00:32.8
mapapansin niyo dito itong flag ng ibang
00:35.7
bansa na nakasabit dito sa bahay na
00:38.6
nandito sa gilid nitong dagat Wala po
00:41.0
tayo sa ibang bansa Andito po tayo sa
00:43.4
hilagang bahagi o sa pinakadulong
00:45.4
hilagang bahagi nitong Mindanao kung
00:47.6
saan makikita ang pinakadulong bahagi
00:50.2
naman nitong Visayas at yung mga islang
00:52.7
nasasakop nitong silangang Mindanao yan
00:55.6
so Nandito po tayo ngayon para bisitahin
00:57.9
ang isa sa mga lugar na talaga naman ang
01:00.1
naging usap-usapan dito sa internet
01:01.9
dahil nga sa nung nag-post tayo ng lugar
01:04.6
na kuha mula doun sa dagat ng Matnog ay
01:07.1
marami yung mga nag-message sa atin
01:09.3
nag-comment na isa din sa mga pinaka
01:11.5
kinatatakutang bahagi ng dagat ay
01:13.5
nandito sa mindanao at Yun po yung
01:15.4
bibisitahin natin ngayong
01:27.5
araw dito lang sa gilid nitong kalsada
01:30.5
makikita po natin itong battle of
01:33.0
Surigao Monument maliban dito sa
01:35.6
makasaysayang lugar ay tanaw din po
01:37.6
natin dito ang napakagandang baybayin na
01:41.0
pumapalibot dito sa Surigao City mula
01:43.7
doon sa likod nitong mga kabundukan
01:45.5
hanggang dito sa kabila kung saan
01:47.0
makikita yung daungan ng Surigao ay
01:49.6
talaga namang Napakaganda ng baybayin
02:03.6
So bawat layer nitong Monumento may mga
02:07.1
mababasang ganito ito the timeline of
02:10.2
the battle of Surigao Street so
02:13.4
nakasulat dito yung mga naging kaganapan
02:16.3
noong panahon ng World War I dito sa
02:21.5
pilipinas meron din dito nakasulat yung
02:24.5
mga destroyer yung mga Battleship na
02:26.8
ginamit at nainvolve dito sa labanan
02:30.0
para sa mga magpupunta dito bibisita
02:32.1
dito sa Surigao City Maaari niyo pong
02:34.0
Basahin at Unawain kung bakit nga ba may
02:36.3
ganitong Monumento dito sa Surigao
02:52.0
City Tingnan niyo naman kung gaano
02:54.4
kaganda itong kalsada dito sa Surigao
02:56.8
City So yung iba ung nai-imagine pag
02:59.1
halimbawang Mindanao now underdeveloped
03:01.3
delikado yung mga lugar pero pag
03:03.7
halimbawang nakatungtong ka na dito sa
03:05.6
mindanao halimbawa na lang dito sa
03:07.0
Surigao City ay bubungad sa inyo Itong
03:09.7
mga nagagandahang kalsada So ilan lang
03:12.1
po ito sa mga dahilan kung bakit marami
03:14.0
yung mga Naiinlab na manirahan mamasyal
03:17.3
dito sa mindanao dahil nga sa mga
03:18.8
ganitong development mula doon sa punt
03:22.2
bilar nitong Surigao City ay pupuntahan
03:25.1
po natin yung Coastal Barangay na
03:27.4
nandito lang sa kabila nitong lungsod
03:29.2
nito mga nakaraang taon lang na
03:31.1
i-feature natin yung kanilang floating
03:32.7
Village yan yung mga floating houses at
03:36.1
talaga namang marami yung napahanga
03:37.6
dahil nga sa dami ng mga bahay na
03:39.5
nandito sa ibabaw ng tubig napapanatili
03:41.6
nila yung kalinisan
04:05.8
so nasa mahigit 20 minutes lang yung
04:07.8
travel natin mula doon sa Barangay punt
04:09.6
vilar at narating po natin itong Coastal
04:12.3
Barangay nitong Surigao City kung saan
04:14.5
tayo sasakay ng bangka patawid doon sa
04:21.4
bitaugan Nandito po pala tayo ngon sa
04:24.5
Barangay balibayon at doun sa kabila
04:27.4
Yung Barangay dayasan kung saan yung
04:30.2
lugar na pinuntahan natin Nong mga
04:31.7
nakaraang taon plano sana natin doon
04:34.0
tayo sasakay ng bangka sa may dayasan
04:36.4
pero dahil nga sa dito tayo tinuro ng
04:38.6
mapa at ito yung nakita natin na meron
04:42.8
mapagparaya dito na tayo sasakan ng
04:50.5
bangka dito sa Surigao sir dito sa
04:53.0
bitaugan lang ba makikita yung mga
04:54.7
ganitong kalaking Lilo siya ang
04:56.7
pinakalaking K niyan Lilo yung sa sangay
05:00.2
medyo maliit liit lang toos mikado yung
05:02.8
ano sa bitaugan pero ano yung oras na
05:05.4
pinakadelikadong puntahan niyo ng ngayon
05:07.5
o pag gamay dagat pag bumaba gamay kon
05:11.0
mga mga 8 Mas malaki na doon ang butas
05:21.4
yun tingnan mo yung mga katig nila oh
05:24.3
yung sumusuporta dito sa gilid ay Itong
05:27.6
mga stainless yan so mas matibay kumpara
05:30.5
sa kawayan na karaniwan na nating
05:33.0
makikita sa mga bangka dito stainless So
05:35.6
yun po yung bangka na sasakyan natin
05:37.2
yung kulay dilaw at sakto din yung laki
05:47.0
niya o si sir orando yung bangkero natin
05:50.5
ngayon sir Gaano po ba kalayo yung
05:52.4
bitaugan mula dito mga na sir mga tungas
05:56.5
oras Gaano po ba kadelikado yung
05:58.5
dadaanan nating dagat
06:03.7
d so didistansya tayo do sa Lilo Oo
06:35.2
dito lang aamd na po natin yung lakas
06:37.2
ngrent nitong dagat kaya yung gagawin po
06:41.2
natin ngayon dito tayo dadaan sa may
06:44.4
dayasan exit sa kabila kasi kung dito
06:47.1
tayo dadaan sa open ay lhang
07:10.1
Andito na po tayo ngayon sa bahaging ito
07:12.3
ng dagat na kung saan napapalibutan tayo
07:15.0
ng World Pool Grabe hinihigop pa itong
07:18.0
bangka na sinasakyan natin makikita niyo
07:21.4
itong Patag na to it po yung binubugahan
07:24.1
ng whirpool habang yung maalon naman na
07:26.9
par ay do humihigop ng tubig
07:34.1
so dito hindi lang medyo kund
07:36.6
nakakatakot talaga itong parteng to ng
07:38.8
dagat Yan po yung
07:41.0
whp at ito pa yung
07:44.5
isa o po yung isa
07:50.0
Grabe sobrang dami ng Lilo dito
08:10.3
kung alam niyo lang kung gaanong
08:12.1
nangangatog yung tuhod ko ngayon grabe
08:15.6
hindi ko inaasahan yung ganong tanawin
08:18.4
habang papunta tayo dito sa bitaugan ang
08:21.1
akala ko kasi mauna nating mapuntahan
08:23.2
Nong Barangay bago makita yung M
08:26.5
Whirlpool Pero dito pa lang Grabe o
08:30.0
Tingnan niyo habang papunta dito sa
08:32.0
Barangay ay nadaanan natin ang
08:34.0
Sandamakmak na umiikot na parte ng tubig
08:37.5
sa mga ganitong oras daw yung
08:39.3
pinakadelikadong dumaan sa bahaging ito
08:42.1
ng katubigan kasi mula ngayong oras
08:44.9
Umpisa na hanggang mamayang hapon yung
08:47.6
pagbaba ng level ng tubig kaya ganito
08:50.4
kalakas yung mga umiikot dito na Lilo
08:53.5
Tingnan niyo naman
08:54.8
oh hindi po ganon kalakas ung hangin at
08:58.0
hindi po ganon kalakas ung alon pero
09:02.5
dito yung pagyugyog o yung paggalaw
09:05.6
nitong mga bangkang nakadaong dito sa
09:07.6
kanilang daungan yung current na
09:09.7
nagmumula dito sa kabila yan Hindi po
09:12.2
yan ilog kundi mga bakawan po yan at sa
09:15.0
kabila niyan Ay dagat din So yung tubig
09:17.5
na nanggagaling doun sa kabila pumupunta
09:20.2
dito at yung tubig naman na galing doun
09:22.6
sa kabila eh napupunta din dito kaya
09:25.1
dito nagtatagpo yung Magkaibang current
09:27.7
nitong dagat kaya ung resulta ay malakas
09:39.8
Lilo Tuwing kailan po ba lumalaki yung
09:43.3
Lilo Depende pag bilog yung buwan at
09:45.6
saka walang buwan doon nag-uumpisa yung
09:48.8
laki tapos Depende sa buwan din may mga
09:51.7
June kadalasan Hanggang
09:56.6
December may naanod na din dito mga bata
10:00.0
sumakay sila sa ano yung parang stero na
10:02.7
namimingwit hindi nila alam yung
10:04.4
linalagay nilang ano yung lubid sa
10:06.5
parang angkla nahahatak eh Buti nakuha
10:08.6
lang ng mga magulang doon sa unahan may
10:10.6
inano rin din diyan yung Ninong ko
10:13.1
kumukuha siya ng abalon pauwi na siya eh
10:15.2
pag-uwi niya yung bangkang sinasakyan
10:17.2
walang katig na ano bangka yung bandong
10:19.2
tumagilid tumaob pagtaob ng ano niya
10:21.8
malakas yung Alo na yon pumunta siya
10:23.6
dito hanggang diyan sa baba sabi niya
10:25.2
nakakaano daw siya ng hangin sa ilalim
10:27.7
kasi ginaganon siya ng ano e nasa gitna
10:30.4
mismo siya ng Lilo Oo doon sa ilalim nak
10:32.8
kaya may pumapasok na hangin sabi niya
10:40.0
eh Ayan so medyo malawak din pala itong
10:43.3
Isla at itong bandang to ng bitaugan
10:46.2
dito natin makikita yung kumpol ng mga
10:48.4
kabahayan doun sa unahan matatanaw po
10:50.9
natin itong nonok Island at itong
10:53.6
Barangay Talisay so matatanong din po
10:55.8
natin dito Itong mga naglalakihang barko
10:58.1
na ginagamit sa pagmimina doon sa kabila
11:00.6
ay may mga kabahayan na sakop din ng
11:03.2
Surigao City dalawang barangay sa gilid
11:06.0
lang nitong delikadong
11:13.4
dagat nakita niyo naman kung gaano
11:16.3
kadami yung mga Lilo na nandito lang sa
11:18.4
gilid nitong mababaw na parte ng dagat
11:21.1
kaya Makikita po natin dito sa baybayin
11:23.5
nitong bitaugan Itong mga bangka na
11:26.0
ginagamit ng mga mangingisda na
11:27.6
nakadaong ngayon madalas sila dito
11:29.8
nangingisda tuwing gabi kasi sa gabi
11:32.4
kalmado yung tubig dagat pwede silang
11:34.5
sumisid dahil nga sa Mahina na yung mga
11:37.0
Lilo na nandito sa harap nitong
11:54.8
bitaugan Napansin ko dito na maganda
11:57.7
yung kalsada nila kasya dito yung four
12:00.1
wheels na sasakyan pero pagat ganito
12:02.3
kaganda yung kalsada tatatlo lang daw
12:04.5
yung motor na nandito walang four wheels
12:07.2
So yung motor na yon yun yung ginagamit
12:09.1
kung halimbawang dito sa kabila
12:10.9
dumadaong Yung mga bangka na may kargang
12:13.8
mga produkto at dadalhin dito sa kabila
12:17.2
Yung kuryente nila dito ay nanggagaling
12:19.2
doun sa mainland at meron lang mga
12:21.5
dinaanan yung poste na mababaw na parte
12:24.1
ng dagat o dumaan dito sa magkakatabing
12:26.8
isla mula doon sa Surigao City
12:39.0
O sabi nila nung unaa daw ito pag ano
12:41.9
nilagay sa paspasan yung apakan ng paa
12:44.7
kasi akala ba to Eh E naano daw yung paa
12:47.0
na parang nasira yung paa ng naglagay
12:50.4
tapos nagpa ano sa panaginip ba
12:52.0
nagparamdam linagay na lang dito sa
12:54.0
search lum malaki yan o daw yan Maliit
12:56.1
lang daw yan kaya yung sukat niya
12:57.8
Tingnan mo di mo mahaba kasi darating
12:59.8
ang ibang sunod na mga taon tataas yan
13:02.6
kasi ung sukat niya ng mga ano ung
13:04.1
iposisyon siya Hindi na siya kakasya
13:06.2
bawat taon kasi bawa taon lang to
13:07.8
linalabas eh ag piesta minsan agag may
13:10.0
nagpapanik linalabas ' tapos San Juan
13:12.7
lang talaga to ipoproseso dito sa
13:14.3
pantalan Hanggang doon sa dulo sa
13:15.7
pinuntahan natin o
13:23.9
doon dito May nalaman akong kakaiba kasi
13:27.1
maliban dito sa mga naglalock ihang
13:29.4
Whirlpool o Lilo dito sa
13:32.0
dagat Dito din sa bitaugan sa loob
13:35.6
nitong kapila makikita natin ang
13:38.7
milagrosong bato pasok tayo dito sa loob
13:43.8
maliban sa karaniwan na nating makikita
13:46.6
sa mga ganitong simbahan tulad nitong
13:49.6
cross itong Poong Nazareno Santo Nino at
13:54.2
iba pang mga santo na karaniwan na
13:56.4
nating makikita sa simbahan eh Meron din
13:58.8
sila ditong milagrosong bato na nandito
14:02.3
din sa altar Ayan oh sa dami ng mga
14:06.3
kakaibang kwento tungkol dito sa bato
14:08.8
maraming mga nagpapatunay na taga rito
14:11.2
sa milagrong naidulot nito Kaya napunta
14:14.0
siya dito sa altar ng
14:25.5
simbahan iglesya ng bathalang buhay so
14:29.1
Akala ko kanina simbahan o sambahan na
14:31.8
mga INC pero may cross kasi sa taas so
14:34.9
ibang relihyon daw siya pero hindi siya
14:37.7
katoliko at hindi rin iglesya ni
14:49.2
Kristo talaga namang kakaiba yung mga
14:52.3
nasaksihan natin dito sa bitaugan Mas
14:54.9
malala pala o mas malaki pala yung mga
14:58.0
Lilo na n dito sa bahaging ito ng
15:00.4
Mindanao kumpara doun sa Matnog na
15:02.8
napuntahan natin dati kung doon delikado
15:06.3
dito pinakadelikado lalong-lalo na sa
15:09.4
mga hindi pa ganoon kakabisaduhin
15:21.4
na yung mga Lilo kaya na nilang labanan
15:24.7
yung pwersa ng umiikot na tubig kaya
15:27.7
yung mga mangingisda ay unti-unti ng
15:30.3
pumupunta dito sa dagat para mag-umpisa
15:32.7
ng manghuli ng isda at ayon sa mga
15:35.1
bangkero na nakausap natin ngayon daw ay
15:38.0
mas safe ng bumalik sa Surigao kumpara
15:41.0
kanina na delikado nakita niyo naman sa
15:43.7
ating video na talaga namang nakakatakot
15:45.5
yung nadaanan nating galaw ng
15:50.6
dagat sa dami ng mga napunta nating
15:53.2
delikadong lugar dito nangatog yung
15:55.7
tuhod ko lalong-lalo na nung nadaan tayo
15:58.0
sa malaking Lilo parang hinihigop tayo
16:00.0
papunta sa gitna napakadelikado noun
16:01.9
kasi p halimbawang mahatak tayo sa gitna
16:03.8
Eh mahirap ng Malabanan yung pwersa ng
16:06.3
umiikot na tubig at posible pag
16:08.5
halimbawang nahigop tayo dito na tayo sa
16:10.4
kabila umahon dahil nga sa itong
16:13.0
bahaging to ng Mindanao marami yung mga
16:15.3
makikipot na parte ng dagat na Minsan
16:18.4
lumalakas yung current dahil nga sa
16:20.0
konti lang yung tubig na nakakadalo
16:22.4
tulad na lamang dito pag halimbawang Low
16:24.5
tide ay mas kumikipot pa o Sumisikip pa
16:28.1
ung daanan ng tubig dahilan para lumakas
16:30.3
ung current at mabuo ung mga malalakas
16:40.4
Lilo Ayan so dito dahil nga sa
16:43.2
napapalibutan na itong bitaugan ng mga
16:44.9
naggagandahang lugar tulad na lamang ng
16:46.4
sharo Dinagat Islands at iba pang Isla
16:49.4
na nagtataglay ng mga mapuputing
16:51.5
buhangin kaya hindi masyadong
16:53.1
napag-uusapan itong bitaugan nalaman na
16:55.8
lang ng tao na merong mga malalaking
16:58.4
world pool o Lilo na pumapalibot ito sa
17:01.8
lugar doun lang biglang naging
17:04.2
usap-usapan itong bitaugan dahil nga sa
17:06.2
delikadong dagat na madadaanan papunta
17:08.4
dito kaya naging usap-usapan para sa mga
17:10.9
bangkero sa mga naglalayag na barko
17:14.1
itong kanilang dagat so hindi mo masabi
17:17.1
dito na ganitong oras ay maganda yung
17:20.3
kondisyon ng dagat dahil nga sa
17:22.0
pabigla-bigla ung pagsusulputan ng mga
17:24.4
malalakas na Lilo lalong-lalo na kung
17:26.4
halimbawang full moon pag full moon kasi
17:28.3
to yung high tide dito at todo din yung
17:31.9
Low tide hinihila kasi ng buwan yung
17:34.0
level ng tubig dakat kaya Gan na lang
17:36.9
kalakas yung Lilo kung halimbawang
17:38.8
nagpapakita siya sa full moon
