00:20.1
mundo at Saan man sulok ng mundo nitong
00:22.5
mga huling araw ay laman ng mga
00:24.4
nagbabagang balita ang mga nagaganap na
00:26.9
sunog o wildfire sa La kasunod nito ay
00:30.0
mala din ng isang video sa Facebook na
00:32.0
nagsasabing filipino umano ang nagtatag
00:34.6
sa los angeles at umabot na nga ng higit
00:37.1
pa sa 1 million ng views nito pero ang
00:39.8
tanong totoo nga ba ang kanilang kwento
00:42.0
totoo nga bang isang pinoy ang nagtatag
00:44.8
o founder ng isa sa pinakasikat at
00:47.3
pinakamalaking siyudad sa buong mundo
00:49.4
Ito nga ba'y isang tunay na kasaysayan o
00:52.2
isang gawa-gawang fake news lamang halin
00:56.4
natin mabuhay o sa Kapampangan ld kayo
01:00.3
at salam Sa mga kababayan nating Muslim
01:02.3
Ako po si Kirby aroo Ang inyong friendly
01:04.5
Pinoy historian at ngayong araw nga ay
01:06.4
alamin natin ang tunay na kwento ng
01:08.4
sinasabing Filipino founder ng La at
01:11.1
bilang isang pinoy na lumaki sa Angeles
01:14.0
City sa Pampanga at lumaki rin sa los
01:16.2
angeles dito sa California bata pa ako
01:18.8
curious na talaga ako kung may koneksyon
01:20.8
nga ba ang ating mga kasaysayan ng ating
01:23.1
mga bansa sa Pilipinas sa Amerika kung
01:25.6
bakit nga ba tila magkapangalan ang
01:27.8
Angeles sa Pampanga at Los Angeles sa
01:30.3
California at napakarami ko pang ibang
01:32.1
mga tanong nung bata pa ako kaya siguro
01:34.0
ako naging isang historian pero Anyways
01:36.1
lingin sa kaalaman ng marami kabilang na
01:38.2
tayong mga filipino ay napakalalim
01:40.7
talaga ng ugnayan o koneksyon ng
01:42.4
kasaysayan ng Pilipinas sa kasaysayan ng
01:44.8
Mexico at ng America sa katunayan ay
01:47.4
hindi rin ito ang unang pagkakataon o
01:49.0
Unang beses na ikukwento ko ang
01:50.3
kasasayan na ito pagkat ito rin ang
01:52.2
madalas kong topic sa iba't iiba kong
01:53.7
mga lectures dito sa California at
01:55.5
maging sa Pilipinas Kaya naman shoutout
01:57.6
sa ating mga kaibigan sa Museum of
01:59.1
Philippine Social history So ano nga ba
02:01.3
talaga ang kinalaman ng isang Filipino
02:03.3
umano sa kasaysayan ng La Simulan natin
02:06.2
ang ating kwento kung kailan nga ba
02:08.3
talaga na itatag ang siyudad ng Los
02:10.2
Angeles ang Los Angeles Ola ay opisyal
02:13.6
na itinatag noong September 4 1781 sa
02:17.2
ilalim ng mga Kastila noong panahong
02:19.4
sakop pa ng verin Nat de Nueva espania
02:22.2
ang California at maging ang Pilipinas
02:24.8
Kaya naman sa wikang castila ang buong
02:27.1
pangalan ng La ay El Pueblo De Nuestra
02:29.9
Senora la reyna de los angeles Del Rio
02:32.4
portiuncula o sa tagalog ang bayan ng
02:35.0
mahal na Birhen ang reyna ng mga anghel
02:37.4
sa ilog porun cula at dito na nga
02:39.5
nanggaling ang pangalang Los Angeles na
02:42.0
siya namang pagbigkas ng mga Amerikano
02:43.7
sa los angeles at ang Pueblo o colonial
02:46.4
town na ito ay itinatag ng lingang
02:48.6
pamilya o ang tinatawag na los poblador
02:51.0
del Pueblo de los angeles at sila'y
02:53.5
nagmula sa sonora at sa sinaloa mga
02:56.2
estado na ngayo'y Bahagi na ng bansang
02:58.0
Mexico at ang kanilang mga pangalan ay
03:00.2
habang buhay ng Nakaukit sa kasaysayan
03:02.6
at sa mga Monumento sa La Pero alam mo
03:05.4
bang dapat ay mayroong ikalabing
03:07.6
dalawang founder o poblador ng La at ang
03:10.8
tila Mailap na ikawang poblador ng La ay
03:14.2
walang iba kundi si antono Miranda E
03:16.9
Rodriguez na pinaniniwalaang isinilang
03:19.4
sa Maynila subalit napakahalagang
03:21.6
tandaan na bago pa man ang taong 1781
03:24.3
ang lupa in ng tinatawag natin ngayong
03:25.9
Los Angeles o la ay walang iba kung
03:28.6
hindi ang ninunong lup pa o ancestral
03:30.7
domain ng mga katutubong tongva kabilang
03:33.0
na rin ang mga kalapit na katutubong
03:34.7
chumash tatam at marami pang ibang mga
03:37.2
native Americans ng socal o Southern
03:39.6
California at taliwa sa paniniwala ng
03:41.8
marami sila'y may mga natatanging
03:43.7
kultura paggalang sa kalikasan maunlad
03:46.3
at kamangha-manghang lipunan paniniwala
03:48.5
at marami pang iba ngunit ang lahat ng
03:51.0
ito ay nagbago at nag-iba sa pagdating
03:53.4
ng mga Kastila sa pagtatag ng Bayan o
03:56.3
Pueblo ng Los Angeles At noong 1781 nga
03:59.2
ay napa bilang si Antonio Miranda E
04:01.3
Rodriguez ng Maynila Sa opisyal na
04:04.1
listahan ng mga naitalagang poblador o
04:06.8
mga na-appoint na founders dapat ng Los
04:09.2
Angeles pero bakit ngayon ay hindi
04:11.3
kasama ang kanyang pangalan sa listahan
04:13.4
ng opisyal na founders ng La o ang
04:15.5
listahan ng lingang poblador ng Los
04:18.1
Angeles ayon sa mga records ng mga
04:20.7
Kastila si Antonio Miranda E Rodriguez
04:22.8
ay isang byudo na noong mga panahong ito
04:24.8
ay naglalakbay kasama ang kanyang
04:26.6
lingang gulang na anak na si Juana Maria
04:29.3
at ang kanilang paglalakbay kasama ng
04:31.2
iba pang mga poblador ng Los Angeles ay
04:33.3
nagsimula noong Enero o January 1781
04:36.3
mula sonora ay tatawid sila ng dagat
04:38.6
papuntang baha California at mula rito
04:41.2
sila y maglalakbay pa Norte patungong
04:43.6
Alta California kung nasaan ang La na
04:46.1
ngayo'y Bahagi na ng USA subalit sa
04:48.7
kasawiang palad habang sila ay nasa baha
04:51.3
California ay bigla silang nagkasakit
04:53.8
ang mag-ama ay parehong tinamaan ng
04:56.2
nakamamatay na bulutong na nooy laganap
04:59.0
sa Amerika kaya naman wala silang magawa
05:01.4
kundi ang manatili sa bayan ng Loreto sa
05:04.2
baha California napilitan silang
05:06.2
magpaiwan upang magpagaling habang ang
05:08.5
iba pang mga poblador ay nagpatuloy sa
05:10.6
kanilang paglalakbay patungong Norte sa
05:12.4
los angeles at ang nakakalungkot pa dito
05:14.7
sa kasawiang palad ay hindi na nakuha
05:16.9
pang gumaling ng kanyang minamahal na
05:19.4
anak sa kasawiang palad si Juana Maria
05:22.0
ay namatay sa sakit na bulutong sa
05:24.3
murang edad na ling fast forward naman
05:27.1
tayo sa taong 1783 ng sa Waka ay
05:30.0
Nakarating na rin ng La si Antonio Kaya
05:32.6
nga lang pagdating niya ng Los Angeles
05:35.0
Ang lupang ipinangako sa kanya na dapat
05:37.3
ay nakalaan sa kanya Ay wala na ito'y
05:40.2
ibinigay na sa iba isipin niyo na lang
05:42.4
ang kamalasang dinanas ni antono ang
05:44.8
kalungkutang kanyang naramdaman mula sa
05:46.9
pagpanaw ng kanyang minamahal na anak Ay
05:49.0
nawalan pa siya ng lupa at ng kabuhayan
05:51.6
pagdating ng La Sino ba naman ng hindi
05:54.1
masasaktan o manlulumo sa karanasang ito
05:56.9
pero syempre hindi sa kamalasang ito
05:59.0
nagtatapos ang kwento ni Antonio pagka't
06:02.0
Habang nasa la ay napansin ng mga
06:04.0
kastila na si Antonio pala ay isang
06:06.3
mahusay na gunsmith isang magaling sa
06:08.6
paggawa ng mga baril at ganyon kaya
06:11.0
naman nakita nila ang napakahalagang
06:13.2
talento ni Antonio at sa halip na
06:15.2
masayang ang kanyang kakayahan at ang
06:17.2
kanyang husay sa paglikha ng mga baril
06:19.2
at kanyon ay inilipat ng mga Kastila si
06:21.8
Antonio mula la papuntang Santa Barbara
06:25.2
noong October 1783 Kung saan siya'y
06:28.1
binigyan ng isang napaka mahalagang
06:30.1
tungkulin and Actually nung mga panahong
06:32.1
ito ang Santa Barbara ay mas mahalaga at
06:34.4
mas malaking Pueblo kumpara sa La kaya
06:36.8
naman kung tutuusin si Antonio Ay
06:38.8
na-promote ng siya'y maging official
06:40.9
armorer o weapons maker sa El presidio
06:43.3
Real de Santa Barbara isang Royal
06:45.6
military base na responsable sa depensa
06:48.5
at seguridad ng napakalaking bahagi ng
06:50.8
Alta California at tulad ng maraming
06:53.1
luzon's indios noong 1500s hanggang
06:55.7
1700s ang talento ni Antonio Ay patunay
06:59.0
sa haay at reputasyon ng ating mga
07:01.7
ninuno bilang mga maaasahang manggagawa
07:04.6
mahuhusay na magsasaka matatapang na
07:07.0
mandirigma batikang mga manlalayag at
07:10.5
napakamalas sa Sining at marami pang iba
07:13.4
hindi alam ng marami na mula sa
07:15.1
pagtatayo ng mga simbahan at misyon sa
07:17.5
paggawa ng mga galyon hanggang sa
07:19.3
paglikha ng mga kanyon ay napakalaki ng
07:21.8
naging ambag ng ating mga ninuno noong
07:24.3
unang panahon Sa lipunang kolonyal mula
07:26.7
Pilipinas Mexico hanggang sa California
07:29.7
at iba pang mga bahagi ng Spanish Empire
07:33.1
at hindi lamang si Antonio ang
07:35.1
makasaysayang Pilipino noon sa paglatag
07:37.4
ng pundasyon ng California sa katunayan
07:39.8
ay madalas isama at pagkatiwalaan ng mga
07:42.4
kastila ang mga Luzon indios sa kanilang
07:44.8
mga ekspedisyon at misyon hindi lamang
07:47.0
sa Asya at Karagatang Pasipiko kundi
07:49.4
maging sa iba't ibang bahagi ng Amerika
07:52.2
halimbawa nito si Vicente tallado na
07:54.8
isang Indio de la Pampanga na kasama ni
07:57.4
father junipero Sera sa misyon ng San
08:00.0
Carlos boromeo Del Rio Carmelo noong
08:02.6
taong 1779 sa Pueblo ng Monterey o ang
08:06.0
kabisera o capital noon ng Alta
08:08.3
California isa pang halimbawa nito ang
08:10.5
20 Luzon indios na bininyagan ni father
08:13.2
Sera sa mision de Santa Barbara noong
08:15.7
1795 sa parehong Bayan o Pueblo kung
08:18.4
saan lumipat at nanirahan si Antonio
08:21.0
Miranda E Rodriguez noong 1783 lingid sa
08:24.3
kalaman ng marami ay napakalaki na
08:26.3
naging papel ng mga luzon's indios sa
08:28.4
pagtatayo ng mga mga simbahan at bayan
08:31.0
sa sinaunang California sa ilalim ng mga
08:33.0
kastila at kung susuriing mabuti ang mga
08:35.5
Spanish records ay matutuklasan na ang
08:37.8
mga tinatawag na Luzon indios noon ay
08:39.9
walang iba kundi ang mga kapampangan na
08:42.0
nagmula sa La Pampanga isang malawak na
08:44.6
probinsyang colonial n sakop noon ang
08:46.7
iba't ibang bahagi ng Gitnang Luzon mula
08:49.0
Bulacan hanggang Tarlac Bataan at Nueva
08:51.9
Ecija at ang mga sinaunang Kapampangan o
08:54.5
lu zones indios na mga ito ay naging
08:56.6
mahalagang katuwang ng mga Kastila sa
08:58.9
pagpapa palaganap ng kristiyanismo o
09:01.2
simbahang katoliko at sa pagpapalawak ng
09:03.9
kanilang imperyo subalit maling isipin
09:07.2
na naging masarap ang kanilang buhay sa
09:09.8
ilalim ng mga Kastila pagka't ang
09:11.7
kanilang mga talento at kontribusyon ay
09:14.2
sinamantala ng mga mananakop katulad ng
09:16.9
ibang mga katutubo sa Pilipinas
09:19.0
California at Mexico ay naging biktima
09:21.4
rin sila ng mga pang-aabuso sa ilalim ng
09:24.2
mapang-aliping sistema ng kolonyalismo
09:26.8
isa na rito ang poloy servicio isang
09:29.4
pang aliping sistema ng Force labor o
09:31.7
sapilitang pagtatrabaho para sa mga
09:34.3
kastila at dahil dito marami sa ating
09:36.7
mga ninuno ang napilitang lumikas sa
09:39.4
iba't ibang bahagi ng mundo Marami ang
09:41.6
nawalay sa kanilang mga pamilya na wala
09:43.8
ng karapatan at kalayaan at nagdusa sa
09:46.4
ilalim ng mapang-alipin at
09:48.2
mapang-abusong sistemang kolonyal
09:50.2
madalas din kasing ginagamit ng mga
09:51.8
kastila ang taktikang divide and conquer
09:54.1
kung saan pinag-aaway nila ang mga
09:56.3
katutubo mula sa iba't ibang bahagi ng
09:58.2
kanilang mga kolonya para sa kanilang
09:59.9
pansariling interes halimbawa na rito
10:01.9
ang kanilang paggamit sa mga bisaya ng
10:03.9
sakupin nila ang Maynila at sa paggamit
10:05.6
ng mga Luzon o Kapampangan ng sakupin
10:07.5
nila ang California o maging ang
10:09.1
paggamit nila sa mga katutubong mexicano
10:11.1
ng sakupin nila ang Visayas kaya naman
10:13.9
hindi maitatanggi na napakakomplikado at
10:17.2
napaka racist ng sistemang kolonyal ng
10:19.5
mga Kastila sa katunayan ay lingit sa
10:21.4
kalaman ng marami ay merong isang
10:23.4
napaka-complex o komplikadong sistemang
10:25.9
o scas systemang mga Kastila kung saan
10:28.2
ang katayuan mo sa buhay ang katayuan mo
10:30.5
sa lipunan at ang halaga ng buhay mo
10:32.6
bilang isang tao ay nababatay lamang sa
10:35.3
iyong lahi at sa kulay ng iyong balat
10:38.2
and By the way Gusto ko lamang linawin
10:40.0
na ang tunay na apelyido ni Antonio Ay
10:42.4
Miranda at hindi Rodriguez madalas kasi
10:45.1
na nalilito ang iba sa buong pangalan
10:47.3
niyang Antonio Miranda E Rodriguez
10:49.4
pagkat sa wikang castila ang Miranda ay
10:51.6
apelyido ng kanyang ama habang ang
10:53.4
Rodriguez naman ay apelyido ng kanyang
10:55.3
ina at sa ilang records ng mga Kastila
10:58.1
ay naitalang isang Chino si Antonio kaya
11:00.9
naman maramang napapatanong kung siya'y
11:02.8
nailista bilang isang Chino ibig sabihin
11:05.0
ba nito na inchick si Antonio at ang
11:07.3
simpleng sagot sa tanong na iyan ay
11:09.1
hindi pero liwanagin natin kung bakit
11:11.1
nga ba hindi nng mga panahong ito ay
11:13.3
ginagamit noon sa Mexico ang salitang
11:15.3
Chino para tukuyin ang mga Asyano hindi
11:17.4
lamang ang mga inchik o mula sa China
11:19.4
kundi ang lahat ng mula sa asya pero
11:21.5
lingid sa kaalaman ng marami ay halos
11:23.9
lahat ng mga Asyano noon sa Mexico ay
11:26.3
ang mga sinaunang Pilipino at karamihan
11:28.6
nga sa kanila ay ang mga Luzon indios at
11:31.1
may dalawa ring pangunahing dahilan kung
11:33.1
bakit madalas tawaging Chino ang mga
11:35.0
Luzon indios una sa lahat ang mga
11:37.0
luzon's indios ang mga pangunahing
11:38.9
manlalayag at mangangalakal na nagdadala
11:41.5
noon ng mga produktong galing tsina
11:43.5
tulad ng porcelana at Sutla o silk kaya
11:46.3
naman madalas silang pagkamalan noong
11:47.8
Chino hindi lamang sa Amerika kundi pati
11:50.2
na rin sa ibang bahagi ng Asya at
11:51.9
pangalawa noong panahon ng mga kastila
11:54.1
ang tawag sa mga katutubo ng Pilipinas
11:56.5
at Mexico ay parehong indo at dahil dito
11:59.6
ay kadalasang ginagamit ng mga Kastila
12:01.7
sa Mexico ang salitang Chino o indios
12:04.4
chinos para tukuyin ang mga sinaunang
12:06.6
Pilipino at tulad ng nabanggit ko kanina
12:08.9
Karamihan sa kanila ay naitala bilang
12:10.6
mga Luzon indios de la Pampanga O indios
12:13.4
chinos De Pampanga ang mga tinatawag
12:15.6
natin ngayong Kapampangan kabilang rin
12:17.5
dito ang mga indios ni Visayas at isa
12:19.8
itong halimbawa kung paano magkakaugnay
12:21.8
ang imperyong Espanyol kung saan ang mga
12:24.2
sinaunang Pilipino gaya ng mga Luzon
12:26.0
indios at indios de bayas mga sinaunang
12:28.4
mexicano africano at ang mga katutubong
12:30.9
amerikano ay madalas namumuhay at
12:33.2
nagtatrabaho na magkakasama pero sa
12:35.7
ilalim ng isang mapang-abusong sistemang
12:38.3
kolonyal Mahalaga ring tandaan na noong
12:40.6
mga panahon ng mga kastila ang salitang
12:42.5
Filipino ay eksklusibo na ginagamit para
12:45.5
lang sa mga purong espanyol o pure
12:47.7
blooded na mga kastila na ipinanganak sa
12:50.4
Pilipinas Ni hindi nga kasama rito ang
12:52.5
mga mestiso o ang mga may mixed Heritage
12:54.5
o May magkahalong lahi at lalong-lalo
12:56.7
hindi kasama rito ang karamihan sa mga
12:59.5
tao sa Pilipinas gaya ng mga katutubo o
13:02.4
indyo at nagbago lamang ito noong
13:05.0
panahon ng nasyonalismo noong panahon ng
13:07.3
mga himagsikan noong 1800s kung kailan
13:10.4
inangkin ng ating mga bayani ang
13:12.8
salitang Filipino bilang isang
13:15.2
inklusibong termino o pangalan para sa
13:17.9
lahat ng mga tao sa ating kapuluan ano
13:20.8
man ang antas sa lipunan o lahi At ito'y
13:23.7
naging isang makapangyarihang simbolo ng
13:26.0
pagsuway ng ating mga bayani sa
13:28.4
mapangabuso Gong cast system at
13:30.4
kolonyalismo ng mga Kastila sa katunayan
13:33.1
ngya ay hindi rin consistent ang mga
13:35.4
terminong ginagamit ng mga Kastila sa
13:37.4
kanilang Cas system halimbawa madalas na
13:44.3
nagkakapaan nagtatala Depende kung sino
13:47.0
ang nagduma at Depende rin sa
13:49.3
pangangailangan at pansariling interes
13:51.5
ng mga Kastila kaya naman hindi rin
13:53.8
natin maitatanggi na napakalaki talaga
13:56.1
ng epekto ng kolonyalismo ng mga kastila
13:58.6
at ng mga Amerikano sa kamalayan nating
14:01.8
mga Pilipino pero saka na nating
14:03.5
pag-usapan yan sa ngayon ay balikan muna
14:05.4
natin ang isa pang tanong kung may
14:06.6
koneksyon nga ba ang kasaysayan ng
14:08.3
Angeles sa Pampanga sa Los Angeles
14:10.5
California at kung magkapangalan nga ba
14:12.3
ang dalawang siyudad na ito kasi Bukod
14:15.1
sa parehong tinatawag na cities of
14:16.8
angels ang Angeles at Los Angeles ay
14:19.3
pareho rin ang apelyido ni Antonio at ng
14:21.9
founder ng Angeles City na si Don Angel
14:24.1
pantalon de Miranda kung susuriin ang
14:26.5
pinagmula ni Antonio makikita na siya
14:28.6
inilista bilang isang mestiso na may
14:30.5
lahing Luzon Indio at lahing kastila
14:33.0
habang si Don anel naman ay saring
14:35.2
Spanish Kapampangan mestiso na siya
14:37.2
naman nagtatag ng baryo kulyat noong 179
14:39.5
6 na kalaunan ay naging Angeles City at
14:42.3
dahil parehong Miranda ang kanilang
14:43.9
apelyido at pareho silang may lahing Luz
14:46.4
zones indios de la Pampanga ay madalas
14:48.7
akong tanungin kung magkamag-anak nga ba
14:51.0
sina Antonio at Don anel at ang sagot sa
14:53.8
tanong na yan ay Sa ngayon hindi ko pa
14:55.6
rin alam pagka't wala pa tayong matibay
14:57.7
na ebidensya na nagpapakita kita na
14:59.3
magkamag-anak nga ang dalawa pagka't
15:01.2
napakarami pa nating kailangang
15:02.5
i-research sa magkakaugnay na kasaysayan
15:04.9
ng Pilipinas Mexico at california pero
15:07.8
Teka lang kung hindi sila magkamag-anak
15:09.7
ano naman ang koneksyon ng pangalang
15:11.8
Angeles sa los angeles magkapangalan nga
15:14.6
ba ang dalawang siyudad na mga anghel na
15:16.8
ito Oo at hindi Oo kasi pareho silang
15:20.0
ipinangalan tungkol sa mga anghel pero
15:22.1
hindi rin kasi ang Angeles City ay
15:24.6
ipinangalan sa kanyang founder na si Don
15:26.7
anel Pantaleon de Miranda at sa kanila
15:29.0
ang titular Patron ang Los Santos
15:30.7
Angeles custodi o ang holy Garden angels
15:33.8
at sa katunayan ng buong pangalan ng
15:35.4
Angeles City noon sa castila ay El
15:38.0
Pueblo de los Santos Angeles custodi o
15:40.7
ang bayan ng mga holy Garden angels
15:43.2
Samantala ang La naman o Los Angeles ay
15:45.8
may mas mahabang pangalan noong panahon
15:47.5
ng mga Kastila gaya ng nabanggit ko
15:49.3
kanina ito'y ang El Pueblo De Nuestra
15:51.7
Señora la Reina de los angeles Del Rio
15:54.5
portiuncula o ang bayan ng mahal na
15:56.8
Birhen ang reyna ng mga anghel sa ilog
15:59.4
porun cula at ang pangalan na ito ay
16:01.3
alay naman kay Mama Mary at ng sakupin
16:03.8
naman ng mga Amerikano ang California
16:05.6
ang Los Angeles ay naging Los Angeles sa
16:08.3
wikang engles kaya kung tutuusin ay may
16:11.2
koneksyon pa rin ang dalawa pagkat ang
16:13.0
isa ay tinatawag na the city of the Holy
16:15.2
guardian angels ang Angeles City habang
16:17.4
sa kabilang banda naman ang La ay
16:19.2
tinatawag na the city of the queen of
16:21.2
the angels o ang Virgin Mary kaya naman
16:23.6
pareho silang kinikilalang cities of
16:25.5
angels pero napakahalaga at dapat din
16:28.2
nating tandaan na bago pa man dumating
16:30.1
ang mga Kastila ay may mga katutubo na
16:32.4
na naninirahan sa mga lugar na ito sa
16:34.6
Angeles nariyan ang mga katutubong ita
16:37.2
na napilitang lumikas noong 1700s habang
16:40.1
sa los angeles naman ay narian ang mga
16:42.4
katutubong tongva chumash tat viam at
16:45.2
iba pa na sapilitang pinalayas mula sa
16:47.9
kanilang ang mga lupang ninuno o
16:49.4
ancestral domain para bigyang daan Ang
16:51.6
mga misyon o simbahan at pwee blo ng mga
16:53.9
Kastila sa katunayan ay bago pa man ito
16:56.5
tinawag na Angeles at Los Angeles ay
16:59.0
meron na mga sinaunang pangalan ang mga
17:01.0
lugar na ito halimbawa ang Downtown la
17:03.8
noon ay tinatawag na yanga na mga
17:06.3
katutubong tongva habang kulyat naman
17:08.6
ang sinauna at katutubong pangalan ng
17:11.2
Angeles sa wikang Kapampangan Kaya nga
17:14.9
magpang hanggang sa ngayon ay Karamihan
17:16.5
sa ating mga nakatatanda sa Pampanga ay
17:18.6
madalas kulyat pa rin ang tawag sa
17:20.0
Angeles Pero teka kung Babalikan muna
17:22.2
natin ang paglalakbay ni antonio Miranda
17:24.6
mula Maynila hanggang Mexico mula baha
17:27.5
California hanggang at Sta Barbara ay
17:30.2
makikita natin ang magkahalintulad ito
17:32.2
sa karanasan ng napakarami sa ating mga
17:34.7
ofws isang hindi maitatangging karanasan
17:38.2
ng pagharap sa hindi inaasahang mga
17:40.4
hamon pagtanggap sa mga bagong
17:42.4
oportunidad at ang labis na paghihirap
17:44.6
at pagsisikap upang makapaglaan ng
17:47.0
magandang kinabukasan para sa ating mga
17:49.1
mahal sa buhay kaya naman ang mga
17:51.3
pinagdaanan at ang katatagan ni Antonio
17:53.8
Miranda ay sumasalamin din sa mga
17:56.0
makabagong filipino-american communities
17:58.2
at i mga OFW sa iba't ibang bahagi ng
18:00.8
mundo sa katunayan lingid sa kaalaman ng
18:02.9
marami sa greater Los Angeles
18:04.6
matatagpuan ang pinakamalaking
18:06.9
konsentrasyon ng populasyong Pilipino sa
18:09.8
labas ng Pilipinas ang greater la kasi
18:12.4
sa ngayon ay may mahigit 600,000 na mga
18:15.0
Pilipino ayon sa census noong 2020 at
18:17.8
isa itong masiglang komunidad na mula pa
18:20.2
noong 1700s ay patuloy na sa pag-ambag
18:23.6
ng mahahalagang kontribusyon sa kultura
18:25.9
ekonomiya at kasaysayan ng California at
18:28.9
habang inaakala ng marami na ang
18:31.2
kasalukuyang nangyayaring mga wildfires
18:33.6
ay nakakaapekto lamang sa mga artista at
18:36.0
mga mayayamang lugar kung ating
18:38.1
susuriing mabuti ang realidad ay iba
18:40.3
pagkat sa katunayan ang populasyon ng La
18:43.2
county ay mostly working class o
18:45.2
manggagawa kaya naman ang mga sakunang
18:47.6
ito ay higit na mapinsala sa mga
18:49.6
manggagawa at mga migranteng komunidad o
18:51.8
immigrants kabilang na ang napakarami sa
18:54.6
ating mga kababayan pero sa kabila nito
18:57.0
ay patuloy pa ring nagpapakita ang ating
18:59.1
mga filipino American communities ng di
19:01.2
matatawarang Bayanihan mula sa
19:03.6
pag-oorganisa ng mga relief efforts
19:05.9
hanggang sa direktang pag-aalaga o
19:07.6
pagtulong ay ginagampanan ng mga
19:09.5
manggagawang pilipino ang mga
19:11.1
mahahalagang papel upang makatulong sa
19:13.6
panahon ng mga sakunang ito tulad na
19:15.7
lamang ng ating mga kababayang
19:17.2
caregivers na madalas na nagsasakripisyo
19:19.5
para lamang masiguro ang kaligtasan ng
19:22.0
iba ang mga ito'y nagpapaalala sa atin
19:24.5
ng mga hindi matitinag na katatagan o
19:26.8
resilience at ng hindi matataw warang
19:29.4
diwa ng Bayanihan at pakikiisa na ating
19:32.6
pang minana sa ating mga ninuno Mula pa
19:34.8
sa mga luzon's indios na tumulong sa
19:37.0
paglatag ng pundasyon ng California
19:39.2
noong 1500s at 1700s hanggang sa mga
19:42.0
delay manongs na nakibaka para sa
19:44.2
karapatan na mga magsasaka at manggagawa
19:46.5
sa Amerika noong 1960s at 70s at
19:49.3
hanggang sa mga filipino Americans
19:51.0
ngayon napatuloy pa rin sa pakikiisa at
19:54.1
pagtulong sa ating mga kapwa at iba pang
19:56.5
mga komunidad pero kuya Kirby totoo nga
19:59.2
bang Pilipino ang founder ng La Sa
20:02.2
madaling salita ay hindi pagkat unaa
20:04.3
Hindi naman tinatawag na Pilipino noon
20:05.9
si Antonio at ikalawa kahit siya'y isang
20:08.3
Pilipino sa ating modernong pangunawa sa
20:11.2
ating modernong Depinisyon nito ay hindi
20:13.5
naman umabot si antono sa pagtatag ng
20:15.8
Los Angeles dahil nga sa kasawiang palad
20:18.2
na pumanaw ang kanyang minamahal na anak
20:20.1
at naiwan sila sa baha California
20:22.2
subalit sa kabila nito habang hindi
20:24.4
opisyal na napabilang si Antonio sa
20:26.5
listahan ng mga lingang poble o founders
20:29.6
ng La ang kanyang kwento ay nagbibigay
20:32.2
liwanag sa madalas na di napapansin at
20:35.3
madalas makalimutang ambag ng mga
20:37.4
Pilipino sa kasaysayan ng California at
20:40.0
America ang mga karanasan at paglalakbay
20:42.4
din ni Antonio Ay Paalala sa atin na ang
20:44.9
kasaysayan ay hindi lamang tungkol sa
20:47.5
mga sikat sa mga makapangyarihan at sa
20:49.6
mga pangalang Nakaukit sa mga Monumento
20:52.1
kundi pati na rin sa mga buhay at mga
20:54.6
pamanang iniwan sa atin na mga tahimik
20:57.2
na humubog sa ipunan at sa ating mundo
21:00.2
ngayon at ang kwento ni Antonio ay isang
21:02.8
kabanata lamang sa isang mas malawak at
21:05.2
mas malalim na kasaysayan kaya naman
21:07.5
kung interesado kayo sa karagdagang
21:09.0
kaalaman tungkol sa ating mga sinaunang
21:10.9
kababayan at sa mas malalim na
21:12.6
kasaysayan ng mga Pilipino dito sa
21:14.6
America ay huwag kalimutang panoorin ang
21:17.1
iba ko pang mga video tungkol sa mga
21:19.2
sinaunang Pilipino dito sa America
21:21.6
i-check lamang ang mga Link sa ibaba o
21:23.4
sa itaas at bago tayo magpaalam ay nais
21:26.4
ko munang pasalamatan at bigyan ng
21:28.0
special sh sh out ang ating mga
21:29.5
kababayang Taus pusong tumutulong sa mga
21:32.0
nasalanta ng sunog o wildfire sa La
21:34.8
tulad ng nacon o National alliance for
21:37.1
Filipino concerns ang Filipino migrant
21:39.2
Center socal Filipinos PhilAm arts
21:41.4
Island Pacific seafood markets chef row
21:44.2
line at napakarami pang iba pagkat ang
21:46.4
kanilang Taus pusong pagtulong ay
21:48.1
sumasalamin sa diwa ng Bayanihan na
21:50.4
likas sa ating mga Pilipino lalo na sa
21:52.7
panahon ng mga sakuna at pangangailangan
21:55.2
at sa diwa ng bayanihang ito ang mga
21:57.6
kita sa aking mga libro ngayong buwan na
21:59.4
ito ay ido-donate ko rin sa bayanihan
22:01.5
relief ng nacon naglista rin ako ng mga
22:03.8
Link at resources ng iba't ibang paraan
22:05.9
para makatulong sa mga nangangailangan
22:08.2
at mga biktima ng sakunang ito kaya
22:10.4
naman huwag kalimutang i-check ang pin
22:12.3
comment sa ibaba kaya naman kung meron
22:14.8
kayong kakayahang tumulong ay samahan
22:16.5
niyo kaming magbayanihan Maraming
22:18.8
maraming salamat po sa Kapampangan dakal
22:20.7
pong salamat kayo kongan sa Ilocano
22:22.6
agyamanak launay at sa Bicolano Diyos
22:25.0
Mabalos See you next time at sa Tagalog
22:27.0
kitna kits at sa Kapampangan miik sa
22:29.4
Taus sub balik isab at sa Binisaya kita
