seasoning, toyo, patis, bagoong, sobra alat. Suka na lang or calamansi. Suka, calamansi o hot sauce na lang ang ilagay nyo.
15:34.9
Magagugustuhan nyo na rin naman eh. Talong with suka. Imbis na talong, bagoong.
15:40.9
Isa pa, yung mga sauce natin, diba? Adobong sauce. Beefsteak sauce ang aalat nito.
15:47.7
Kaya pag pinuno mo, konti lang. Kailangan medyo matabang-tabang. Kasi sodium intake dapat 2 grams per day lang.
15:56.9
Pero ang Pilipino, hindi 2 grams a day. 8 grams a day tayo. 4 times. Kaya siguro winner tayo sa kidney failure.
16:06.9
Ang dami nagda-dialysis. Ang dami humihingi ng pang-dialysis. Paano nga sa alat ng kinakain?
16:12.9
Number 11 tip. Kung merong sakit, may UTI.
16:16.7
May pulmonya. May mga sakit, gamutin agad. May tonsil na bakteriya.
16:21.9
O either magpatingin sa doktor. Baka lang bibigyan ng antibiotics or supportive therapy para sa alagnat.
16:29.9
Pag nagamot ng maaga yung mga impeksyon, mas hindi masisira ang kidneys.
16:34.9
Kasi hirap din yung kidneys eh pag may sakit tayo. Okay?
16:38.9
Number 12. Kailangan kompleto ka sa vitamins and minerals. Dapat kompleto.
16:44.7
Kaya yung pagkain medyo parang yung Japanese diet. Ang ganda diba? May gulay, may karne, may ista.
16:51.9
Diba sabi ko mga Japanese very healthy. So pa konti-konti pagkain nila. Pero kompleto sila. Complete meal.
16:58.9
Tayo kanin lang tsaka tuyo eh hindi mako complete meal.
17:03.9
So para sa kidneys, kailangan may vitamin B, may vitamin D, DOG, tsaka magnesium. Ito yung tatlong vitamins and minerals na magkailangan ng kidneys.
17:14.7
Number 13. Hinay-hinay sa kape. Siguro isang baso, dalawang basong kape. Huwag naman 6 na basong kape.
17:22.9
May konting pag-aaral. Pag sobrang kafein, diba? Nakakakabog. Nakakakabog, nakakaihi. Diba?
17:30.9
Ang kafein, nakakaihi din siya. Madi-dehydrate ka. Tumataas din konti ang blood pressure, heart rate.
17:37.9
So pag sobrang kape, baka hindi rin ganun kaganda. 1 to 2 cups lang.
17:41.7
Number 14. Dapat kompleto tulog at bawas stress.
17:47.9
Kasi pag puyat ka na at super stress ka o night shift ka pa, anong mangyari kung puyat tayo?
17:54.9
Taas ng blood pressure, diba? Mabilis heart rate kung puyat. Parang lutang tayo, diba?
18:00.9
Lutang, hirap, hindi makaisip, may vertigo. So pag kulang ang tulog, mas mataas ang BP nyo at mas mataas ang blood sugar nyo.
18:10.7
So bawas stress, matulog, relax sa gabi.
18:15.9
Number 15. Siyempre smoking bawal. Kasi smoking, ang mga smoker hindi lang lung cancer ang kalaban. Hindi lang kidney cancer.
18:24.9
Ang smoking, nakita nilang smokers, 2 times higher risk for chronic kidney disease.
18:32.9
Mas mabilis masira kidneys ng smoker kumpara sa smoker. Ayon sa pag-aaral.
18:38.7
And number 16, tip ko. Ito, number 16. Dapat mag-exercise pero huwag din sobra.
18:46.9
Huwag yung marathon na 30 kilometers kung di ka naman sanay, diba?
18:52.9
Huwag din masyadong boxing. Boxing yung nabubugbog kasi. Yung talagang bugbog masyado.
18:58.9
O yung hazing. Ang dami ng kikidney failure sa hazing. Boxing kasi nadudurog yung muscle.
19:05.7
Hazing, pinapadel yung sa puwet, sa hita, nadudurog yung muscle.
19:10.9
Pag nadurog po yan, saan pupunta yung mga durog na protein? Sa kidney lalabas. Hindi nga makalabas sa kidney.
19:18.9
Kaya magra-rhabdomyolysis, kidney failure.
19:21.9
Yan nga sabi ni Manny Pacquiao. Every fight niya, pag umihi siya, itim daw ihi niya. Actually, brown yun.
19:29.9
Kaya masisira ang kidney. Kaya dapat inoom agad ng maraming tubig.
19:33.7
Kung malapit na magkidney failure, tubig talaga panlaban.
19:38.9
Tingnan niyo yung mga may kidney disease. Stage 1, stage 2. Yung early stage, 3 liters a day sila.
19:45.9
Para talagang umandar lang. Kasi pag nagkidney failure, wala nang ihi.
19:51.9
Pag hindi na umihi, lagot na tayo. Paano pa lalabas yung dumi? Dialysis na tayo.
19:57.9
Yan ang mga babantayan natin. Ano ang 16?
20:02.7
Yung mga habits sa pagkain, basically sa bahay. Bawasan na yung alat.
20:08.9
Pwede mag-oatmeal kung gusto niyo. Bawas na sa processed meat, konti-konti lang.
20:13.9
Ano ang warning signs ng kidney failure? Kidney disease warning signs?
20:18.9
Maga ang muka, puffy. Maga ang paa, manas. Makate yung balat. Pag-ihi, maraming bula. Mabula siya, foamy.
20:31.7
At hindi nawawala yung bula. Okay lang may bula yung ihi, pero dapat nawawala.
20:35.9
Pag hindi nawawala, laging parang iced tea yung sa toilet bowl. Pa-check ang urinalysis.
20:41.9
Check kung may protein na yung ihi. Dapat wala. Yung ihi, kumukonte. Pag kumukonte, bad sign na ito.
20:48.9
Misan may muscle cramps. Mayroong may fatigue. Yung tulog.
20:53.9
Siyempre pag hindi na maganda yung labas ng dumi sa katawan, parang naiipo na sa utak.
20:59.7
Saka problema din sa pag-iisip. Kung kidney stones naman ang problema, napakasakit ng kidney stones.
21:07.9
Dito pag umihi, sa may singit, sa may likod. Tapos pag kidney stones, tignan nyo yung ihi nyo.
21:14.9
Paglabas ng ihi, baka may nahulog na bato. Pag tumunog yung toilet bowl na tink.
21:21.9
Pag tumunog, tignan nyo ano yun. Kasi kung may bato, may kidney stones ka. Mabuti na ilabas.
21:28.7
Kung magbara. Ang makakalabas lang siguro 2 mm. Maliliit lang.
21:34.9
So, anong problema sa kidney stones? Kidney failure? Yung mga tinuro ko sa inyo.
21:38.9
Inom lang ng maraming tubig. Anong check-up kailangan? Blood test, CBC, creatinine, ultrasound ng kidneys.
21:47.9
Medyo mahal ultrasound. Pero siguro 1,000-2,000. Pero urinalysis, malaking bagay.
21:54.9
Urinalysis, CBC, creatinine.
21:57.7
Gamutin ng high blood, gamutin ng diabetes, gamutin ng UTI.
22:01.9
Magpapacheck tayo sa kidney specialist.
22:04.9
Ngayon, yung mga nagko-comment na, Dok, mataas na creatinine ko. Dok, medyo mataas na.
22:10.9
At pumupunta na ako sa kidney doctor. Anong gagawin ko pagpababa ng creatinine? Hindi po ganun kadali.
22:17.9
Pagpababa ng creatinine, yung mga gamot na sinasabi ko. Yung mga ARB, mga Losartan. Depende sa doktor nyo.
22:25.7
Bawas protina, yung maliit na karne na lang.
22:28.9
Imbis na all you can eat ngayon, cannot eat na talaga. Maraming bawal.
22:33.9
Later on, kahit mga may potassium foods, bawal na rin.
22:38.9
Pati saging, pag sa dulo-dulo ng kidney failure.
22:42.9
Pero ang shortcut ko lang, kung mataas ang creatinine ninyo, ito lang talaga pinaka-shortcut.
22:47.9
Kailangan magpacheck sa nephrologist, kidney specialist, every 3 months.
22:55.5
Every 3 months, kailangan talaga magpacheck. Walang shortcut.
23:00.9
Ito, ito. Yung tinuturo ko, okay naman. Pero dapat binabantayan yung creatinine every 3 months.
23:06.7
Yung doktor nyo ang mag-a-adjust. Kasi oras na tumaas na yung creatinine, umabot na ng ilan?
23:12.7
100, 200, 300. O yung number. Kung yung isang number, 1, 2, 3.
23:18.7
Pag umabot na ng mga 500, 600, dialysis na yun.
23:23.5
Mahirap na pigilan kung umakyat na siya.
23:25.7
So habang wala pa tayong sakit, bawas na sa alat.
23:30.7
Sisi nga ako doon sa kinain ko eh.
23:32.7
So tanggalin na lang yung mga nakapatong sa manok. Yung mga balot-balot. Yung pinaka-chicken na lang kainin natin.
23:39.7
Okay. Sana po nakatulong itong video.
23:41.7
Ingatan ng kidneys. Mabilis gamutin pag wala pang sakit.
23:46.7
Oras na tumaas na yung creatinine.
23:50.7
Oras na tumaas ang creatinine.
23:52.5
50% sira na ang kidneys.
23:58.7
Actually, tunay po yun.
24:00.7
Oras na tumaas na yung creatinine, halos kalahati na sira or more than kalahati sira.
24:07.7
Sabihin nyo, ang creatinine konting taas pa lang naman.
24:10.7
Pero bago siya tumaas, may damage na eh.
24:13.7
So habang wala pang damage, pa-urinalysis, makita may protein plus 1 plus 2, ingat na.
24:20.5
Bawas protein na, healthy diet na, para at least matapos natin yung buhay natin.
24:25.7
Without going through dialysis and kidney failure na 80,000-90,000 na kababayan natin.
24:32.9
Yan ang pinakasakit sa ngayon.
24:35.9
Ingat po. God bless po.
24:38.9
Pwede kumain, hinay-hinay lang.
