TUBIG NIYO SOBRANG DUGYOT! POSO NEGRO AT BALON NIYO MAGKATABI! MAYOR, AYUSIN MO TO!
01:04.7
pumunta doon sa balon namin.
01:06.8
Yung mga anak ko, yung nagkakasakit na dahil sa tubig na madumi.
01:12.9
Kaya sana mapaayos na nila yung tagas nila.
01:16.5
Kasi doon kami kumukuha ng pang-araw-araw namin,
01:19.0
pang-ligo, pang-laba, at saka yung pang-luto namin.
01:23.7
Sana maayos na nila yun.
01:25.4
Para hindi na po ako mahirapan magigib doon sa kapitbahay namin.
01:29.2
Sana po Sir Ben, matulungan niyo po ako mapaayos at mapalinis yung balon.
01:33.5
Kasi po ako na lang po yung lahat yung kumikilos din.
01:36.0
May sakit din po kasi yung asawa ko.
01:39.9
Okay, alam niyo na?
01:43.0
And then, pagtulungan niyo na lang, contact the barangay.
01:45.8
This is what we're gonna do.
01:47.5
Para lahat, ano yan, panganib yan.
01:51.7
Hakausapin po natin si Annalina.
01:54.3
Annalina, magandang umaga sa iyo.
01:55.7
Magandang umaga rin po, Sir.
01:58.1
Tatatanong po sa iyo,
01:58.9
ito ba'y pinaabot mo sa barangay ninyo?
02:01.9
Bakit hindi mo kinausap yung barangay, Captain?
02:04.8
Para naman sa una, kasi kapitbahay.
02:07.3
Patungkol doon sa balon ninyo na nadudumihan,
02:10.2
mga kapitbahay ninyo, parang tuloy,
02:12.3
hindi nyo na magamit.
02:13.5
Hindi ba, hindi ba, hindi ka ba lumapit sa barangay?
02:18.6
Asawa ko po kasi yung may gusto na pumunta dito eh.
02:21.6
Ah, mister mo, gusto mong pumunta diretsyo na kayo,
02:24.0
nagpabitag na kayo.
02:25.2
So, yung mga kapitbahay mo, kinausap mo ba?
02:28.9
Kasi magkagalit sila eh.
02:30.1
Hindi ba kinausap si misis ng kapitbahay, sabi ko?
02:33.3
O yung misis, naguusap kayo.
02:35.2
Tubig namin, huwag naman ito, nadudumihan.
02:37.8
Medyo magandang pakiusap kasi kapitbahay eh.
02:41.1
Kasi paragi naman po sila galit eh.
02:43.2
Ah, nagkagalit sa inyo?
02:45.7
Sa linya ng telepono, si Mayor MacArthur Valderrama.
02:49.4
Mayor Valderrama, magandang umaga po sa inyo.
02:53.9
Good morning, Sir Ben.
02:55.2
Okay, good morning, Mayor Valdemar.
02:56.9
Ah, ng Hamindan, Kapis.
02:58.5
Nakalive po tayo sa IBC TV 13, Mayor.
03:01.5
At saka sa aming digital.
03:03.0
Mayor, eh, simple lang po ito.
03:04.9
Although kayo po'y ama ng bayan, eh, pwede naman sana sa ama ng barangay.
03:08.5
Kaya lang, diderecho na po namin.
03:10.1
Kasi may balon po siya, nahahaluan ata yung tubig ng dumi.
03:14.3
Eh, baka sa tulong po ninyo, kahit na pa paano, eh, magawa ng parang.
03:19.1
Kahapon po nung tumawag si Sir Ben sa opisina, mga lasing ko na po ng hapon.
03:24.1
Pumunta po kami doon sa area.
03:25.7
Kasama ko po yung barangay kaptene ng barangay pangaboy.
03:28.5
At personal ko po na nakausap yung asawa ni Annalina at mata yung kapitbahay po nila.
03:36.2
Kasi kilala ko din po yung mga dalawang pamilya na po yun.
03:41.0
Yung balon na contaminated.
03:43.8
Ang balon na kita po na talagang contaminated at hindi pwedeng magamit ng pamilya yung tubig sa balon.
03:49.6
Yung una po, kinausap po yung asawa po ni Ma'am Annalina.
03:53.0
At nagtanong po ako regarding po sa naging reklamo po nila dyan sa programa po nila.
03:58.5
At doon ko po napagalaman na medyo matagal na rin po na hindi po nila nagamit yung balon.
04:04.4
At personal ko po na nakita na maitim talaga yung tubig doon sa loob.
04:09.9
Mayor, baka mahirap po ba, Mayor, kung sakaling nag-request na lang tayo for community,
04:14.7
parang may, alam mo yung pump na pwede na lang magpatayo na lang, lalagyan, mas safe na po yun.
04:19.5
Baka sakaling, kung magagawa po ninyo, kung may budget po kayo, Mayor, alam mo naman kasi ito'y pinabudgetan.
04:25.4
Para doon lang sa lugar na parang sharing na lang.
04:28.5
Mas safe pa po kaysa yun po.
04:30.3
So yung pinapump po na parang, what do you call that, na parang may mga binubomba-bomba yung tubig na kukunin sa ilalim ng lupa.
04:42.2
Bali yung bahay po kasi nila, nasa populated area na po.
04:46.1
So yung mga kapit-bahay nila, malapit na po yung bahay.
04:50.1
Kasi yung area po ni ma'am na nandyan po sa istasyon ninyo ay mga nasa 100 square meters na po.
04:57.1
Sa likod may bahay.
04:58.5
May bahay dito sa katinang side. May bahay din.
05:04.4
At saka yung location po nila, medyo may hilly portion.
05:10.5
So nasa baba po yung bahay ni Ma'am Annalina.
05:13.1
So tendency po kung malakas yung ulan, kahit doon sa Bulubuduki na area, talagang dyan danaan yung tubig papunta sa kapat ng bahay po nila.
05:23.5
Tapos yung area po nila ni ma'am is more or less nasa 100 square meters.
05:28.5
Doon po mismo sa 100 square meters na yun, doon din po mismo yung septic tank ng CR po nila.
05:34.3
Kaya kung tingnan natin, mga nasa 8 metro hanggang 10 metro lang yung layo ng balon, doon sa septic tank po.
05:43.2
Kaya yun yung problema.
05:45.1
Tapos yung area din po doon sa kapit-bahay, nasabihan ko na rin po na yung drainage nila na malapit doon sa balon, huwag na muna nilang gamitin.
05:54.9
Pagpagawa sila ng isang drainage na mas malayo po doon sa balon.
05:58.5
At saka mayroon po sila kasing gripo na malapit doon sa area.
06:02.3
Kaya sabi ko ipaputol na lang yung gripo na kuminsan doon naghuhugas o ginagamit nila sa loob ng bahay.
06:09.9
Kaya sabi ko ipaputol muna yun, tapos ipadivert yung tubig.
06:14.9
Pero hindi po natin ma...
06:16.7
Siguro kung malapas yung ulan, talagang aagos malapit doon sa balon din naman.
06:21.3
Well Mayor, unang salamat.
06:22.8
Kung nagpapasalamat, akilos agad po kayo.
06:25.0
Natutuwa po ako sa...
06:26.8
Ako po, kayo ba...
06:28.5
Ano na Mayor, ilang term na po kayo.
06:31.1
Parang experience na po kayo pagdating sa mga itong klaseng problema.
06:34.1
Naka ilang terms na po kayo.
06:35.7
Nasa last term na po tayo, Sir Ben.
06:37.4
Ayun naman pala, kaya kabisado nyo na.
06:39.5
Mayor, salamat sa pagtingin nyo agad.
06:41.3
Agarang sinilip nyo kahapon.
06:42.8
Malaking bagay po yan.
06:44.0
Kaparahon nyo sa ginagawa po ninyo, Mayor.
06:47.4
Ano pong suhistyo na gagawin nyo ngayon?
06:49.4
Paano po natin matulungan?
06:51.6
Ang pwede po natin gawin is nakausap ko na po yung kapitbahay na huwag mo nang gumagmit ng gripo nila.
06:58.6
Malapit doon sa balon.
06:59.7
Tapos pwede po natin pakuha muna yung lahat ng tubig sa balon.
07:03.5
Ipag-alimutan po natin.
07:04.9
Tapos ma-observe natin pag may mga tubig na.
07:08.3
At saka pwede natin magpatest sa sanitary inspector po natin kung malinis po yung tubig.
07:15.4
Kung lalabas po na malinis yung tubig, possibly yung mga tubig doon sa drainage, yun yung naka-efekto doon.
07:21.2
Pero pag lumabas po na talagang hindi maganda yung tubig na lumabas doon sa balon,
07:27.0
talagang yung area na po yung may pabalik.
07:28.5
Yung problema kasi napalibutan na po ng mga teksitang.
07:31.5
All right. Parang titignan niyo po kung fit for human consumption yung tubig.
07:36.2
All right. Sige Mayor. Ako iiwan ko po muna.
07:39.2
Hahayaan ko po kayo bilang ama ng bayan na mag-examine sa kapakanan po ng inyong mga constituent.
07:46.0
Tama po yung ginawa ninyo.
07:47.2
At ako po yung natutuwa.
07:49.1
Dahil sa inyo po talaga tinitingnan niyo yung ugat ng problema, hindi lang doon sa efekto,
07:53.2
bagkos baka kasi makaka-efekto sa nakararami.
07:56.3
Natutuwa po ako doon sa aksyon na ginawa po ninyo.
07:58.5
Sana karahat ng mga mayor, kapareho ninyo, sinusuri talaga.
08:02.9
Ginawa nyo yung pagsusuri.
08:04.2
Kaya kami mag-aantay na lang po muna.
08:07.2
Ito yung kakausapin ko muna.
08:08.6
Ang sinabi ng mayor, pasusuri nyo man yung tubig doon kasi baka panganib na.
08:14.3
Kasi baka aftektado na may mga septic tank na roon.
08:16.8
So saan kayo kumukuha ng tubig? Sa ilalim.
08:18.7
So ipapasuri muna ng mayor yung kalidad ng tubig kung yung tubig na yun ay fit for human consumption.
08:25.2
Kasi baka ayusin mo man kung baka sa ilalim noon.
08:27.9
Kasi may mga septic tank, may mga poso negro doon.
08:32.3
So antayin muna natin.
08:34.1
So pansamantala mayor, saan siya kukuha muna ng tubig?
08:36.7
Meron bang, pwede ba kayo mag-ikib sa iba?
08:40.6
Doon sa kapitbahay namin na dalawang matanda, doon po kami nag-ikib.
08:45.7
Ganun talaga ang buhay.
08:50.6
Giyagawa ni mayor muna.
08:51.6
Tingnan muna natin, mas mahalaga hindi yung makakuha ka ng tubig.
08:55.6
Kasi baka mamaya,
08:56.4
kaya yung tubig na kukuha mo, panganib na sa kalusugan.
09:00.9
Kaya anhin ko yung tulong namin.
09:02.3
Anhin ko yung kung sasabihin ni mayor,
09:04.5
hindi na pwedeng gamitin yung tubig na yan.
09:07.1
Pang-manga, pang-dilig na lang yan.
09:08.7
Hindi na iniinom, hindi na pwedeng pangsaing.
09:12.6
Opo, sir Ben. Tama po.
09:14.1
Kasi nung makita ko po yung tubig, medyo maitim na po.
09:18.1
Kusas Mario Josep.
09:19.8
Mayor, hahayaan po muna namin kayo magtrabaho rito at papakita niya po.
09:25.4
Dahil yun po talaga.
09:26.4
Ang trabaho ninyo bilang ama ng bayan.
09:30.1
So, titignan na lang po natin kung anong resulta ng inyong pagpapasuri doon sa tubig
09:34.4
bilang ama ng bayan.
09:36.7
So, mag-iigib ka muna pansamantala.
09:39.2
Kung ano yung findings na mayor,
09:41.0
kung pupwede pa yung tubig kahit nasabihin,
09:43.5
eh, hindi na pupwede, panganib na,
09:46.2
hindi rin tulong.
09:47.0
Sayang naman ang tulong namin.
09:49.1
Baka mapinsala pa kayong pamilya.
09:51.5
So, antayin muna natin ang resulta ng pagpapasuri ng City Hall.
09:56.4
So, dito kay mayor, ha?
09:58.2
Mayor, mag-aantayin nalang siguro muna kami.
10:00.2
In the meantime, mayor, we'll check you out siguro, mayor.
10:02.6
Kung mga siguro, in the couple of weeks, kung ano yung findings po ninyo.
10:06.3
Hindi po muna kami kikilos kasi mas alam nyo po ang ginagawa ninyo.
10:10.0
Eh, kami po yung nasa Maynila.
10:12.1
Maraming salamat, mayor.
10:13.5
Mabuhay po kayo, ha?
10:14.6
Mabuhay po kayo, mayor.
10:17.3
Ang pagtulong namin ay mag-aantay tayo.
10:20.4
Mag-iigib ka muna pansamantala.
10:22.0
Ang maganda, nakaabot ka sa Maynila.
10:29.3
Antayin muna natin yung resulta.
10:30.9
Kasi kahit itututuloy natin, tapos gagamit kayo ng tubig,
10:34.3
hindi maganda sa kalusugan, eh, wala rin base ang tulong namin.
10:37.3
Mas magandang, hindi siya panganin.
10:41.5
Usap tayo sa baba, ha?
10:44.3
Well, salamat din.
10:46.1
Ito po, nag-iisang pambansang sumbungan, tulong at servisyo may tatak.
10:49.7
Iba pong tatak ng bitnag.
10:52.5
Ito po yung programang Ilalabang Ka.
10:56.4
Hashtag ipabitag mo.
