FACTS FIRST SPECIAL: Bakit ba natin binoboto maski magnanakaw?
00:22.2
mga magnanakaw Bakit kaya Minsan
00:25.3
napapaisip ako issue ba talaga satin
00:28.2
yung bed tay tayo rito Dapat ba tayong
00:31.6
magpaka OA dito o nonchalant na lang oh
00:34.6
Baka iniisip niyo Teka Bakit parang
00:36.8
kasalanan pa ng mga botante hindi ba
00:38.7
dapat yung mga corrupt yung sinisisi
00:40.9
tama Babalikan natin yan mamaya Ano ba
00:44.6
muna yung coruption ito yung abuse of
00:47.6
entrusted power for private gain ibig
00:50.5
sabihin yung kapangyarihan na inaatang
00:52.8
SAO inabuso mo para sa sariling
00:55.5
pakinabang halimbawa nanalo kang Mayor
00:58.8
di ka naman sa siguro binoto kasi gusto
01:01.2
ng botante na nakawan mo siya kaso yun
01:04.1
ang ginawa mo yung Buwis na ibinayad ng
01:06.9
botante ibinulsa mo hindi lahat pero
01:10.0
malaking bahagi nito ibig sabihin
01:12.3
kinapitan mo si botante at hindi niya
01:14.9
alam o baka alam niya pero wala naman
01:17.2
siyang magawa yung pera pinambili mo ng
01:19.8
SUV o pinampatay mo ng mansyon o itinago
01:22.6
mo sa bangko Pera ng bayan ginamit mo
01:27.3
gain sinis simplehan ko muna para mas
01:30.0
mas maunawaan natin Pero mas Komplikado
01:32.0
ang sistema kung paano tayo ninanakawan
01:34.8
may tinatawag na petty corruption
01:38.4
kunwari para di natik kita niyung
01:40.0
traffic violator tumanggap si enforcer
01:42.4
ng Php500 o kunwari teacher tumanggap ng
01:46.3
pera o pabor sa isang magulang para
01:48.5
pumasa yung anak niyang bulakbol petty
01:51.1
corruption ang tawag diyan meron namang
01:53.9
grand corruption at ito yung tututukan
01:56.1
natin ito yung systematic or well
01:59.0
organized plan of action involving high
02:01.5
level public officials that causes
02:04.1
serious harm such as cross human rights
02:07.2
violations ibig sabihin hindi ito
02:09.3
barya-barya at Grabe ang epekto nito sa
02:11.9
atin e kaso madalas kumplikado kaya
02:14.5
Mukhang malayo sa sikmura ng ordinaryong
02:17.0
pilipino kunwari nasa pandemic tayo
02:19.9
kailangang-kailangan ng mga face mask at
02:22.0
ppe ng mga health workers so bibili ang
02:24.8
gobyerno bilyong piso ang budget pero
02:27.5
yung kontrata ibinigay sa kumpanya na di
02:30.4
exactly qualified pero pinaboran ng
02:32.5
ilang opisyal dahil baka dikit sila dito
02:35.2
worse Baka may usapan na may parte sila
02:37.9
sa masisingil sa gobyerno tapos yung
02:40.2
dineliver na supplies baka substandard
02:42.6
pa sa ganitong halimbawa Maliwanag na
02:45.5
agrabyado ang gobyerno agrabyado ang
02:48.2
taong bayan ang talagang nakinabang yung
02:50.8
mga corrupt na opisyal ng gobyerno at
02:54.2
nila again ginamit yung kapangyarihan na
02:57.1
ipinagkaloob sa kanila para sa personal
02:59.7
na na pakinabang grand
03:02.4
corruption base sa pinakahuling
03:04.4
corruption perception index nasa 115 out
03:08.2
of 180 countries ang
03:11.1
Pilipinas sinusukat nito kung gaano
03:28.8
ka-canog 33 ang global average di hamak
03:32.2
na mataas kaya sa score na 34 ng
03:36.1
Pilipinas so Gaano ba talaga kalala ang
03:38.6
korupsyon sa Pilipinas ngayon base sa
03:40.8
pakikipag-usap natin sa ilang mga nasa
03:42.8
gobyerno ang tingin nila Mas malala
03:45.4
ngayon nag-iikot ngayon si Baguio City
03:48.0
Mayor Benjamin magalong sa iba't ibang
03:49.8
bahagi ng bansa para ipaliwanag ang isyu
03:52.1
ng korupsyon sa mga ordinaryong Pilipino
03:54.8
siya ang leader ng grupong mayors for
03:57.0
good governance common knowledge na
03:59.8
tinatawag na kickback o SOP ng maraming
04:02.4
pulitiko sa mga projects ng gobyerno
04:04.8
halimbawa pagpapasemento ng kalye kung
04:07.3
titingnan mo yung profile ngayon ng mga
04:08.8
politicians ngayon marami ng contractor
04:10.5
eh ' ba may buo na nga eh O gusto mo
04:13.0
bang kwan e kailangan maging contractor
04:14.5
ka muna para maging maging pulitiko ka '
04:18.3
ba Kaya nga ang nangyayari ngayon eh
04:20.2
nakita mo pulitiko ka na may porsyento
04:22.4
ka na ikaw pa yung contractor yung iba
04:24.8
naman sa sobrang kaswapangan sila pa
04:27.8
yung supplier sa kanila na lahat Kaya
04:29.9
nga may biro ko minsan wala ng SOP kasi
04:33.4
kasi sila na yung contractors wala na
04:34.9
SOP wala na yung supplier k Tingnan mo
04:37.4
yung mga profile ngayon ng mga pulitiko
04:38.9
ngayon ang dami-dami diyan contractor na
04:41.5
supplier pa sa pag-aaral ni magalong
04:44.8
nasa 25 to 40% daw ng halaga ng proyekto
04:49.0
ang napupunta sa bulsa ng corrupt na
04:51.4
pulitiko o average of
04:54.1
30% kunwari kung Php100 million ang
04:57.3
halaga ng proyekto 30 million ang king
05:00.2
Mayor congressman o Governor tapos may
05:03.8
kickback din daw yung mga taga bids and
05:05.6
Awards committee saka implementing
05:07.5
agency so matal nasa 45% na lang daw ng
05:12.0
pondo ang napupunta para sa mismong
05:14.9
proyekto kung tama ang sinasabi nila na
05:18.0
ang corruption is 40% it it gets 40%
05:22.5
yyung 40% na yung of the money that is
05:25.5
supposed to be spent on the project is
05:32.0
what of will that siguro mga si months
05:37.0
wala na yan doon sa ibang countries pag
05:40.4
may proyekto may corruption nga pero
05:42.6
na-build yung tamang yung tamang you
05:46.5
know to the right specifications that's
05:50.4
problem we don't have in the Philippines
05:53.8
we do not have rules for corrupt
05:56.7
practices correct maaung edad kunwari ng
06:00.5
kalsada ilang ulan lang o ilang sasakyan
06:02.7
lang yung dumaan Sira na agad Ngayon
06:05.8
sino yung napeperwisyo Eh syempre
06:07.8
ordinaryong Pilipino na gumagamit nung
06:09.8
kalsada Kunwari nagde-deliver ka ng
06:12.0
gulay sa palengke mas mapapatagal yung
06:14.0
biyahe mo dahil sa lubak kung talagang
06:16.0
sira na yung kalye eh mapipilitan kaang
06:18.0
maghanap ng mas mahabang ruta dahil dito
06:20.7
gagamit ka ng mas maraming krudo and of
06:22.9
course bawas yung kita mo habang yung si
06:25.6
Congressman na-corrupt kunwari eh Meron
06:28.0
pang pa- tarpolin dun sa mismong kalsada
06:30.0
na dadaanan mo dapat nitong September 13
06:45.0
nagpa-sample private daw yyung party
06:47.3
kaya limitado ang detalyeng lumabas sa
06:49.2
publiko may mga report na nasa 28 to 49
06:52.6
million daw ang booking fee para
06:54.9
mag-perform ang Duran sa isang private
06:57.2
party inamin na malakan niyang na
06:59.6
nagkaroon nga ng ganong party pero wala
07:01.7
naman daw ginastos ni isang sentimo ang
07:04.2
gobyerno para dito ibig sabihin ba non
07:07.0
walang issue ng korupsyon
07:08.8
ang problema may mga batas tayo na
07:12.0
nagbabawal sa mga opisyal tulad ng
07:14.2
presidente na tumanggap ng mga regalo
07:16.9
lalo na kung ganito k Garbo mismong
07:20.1
tatay ni bbm ang naglabas ng
07:22.0
presidential decree na nagbabawal sa
07:24.4
pagtanggap ng mga regalo ng mga opisyal
07:27.7
gobyerno ini iiwasan kasi yung tinatawag
07:30.9
na conflict of interest isipin niyo '
07:34.2
satingin niyo sobrang bait lang ba n mga
07:36.8
kaibigan para magpa-party pero walang
07:39.2
inaasahang pabor sa hinaharap
07:42.1
ganon Alam niyo ba may malaking
07:44.6
corruption scandal ngayon sa Singapore
07:46.8
yung dating transport minister nila
07:49.0
nasasakdal dahil tumanggap ng mga regalo
07:51.4
na may kabuoang halaga ng
07:55.6
us sa pera natin mga php7 million
07:59.9
kasama sa mga regalong tinanggap yung
08:01.6
tickets para sa musicals ticket para sa
08:04.1
English premier League flight tickets
08:06.9
bote ng alak saka bisikleta Ang laking
08:10.6
skandalo nito sa Singapore kasi big deal
08:13.1
sa kaning kups big deal pag may conflict
08:16.2
of interest ang mga leader nila imagine
08:19.4
kung Singapore tayo at tumanggap si bbm
08:21.6
ng pa-private concert mula sa ilang
08:24.0
kaibigan ' ba pero bakit ba di malaking
08:28.2
issue sa atin ang coruption Bakit hindi
08:30.4
tayo naiskandalo ang katotohanan kasi
08:33.5
yung corruption iba-iba yung tingin ng
08:35.6
tao ah number one kung nagbebenefit ka
08:39.5
na jjy mo siya or Minsan naman
08:42.7
tino-tolerate mo kasi bias ka halimbawa
08:45.6
yung sinasabi nating choose the less or
08:48.0
Evil ang sasabihin mo lahat naman sila
08:50.2
corrupt e so yyung voting behavior in a
08:52.4
way may prejudice ka na from the start
08:54.8
hindi mo titignan kung corrupt siya ang
08:56.6
sasabihin mo mas corrupt naman yung
09:02.3
balikan natin ung tanong natin sa simula
09:04.5
kasalanan ba to ng mga botante ng mga
09:06.8
ordinaryong pilipino may pananagutan
09:09.1
dito yung mga botante Syempre pero yung
09:11.0
talagang sala rin dito yung mga corrupt
09:13.1
na pulitiko isipin niyo to kung talagang
09:16.3
gusto natin palitan yung corrupt na
09:17.8
pulitiko Di ba pwede namang hindi na
09:19.4
lang natin sila iboto eh kaso kung gipit
09:22.0
na gipit ang isang pamilya di ba
09:23.6
mapipilitan silang kumapit doon sa ayuda
09:26.1
na pinamimigay ni corrupt na pultiko
09:28.2
tuwing eleksyon Eh syempre papasok na
09:30.5
rin ung utang na loob at iboboto na lang
09:32.6
nung botante itong corupt na pulitiko
09:35.4
pero isa si pulitiko sa mga dahilan kung
09:37.7
bakit nananatiling Mahirap si
09:39.9
botante malaking bahagi kasi ng pondo na
09:42.9
dapat napupunta sa pagpapaaral sa mga
09:45.4
mahihirap o pagbibigay ng sapat na
09:47.6
nutrisyon at kabuhayan sa kanila eh
09:50.3
ibinubulsa ni pulitiko tapos siya pa ung
09:52.9
bida-bida na magbibigay ng ayuda na
09:55.7
mapipilitan naman ung mahirap na
09:57.4
tanggapin ngayon kunwari talagang
09:59.8
namulat na tayo at gusto nating palitan
10:01.8
yung mga corrupt na pulitiko eh kumusta
10:04.1
naman yung choices natin tuwing eleksyon
10:06.5
may mangilan nila na mamati Tino pero
10:08.9
karamihan sa mga kandidato talagang
10:10.5
mayayaman at galing sa mga dambuhalang
10:13.2
political dynasties tapos yung eleksyon
10:15.8
natin napakagastos kaya halos Imposible
10:19.2
para sa isang ordinaryong kandidato ang
10:21.3
manalo at sino yung may pera eh Syempre
10:24.1
mga political dynasties at yung mga
10:26.4
negosyante speaking of businessmen
10:29.3
korupsyon din na maituturing yung
10:31.0
pumasok ang isang negosyante sa pulitika
10:33.4
para isulong yung interest ng mga
10:35.2
negosyo niya kunwari magsusulong ng
10:37.9
batas para protektahan pala yung negosyo
10:39.9
niya h siya madaling masilip ng mga
10:42.1
ordinaryong Pilipino yan ang mahirap sa
10:44.6
usapin ng Grand corruption corruption
10:47.4
affects in the in the final analysis our
10:51.3
stomachs our health our
10:54.7
Education but the poor people don't seem
10:58.3
to understand it Why it's not their
11:01.5
fault because they're so Poor that
11:04.4
they're only worried about where the
11:06.2
next meal is coming from I cannot blame
11:09.1
the Filipino people for saying well you
11:11.2
know i vote for him because he gave me
11:13.2
2,000 and then they don't realize that
11:17.4
giving you 2,000 he gets 10,000 maybe
11:21.0
20,000 maybe a milliones and you wallow
11:25.2
in your poverty Siguro naman obvious na
11:28.1
kung sino ang tunay na may kasalanan
11:31.0
kaya sa araw ng Elon Let's do something
11:34.0
different for a change Hwag nating iboto
11:38.5
magnanakaw try lang
11:41.9
natin this fa first special was done in
11:45.1
cooperation with the conrad
