Tanggalin ang Nerbyos at Anxiety in 10 minutes. - By Doc Willie Ong
00:46.2
Number one, kakabahan ka talaga. Alam mong may kaba.
00:51.4
Pangalawa, mapifeel mo yung puso mo, medyo malakas ang kabog.
00:55.4
Mararamdaman mo siya, kumakabog.
00:58.4
Number three, yung sa akin, yung nararamdaman ko, parang yung ulo mo ang lumalaki.
01:06.4
O parang medyo nagre-ring o umiinit yung ulo. Parang umiinit siya. Parang may nagre-ring sa tenga.
01:13.4
Parang kakaiba yung pakiramdam. Alam mong iba siya.
01:17.4
Number four, may tinatawag na senyales na unreality. Feeling of unreality. Ano ba ibig sabihin ito?
01:24.4
Ito yung mga doctors, ganito pag-describe nila.
01:28.4
Unreality, yung feeling mo parang wala ka sa lugar, wala ka sa mundo. Parang nasa ibang lugar ka.
01:35.4
Nananaginip ka ba? O hindi, hindi ka sure?
01:38.4
Number five, panic attack, may hingal din yan. Hinihingal.
01:43.4
Number six, hindi mapakali. Hindi siya mapakali. Hindi alam kung aalis, maglalakad, gustong gumawa.
01:51.4
Number seven, ito.
01:54.4
Feeling of dying. Feeling niya parang mamamatay na siya.
01:58.4
Ganun ang feeling ng panic attack.
02:01.4
And number eight, may cold sweats.
02:04.4
Talagang pinapawisan ng malagkit ang may panic attack.
02:08.4
Ngayon, pag panic lang, ito yung mararamdaman mo.
02:13.4
Pero kung may halong depression, may dagdag sintomas.
02:18.4
Medyo malungkot din. Dagdag yung walang gana sa buhay.
02:22.4
Wala ng gana magtrabaho.
02:25.4
At yung tulog, nagloloko.
02:27.4
Misan yung iba, tulog na lang ng tulog. Ilang araw, tulog na lang ng tulog.
02:31.4
Para makalimutan yung problema, tulog na lang ng tulog.
02:34.4
Yung iba naman, hindi makatulog.
02:36.4
Ito, mas may depression ang senyales nito.
02:40.4
Ibigay ako ng mga tips. Actually, 15 tricks ito.
02:44.4
Mga short tips. Paano makontrol itong stress and anxiety pag dumating ito.
02:50.4
Ganito gagawin mo. Isipin nyo ito.
02:54.4
Una-una, magbibigay muna ako ng good news.
02:57.4
Ang good news dito, para sa akin, 99% sa inyo nang nakikinig ngayon na may panic attack ay walang seryosong sakit.
03:09.4
Bakit? Napanik ka lang. Nasobra panik ka.
03:13.4
Kung may heart attack ka, dapat ang sintomas mo masakit ang dibdib.
03:17.4
Kung may stroke, dapat bulul ka na.
03:20.4
Kung may cancer, dapat namayat ka na. May bukol ka na.
03:23.4
Pero pag panic attack, usually, isip mo lang yan.
03:27.4
Mental health lang yan. Mental health issue.
03:30.4
Number one tip. Acknowledge mo yung stress mo.
03:35.4
Acknowledge mo, ay, nagpa-panic attack ako ngayon. Alam ko na yun.
03:39.4
So, pag naramdaman ko yung tainga ko umiinit, uy, nagpa-panic na ako.
03:43.4
I am aware. Alam ko. So, alam ko na ang gagawin.
03:47.4
So, acknowledge mo yung stress. Yan.
03:50.4
Number two. Pwede gawin. Pwede kumain konti.
03:55.4
Kunti lang. Mga konting inom. Yung iba, inom na inom ng tubig. Relaxing ang tubig.
04:00.4
Pwede rin daw chewing gum. Ang chewing gum daw, stress reliever.
04:06.4
Yung mas nagngunguya. Merong pag-aaral yan. Mas nag-chew chewing gum.
04:11.4
Mas nakakaaral. Mas gumagana yung utak.
04:15.4
Number three. Pwede ka uminom ng mga chamomile tea.
04:18.4
O gusto mong mga inumin na tsaa. Pamparelax.
04:22.4
Just the fact na pupunta ka sa kusina. Kuha ka ng mainit na tubig.
04:27.4
Nagpakulo ka. Nilagay mo yung tsaa mo. Hinanap mo.
04:30.4
Gumawa ka ng ten minutes. Pag upo mo, wala ka ng stress.
04:35.4
Paano? Nilibang mo sarili mo. Gumalaw ka. Pwede rin yun.
04:40.4
Number four. Strategy na mabilisan. Pwede itong mga essential oils.
04:46.4
Yung mga amoy-amoy. Yung mga binibenta na oil.
04:50.4
Minsan maganda rin yung pamparelax.
04:54.4
Yung mga lavender, rose, mga orange, sandalwood.
04:59.4
Minsan maganda yung amoy. Kung wala tayong pera.
05:02.4
Pwedeng bumili ka na lang mansanas. Amuin mo yung mansanas.
05:07.4
Napaka-relaxing. Ang orange kasi pag inamoy mo,
05:11.4
medyo pampagising ang orange. Parang pang-aral.
05:14.4
Pero yung apple, apple scent pang pa-relax.
05:17.4
Amoy mo na yung apple, gusto mo kainin mo yung apple, pwede rin.
05:20.4
Maglagay ka ng mababango sa bahay, marirelax ka.
05:24.4
Number five, pag kinakabahan ka masyado, save ang work sa word file o sa powerpoint.
05:32.4
Tapos patay mo na computer.
05:34.4
Patay mo na computer, relax lang muna, maglakad-lakad ka.
05:38.4
Tumingin ka ng aso o pusa kung may alaga ka.
05:42.4
Stress reduction, tapos mag-stretch ka.
05:45.4
Number six, ako pag nai-stress, nagpa-panic, pwede ka makinig ng relaxing music.
05:52.4
Pwede rin mga video na nagpapasaya sa'yo.
05:56.4
Yung mga inspirational talk, yung mga puno, halaman, dagat, tubig, bundok.
06:06.4
Yung ganyan lang, relax lang, relax.
06:11.4
pwede rin isulat.
06:14.4
Kung meron kang kinakabahan o anong bagay, pwede mo isulat kung ano yung stress mo.
06:23.4
Pag gano'n, pwede mo lang isulat.
06:25.4
I-stress ako dahil sa trabaho ko, one, two, three, four.
06:29.4
Kailangan tapusin ko ito, wala nang oras.
06:32.4
May sasabihin ko, kung ilan lang matapos.
06:35.4
Tapos sabihin ko, pag natapos ko itong number one, makahinga na ako konti.
06:40.4
I-reward ko sarili ko pag natapos ko.
06:44.4
So, pinofocus ko yung utak ko sa positive at hindi negative.
06:48.4
Sabihin, wala lang yan, kinakabahan ka lang, matatapos mo rin yan.
06:52.4
Number eight, mabilisan ito, tanggal ng stress.
06:55.4
Pwede rin maglakad.
06:57.4
Lakad lang, alis ka lang, alis ka doon sa lugar.
06:59.4
Go for a walk, exercise, maganda yan.
07:02.4
Nagre-release ng endorphins.
07:04.4
Minus stress yan pag naglalakad.
07:07.4
Walking para siyang moving.
07:09.4
Para siyang moving meditation.
07:11.4
Ilang ikot-ikot lang, mare-relax ka na.
07:14.4
Number nine, pwede itong isang technique,
07:18.4
pag kinakabahan ako dati, yung talagang total panic attack.
07:23.4
Pwede ka mag-focus sa isang bagay.
07:26.4
Tumingin ka, let's say ito, dito sa design, sa dingding.
07:32.4
Ano ba design nito?
07:34.4
Minsan binibilang ko yan, ilan ba ito?
07:36.4
Imbis naisipin mo, mamamatay na ako.
07:39.4
Papano na anak ko?
07:40.4
Ilibang mo lang sarili mo.
07:44.4
Number ten, syempre yung breathing method.
07:47.4
Itong 4-7-8 breathing method.
07:50.4
4-7-8 is 4 seconds hinga.
07:56.4
Tapos, pigil 7 seconds.
07:58.4
Medyo mahirap ang pigil 7 seconds.
08:02.4
Pigil siguro mga 3-4 seconds lang eh.
08:06.4
Tapos, exhale matagal.
08:08.4
Gusto niya mga 8 seconds.
08:10.4
Ang ibig sabihin, hinga todo.
08:15.4
Tapos, exhale nang mabagal na mabagal.
08:18.4
Kung kaya 8 seconds.
08:20.4
Pabagal na mabagal.
08:22.4
Number eleven, bago lang ito.
08:24.4
Maraming pangalan ito.
08:26.4
EFT. Emotional Freedom Technique.
08:29.4
Tapping or Psychological Acupressure.
08:32.4
Masarap ang tapping.
08:34.4
Mas maganda kung may ibang gagawa.
08:36.4
Tap lang. Subukan nyo.
08:39.4
Mas maganda kung may ibang tao.
08:41.4
Hindi siya masahing ganun.
08:45.4
Tap. Parang tinitrigger mo siya.
08:47.4
Diba, pagbata umiyak, tinatap lang kalmado.
08:50.4
Kasi pag tinatap mo, parang nagre-release din ng good hormones.
08:54.4
Number twelve technique na mabilisan.
08:57.4
Pwede mag-shower.
08:59.4
Yung iba, hot shower. Nakaka-relax.
09:01.4
Kasi pag-shower, masarap yung paghinga.
09:06.4
Parang suob yan eh.
09:07.4
Maganda sa paghinga. Nakakababa ng blood pressure.
09:12.4
Magugulat ka sa technique.
09:13.4
Parang matanggal ang stress.
09:15.4
Ito. Shocking ito.
09:17.4
Maglinis ng kusina.
09:20.4
Maglinis ng lamesa.
09:22.4
Maghugas ng pinggan.
09:24.4
Ano ba ito? Baka pati maglaba.
09:26.4
Maglinis ng kwarto.
09:31.4
Pag ang mga tao daw nai-stress, mag-ayos lang.
09:35.4
Linis lang ng kwarto.
09:36.4
Linis, linis, linis.
09:40.4
Pag upo niya, nakalimutan na niya yung panic niya.
09:44.4
Tapos pagtingin niya sa kwarto niya, ang ganda. Linis na.
09:48.4
Pagkatapos niya maglinis ng 15 minutes, tapos na.
09:52.4
Nakalimutan na niya kung ano yung kinaka-stress niya.
09:57.4
Mabilis ito makatanggal ng stress.
09:59.4
Tawagan ng nanay.
10:01.4
Call your mom. Pwede yan. Diba?
10:03.4
Laging ganun na saan si mom.
10:05.4
Or tawagan niyong asawa.
10:07.4
Mabilis makarelax.
10:08.4
Tawagan ng friends. Pwede rin. Family.
10:11.4
Minsan, pag may nakausap kang ibang taong mabait.
10:18.4
Mabilis is massage.
10:21.4
Kung may magmamasahe sa iyo.
10:23.4
Diba? Kung anak mo, malilit na mga bata,
10:26.4
minsan magaling mag-massage.
10:29.4
Merong mga spa, music. Diba?
10:31.4
Yan, pamparelax yan.
10:34.4
So, itong mga chronic stress.
10:36.4
Siyempre, pag tuloy-tuloy yan,
10:38.4
pwede maging mental health problem.
10:40.4
Pag hindi effective, papapunta tayo sa doktor.
10:43.4
Kaya lang sa akin,
10:46.4
unless talagang may bad signs.
10:49.4
Unless bad signs na may bad signs.
10:52.4
Pwede naman hindi magpa-check up.
10:54.4
Kung konting panic-panic lang.
10:56.4
O kung nakakatrabaho ka naman.
10:59.4
Hindi mo naman kailangan ng psychiatrist.
11:02.4
minsan kasi pag napunta tayo sa doktor,
11:04.4
siyempre, pumunta ka sa doktor,
11:05.4
bibigyan ka ng gamot.
11:07.4
Baka hindi mo naman kailangan mabigyan ka ng antidepressant.
11:15.4
Kailan ba talaga kailangan bigyan ng gamot?
11:17.4
Okay, yung mga antidepressant.
11:19.4
Yung mga antidepressant kasi pang matagalan.
11:21.4
Kailangan mo lang yung gamot kung hindi ka na makafunction.
11:25.4
Yung galit na yung tao sa bahay mo.
11:27.4
Hindi ka na makatrabaho.
11:34.4
namayat na o tumaba na masyado.
11:36.4
Yung baka kailangan mo na.
11:39.4
pwede naman yung mga tabletang pamparelax.
11:42.4
Alam nyo naman yung mga anti-
11:44.4
mga anxiolytics natin.
11:48.4
Yung mga diazepam,
11:50.4
merong bromazepam,
11:55.4
Another good news,
11:56.4
kung kayo nagpa-panic attack
11:57.4
at kayo ay edad 40,
12:02.4
Nakakatakot ang panic attack
12:04.4
kung kayo ay teenager,
12:06.4
kung kayo ay 20s,
12:07.4
kasi bata ka pa eh.
12:08.4
Haba pa ng buhay ko
12:10.4
tapos nagpanic na ako.
12:11.4
Pero kung medyo gurang na tayo,
12:15.4
40 years old na kayo,
12:19.4
nagpa-panic attack pa.
12:22.4
nagpa-panic attack pa.
12:25.4
Paulit-ulit na lang.
12:26.4
Magsasawa na yung panic sa'yo.
12:29.4
So yung panic attack,
12:31.4
pang 40 and below,
12:32.4
pwede mo sabihin.
12:33.4
Pero pag matanda na,
12:35.4
dapat magsawa ka na sa panic attack
12:37.4
kasi paulit-ulit yan.
12:40.4
nasa dugo mo yan.
12:41.4
Nakalimutan ko pala sabihin ng cause.
12:43.4
Ang cause ng panic attack,
12:46.4
nakalimutan ko sabihin,
12:48.4
Alam nyo anong cause?
12:49.4
Kasalanan ng magulang nyo.
12:52.4
Nanay nyo, panikera.
12:55.4
Tatay nyo, nervyoso.
12:58.4
kung hindi naman nakita mo physically,
13:01.4
baka genetic talaga.
13:03.4
Medyo yung lahi din.
13:04.4
Meron din taong mas panic.
13:08.4
Share po natin sa mga kaibigan.
13:11.4
nakatulong itong video para sa inyo.
13:13.4
Pero kung malala,
13:14.4
feeling nyo ibang problema,
13:16.4
pacheck tayo sa doktor.
13:18.4
Pwede rin sa psychologist.
13:19.4
Pwede rin sa psychiatrist.
13:20.4
Pwede sa guidance counselor.
13:24.4
Pwede sa guidance counselor.