Diabetes: Gagaling Ka sa 3 Paraan. Gamot, Lifestyle at Pagkain. - By Doc Liza Ramoso-Ong
00:30.5
yung inyong insulin ang mangyayari yung
00:33.3
glucose nasa dugo lamang Walang pagkain
00:36.9
yung cellula so mararamdaman niyo ang
00:39.4
sintomas ng Diabetes katulad ng gutom na
00:43.8
gutom kayo sobra kayong uhaw ihi kayo ng
00:47.3
ihi Tapos madalas kayong magkaroon ng
00:50.8
impeksyon Bakit lagi kayong nagkaka UTI
00:53.6
o impeksyon sa maselang bahagi ng
00:56.0
katawan gaya ng puwerta palabo ng palabo
01:00.1
ang inyong paningin at ito pa manhid
01:03.8
parang tinutusok-tusok Masakit ang
01:05.9
inyong binti at paa yan ang nararamdaman
01:12.2
diabetiko maraming mga gamot na
01:15.0
binibigay ang doktor na kailangang
01:17.8
puntahan natin ay tinatawag na
01:21.6
endocrinologist o yung mga diabetologist
01:24.8
sila yung doktor sa Diabetes pero isang
01:28.5
team ang kailangan mo mo kailangan mo
01:31.0
ring magpa-check sa ophthalmologist o
01:33.9
doktor sa mata dahil pag matagal na ang
01:36.8
Diabetes nagkakaroon ng komplikasyon sa
01:39.6
mata kailangan mo rin ipa-check sa iyong
01:42.7
endocrinologist o sa iyong doktor ang
01:44.9
iyong paa kada checkup kasi nagkakaroon
01:48.6
ng problema sa paa at marami pa
01:50.8
idi-discuss natin yung
01:53.0
complication maraming mga gamot na
01:56.1
binibigay ang inyong
01:57.8
endocrinologist sila na lang po ang
01:59.9
magpapaliwanag So diyan niyo
02:02.1
kinakailangan ang mga payo ng inyong
02:07.0
doktor so dito niyo naririnig yung mga
02:11.4
sulfonylureas acarbose yung mga nag-end
02:14.2
sa glit zones liptin floen at Syempre
02:17.9
yung nabigyan na ng insulin at meron
02:20.9
ding mga combination kapag umiinom na
02:24.2
kayo ng gamot or nag-in na kayo ng
02:27.6
inyong insulin ng nayari din ang
02:31.2
pagkakaroon ng low sugar at high sugar
02:35.2
unahin natin ang low
02:37.7
sugar kapag nagkaroon kayo ng mga
02:42.4
Sintomas Bakit gutom na gutom kayo pawis
02:45.6
na pawis kayo hindi lamang to sa
02:47.9
pasyente kung meron kayong kasama sa
02:50.2
bahay pamilya kaopisina Tignan niyo rin
02:53.3
ang inyong kasama na diabetic baka
02:56.9
nararamdaman niya ang pagiging gutom
03:00.0
pinagpapawisan nanginginig parang
03:02.2
ninenerbyos na siya iritable mainit Yung
03:05.9
kanyang ulo pero parang lutang or kaya
03:08.5
sasabihin niya masakit yung ulo niya ang
03:11.3
dahilan baka Konti ang kinain napasobra
03:14.8
ang inject ng insulin or napasobra ang
03:18.4
kanyang ehersisyo at yung mga umiinom ng
03:21.5
alak Ano ang ibibigay ninyo na emergen
03:25.6
pag emergency na or Bago dumating ang
03:28.8
emergency pwede niyong bigyan ng
03:30.8
kalahating tasa ng fruit juice or kaya
03:33.9
Ay kalahating tasa ng soft drinks hindi
03:36.7
kailangan dito Iyung diet pwedeng
03:39.5
regular soft drinks Pwede rin isang
03:42.4
kutsarang asukal or Honey or candies
03:46.5
example ng candies
03:48.3
um pag sa Amerika binibigay nila anim na
03:51.7
pirasong Life Saver so tayo kung ano
03:53.8
yung makita natin sa table mga tatlo
03:56.4
hanggang anim na pirasong candies at
03:59.1
after 30 minutes Pwede niyo ng pakainin
04:02.3
kung umokay na siya pwede niyo ng
04:04.1
pakainin ng half sandwich katulad ng
04:07.0
cheese sandwich or peanut butter
04:09.0
sandwich at bigyan niyo na rin ng isang
04:11.0
basong gatas kung meron kayong low fat
04:14.0
milk or skim milk na pwede rin
04:17.5
yon ang high blood sugar naman ay pwede
04:22.1
ring mangyari sa mga diabetic so
04:25.6
kailangan iche-check palagi ang blood
04:27.6
sugar kapag ang isang diabe ay may sakit
04:31.1
dahil nai-stress yung katawan nila Kapag
04:34.1
sila ay may sakit ito ang Sintomas na
04:36.7
nararamdaman uhaw na uhaw tuyong-tuyo
04:39.8
yung kanilang bibig mabilis yung hinga
04:43.3
nila Tapos yung yung kanilang breath
04:47.6
amoy prutas parang amoy acetone may
04:51.4
kakaibang breath na maaamoy kayo na
04:54.3
galing sa kanilang hininga masakit ang
04:56.8
ulo at kailangan ng tumawag ng doktor
05:00.3
kapag nagsusuka nagtatae o Napakasakit
05:03.0
na ng tianya at kung hindi na umiinom
05:07.7
may lagnat na mataas o mataas sa 240 mg
05:14.0
Nakukuhang blood sugar sa kanya bakit ba
05:17.5
nagkakaroon ng high blood sugar ang
05:20.3
isang diabetiko maaaaring hindi niya
05:23.1
alam na Diabetes pala siya yung mga
05:25.4
hindi nagpapa-check hindi
05:30.2
maaaring kulang sa pera or nalimutan
05:32.9
Yung kanyang insulin at kapag nagkaroon
05:35.6
ng sakit o impeksyon kaya nagkakaroon ng
05:40.6
high blood sugar at low blood sugar so
05:43.2
tayong mga kasama ng mga diabetic
05:45.7
patient Kailangan mapagmatyag tayo mapag
05:48.5
obserba doun sa ating mga pasyente
05:52.4
nakakatulong din ang pagpapa-check sa
05:55.1
mga patients isama niyo na sa checkup
05:57.3
niyo ' ba may blood test na kayo Pwede
05:59.9
niyo na ring isama ung pag-check ng
06:01.8
ketones eh Bakit ba kailangang i-check
06:04.2
ang ketones don sa inyong laboratory
06:07.3
exam eh Kasi kapag kulang ng insulin
06:10.9
gagamitin ng katawan yung fat o taba
06:13.7
bilang pagkukunan niya ng energy so
06:17.0
maglalabas ng ketones yung katawan mo
06:21.8
magsusuka Ano ang kailangang gawin
06:25.1
dalahin agad ito sa doktor ito ung mga
06:27.9
pag nakuhaan na napaka taasan ng sugar
06:31.1
kasi maaaring kailangang itaas ang
06:33.3
insulin o painumin ng maraming tubig e
06:36.8
pag sa ospital lalagyan na yan ng suwero
06:40.0
kasi para hindi na maglabas ng more
06:43.1
ketones kasi nangyayari nga keto
06:45.2
acidosis so kailangan eh magamot agad
06:49.2
yan ngayon tatanungin niyo ako eh Bakit
06:52.2
ba kailangan gamutin ang Diabetes kasi
06:55.5
po Ito ang magandang incentive kung
06:58.5
bakit kailangan gamutin ng Diabetes yung
07:01.4
risk niyo ng pagkakaroon ng pagkasira ng
07:03.8
matay tinatawag na retinopathy na laser
07:06.8
lamang ang kagamutan eh mabababa ng 45%
07:12.3
yung pagkakasakit niyo sa kidney
07:15.7
56% yung sakit sa ugat o nerves
07:20.2
60% pati yung pagbaba ng cholesterol o
07:24.2
yung maibababa yung risk ng pagtaas niyo
07:27.2
ng cholesterol mabababa na rin ung risk
07:29.7
niyo ng pagkakaroon ng stroke at heart
07:33.3
attack Ano ang komplikasyon kapag hindi
07:36.6
ginagamot ang inyong Diabetes or Ito
07:40.8
naman pwede ring gawin ng isang diabetic
07:44.8
Ingatan niyo ang inyong paa foot care
07:47.7
kasi problema ng marami wala ng
07:50.2
pakiramdam ang kanilang paa so i-check
07:53.1
ang paa kada ligo Tignan niyo kung may
07:55.9
sugat kung may blisters kung may paltos
07:58.4
kung may ingrown at May alipunga number
08:01.3
two lagyan palagi ng lotion at kapag may
08:04.3
sugat lagyan ng povidone iodine number
08:07.0
three huwag magpaa o magyaya kailangan
08:10.0
nga lagi kayong nakamedyas para maiwasan
08:12.8
ng pagkasugat sa paa sapatos kailangan
08:16.9
maluwag at sarado huwag ho kayong
08:18.8
mag-oopen shoes masusugatan ang paa niyo
08:22.0
bawal din ibabad ang paa sa mainit na
08:24.4
tubig kasi wala na itong pakiramdam
08:26.8
Pwede po ang gentle Foot Massage
08:30.3
at sabi ko nga kapag check up niyo sa
08:32.4
inyong doktor ipa-check na rin ang
08:34.2
inyong paa ngayon sa mata problema ng
08:39.3
mga diabetic ang kanilang mata kasi yung
08:42.3
maliliit na ugat doun sa mata ng
08:45.0
diabetiko ay pumuputok so magpeklat yon
08:48.7
eh usually may peklat doon sa ilalim ng
08:51.8
retina ng mata so ang nangyayari
08:54.0
humihiwalay at nagiging blangko ang
08:57.0
inyong visual field o yung paningin
08:59.5
ninyo ang tawag dito retinopathy laser
09:03.0
lamang ang gamutan dito at napansin nila
09:05.6
ung mga diabetic Twice more common na
09:09.6
nagkakaroon ng glaucoma at common din sa
09:12.2
kanila ang pagkakaroon ng katarata
09:14.9
number two na complikasyon next na
09:18.2
complication ne praty yung perwisyo o
09:21.8
pagkasira ng ugas na sa kidneys next
09:25.4
nagkakaroon din ng impotence so
09:27.7
kailangan natin dito ang tulong na ng
09:29.6
councelor marriage councelor at ng
09:32.1
inyong urologist meron din akong mga
09:35.3
tagubilin sa pasyente or doun sa mga
09:38.6
caregivers o nag-aalaga o kasama sa
09:41.3
bahay o kamag-anak ng isang diabetic
09:44.8
number one i-check palagi ang blood
09:47.0
sugar kung kaya naman ng budget sana 2
09:50.0
to three times a day magche-check kayo
09:52.5
ng inyong blood sugar at number two
09:54.8
mag-inject ng insulin ayon sa sinabi ng
09:58.3
inyong doktor Once A Day ba yan twice a
10:01.0
day sundin po natin number three
10:03.7
i-record ang nakuhang blood sugar
10:07.4
pag-check ninyo pati yung dosage ng
10:09.7
insulin or gamot na iniinom ninyo at
10:12.2
kung meron ka kayong kakaibang
10:14.4
nararamdaman i-note niyo palagi number
10:17.0
four kumain ayon sa schedule at saka
10:20.4
kung sana kung ano yung kung meron
10:22.2
kayong nutritionist mas mainam kung ano
10:24.2
yung meal plan na ibinigay sa inyo iwas
10:26.4
na sa matatamis bawasan niyo na ang
10:28.7
protinang ng kinakain number five
10:31.3
kailangan din yung ehersisyo eh kung
10:33.3
pwede ngang mag-test kayo bago at
10:35.0
pagkatapos ng exercise mainam din yon
10:37.9
pwede kayong maglakad-lakad or mag
10:39.7
gardening number six maglagay lagi ng
10:42.5
lotion at inspeksyunin ng paa number
10:46.0
seven magdala ng candy o pagkain tuwing
10:49.0
aalis kasi baka mag low sugar kayo
10:52.1
Number eight magdala ng glucometer
10:54.5
strips needles sa trabaho sa pagpasya
10:59.9
kasi may nakasabay na po ako sa eroplano
11:02.8
na naging problem
11:04.4
yan number nine isama niyo na rin ang
11:24.2
silang ijujudge na kapag maganda yung
11:28.2
resulta ng blood sugar nila ay mabuting
11:31.2
tao siya pero kapag laging mataas naku
11:33.8
Matigas ang ulo niyan Huwag po nating
11:35.7
i-judge tanungin natin Bakit sabihin
11:38.5
natin baka napaparami ka ng nakakain
11:40.8
mong matatamis kailangan natin ng
11:43.4
empathy o pakikiramay kasi mahirap ang
11:46.3
pinagdadaanan nilang sakit number three
11:49.8
tumulong tayong makaiwas pumili ng
11:52.7
healthy choices samahan natin siya So
11:55.3
kung magse-serve tayo imbis na cookies
11:58.0
mag-prepare tayo ng mga prutas number
12:01.5
four kailangan patient tayo dun sa ating
12:04.4
mga pasyente at saka Bukod sa pagiging
12:07.8
mapasensya hintay natin pag sinabi
12:10.6
niyang kailangan na niyang kumain on
12:12.4
time samahan natin lalo na kung office
12:14.8
mate tayo or Kung sinabi niya Pwede ba
12:17.6
mamaya na ang kain natin hintayin natin
12:20.0
siya be a good Example huwag natin
12:23.2
siyang hihiliin kailangan tayo mismo
12:26.4
yung tamang timbang tamang pagkain
12:29.2
ipe-press niyo din siya good job or kaya
12:32.8
samahan sa ehersisyo at ang isa pa
12:35.4
Minsan kailangan niya ng listener pag
12:38.0
sinabing listener makinig lang kayo sa
12:39.8
mga daing niya hindi naman siya
12:41.2
naghihingi ng advice eh Baka naman hindi
12:43.8
na niya gusto yung advice kung tinanong
12:46.3
kayo ng advice Ed saka niyo ibigay yung
12:50.4
advice para maintindihan natin ang mga
12:53.6
diabetic Ito po yung nararamdaman nila
12:56.4
last na po Ito number one pakiramdam
12:59.2
nila pinagkaitan na sila ng normal na
13:01.6
buhay kawawa din sila nawawalan din sila
13:04.7
ng peace of mind kasi lagi silang takot
13:06.7
sa kanilang sakit tsaka number two Alam
13:09.6
niyo napakahirap pagdating sa pagkain
13:12.4
kailangan mo pang itanong ano yung mga
13:15.3
ingredients nung pinrepare na pagkain
13:18.1
tapos Nakikita mo yung iba Lahat sila
13:20.1
pwedeng kumain Tapos ikaw hindi ka
13:22.7
makakain so Ang hirap ' ba number
13:26.2
three masakit din naman palagi ang sug
13:29.1
sugar testing Although ngayon meron ng
13:31.0
hindi gaanong Masakit pero syempre test
13:33.7
ka ng test maabala din yon bukod pa sa
13:36.1
mahal eh isipin niyo na lang kung kayo
13:39.6
yung may diabetic Isipin mo na lang para
13:42.2
kang nagtu-toothbrush or nagfa-flash
13:44.5
parang kailangan mo na yan sa
13:46.5
pangaraw-araw mo at saka ngayon kung
13:49.8
meron na kayong mga para hindi na
13:52.5
mapunta sa complication Marami ng access
13:55.4
ngayon para ma-educate tayo So pwede
13:58.3
tayong mag search at number five Kung
14:01.3
feeling mo yung doktor mo ah hindi sila
14:05.4
connected sa isa't isa Kumuha ka ng
14:07.6
isang team ng doctors na nag-uusap-usap
14:09.9
para hindi paiba-iba ang paggamot sa iyo
14:14.2
So Ito lang po yung mga tips natin sana
14:16.4
nakatulong tayo sa mga patients at sa
14:19.4
mga kamag-anak ng diabetic Salamat po
