Mga Sakit Sa Mata at Lunas Nito. - By Doc Liza Ramoso-Ong
00:24.8
pangangailangan ayaw natin lumabo ang
00:27.6
mata nila at mapunta sa tuluyang pagka
00:30.1
bulag kasi malulungkot sila Kaya
00:32.8
kailangan nating ipagamot sila ng maaga
00:36.0
ito pong topic na to ay ginawa ko para
00:38.3
ipaalala sa inyo dalahin ang ating mga
00:41.2
senior citizen ang ating mga magulang sa
00:44.2
checkup sa doktor sa mata
00:47.4
napakaimportante dahil kailangan maaga
00:50.4
pa lang nalalaman na natin ang sakit sa
00:52.7
pag-edad katulad ng age related macular
00:55.5
degeneration glaucoma katarata
00:58.6
retinopathy dahil sa Diabetes at mga
01:01.8
paglabo ng mata lahat ho yan may
01:04.5
kagamutan kung maaga nating magagamot
01:08.4
gusto natin makapasyal pa sila at magawa
01:11.0
pa nila ang mga gawain nila At higit sa
01:14.4
lahat ay maging kapaki-pakinabang pa
01:18.2
sila ang unang problema ng ating mga
01:21.9
senior citizen o kaya pagtungtong natin
01:25.6
sa edad 40 ay medyo lumalabo na ang
01:29.2
ating mata Ito po ung pinaka-common na
01:32.1
problema agag malalaman niyo po na
01:35.0
lumalabo na ung inyong mata kapag
01:39.2
sumasakit na yung mata niyo pag matagal
01:41.0
may binabasa nananahi medyo sumasakit
01:43.8
dito sa ulo doun sa bandang noo tapos ah
01:48.2
yung mga malalapit na pagbabasa pananahi
01:53.2
kayo Actually nalaman ko ho na lumalabo
01:57.0
na yung mata ko nung edad 40 kasi dati
02:00.3
kaya ko pang magsuot ng sinulid dun sa
02:03.8
aking karayom Aba Napansin ko hindi na
02:06.9
sho-shoot so sign na ho yun na kailangan
02:10.5
na nating magpagamot at alamin ang grado
02:13.9
ng ating mata baka kailangan na nating
02:16.0
magsalamin tsaka makikita niyo yung ah
02:19.4
tayo mismo or yung magulang natin
02:21.2
nakakunot na yung noo pag nagbabasa o
02:24.1
minsan kailangan ilayo so ang tawag D
02:26.7
Yung presbyopia no yan yung medyo
02:30.6
lumalabo na yung ating mata at kailangan
02:33.2
e nagsasalamin na tayo maraming klase ng
02:36.2
salamin ipapaliwanag na lang ho yan ng
02:39.0
doktor ninyo sa mata ngayon ang ang isa
02:43.6
pang problema ng pag-edad ay yung
02:47.8
katarata ang katarata parang may ulap
02:52.1
ah napakarami Hong magkakaroon ng
02:54.8
katarata Hwag ho kayong mag-alala ah
02:57.8
malaki ang nagagastos ng ating go
03:00.4
gobyerno sa mga ah insurance dahil
03:05.3
lumalabo ang mata at nagkakaroon ng
03:07.3
katarata Huwag kayong matatakot kasi
03:09.8
Successful na ho ang operasyon ngayon sa
03:12.2
katarata hindi kailangang magmadali Kung
03:15.2
kailang kung kailan ipapa opera ang
03:18.0
katarata nakakapaghintay yon
03:23.0
kailangan pag-usapan niyo mabuti ng
03:25.4
inyong doktor kung kailan kayo
03:27.8
magpapaopera ng katarata hindi
03:29.9
kailangang hinog o hindi pa hinog
03:33.2
napag-uusapan ho yon at huwag ho kayong
03:36.0
magmamadali sa pagdesisyon Ah ito ho ay
03:40.1
yung normal lens tapos pag nagkakaroon
03:43.0
ng katarata risk factor ah maaring
03:46.0
dating nanigarilyo
03:47.6
Diabetes o laging nasa arawan Paano niyo
03:50.8
malalaman na kayo'y may katarata ah
03:53.5
nagkakaroon ho ng Parang ulap sa inyong
03:56.0
paningin tapos nag-iiba ung kulay parang
04:01.2
tapos sa gabi mas hirap na kayong
04:03.1
makaaninag pag madilim na minsan
04:05.7
nagdodoble yung paningin tsaka magtataka
04:07.9
kayo palit kayo ng palit ng inyong
04:10.5
salamin Ano ho ang mga treatment sa
04:14.1
katarata Sabi ko naman ah ibabaga yung
04:18.2
yung salamin yung grado ng salamin at
04:21.2
maganda na ho ang outcome ng surgery
04:24.3
wala ng gaanong mga komplikasyon so
04:27.1
meron ho tayong mga
04:29.9
sir doun sa inyong
04:32.4
katarata yan so ang mga added tips ko
04:36.5
doon ano kailangan mas maliwanag yung
04:39.3
inyong bahay lalo na sa ating mga Senior
04:42.3
pag lumabas magsa-suffer
05:00.3
Ah ito ho ang normal na eye tapos pag
05:03.8
may katarata parang may ulap diyan yan
05:06.6
ang itsura po noun ngayon minsan
05:09.7
magtataka kayo Bakit doun sa paningin
05:11.7
ninyo ito ho another problema ng
05:14.3
pag-edad biglang nagkaroon ng floats yan
05:17.8
ang itsura halimbawa nakatingin kayo sa
05:29.8
Pero kapag biglang dumami halimbawa
05:32.9
biglang pagtingin niyo madami agad
05:35.1
emergency na ho yun kailangang ipatingin
05:37.9
agad sa doktor sa mata Yan na Yan po ang
05:41.9
tinatawag na floats iba-iba din ang
05:44.0
itsura ng floats pwedeng tuldok-tuldok
05:47.2
pwedeng parang may sinulid bilog-bilog
05:50.4
para din ito sinulid pero haba-haba
05:53.6
naman o kaya ung Parang bahay ng gagamba
05:56.8
yan ang iba't ibang klase ng float
06:00.2
na mapapansin ng ating mga senior
06:04.5
umedad Pwede ho kayong pumunta sa inyong
06:07.2
doctor para itanong yan For sure
06:09.6
matatakot kayo kapag nakaramdam ho kayo
06:13.5
niyan ang isa pang problema
06:16.9
ng ng ating mga nag-edad eh yung age
06:20.9
related macular degeneration nangyayari
06:24.3
po ito sa mga edad s pataas yung Yan po
06:28.4
yung risk Factor ung dating nanigarilyo
06:30.5
at may history sa pamilya ng macular
06:35.6
degeneration Anong gagawin natin ah
06:38.9
iwasan manigarilyo mag-exercise para
06:41.8
good blood flow normal na blood pressure
06:45.0
normal na cholesterol at sinasabi natin
06:47.4
ah Mamaya papaliwanag natin kumain ng
06:50.6
maraming gulay prutas at mga
06:53.9
isda yan ah tapos ang ang problema po
06:59.0
doun sa age related macular degeneration
07:02.4
Ano Ano ba yung Sintomas ang isa pang
07:05.8
Sintomas nito Yung maliliit na letra
07:09.0
parang lumalabo tapos yung kulay na
07:11.5
nakikita natin for example Brown mas
07:14.2
nababawasan yung kulay hindi na ganon
07:28.5
katingkaran tayo yung mga bagay kanino
07:31.6
ipapagamot sa doktor sa mata o yung
07:34.2
tinatawag na retina specialist sila ang
07:37.1
doktor doon sa age related macular
07:40.7
degeneration sinabi nga natin kumain ng
07:44.1
pagkain Mayaman sa vitamin a c e beta
07:47.8
cartin zinc copper para hindi
07:52.5
lumala another problem din eh yung
07:55.5
panunuyo ng mata dry eyes nabanggit ko
07:59.2
ng ho ito sa isa kong ah video pwede
08:01.8
niyong panoorin pero dadaanan lang natin
08:04.6
ng mabilis sa pag edad nakakaramdam ho
08:07.2
ng panunuyo ng mata So parang nagluluha
08:12.6
o minsan naman maaligasgas yung paningin
08:15.8
ninyo tapos tuyong-tuyo ah meron Hong
08:19.6
mga gamot yung mga drops na nilalagay
08:23.1
Pwede kayong magpares seta n sa inyong
08:25.2
doktor at Syempre sapat na tubig na
08:28.4
iniinom yan Yan din ho
08:31.7
ah iwasan din yung mga polusyon So gusto
08:35.6
natin lagi nasa loob ng bahay yan ah
08:40.3
yung kanina naman po Ano yung sinabi
08:42.7
nating ah age related macular
08:45.5
degeneration Ito po parang may mga
08:47.9
bilog-bilog Minsan naman may may ito ho
08:51.0
yung nakikita niyo puti-puti o parang
08:53.6
may mga patse-patse pag edad ho yan May
08:59.7
tapos sa Kinakain natin huwag Hong
09:01.6
maninigarilyo at gamutin ng high blood
09:05.2
cholesterol ang mga magagandang pagkain
09:08.9
para sa mata itlog po Kasi may mga Lin
09:12.1
ah fish maraming omega-3 Tapos ito Hong
09:16.2
mga prutas at gulay vitamin A C and e
09:19.7
papaliwanag ho natin maigi yan later
09:22.4
another problem po ay glaucoma ng umedad
09:25.8
kung saan nagkakaroon ng tumataas na
09:28.1
preson dun sa loob ng ng mata emergency
09:30.6
ho ito Ano ang nangyayari parang
09:33.8
lumiliit yung inyong paningin Ayan
09:36.2
parang naka tunnel na ganyan yan ho yung
09:40.1
problema pag nagkakaroon ng glaucoma ang
09:42.8
tawag ho nga diyan eh
09:46.1
Ah silent teef of sight Nagnanakaw ng
09:49.9
inyong paningin ang problema kasi minsan
09:52.6
walang babala walang warning pero
09:54.9
unti-unti hindi niyo napapansin so ang
09:58.3
sintomas ah biglang nawala ng paningin
10:02.0
nagiging parang malabo masakit ung mata
10:08.4
ah Minsan para kayong
10:11.1
nasusuka Tapos merong mga rainbow
10:16.1
makikita hirap paningin sa gabi may halo
10:19.8
pag mayong liwanag parang nagkaka halo
10:24.2
ah nagkakaroon kasi ng damage doun sa
10:27.3
optic nerve So merong mga gamot para sa
10:31.7
glaucoma yung mga tinatawag na
10:33.6
acetazolamide o mezo amide
10:36.7
ah iniinom yon merong pinapatak meron
10:40.7
ding iniinom so ang gamutan laser or
10:44.8
trabeculoplasty ito ho ang lukom ay
10:48.4
emergency Kailangan magpatingin tayo
10:51.0
agad sa doktor sa
10:53.9
mata another problem ng mga umedad
10:57.9
nakita niyo ung ung talukap ng kanyang
11:00.9
mata ang tawag po diyan ay tsis medyo
11:03.9
tumatakip na doun sa mata pero huwag ho
11:07.4
kayong mag-alala kasi nagagamot so ito
11:10.6
yung ito yung kailangan ninyong ipa ah
11:16.2
minor operation naman Hwag kayong
11:17.9
matatakot para mas makita mas makita
11:21.1
nung pasyente kasi nga p bumabagsak na
11:24.1
yung balat doun sa mata natatakpan na
11:26.2
rin niya yung paningin ninyo Pero kapag
11:28.4
inayos ah magiging malinaw yung inyong
11:32.0
paningin Ayan o ito natatakan na niya
11:35.4
yung itim ng ating mata so kailangan
11:37.6
itaas Yung balat yan yung
11:40.6
nangyayari ano yung mga sintomas ng tois
11:44.0
Napansin niyo itinataas na niya yung
11:46.1
kilay niya kasi Yun na nga eh nahirapan
11:49.0
siyang tumingin tapos yung ulo niya
11:51.6
medyo iaangat niya para makita niya yung
11:53.9
mga gusto niyang tignan tapos ah nag-dry
11:57.7
na rin yung ice or Minsan naman
11:59.4
nagluluha talaga kasi natatakpan
12:03.1
meron Hong mga doktor kayang-kaya nilang
12:06.1
ayusin yung talukap ng ating mata at
12:09.3
gaganda pa ulit tayo huwag ho kayong
12:11.3
mag-aalala na mababago yung itsura niyo
12:14.0
ito yung pagkakataon na pwede tayong
12:16.3
magpaayos ng mata at gaganda pa rin ang
12:19.9
Bukod sa ating paningin eh gaganda rin
12:22.1
ang ating mukha kapag napaayos natin ito
12:27.1
ho ah Alam naman na natin na
12:29.9
napakaraming may Diabetes Nakikiusap po
12:33.3
ako sa lahat ng may Diabetes ipagamot
12:36.8
natin yung Diabetes natin nangyayari ho
12:40.2
ito hindi lamang sa may edad ang
12:42.5
diabetic retinopathy May kilala ho ako
12:46.3
bata pa sila nagkakaroon na ng diabetic
12:49.0
retinopathy Ah ito ho o pag sinilip yung
12:52.8
kanilang mata nagkakaroon ng mga
12:55.1
dugo-dugo so iba't-iba po hindi niyo ho
12:58.8
ito malalaman kung hindi ninyo
13:01.3
ipapagamot pag ho na hindi kayo
13:03.5
nagpagamot maaaring mauwi sa pagkabulag
13:07.9
pero pag nagpagamot ho kayo Hindi ho
13:10.5
kayo mabubulag sana Maaga lang Opo Kasi
13:15.4
napakadaming diabetiko ngayon edad 20
13:18.6
meron na Lalo na kapag umedad kaya gusto
13:22.6
natin magamot ito agad Anong Sintomas
13:29.4
lumalabo na yung paningin parang merong
13:32.4
merong Belo pumupula yung mata masakit d
13:36.8
sa mata minsan may floats din may shadow
13:43.1
ah Minsan parte lang or pagkawala talaga
13:47.4
ng buong paningin tapos parang masakit
13:50.9
din doon sa loob ng mata isa ho yan sa
13:54.1
mga nararamdaman so pag alam niyo na may
13:57.3
Diabetes kayo para niyo na Hong awa
14:00.5
magpagamot at irregular lagi maging
14:03.9
regular lagi ung sugar ninyo kasi yung
14:07.8
matagalang mataas ang asukal doon
14:10.7
nagkakaproblema sa mata napakadami Hong
14:14.6
naging bulag dahil sa diabetic
14:16.9
retinopathy at um sana kung meron din
14:20.4
tayong high blood High cholesterol
14:22.6
gamutin na rin yon ang isa pa
14:26.8
na kailangan nating Ipag o siguro
14:29.9
narinig niyo na sa inyong mga kamag-anak
14:31.9
yung tinatawag na retinal detachment
14:35.8
parang nagkakaroon ng black spots o
14:38.0
nagkakaroon ng mga floats doon sa inyong
14:41.1
paningin masakit o minsan hindi masakit
14:45.3
pero parang nagiging malabo ang paningin
14:48.5
Minsan naman parang nagkakaroon ng
14:50.6
kurtina doon sa inyong paningin ah
14:53.7
Minsan parang may ah Flashlight flashes
14:56.8
of light dun sa sa sa paningin ninyo or
15:01.2
kumukonti yung nakikita ninyo yung iba
15:05.1
naman walang Sintomas pero unti-unti na
15:08.0
palang nagkakaroon ng retinal detachment
15:11.3
Anong nangyayari ito ho ang ating mata
15:15.1
tapos yung yung retina kasi merong blood
15:18.4
supply yan na nagdadala ng dugo at mga
15:21.2
nutrisyon sa mata yung yung retina natin
15:25.2
minsan lumalayo o nade-detect
15:29.4
so maaaring magkaroon kayo ng ah
15:31.9
pagkawala ng paningin meron na Hong mga
15:34.9
surgery o opera na pwedeng i-correct yon
15:38.5
Hwag ho kayong Mat matakot kasi mga 2
15:41.5
weeks na Pahinga lang hindi lang kayo
15:49.3
din ng pressure pero nagagamot sometimes
15:53.6
nagagamot kung hindi ho nahuli Kaya nga
15:56.7
sinasabi ko sa inyo kailangan maagap
15:59.9
tayo Daig ng maagap ngayon pumunta Ho
16:04.0
tayo Bakit ba kapag umedad nagkakaroon
16:07.2
ng problema sa mata Eh kasi nga maaaring
16:09.9
yung kinakain natin nagkakaroon tayo ng
16:15.0
Diabetes kasi napakarami na Hong may
16:17.5
Diabetes at may high blood Anong gagawin
16:19.9
natin kumain ng mas maraming isda gulay
16:25.8
medyo bawas-bawasan natin ang ating
16:29.1
gadget o magbibigay tayo ng mga tips
16:31.9
para sa ating gadgets ano ang mga I
16:34.1
foods e Syempre ho Itong mga isda gulay
16:37.4
ah Lagi kong sinasabi ang maraming
16:40.7
vitamin A cartin yung mga k
16:49.7
kamatis mangga melon marami din tsaka
16:53.8
kumain kayo ng May mga lutin o zinc yan
16:57.4
Ito ho vitamin a kamatis papaya carrots
17:01.3
kumain din na may Vitamin E vitamin C
17:06.4
broccoli tapos yung may Ze santin at
17:09.3
lutin katulad doon ng mga
17:14.2
melon kalabasa corn kailangan damihan ho
17:18.2
natin yan damihan din natin yung mga
17:20.5
isda na maraming omega-3 Fatty acid yung
17:24.4
mga may omega-3 Fatty acid ito ho ah
17:28.1
magbibigay tayo mga tamban tawilis dilis
17:31.3
hito hipon Salmon alumahan tuna tambakol
17:36.2
tanig tulingan salinyasi
17:40.0
ang mga tips pa natin pag lumabas tayo
17:43.7
magsuot ng sunglass Hwag ho yung fake
17:46.3
sunglass kasi hindi niya kayo mabibigyan
17:49.3
ng proteksyon laban sa Ultraviolet a at
17:52.2
Ultraviolet b yan kasi ang matagal na
17:57.6
pag-expose sa araw ay makakasira sa
18:00.2
inyong mata So kung pwede yung 10 a.ang
18:03.5
300 pm Hwag tayong maglalabas if lalabas
18:08.1
sunglasses at p magtatrabaho Ho tayo na
18:12.2
may peligro sa mata magsuot Ho tayo ng
18:15.5
ah safety glasses Kailangang kailangan
18:18.4
ho yan para maiwasan yung lalo na kung
18:21.4
kayo ay nagwaling nasa
18:23.7
construction please magsuot Ho tayo ng
18:26.4
goggles para sa mata lagi ko nga
18:29.4
sinasabi magpa ah pagtungtong natin ng
18:33.3
edad 40 kada dalawa hanggang apat na
18:36.8
taon mag-set up ng appointment sa inyong
18:39.8
doctor sa mata Pero kapag edad 65 pataas
18:44.2
dapat kada isang taon o dalawang taon
18:47.2
magche-check up na ho tayo sa ating mga
18:49.5
doktor sa mata yan Yan yung mga sinasabi
18:53.1
natin yung mga paliwanag natin Hwag na
18:56.2
Hong manigarilyo mag-exercise
18:58.9
ah p gumagamit ng mga gadgets Ah yung 20
19:02.9
second break every 20 minutes Ano po ang
19:07.3
mga emergency na kailangan nating
19:09.4
bantayan ah biglang lumabo ang mata
19:12.5
pumula ang mata Masakit sa mata biglang
19:15.9
nagluluha nagkaroon ng discharge ah
19:18.7
nasisilaw yan ho ah kailangan na tayung
19:23.6
o yung mga biglang doble ang nakikita o
19:26.6
namamaga ang mata Punta na ho agad sa
19:29.9
doctor sa mata kasi problema nga yung
19:32.2
low vision kaya ko po diniscuss to kasi
19:34.9
yung ating mga senior citizen hindi na
19:37.5
nakakakita mabuti sa pang araw-araw
19:39.6
nilang gawain tulad ng laba luto
19:42.0
pananahi tapos hindi na maaninag yung
19:44.6
mga kamag-anak hindi na makita yung mga
19:47.1
Street signs tapos ah parang laging
19:50.2
madilim ang ilaw so ang mga extra tips
19:53.6
natin Liwanagan ng ilaw sa bahay mga
19:56.6
anak please lakihan ang sul lahat sa mga
19:59.3
gamit lalo na sa tabi ng telepono baka
20:01.7
magka emergency makatawag sila agad
20:04.8
lagyan ng mga colored Tapes dun sa
20:06.7
hagdan para hindi sila mahulog tapos
20:10.2
yung mga saksakan ng electrical outlets
20:13.0
at saka yung ah mga switches kailangan
20:16.0
doun sa kitang-kita nila huwag na ho
20:18.5
silang pagmaneho o pag drivin at bigyan
20:21.7
sila ng sapat na tubig Ah ayaw natin
20:25.9
maaksidente ang ating mga mahal sa buhay
20:29.0
gusto na kapakipakinabang
20:30.6
sila at maging aktibo pa So sana po
20:35.6
makatulong ito sa ating pangsarili at sa
20:38.3
ating mga mahal sa buhay Salamat po