San ba talaga napunta ang confidential funds ni VP Sara Duterte?
00:30.1
terms of looking at this Acknowledgement
00:31.9
receipts Okay Christian pwedeng ilagay
00:34.5
muna natin yung konteksto ha kasi
00:36.0
magkaiba yung ano ' ba una muna ang
00:39.3
regular na disb natin ay direct pay a
00:42.9
yung parang check payment ano walang
00:44.7
cash advance ang ibig sabihin halimbawa
00:46.6
Christian Ako ay taga DepEd Bibili ako
00:50.2
ng Band paper Ed Syempre magkakaroon ako
00:52.8
ng purchase order merong delivery
00:55.0
receipt kapag ganyan saka lang ako
00:56.8
makakapag draw ng Ah check payment
01:00.3
voucher at teke In other words Meron na
01:02.1
akong resibo Meron na akong delivery
01:04.7
bago saka ilb yung teke ano then i-treat
01:08.4
siya as an expense ' ba now under this
01:11.0
thing na sinasabi nating cash advance
01:12.8
para bang sinasabi natin na Okay ito ang
01:15.6
fundo and then Later on after 30 Days
01:19.2
isasubmit mo sa akin kung saan mo
01:21.2
ginastos yan Okay kasi inaas natin na
01:24.0
baka hindi mo pa na-anticipate yung ano
01:25.9
mo kailangan mo na yung pera for the
01:28.3
exigency of the service Di ba So yun ang
01:30.5
pagkakaiba ng Cas advance at saka ung
01:32.7
sinasabi nating regular ano now dahil
01:35.5
ito ay confidential funds at Meron nga
01:37.7
siyang sariling guidelines ah limited
01:40.3
doon sa envelope na isa-submit at kung
01:43.4
ano man ang documents doon na meron din
01:45.3
namang naka-specify ko anong required
01:47.0
donon kasama ng financial plan katulad
01:49.0
ng financial plan sa aking pagtingin ito
01:51.2
yung pinakamainam ating sitwasyon na
01:53.7
parang ako'y nasa kaa pa Ano ang una
01:56.1
kong gagawin kung halimbawa ako ang
01:57.6
nakapag-ud ngan akong head of iow
02:06.9
evaluation ng documentation ng
02:09.4
confidential funds ay nagpapakita na may
02:12.3
increased incidence of fraud o yung
02:14.5
tinatawag namin na fraud risk sa audit
02:17.6
kasi ang tawag natin ay risk based
02:19.9
hinahanap natin yung mga risk yung
02:22.0
parang vulnerability ano na pwedeng
02:24.5
paglaruan so in that case ung
02:26.7
chairperson pwede siyang mag-create ng
02:28.6
tinatawag nating fraud audit kasi yung
02:31.2
fraud auditing meron silang kakayanan
02:34.0
ayan kasi sasabihin naman natin
02:36.2
hinuhusga natin binubugbog natin yung
02:38.5
auditor eh Yun yung trabaho niya eh no
02:40.9
may iba't ibang uri ng audit ' ba So
02:43.4
ilagay natin sa tama now ito na ano yung
02:46.5
gagawin sa fraud audit sa fraud audit
02:49.1
ang kaunahang kahalagahan diyan
02:58.8
magde-deliver pera na ni-release as
03:00.8
confidential funds ah mag-iisip ka paano
03:04.4
ito pwedeng magm appropriate kasi nakita
03:07.2
mo yung risk Naandun eh mataas ang risk
03:10.0
na na ito ay magkaroon ng fraud simple
03:13.6
Bakit Ay nga dahil hindi masyadong
03:15.9
mahigpit ang documentation sa unang
03:17.8
pasok ' ba At saka it was It's being
03:20.6
released to Cas advance ano So lahat ng
03:23.8
kina-cut tutukan namin yan dahil nga may
03:26.8
may ano na magamit yung cash na hindi
03:30.5
now pag determine ng fraud theory
03:33.9
Syempre unti-unti mong hihimayin yung
03:36.0
theory mo nasusuportahan ba ito ng
03:38.2
nakikita mo halimbawa nakita mo na
03:40.5
ngayon yung ano yung mga Acknowledgement
03:43.2
receipts so ang gagawin mo ngayon
03:46.2
iisipin mo ano yung paraan kung paano
03:49.3
nila kinal itinago yung mga yon So pwede
03:52.9
mo n makita ngayon ang unang observation
03:54.9
ko Halimbawa ang theory ko mukhang
03:57.6
mami-miss appropriate ito hindi magag ng
04:00.1
tama ano paano itinago may mga
04:03.2
Acknowledgement receipt doun pa lang sa
04:05.1
form ng Acknowledgement receipt may
04:06.9
comment na ako halimbawa Christian
04:08.9
Tingnan mo yung Acknowledgement receipt
04:10.6
nakalagay lang pangalan date
04:14.1
pirma hindi man lang ba maglalagay ng
04:17.4
Kanino mo tinanggap yan ' ba Christian
04:20.6
halimbawa receive from kanino Tapos
04:23.0
halimbawa ay para saan bawa receive from
04:27.0
ano for purchases of so and so ' ba ba
04:29.9
and kung minsan kung talagang gusto mong
04:32.4
medyo higpitan meron pa yang Witness
04:35.3
Syempre nag-iinarte na ako kasi
04:37.1
ginagamit ko na yung tamang theory ano
04:38.8
kumbaga go ahead kasi Pera ng bayan po
04:40.6
yung pinag-uusapan natin go ahead Kasi
04:42.7
very very specific po o Okay so nandon
04:45.4
ka na sa FL theory ano tapos Hinanap mo
04:47.6
na ngayon paano itinago so itinago sa
04:49.8
pamamagitan ng paggagawa ng mga
04:53.7
acknowledge receipt ngayon e-exam minin
04:56.4
mo na ngayon yung tinatawag nating
04:58.6
validity Uh authenticity at saka ung
05:02.3
completeness ng information na dapat na
05:04.8
Andon kasi these are documentary
05:06.8
evidence ano when you say documentary
05:09.4
evidence at nag-conduct ka ng document
05:11.5
analysis ito yung mga pwede mong tingnan
05:14.2
pwede mong tingnan yung ung ung nature
05:17.0
nung papel Hindi naman nature ung feel
05:19.1
nung papel ganyan talaga kami no
05:21.2
sasbihin mo ito bang papel na'to mukhang
05:23.3
bago kasi isipin mo Ano lalo na kung
05:26.1
previous years ung iniimbestigahan mo
05:28.0
Isipin mo bago ba onong papel o bagong
05:30.1
gawa Titingnan mo ung ballpen Ito ba ay
05:33.3
parang ang tinta ay iisa Titingnan mo
05:36.0
yung strokes ng signature ito ngayon ang
05:38.8
mahirap at ito ginagawa namin Mabuti nga
05:41.4
sila eh at the level ng Congress ung
05:43.6
inaano di mas merong takot yung
05:45.5
sumusunod p ganyan kailangan hindi
05:48.5
tatayo sa court yan eh unless meron kang
05:51.0
tinatawag na technical expertise ang
05:53.4
unaa naming gagawin Hihingi kami ng NBI
05:57.4
assistance for signature Anong tawag
06:00.2
nila doon ah parang ano to signature
06:03.6
expert ano handwriting expert yeah Ano
06:06.0
ang requirement nila Christian ang una
06:08.2
nilang requirement kailangan makapag
06:10.1
submit ka ng original signature ' ba
06:15.0
buwan dapat m hanapin yung original
06:17.5
signature ni Christian ang kinukwento ko
06:20.3
ay yung aming practice on the basis na
06:22.2
ano no fraud auditor din kasi ako ma'am
06:24.2
example ka nito para ano ang hirap naman
06:27.5
niyan para hanapin yung original
06:28.8
signature para ikumpara ' ba hindi
06:30.7
example ito Mary Grace Piatos I'm not
06:32.7
discounting the possibility na baka
06:34.5
naman merong ganong tao pero ang point
06:36.8
ano yung Safeguard ng taong bayan nating
06:38.9
lahat dahil pera natin yung ginasta na
06:41.5
hindi ito winaldas at para lang
06:43.7
ma-justify yung paggasta eh nag-imbento
06:46.2
ng pangalan at nag-imbento ng pirma ' ba
06:49.3
Ano po ba yung Safeguard na pwede ang
06:50.9
Safeguard niyan eed Yun na nga dapat ah
06:53.3
sa pamamagitan ng tamang o appropriate
06:55.8
na audit Yun nga yung fraud audit na
06:57.7
tinatawag ko ' ba hindi kung nandyan na
06:59.6
napirmahan na eh nagsumite na ng mga
07:01.6
questionable oo ngayon ang Safeguard
07:04.4
niyan ah remember dito sa tinis undan ko
07:07.8
kasi yung parang flow of ano para huwag
07:09.9
mawala yung proseso Sige remember
07:12.2
nakalagay din doun sa batas na sa
07:14.5
guidelines na kapag
07:20.1
dinemanda namin to ano kapag
07:28.5
na-demote hindi mo Tin ginamit ng tama
07:31.4
yung pera yun ang pinakamatindi doon
07:33.6
kaya sinasabi ko itong guidelines na ito
07:36.0
baga tinitingnan nila na ay parang
07:37.7
mahina Actually pag pinag-aralan mo siya
07:40.3
lalo na kung may back background ka from
07:42.3
ano makikita mong meron siyang ngipin
07:45.0
kaya lang maraming dapat mag
07:48.0
tulong-tulong para mabuo yung proteksyon
07:50.5
na yon Christian ba mm Okay so do I get
07:54.9
it to me to Uh do I understand it
07:57.4
properly na ang mananagot dito y
07:59.9
naglagda so dalawa yan special
08:01.8
dispersing officer special dispersing
08:03.9
officer and the of office kasi nag-aano
08:07.2
siya eh Ah pinapatunayan niya yung
08:09.6
signature nung ano ' ba yung special
08:11.0
dispersing officer meron siyang mga
08:13.1
bagay na pinapatunayan na ito ay may
08:15.1
budget na ito'y ginamit ko talaga dito
08:17.6
na handa akong ilabas ang ano
08:19.9
documentary requirements kung
08:21.3
kinakailangan ' ba mabigat yun ' ba now
08:24.9
okay pipirma din yung head of office
08:27.1
iaan niya na parang ipin tunayan niya
08:30.0
yung ano nung kanyang dispersing officer
08:32.6
so dito ang mananagot yung special
08:35.5
disbursement officer at saka si Vice
08:37.5
President Sarah Duterte kung sakali Oo
08:41.2
pero meron tayong tinatawag Christian na
08:43.0
determination of liability ano Kasi
08:45.2
kapag tiningnan natin yung kabuuan kapag
08:47.6
tingnan na natin yung naging systemic ba
08:50.0
I am raising the ano from the point of
08:52.3
view of ano parang ginagawa lang natin
08:54.2
na parang for purposes of illustration
08:56.2
ano kung ito'y naging systemic meron din
08:58.9
syempreng responsibility yung mga hindi
09:01.0
nag-exercise nung tinatawag nating ah ah
09:05.3
internal control mechanisms ano ah na na
09:08.8
naandoon doun sa buong opisina kasi pera
09:11.6
budget ng opisina to Pera ng bayan so
09:14.0
hindi natin pwedeng sabihing hindi ko po
09:15.8
nakita yan Hindi ko po nakita yung mga
09:18.7
resibo ah kasi naka built in doun sa ano
09:22.6
mo bilang isang public official ung
09:24.9
mindset na Pera ng bayan Toto Kaya
09:27.4
kailangang proteksyunan ko at maglagay
09:29.8
ako ng control para
09:32.8
maingatan Okay so Dito nga kasi ang
09:35.5
daming tanong eh Yun nga yung
09:36.9
binabanggit niyo actually hindi naman
09:38.9
kailangan maging auditor para maisip na
09:42.0
Oo nga no kung peko yung pirma ' ba
09:44.1
dapat ikonsulta sa handwriting expert
09:46.4
Hindi naman kailangan maging kongresista
09:48.1
para maisip yun no Kasi baka nga isang
09:50.4
tao lang yung lumagda ginamit yung
09:52.2
kaliwang kamay isa naman ginamit yung
09:54.2
kanang kamay tapos Baka naman parehong
09:56.6
Ball pin yung ginamit baka sinulat
09:58.6
around the same time ' ba parang ano nga
10:00.9
dating saakin nian kung saka-sakaling
10:02.0
man dinoktor yan parang alam niyo po ung
10:04.0
sa school pag Nahuli ng teacher ' ba
10:07.7
naipit ng teacher magkukumahog na
10:10.4
magdoktor na Mak dokumento ' ba I hope
10:12.8
Hindi naman ganyan nangyari dito pero
10:14.4
ang gusto ko po itanong sa inyo Ma'am eh
10:17.1
papaano po mapapanagot dito si Sarah
10:19.0
Duterte atsaka yung special disbursing
10:21.0
officer Yun nga yung ano natin eh kasi
10:24.0
Ngayon ko nga rin siya iniisip eh kasi
10:26.5
supposedly pag-issue ng notice of this
10:28.6
allowance Ah meron na ano yun eh demand
10:31.8
na yun eh ' ba naibalik yung pera ' ba
10:34.4
ah Tapos i- establish di kung so
10:37.4
liability ba yan o tinatawag nating
10:39.5
joint and solidary liability ' ba
10:42.1
ah ang problema nung Tinitingnan ko
10:45.6
mukhang hindi kayang basta-basta
10:47.2
maibalik ito dahil ang laki nung amount
10:58.2
magma-migrate i- Call off yung band ' ba
11:00.5
eh ngayon kaya malaking question ngayon
11:03.0
Sana matanong sa Kongreso no magkano
11:04.8
yung band ng disbursing officer kasi
11:07.6
pwede R Call off yan Meron ba talagang
11:10.0
band yan o pwede ring hindi naglabas
11:12.0
naglagay ng Band Ah hindi ganito pati
11:14.5
yon tatanungin na natin sino yung
11:17.0
provider ng Band kasi maraming fly by
11:20.2
night na provider ano kunyari
11:21.7
mag-o-offer sila ng Band Pagkatapos wala
11:24.6
Hindi naman sila nag-e-exist Isa rin yan
11:26.6
' ba or pwede rin na wala rin naman si
11:29.4
ang cash na mai i-provide pero of course
11:31.3
ah ideally ayok ko namang isipin yan
11:34.2
Gusto ko ring isipin na tiningnan din
11:36.0
nila yan So marami sana tayong ways na
11:38.6
pwedeng mapag anuhan pwede nating i-call
11:40.4
off yyung band makuha natin yung
11:42.3
kanilang ah fidelity band ano pero at
11:46.0
the same time Hindi lang ito restoration
11:47.9
eh ' ba Christian sa gobyerno Hindi lang
11:51.6
ito restoration nung nung pera ' ba kasi
11:55.1
nga meron tayo Dong tinatawag na yung
11:58.1
public trust na nawawala eh Katulad
12:00.8
niyan ano tuwang-tuwa tayong magtawanan
12:03.2
diyan sa Mary Grace Piatos na yan
12:05.4
etcetera pero at the end of it Pag
12:07.9
nagseryoso tayo tingin mo ba maniniwala
12:11.0
pa ang tao kapag pinag-usapan ulit ang
12:13.8
confidential budget ' ba
12:17.2
ikukulong tinatawag na politicize yan
12:19.9
kasi ito lang ang iniimbestigahan So yun
12:22.3
yun hindi lang yung pagbabalik ng pera
12:24.5
ang mas mahirap ung pagbabalik ng tiwala
12:26.9
ng taong bayad Oo nga eh ito Ma'am ito
12:30.1
Just to be clear Nono kasi ang una lumas
12:33.7
sa Information ' ba nung mga naunang
12:35.9
pagdinig 73 million out of the 125
12:39.6
million confidential funds nung ovp n
12:43.1
2022 was this allowed by coa ag ibig
12:46.4
sabihin ba dahil disallowed Dapat ito
12:48.4
isinoli na yung 73 million gon po ba
12:51.7
ibig sabihin non Oo kaya lang meron
12:54.1
yangang tinatawag nga natin na due
12:55.9
process ' ba pwede pa silang mag-appear
12:58.0
sa Commission proper Pero ito nga ang
13:00.4
tanong ko doun eh paano ka magkakalakas
13:02.6
ng loob na mag-a eh pangit ng- pangita
13:05.4
eh unless na lang masabi mong meron
13:07.6
talagang mag-appear na Mary Grace Piatos
13:09.7
at magbigay siya ng Kasi kasama din doun
13:12.2
sa controls nung ating guidelines dapat
13:15.2
meron siyang tinatawag na yung record '
13:18.9
ba kunyari Christian nakalagay dito 125
13:21.8
million Meron akong logbook Okay
13:23.9
Christian is guera 100 ano pipirma ka
13:26.2
doon ' ba aside doun sa mga
13:28.0
reimbursement ah Acknowledgement reip
13:30.5
meron dapat logbook meron kang registry
13:33.0
nung isa-isang yon ' ba So ang tanong ko
13:35.8
paano pa tayo aasa na mababaliktad ito
13:40.4
talaga Paano natin sasabihin
13:43.2
nababaliktad ang CP dito considering na
13:46.8
kahit ordinaryong tao alam na yung
13:49.8
signature yung isang coco ano dito iba
13:52.2
ang pirma yung sa pirma so medyo
13:54.8
malabong maano to eh mabaliktad to eh