* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Papaanong ang asong ito ay iniligtas ang isang buong henerasyon?
00:05.8
Ikukwento ko sa inyo, mga katinagalog ko, ang kabayanihan ng aso na si Balto.
00:18.0
Isa sa pinakasikat na aso sa buong mundo ay itong si Hachiko.
00:22.5
Ngunit lingid sa kaalaman ng karamihan, napakaraming mga aso sa ating kasaysayan nang malaki ang naiambaga sa lipunan.
00:32.0
Isa na dito ay ang bayaning aso na si Balto.
00:35.4
At ito naman ang kanyang buong kwento.
00:38.5
Kilala ang Alaska hindi lamang dahil sa lamig nito, kundi sa layo nito sa iba pang mga syudada at kabayanan.
00:45.7
Tila ba isa itong malawak na disyerto?
00:48.8
Ngunit imbis na buhangin ay matinding yelo.
00:51.9
Ang kailangan tahakin upang ito ay marating.
00:55.8
Ngunit sa kabila ng hadlang na aking nabanggit, hindi pa rin ito naging dahilan upang doon ay marami pa rin na manirahan.
01:04.9
Ang mga tao doon ay sadyang napakatibay.
01:07.9
Hindi sila nagpapatinag ng basta-basta hanggang sa nang-inero ng taong 1925.
01:14.8
Nagsimula ang araw ng mga doktor sa bayan ng Lome sa Alaska na tila ba normal at maayos pa.
01:21.9
Nang dumating ang unang pasyente na tila ba ito ay may malalang karamdaman na siya naman nainiinda.
01:28.6
Maya-maya pa ay mayroon na naman na dumating na isa pa.
01:32.4
Hanggang sa bago pa matapos ang araw ay dumami na ng husto ang pasyente nila.
01:38.5
Tila ba dahil sa kaganapang ito ay naaalarma na ang mga pagamutan?
01:43.6
Bukod sa puro bata ang tinatamaan, tila ba palala ng palala ang mga simptomas na kanila na nararanasan?
01:50.9
Kinabukasan lumabas na ang resulta ng kanilang kinatatakutan.
01:55.2
Ang ilan sa mga nasawing mga kabataan ay nagpakita ng senyales ng sakit na tinatawag nila na ang empeksyona na dipteria.
02:05.1
Ang sakit na ito ay nakakaapekto sa paghinga, paglunok ng apektadong mga pasyente.
02:11.4
Kung hindi ito maaagapan ang laso na namula sa bakterya,
02:15.8
ay maaapektuhan ang kanilang mga puso at ang mga ugat.
02:20.9
Ito naman ay magiging dahilan ng pagpanaw nila ng walang kalaban-laban.
02:26.5
May lunas naman ang ganitong uri ng sakit.
02:29.1
Ngunit ang problema ay ang pinakamalapit na ospital na pagkukunan ng bakuna na makapagliligtas sa lahat ng bata sa Nome, sa Alaska,
02:37.9
ay nasa ang Courage.
02:40.5
At ito ay nasa layo na mahigit po, mga katinagalog ko, na 800 kilometro.
02:46.9
Nang panahon iyon ay walang ibang transportasyon.
02:48.9
Walang nakalilipad na eroplano dahil nga sa tindi ng pagbagyo ng yelo.
02:55.6
Sarado din ang tren.
02:57.0
Ito ay dahil sa matinding taglamig na sabay-sabay nila na nararanasan.
03:02.2
At ito rin ang panahon na hindi sumisikat ang araw ng ilang mga linggo.
03:07.3
Ang temperatura noon ay nasa negative 50 degrees Celsius.
03:12.6
Sabay-sabay na na nawawala ng pag-asa ang mga magulang ng bata na tinamaan.
03:17.8
Ito ay ang susunod nila na henerasyon.
03:21.9
Sa kabila ng tila kawalan ng pag-asa, isa ang nagmungkahi sa kanila.
03:27.4
Gamitin ang daan na tinatawag nila na ang edit-arod.
03:32.3
Hindi eroplano, hindi rin tren ang gagamitin nila sa daang ito.
03:36.4
Gagamit sila ng kariton sa yelo na hihilain ng mga aso.
03:41.4
Sa salitang Ingles, mga katinagalog ko, ang tawag nila sa uri ng transportasyong ito ay sled.
03:47.8
Karaniwa na ang pagbaybay mula sa nume na kanilang bayan at sa bayan na kanilang pupuntahan, ito ay inaabot ng isang buong buwan.
03:59.2
Ngunit ayon sa dalubahasa na kung maghihintay ng ganong katagal, malamang libu-libong mga kabataan na ang nasawi bago pa sa panahon na ang gamot ay darating.
04:09.9
Kaya naman naisip nila na magtalaga ng mga aso sa bawat punto upang mapadali ang pagdadala ng gamo.
04:17.4
Ito ay upang hindi na nila kailangan magpahinga bagong muli ay magpatuloy pagkapasa ng gamot sa nag-aabang na isa pang sled na mga bagong grupo ay didiretsyo na agad ito upang muli ay maipasa sa susunod naman na checkpoint hanggang sa maabot nila ang bayan nila at ang mga batang may sakit na naghihintay sa gamot nila.
04:40.3
Nagpresenta ang dalawampung grupo ng mga kalalakihan.
04:44.5
Tinawag nila ang misyon na ito na ang Great Red Cross.
04:47.4
Isa sa kabilang grupo ay ang pangkat nitong Lionheart Cepala.
04:53.5
Hindi matatawara na ang eksperyensya nito pagdating sa pagbaybay sa matinding yelo.
04:59.6
Pinili nitong si Lionheart ang pinaka-eksperto nitong aso.
05:03.5
Kabilang sa mga ito ay ang leader ng aso na labing dalawang taong gulang na si Togo.
05:09.5
Isa pa sa nagpresenta ay ang grupo nitong si Gunard Kaasin.
05:13.7
Sa kanyang grupo naman nabibilang ang tatlong taong gulang.
05:17.4
At sinimula na nila ang kanilang importante na misyon.
05:24.0
Nang ikadalawampu at pito ng Enero, dumating na sa Nena ang gamot.
05:29.5
Agad itong ipinasa sa bawat isang grupo hanggang sa 83 kilometro na lamang ang natitira upang makarating ang grupo nila Kaasin atong si Balto.
05:41.2
Kahit pabaguhan lamang si Balto ay ginawa nito ang kanyang responsibilidad.
05:46.2
Itinawid niya ang gamot na magliligtas sa henerasyon ng kanyang bayan.
05:52.6
Sa kabila ng matinding bagyo at yelo ay nagpatuloy ang grupo nitong si Balto.
05:58.2
Nang sapiti nila ang hulisan ng grupo ay wala ito sa pwesto.
06:03.2
Hindi inakala ng huling grupo na matatawid nila Balto buong magdamag ng kanilang ruta dahil sa tindi ng bagyo ng gabing iyon.
06:11.2
Kaya naman nagpas siya itong si Kaasin na sila na ang magtutuloy sa bya.
06:16.2
Dahil hindi maaaring mahuli ang pagdating ng gamot.
06:20.9
Labing dalawang kilometro na lamang ang layo nila mula sa kanilang bayan nang bigla na lamang isang tilaba ipo-ipo ng hangin ang bumuhat sa kariton at hinampas ito sa makapal na yelo.
06:34.5
Sa gitna ng labis na kadiliman, ang grupo nitong si Balto ay bumangon at muling itinayo ang kariton.
06:41.8
Ngunit nalaki ang mata nitong si Kaasin.
06:44.6
Nang tingnan ito ang kanyang kariton ay wala na doon ang pinaglalagyan ng gamot.
06:51.6
Tarantang kinapa ni Kaasin ang paligid.
06:54.2
Hukay dito, hukay doon, mas lumakas pa ang bagyo at mas gumapal pa ang yelo.
07:00.7
Dagdag pa ang tilaba walang hanggang kadiliman sa buong kapaligiran.
07:06.3
Maya-maya pa sa paghukay nitong Kaasin, sa wakas, tumambad sa kanya ang ang karton na kanina pa niya hinahanapan.
07:13.6
Agad niya itong isinakay muli sa kanyang kariton at saka muli ay nagpatuloy sila sa pagpunta sa bayan.
07:22.6
Ang isang buwan sana na paglalakbay ay inabot lamang ng limang araw.
07:28.1
Salamat na lamang sa kagitingan ng grupo nitong si Kaasin at si Balto.
07:33.8
Pagod na pagod man ang mga aso.
07:36.6
Tila ba napalitan naman ito ng matinding pasasalamat ng mga magulang na mga batang na iligtas
07:42.6
ng grupo ni Togo at ni Balto.
07:46.1
Pumanaw si Balto ng taong 1933 sa edad na labing apat na taong gulang.
07:51.5
Ngunit ang simbolo ng pagkakaisa, katapangan at mabuting puso ay hindi pa rin nakalimutan.
07:58.8
Sa ngayon makikita si Balto sa museo sa Cleveland sa bansa ng Amerika.
08:04.5
Ito ay bilang simbolo ng pag-asa at pagkakaisa.
08:08.9
Nagkaroon pa ng pelikula itong si Balto na ipinilabas naman.
08:12.6
Sa sinihan ng taong 1995.
08:15.7
Mga katinagalog ko, isa po ang aso sa pinakamatalino at mapagmahal na nila lang sa mundo.
08:22.1
Sana po kung ayaw natin sa kanila ay huwag na lamang po natin sila nasaktan o pakialaman.
08:28.9
Dahil tulad nyo at tulad ko, sila po ay may puso at damdamin at higit sa lahat ay sapat na kaisipan sila po ay nasasaktan.
08:38.0
Mga katinagalog ko, anong pangalan ng alaga nyo?
08:41.7
O naging alaga nyo na aso?
08:43.9
Isulat po ang inyong sagot sa comment section sa ilalim upang sama-sama naman po na ito ay ating basahin.
08:50.6
Mga katinagalog ko, ang may pinakamagandang sagot ay mananalo pa rin ng 100G cashload.
08:57.3
Mga katinagalog ko, maraming salamat po sa pagsama ninyo sa isa na namang makabuluhang segment natin sa araw na ito.
09:11.7
Thank you for watching!
