00:22.6
Binato niya ako ng bola.
00:24.4
The drugs yan, sir eh.
00:25.9
Pag nakaano siya, iba na yung itsura niya.
00:28.2
Sir, dapat ikaw ang nireklamo. Balik na data. Bakit siya ang nireklamo mo?
00:35.2
Ma'am, kahit na ano pa man yung kasalanan ni sir,
00:39.0
gano'n pa man siya kasama sa mata ninyo,
00:41.3
tatay pa rin siya ng mga bata,
00:42.7
bigyan siya ng karapatan na maski sa telepono,
00:45.5
for the meantime, makausap yung mga bata.
00:48.1
Kahit na video call o kasi yun.
00:50.8
Pero yung ano po, kung sa maling miram, kung gano'n?
00:54.0
Ah, sa DSWD po muna yun.
00:55.7
Titignan natin kasi mayroong allegation.
00:58.2
Na kayo po ay gumagamit.
01:01.6
May allegation na yung mga bata hindi masyado naalaga.
01:04.4
Dumating sa punto na ginagawang biro yung pag-solvent.
01:08.8
Eh yung mga bata po kasi, sir, kung ano yung nakikita nila sa matatanda, ginagaya nila.
01:13.7
So, ibig sabihin, may nakikita yung mga bata na nagsosolvent.
01:16.8
We have to take it seriously.
01:18.7
So, that is something na I assess ng DSWD.
01:21.6
Pero kung nakilir ka ng DSWD,
01:24.3
nakita na responsable ka naman talaga,
01:26.5
masipag ka at ginawa mo lahat.
01:28.2
Nang bilang isang magulang habang wala siya.
01:30.8
Pagbibigyan ka ng DSWD,
01:32.4
pag-uusapan yung hatian sa kustodya, okay sa inyo yun, ma'am?
01:40.6
Kasi mga DSWD, sila po yung mga expert pagdating dyan.
01:44.0
Yun lang naman din po yung gusto namin.
01:47.6
Malaman namin yung osan sila.
01:53.1
Okay lang, kasapin ko yung mga bata.
01:55.8
Yung pangalim muna.
01:58.2
Papa mo nag-alaga sa inyo sa loob ng limang taon habang wala si mama.
02:02.6
Bakit ayaw mo kay papa nung tinatawag kita kanina doon,
02:05.7
mas gusto mo kay mama?
02:07.7
Kasi po, yung jowa niya po,
02:10.4
hindi po ako galit.
02:12.0
Galit ka sa jowa niya?
02:14.2
Ibig sabihin, nakikita mo yung jowa niya dinadala sa bahay?
02:24.0
Siyado ko nag-aapano sa mama mo.
02:29.2
Anong pangalan, kung alam mo?
02:31.2
Christine ang pangalan.
02:33.2
Ilang beses mo nakikita yung jowa niya sa bahay ninyo?
02:36.2
Isa lang. Anong ginawa nung jowa niya doon sa bahay niya?
02:39.2
Ano lang po, usap-usap nila.
02:42.2
Ba't mo nalaman na jowa niya yun?
02:47.2
Margo, ikaw ba'y tinuruan ng mama mo?
02:51.2
Wala siya itinuro sa'yo?
02:53.2
O paano mo nalaman na Christine ang pangalan ng jowa?
03:00.2
Nung nakita mo yung Christine at pinakalang jowa,
03:05.2
kinausap mo si Papa tungkol doon?
03:08.2
Anong sabi mo kay Papa?
03:09.2
Sabi ko po, Papa, huwag mo nang juwain si mama nalang.
03:14.2
Sinabi mo, huwag mo nang juwain niyo si mama nalang.
03:18.2
Gusto ko naman tumalimbaan sila ni Papa na si mama.
03:24.2
Hindi mo naman po alam ko si mama.
03:28.2
may ayaw sakin eh.
03:31.2
Ilang beses ko nang sinabi sa kanya na..
03:36.2
Saka yung Christine, wala naman na po yun dito.
03:39.2
Nakaka-broad na po kaya.
03:40.2
Nakaka-broad na po kaya.
03:42.2
Kaya alam ko nakapunta ng bahayin kasi kamag-anak po yun
03:45.2
noong bali, ihipag ko.
03:47.2
So pumunta tayo sa bahay ay tama'y sabi nung mata?
03:49.2
Pumunta po kasi parang bumisita sila.
03:52.2
Tapos nagkaroon ng konting...
03:54.2
Salo-salo o sa...
03:55.2
Hindi po, Kase...
03:58.9
So sa loob ng bahay, nagiinuman kayo ni Christine, nandun yung anak niya.
04:01.9
Oo po, nakikita po nila.
04:04.0
Sa tingin niyo po, tama ba yun na kayo po ay nagiinuman sa harap ng anak ninyo
04:10.5
at ang kainuman niyo po, isang babae na sa isip ng mga bata ay diyowa mo.
04:18.9
Marami naman po kami kasi lahat po halos kami doon sa bahay.
04:22.8
Hindi lang naman po kami.
04:23.7
Hindi po maganda na yung mga bata sa murang edad, maski na po sila po ma-expose sa inuman.
04:30.1
Dapat po yung pag-iinuman, hindi po na-expose.
04:33.1
Dapat sa labas, sa malayo, pagdating sa bahay, dapat wala na yung kita yung mga bata na ma-iinuman.
04:39.0
Pwede ko po po siya.
04:40.9
Pwede ko po po mahawakan, palapitin siya.
04:43.6
Okay sa iyo? Sige, okay lang.
04:46.6
Pwede naman, pwede naman.
04:52.3
Siyempre tatay niyan eh.
04:53.7
Karapatan yun yung aking talaga, dapat.
05:01.7
May bago pwede ko na mag-uwi dito sa amin.
05:05.4
Ano naman gusto ko yun?
05:09.6
Hindi ko na kuyang makakawin ni mama.
05:18.0
Ano naman ka niya?
05:19.6
Sige, ano naman ka niya?
05:21.2
Ano naman ka niya?
05:23.7
Sige, ito yung sinasabi ko eh, pag nag-away yung matatanda, ang casualty yung mga bata.
05:32.4
Wala na ko bang pag-asa na kayo po yung magkabalita?
05:36.6
Ayoko na po, ayoko na po.
05:38.7
Ayoko na po, wala na sa hindi, wala na sa school.
05:42.6
Kayo po mas nakakaalam.
05:44.8
Ayaw mo pang ano, anong grade po ito?
05:47.9
Hindi po siya marunong magbasa ng English at saka Tagalog po.
05:51.1
Grade 3, hindi ka marunong?
05:53.3
Mag-grade 4 na po siya next year.
05:56.2
O anong ginagawa mo sa school?
05:57.8
Hindi po siya po napapumapasok.
05:59.9
Sa isang linggo, isang beses lang po yan pumapasok, sabi ng teacher sa akin.
06:03.3
Hindi po, hindi po, totoo eh.
06:03.6
Ay, sinabi sa akin ng teacher na.
06:05.5
Kung nakaraan lang yun dahil puro modular.
06:09.2
Ilang beses ka na kinausap ng teacher na, hindi mo dahil naas kaso.
06:12.8
Tignan mo yung record.
06:12.8
Tignan mo yung record.
06:13.2
Si Maui naman, kausap ko ng isang araw, yung teacher na, sabi nung minsan,
06:17.3
sa isang linggo, tatlong beses lang, dalawang beses lang pumapasok yung mga bata.
06:20.8
Punin mo yung record para magkainuha mo yung record.
06:24.2
Kahit DSWD lang mag-investiga.
06:26.8
Neng, ba't hindi ka magbasa?
06:29.0
Hindi po kasi ako natutunuan eh.
06:32.4
School, gaano ka kadalas pumasok sa school?
06:35.5
Minsan po kasi lumasakit po yung ngitin ko.
06:40.4
Ah, hindi ka palagi pumapasok?
06:43.5
Grade 3 ka na pero hindi ka pa rin magbasa.
06:46.2
Kahit na ABC, hindi.
06:52.3
English o Tagalog, hindi.
06:54.8
O dapat pag gano'ng grade, makakabasa ka, maski ng mga simple words.
06:59.3
Eh baka naman sir, hindi sila nagpapasok regular.
07:03.3
May mga absent po pero hindi po totoo yung isang araw lang, sa isang linggo. Grabe naman po yun.
07:08.3
Sir, ito po yung sabi ng DSWD, nakuha ko po ito nung nakaraan.
07:12.3
Ayan po yung letter nila sa akin.
07:20.8
Ayan po yung mga pera po ayan po yung ano, sige singin niyo.
07:29.3
Ayan po yung ano?
07:36.1
Siya po ang mag send sa akin yan sir.
07:38.3
Siya po. Ayan po.
07:39.3
Naglalaro lang po yun sa akin.
07:40.3
Hindi po, may pera po yan. Ayan po yung pera o lamayan po yan.
07:44.3
May pera po yan. Ayan po yung sinabi ng papa niya sa akin.
07:50.3
Nasaan na daw puhunan ng anak mo?
07:53.9
Sir, biro lang to.
07:55.3
Pero hindi magandang biro.
07:57.0
Pero hindi magandang biro.
07:58.3
Pero sinaway ko na puyan siya itong way.
08:01.4
Sir, dapat sa lamay,
08:04.4
nilalay mo yung bata sa sugalang.
08:06.1
Pwede yung mati ng lamay,
08:07.1
pero huwag mo pupuin sa mesa lang,
08:09.5
Ano po yan? Malapit na ang mag-anak ko na.
08:12.1
Kaya pala hindi siya marunong magbasa pa
08:13.8
dahil siguro baka na-busy na sa pagpapractice sa sugal.
08:18.1
Ano yung sinusugal?
08:20.6
Isang beses lang po yung nangyari yan.
08:23.1
Ano sinusugal mo?
08:26.9
Palagi ka na itong tong-its?
08:30.7
Gano'ng kadalas yung minsan?
08:37.3
Inaaya ka ng matatanda.
08:39.1
E nasan si tatay nang pag inaaya ka ng tong-its na matatanda?
08:42.6
Pumapasok po siya.
08:44.7
Tapos na po siya umuwi.
08:47.0
Tapos habang wala si tatay,
08:48.7
nagka-tong-its ka.
08:49.5
Saan ka tumukuha ng puhunan?
08:54.6
minsan kay tatay ng limang piso.
08:57.4
Pag na-bus na po,
09:00.2
hindi na po ako nang hihi.
09:01.9
Pag nung hihi ka kay tatay ng limang piso,
09:05.2
anong sinasabi mo?
09:07.5
may hindi pa ako umuwi.
09:09.4
Ah, humihi ka ng puhunan.
09:12.8
Binibigyan ka naman.
09:16.0
pinapagalitan po ako.
09:17.2
Pag hihi ka ng puhunan,
09:18.8
huwag ka na mag-aroon ng ganyan.
09:20.8
Pag ikaw na ulit,
09:22.8
Minsan pinapagalitan ka, tama yun.
09:24.8
Pero minsan, binibigyan ka rin.
09:26.8
Nasa way po namin yan.
09:28.8
Hindi lang minsan,
09:29.8
pag nawawala sa ano namin.
09:31.8
Sir, dito may kita ano,
09:33.8
na hindi talaga nabibigyan ng tamang gabay
09:36.8
Hindi dapat nagtutong-its to.
09:40.8
meron na sulat ng DSWD.
09:42.8
So, papaano ulit natin
09:44.8
sa DSWD pa-assist?
09:46.8
Pati hindi rin ubinit siya.
09:51.7
Hindi maganda yan.
09:55.7
hindi ako maramang magsubal eh.
09:57.7
Magkagawin ko ba sa anak ko yun?
10:00.7
Sir, seryoso ito.
10:02.7
Bagay na yung bata,
10:08.7
may hawak ng baraha
10:09.7
at merong perang kinukusta.
10:14.7
Tapos, alamay pa.
10:19.7
para po magabayan ko po sila.
10:21.7
Tapos, magne-negosyo na lang po ako.
10:23.7
Tatapos na rin yung alimpas
10:26.7
Hindi, nakausap ko na nga
10:28.7
Mag-uusap kami ng teacher.
10:29.7
Nagkausap na kami yung teacher
10:30.7
ni Margot saka ni Maui.
10:32.7
Ngayon, ang sabi niya,
10:33.7
kung ililipat ko ng school,
10:35.7
ihahandaan nila kung ano yung
10:38.7
para itatransfer ko sila.
10:40.7
Kasi gusto ko po,
10:41.7
magtitinda po ako,
10:43.7
magne-negosyo po ako doon,
10:45.7
babantayan ko na po silang dalawa.
10:47.7
Tapos, ako na po,
10:48.7
ako na po ang mag-aano sa kanilang dalawa.
10:50.7
Eh, pero dapat mag-aaral pa rin, Mama?
10:52.7
Opo, mag-aaral pa rin po.
10:53.7
Ipapatuturan ko po siya
10:56.7
at saka magsulat din po,
10:58.7
pati po yung isa.
10:59.7
Parang kami kumakain doon,
11:01.7
pa, nabubusog kami doon.
11:03.7
Tumataba na nga kami.
11:05.7
Nabubusog at tumataba.
11:06.7
Ibig sabihin, alagado kay mama.
11:08.7
Hindi kayo nabubusog?
11:09.7
Malakas po sa pera sa akin.
11:11.7
Minsan-minsan po kasi
11:13.7
walang pera po si tatay.
11:17.7
Bakit walang pera si tatay?
11:18.7
Dahil po siya may ban,
11:22.7
kasi po inaasikaso po nila
11:24.7
yung ban pagkaalis po.
11:27.7
Ah, si tatay, hindi siya.
11:28.7
Yung lolo niya po.
11:31.7
Inaano rin po kasi sila,
11:32.7
sobrang lakas po kasi gumastos talaga.
11:34.7
Binigyan muna si kwenta,
11:36.7
Ito ang mga bata.
11:37.7
Hindi importante na bibili nila.
11:38.7
Eh, saan na po puntay si kwenta
11:40.7
kung bibigyan siya?
11:42.7
May pagkain naman po.
11:45.7
hindi ka pagtungkits.
11:46.7
Binibigyan ka ng 50,
11:47.7
saan mo ginagastos yung 50?
11:49.7
Yung binibigyan ko po ng kape,
11:54.7
tapos tinapay po.
11:55.7
Kape at saka tinapay?
11:59.7
Nagkukopi ka anong klaseng kopi?
12:07.7
Kopi at saka tinapay.
12:09.7
O, meron pang sobrang yung 50.
12:11.7
Baka siya parang punta iba.
12:13.7
Tapos pagkatapos po namin,
12:15.7
pagkatapos po namin,
12:16.7
bibigyan ko po ako ng chicheria namin ni Mama.
12:22.7
Eh, wala ka lang pang-tongkits.
12:25.7
Simula po yung sinabihan po ako ni Mama na
12:30.7
huwag na po ako magtongkits
12:40.7
Ang bait-bait mo.
12:42.7
Pag sundin ko anong sinabi ni Mama,
12:44.7
anong sinabi ng katanda,
12:45.7
pang sabi ni teacher,
12:49.7
Totally, it's not na tongkits.
12:54.7
inaaya po nila ako ito sa sabi.
12:56.7
Sinabi ko po ayaw.
12:58.7
Bawal na po ako dyan.
13:00.7
Papagalitan na po ako.
13:03.7
Eh, sino nag-aaya sa iyo?
13:06.7
Si Nanay Bagtik po yung nag-aaya.
13:12.7
Sino ba yung Nanay Bagtik na yan?
13:13.7
Eh, ba't ka niya aya?
13:15.7
batang bata ka pa.
13:16.7
Paano pag-iaya ni Nanay Bagtik sa iyo?
13:22.7
Nanay Ma'am ka tara dito.
13:25.7
Nanay Ma'am ka tara dito.
13:26.7
Mag-tongkits tayo.
13:32.7
Tama yung sinabi ni Mama.
13:34.7
pag niya ka ni Nanay Bagtik,
13:35.7
huwag mo lang patunan.
13:36.7
So ganito na lamang po.
13:40.7
samahan natin sa DSW na sila.
13:41.7
I-assess yung dalawang bata.
13:43.7
I-assess din nila,
13:44.7
mag-sirahan yung lysis.
13:46.7
for the meantime,
13:48.7
dahil may mga sumbong
13:49.7
na hindi maganda,
13:50.7
kasama lang nga itong mga
13:54.7
pati yung sa pagsasolvent
13:55.7
na nakita sa kapitbay,
13:56.7
at hindi pa mor magbasa itong isa.
14:01.7
yung gagawing assessment
14:04.7
habang nasa inyo,
14:06.7
payagan niyo siya.
14:09.7
Wala pong problema.
14:11.7
Kausap-kausapin si Papa.
14:17.7
kung mapuntahan doon,
14:20.7
Wala pong problema.
14:27.7
hindi mo muna siguro
14:29.7
Assessment po muna.
14:32.7
kapag hiniram mo,
14:33.7
at dinalam mo doon yung bata
14:34.7
sa tinitirahan mo,
14:35.7
hindi pa natin alam,
14:36.7
dapat ma-assess muna
14:38.7
yung tinitirahan mo.
14:39.7
Ano po ang maganda?
14:40.7
Iyan nga po sa sabi ko.
14:44.7
Yung kwarto ng mga bata,
14:46.7
ano ba yung itsura,
14:47.7
ano ba yung neighborhood.
14:50.7
Kasama po yung sa evaluate,
14:51.7
magtatanong-tanong.
14:53.7
palagi may nagiinuman doon,
14:55.7
may nagtutong itch,
14:59.7
hindi conducive for
15:00.7
growth sa mga bata yun.
15:01.7
Ibabawal ang DSWD na
15:09.7
nakangiti pa si Sir.
15:14.7
wala na po yung tap.
15:16.7
Maayos na po yung trabaho ko ngayon.
15:19.7
Maayos na po yung trabaho.
15:20.7
Ang aking panalangin,
15:21.7
sana balang araw.
15:22.7
Nagpi-fishboard pa nga ako
15:25.7
magka uwi ko minsan.
15:27.7
Saan po nang pupunta
15:28.7
yung kinikita niyo?
15:29.7
Magkano yung kinikita niyo
15:30.7
po sa isang araw?
15:31.7
Pagkakukurin ang motme
15:32.7
yung binabayaran po
15:35.7
meron naman po lang motome,
15:38.7
may pamilya pa siyang asal?
15:39.7
May unang anak po.
15:40.7
So yung support ako.
15:43.7
Kasi may anak din po
15:44.7
kung tatlo rin po.
15:46.7
ang nag-aano rin po.
15:51.7
importante yung mga bata.
15:56.7
kay papa-mama mo?
16:04.7
muna tayo magagawa.
16:09.7
ako nakipag-away.
16:14.7
yung hinihiram doon sa bahay
16:18.7
punta ka na lang doon
16:21.7
pinapaupahan namin
16:27.7
punta ka na lang doon
16:29.7
para hindi na kayo
16:30.7
mapagulo ni mama.
16:34.7
Napakaganda yung sinabi niya.
16:39.7
tinatamaan sa dibdib.
16:42.7
madamdamin yung sinasabi niya.
16:45.7
Mahal ka pa rin pala ng bata.
16:50.7
na alam naman po nila
16:51.7
lalo yung lolo nila
16:53.7
na nagpalakiha alas doon sa kanila.
16:55.7
Kasi pag nasa trabaho ako,
16:59.7
Pero makikita nyo,
17:01.7
yung mga sinabi niya.
17:03.7
Mahal ka yung dalawa.
17:06.7
gustong sabihin kay mama?
17:12.7
huwag na makakain si papa.
17:22.7
Nagbabuluhan na din ako.
17:24.7
Ewan ko kung anong gagawin ko.
17:31.7
mas matured yung bata
17:33.7
kaysa sa inyong dalawa.
17:40.7
Magaling siyang magsalita
17:42.7
at saka mag-isip.
17:44.7
Yung sinasabi niya,
17:45.7
pang matanda na to.
17:53.7
mag-aral na kayo.
17:56.7
ganyan ang away nyo.
18:05.7
usap-usap lang namin.
18:07.7
May kanyang miyak.
18:10.7
May kanyang miyak lang naman.
18:14.7
Mag-ayos na kayong dalawa siguro.
18:17.7
Nananawagan siya.
18:21.7
Mag-aral ka mabuti ha.
18:22.7
Malaya pa marating mo.
18:24.7
Ako mismo nagsasabi,
18:27.7
Hindi ka maraming magbasa
18:28.7
kasi hindi ka nagbibigyan ng gabay
18:30.7
at hindi ka siguro pumapasok palagi.
18:33.7
Pero hindi ibig sabihin,
18:34.7
hindi ka magbasa,
18:35.7
hindi ka na magaling.
18:37.7
Dito yung galing mo.
18:42.7
So, ganun na lamang.
18:44.7
I-destabilize natin.
18:47.7
And then, let's see what happens.
18:51.7
Bantay-bantayan mo yung kapatid mo.
18:55.7
Maraming magsalita.
18:56.7
Maraming magsalita.
18:57.7
O, sige. Anong mayisahan mo kay papa mo?
19:02.7
magbati ayon naman.
19:16.7
O, kay mama naman.
19:17.7
Ang gusto kong sabihin kay mama.
19:19.7
O, hindi ka magbibigyan.
19:32.7
Meron po ako ng pera na iuwi.
19:36.7
Yun po yung pinanggagastos namin sa aming tatlo po.
19:40.7
Tapos, yun po yung pinanggagawin po.
19:42.7
Tapos po, yung matitira po.
19:44.7
Yung matitira po ngayon.
19:46.7
Yun po yung pang-pnegosyo ko po.
19:48.7
Matitira-tinda po ako.
19:49.7
Tapos may dadating po ako ng dalawang box po na upay-upay po.
19:52.7
Mga damit, bags, at saka sapatos po.
19:55.7
Madiscarded po kayo, ma'am.
19:56.7
So, may presto po kayo ngayon?
19:57.7
Opo, dun po sa tinitiran po namin ngayon,
20:00.7
pumayag po yung landlady namin.
20:01.7
Na dun po kami magtitinda.
20:03.7
So, may kinikita po kayo sa ngayon?
20:06.7
Sa ngayon po, yung pera ko po na iuwi ng abroad.
20:10.7
Yun po yung pinanggagastos po namin.
20:13.7
Tapos may natira pa po ako ngayon.
20:15.7
Yun po yung pang-negosyo ko po.
20:19.7
Sumasapat naman po.
20:21.7
Paano po kami makatulong?
20:25.7
Kahit po pang konting negosyo lang,
20:27.7
dun po pang-dandag-dag po.
20:31.7
Sabi mo, may magandang trabaho ka.
20:34.7
Wala po problema.
20:35.7
Tulungan ko nalang itong mag-iina mo.
20:38.7
Para mapagdagdag puhunan.
20:42.7
Wala pong problema.
20:43.7
Sige, akin ang wallet ko.
20:45.7
Bigyan ko kayo ng 20.
20:47.7
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20.
21:04.7
Ito po, pang-dagdag sa negosyo para sa mga bata.
21:09.7
Gusto ko po yung mga bata sa susunod na pag-uusap natin,
21:12.7
marunang pong magbasa to.
21:16.7
At mag-aaral po sila at magkagandang grades.
21:19.7
Yan lang pong request ko.
21:22.7
And then, of course, with the DSWD, ha?
21:24.7
Importante, importante yung DSWD ASAP.
21:28.7
Salamat po sa pag-putin yung dalawa.
21:30.7
Thank you, ma'am.